Yıl: 2010 Cilt: 21 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 301 - 308 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması

Öz:
Amaç: Sosyal-Bilişsel Kuram içinde temel bir kavram olarak geçen özyeterlilik, kişinin çevresinde olup bitenler üzerinde etkili olabilecek biçimde bir edimi başlatıp sonuç alıncaya kadar sürdürebileceğine olan inancı olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada Genel Özyeterlilik Ölçeği'nin Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntem: Genel Özyeterlilik Ölçeği 18 yaş ve üstündeki en az 5 yıllık eğitimi olan 895 kişiye uygulanmıştır. Açımlayıcı factor analizi, Beck Depresyon Ölçeği, Spielberger Sürekli Kaygı Envanteri, Kontrol Odağı Ölçeği, Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği ve Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri kullanılarak ölçüt bağıntılı geçerlilik, iç tutarlılık analizi ve test-tekrar-test çalışması yapılmıştır.Bulgular: Üç faktörlü yapının varyansın % 41,5'ini açıkladığı görülmüştür. Genel Özyeterlilik Ölçeği ve diğer ölçekler arasındaki korelasyonlar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Tüm ölçeğin iç tutarlılık katsayısı (Cronbach alfa) 0,80 ve ikinci kez ulaşılabilen toplam 236 kişiden elde edilen veriler üzerinden elde edilen test tekrar test güvenilirlik katsayısı 0,69 olarak bulunmuştur.Sonuç: Genel Özyeterlilik Ölçeği-Türkçe formu 18 yaş ve üstü en az ilkokul mezunu kişilerin genel özyeterliliklerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araçtır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allsop S, Saunders B, Phillips M ve ark. (2000) The process of relapse in severely dependent male problem drinkers. Addiction, 95(1): 95-106.
  • Bandura A (1989) Human agency in social cognitive theory. Am Psychol, 44(9): 1175-1184.
  • Bandura A (1994) Self-efficacy. Encyclopedia of Human Behavior, cilt 4, VS Ramachaudran (Ed), New York. Academic Press, s. 71-81.
  • Bandura A (1997) Self-efficacy: the exercise of control. New York Freeman.
  • Bandura A (2005) The primacy of self-regulation in health promotion. Int Rev Appl Psychol, 54(2): 245-254.
  • Bandura A, Adams NE (1977) Analysis of self-efficacy theory of behavioral change. Cog Ther Res, 1(4): 287-310.
  • Beck AT, Ward CH, Mendelson M, ve ark. (1961) An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry, 4:561-571.
  • Benight CC, Bandura A (2004) Social cognitive theory of posttraumatic recovery: the role of perceived self-efficacy. Behav Res Ther, 42: 1129-1148.
  • Bosscher RJ, Smit JH (1998) Confirmatory factor analysis of the General Self-Efficacy Scale. Behav Res Ther, 36: 339-343.
  • Bourland SL, Stanley MA, Snyder AG ve ark. (2000) Quality of life in older adults with generalized anxiety disorder. Aging Ment Health, 4(4):315-323.
  • Chen G, Gully SM, Eden D ve ark. (2001) Validation of a New General Self-Efficacy Scale. Organ Res Methods, 4(1): 62-83.
  • Chen G, Gully SM, Eden D ve ark. (2004) General self-efficacy and self-esteem: toward theoretical and empirical distinction between correlated self-evaluations. J Organiz Behav, 25: 375-395.
  • Chen G, Gully SM, Kilcullen RN ve ark. (2000) Examination of relationships among trait-like individual differences, state-like individual differences, and learning performance. J Appl Psychol, 85(6): 835-847.
  • Coopersmith S (1986) Self-esteem inventories. California. Consulting Psychologists Press.
  • Cutler CG (2005) Self-efficacy and social adjustment of patients with mood disorder. J Am Psychiatr Nurses Assoc, 11(5): 283-289.
  • Dağ İ (1991) Rosenbaum'un Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeğinin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Turk Psikiyatri Derg, 2(4):269-274.
  • Dağ İ (2002) Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ): ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17(49): 77-90.
  • DeWitz SJ, Walsh WB (2002) Self-efficacy and college student satisfaction. J Career Assessment, 10(3): 315-326.
  • Eden D, Kinnar J (1991) Modeling Galatea: boosting self-efficacy to increase volunteering. J Appl Psychol, 76(6): 770-780.
  • French DJ, Holroyd KA, Pinel C ve ark. (2000) Perceived self-efficacy and headache-related disability. Headache, 40: 647-656.
  • Gözüm S, Aksayan S (1999) Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeği'nin Türkçe formunun güvenilirlik ve geçerliliği. Atatürk Üniversitesi HYO Dergisi, 2(1): 21-34.
  • Harrison JK, Chadwick M, Scales M ve ark. (1996) The relationship between cross-cultural adjustment and the personality variables of self-efficacy and self-monitoring. Int J Intercultural Rel, 20(2): 167-188.
  • Hasking PA, Oei TPS (2007) Alcohol expectancies, self-efficacy and coping in an alcohol-dependent sample. Addic Behav, 32: 99-113.
  • Hermann KS, Betz NE (2004) Path models of the relationship of instrumentality and expressiveness to social self-efficacy, shyness, and depressive symptoms. Sex Roles, 51(1/2): 55-66.
  • Hisli N (1988) Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 6(22): 118-122.
  • Hisli N (1989) Almanya'dan geri dönüş yapan ikinci kuşağın psikolojik uyum sorunları. Seminer Dergisi, 6: 1-17.
  • Jeng C, Braun LT (1994) Bandura's self-efficacy theory: a guide for cardiac rehabilitation nursing practice. J Holist Nurs, 12(4):425-36.
  • Kim BSK, Omizo MM (2005) Asian and European American cultural values, collective self-esteem, acculturative stress, cognitive flexibility, and general self efficacy among Asian American College students. J Couns Psychol, 52(3): 412-419.
  • Lau-Walker M (2004) Relationship between illness representation and self-efficacy. J Adv Nurs, 48(3): 216-225.
  • López-Torrecillas F, Garcia J, Cañadas GA ve ark. (2006) Validity of Self-Efficacy Scale scores for a Spanish sample. Psychol Rep, 98: 437-450.
  • Lozano BE, Stephens RS, Roffman RA ve ark. (2006) Abstinence and moderate use goals in the treatment of marijuana dependence. Addiction, 101: 1589-1597.
  • Magaletta PR, Oliver JM (1999) The hope construct, will, and ways: their relations with self-efficacy, optimism, and general well-being. J Clin Psychol, 55: 539-551.
  • Mancuso CA, Rincon M, McCulloch CE ve ark. (2001) Self-efficacy, depressive symptoms and patients expectations predict outcomes in asthma. Med Care, 39(2): 1326-1338.
  • Marlowe N (1998) Self-efficacy moderates the impact of stressful events on headache. Headache, 38: 662-667.
  • Mikkelsen EG, Einarsen S (2002) Relationships between exposure to bullying at work and psychological and psychosomatic health complaints: the role of state negative affectivity and generalized self-efficacy. Scand J Psychol, 43: 397-405.
  • Miller KJ, McCrady BS, Abrams DB ve ark. (1994) Tasking an individualized approach to the assessment of self-efficacy and the prediction of alcoholic relapse. J Psychopathol Behav Assess, 16(2): 111-120.
  • Noone M, Dua J, Markham R ve ark. (1999) Stres, cognitive factors, and coping resources as predictors of relapse in alcoholics. Addic Behav, 24(5): 687-693.
  • Öner N, Le Compte A (1985) Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • Özalp Türetgen İ (2005) Kendini ayarlama, öz etkinlik ve dominantlık özellikleriyle birlikte cinsiyet değişkenlerinin lider olarak algılanmadaki etkisini deneysel ve alan çalışmalarında incelenmesi. İstanbul üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim dalı, yayımlanmamış doktora tezi.
  • Pössel P, Baldus C, Horn AB ve ark. (2005) Influence of general self-efficacy on the effects of a school-based universal primary prevention program of depressive symptoms in adolescents: a randomized and controlled follow-up study. J Child Psychol Psyc, 46(9): 982-994.
  • Rapley P, Fruin DJ (1999) Self-efficacy in chronic illness: the juxtaposition of general and regimen-specific efficacy. Int J Nurs Pract, 5: 209-215.
  • Rosenbaum MA (1980) A schedule for assessing self-control behaviors: preliminary findings. Behav Ther, 11: 109-121.
  • Scherbaum CA, Cohen-Charash Y, Kern MJ ve ark. (2006) Measuring General Self-Efficacy: A Comparison of Three Measures Using Item Response Theory. Educ Psychol Meas, 66 (6): 1047-1063.
  • Schwartzer R, Fuchs R (1995) Self-efficacy and health behaviours. Predicting Health Behaviour: Research and Practice with Social Cognition Models. Conner M, Norman P(Ed), Buckingham Open University Press.
  • Sherer M, Maddux JE, Mercandante B ve ark. (1982) The Self-Efficacy Scale: construction and validation. Psychol Rep, 51: 663-671.
  • Sherer M, Adams CH (1983) Construct validation of the Self-Efficacy Scale. Psychol Rep, 53:899-902.
  • Sohng KY, Sohng S, Yeom HA ve ark. (2002) Health-promoting behaviors of elderly Korean Immigrants in the United States. Public Health Nurs, 19(4): 294-300.
  • Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE ve ark. (1970) Manual for Stait-Trait Anxiety Inventory, California. Consulting Psychologist Press.
  • Stanley MA, Novy DM, Hopko DR ve ark. (2002) Measures of self-efficacy and optimism in older adults with generalized anxiety. Assessment, 9(1): 70-81.
  • Turan N, Tufan B (1987) Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri'nin (SEI) geçerlik-güvenirlik çalışması. İstanbul 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi.
  • Vallis TM, Bucher B (1986) Self-efficacy as a predictor of behavior change: interaction with type of training for pain tolerance. Cog Ther Res, 10(1): 79-94.
  • Woodruff SL, Cashman JF (1993) Task, domain and general efficacy: a reexamination of the Self-Efficacy Scale. Psychol Rep, 72: 423-432.
APA Yıldırım F, Ozgur Ilhan I (2010). Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. , 301 - 308.
Chicago Yıldırım Fatma,Ozgur Ilhan Inci Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. (2010): 301 - 308.
MLA Yıldırım Fatma,Ozgur Ilhan Inci Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. , 2010, ss.301 - 308.
AMA Yıldırım F,Ozgur Ilhan I Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. . 2010; 301 - 308.
Vancouver Yıldırım F,Ozgur Ilhan I Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. . 2010; 301 - 308.
IEEE Yıldırım F,Ozgur Ilhan I "Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması." , ss.301 - 308, 2010.
ISNAD Yıldırım, Fatma - Ozgur Ilhan, Inci. "Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması". (2010), 301-308.
APA Yıldırım F, Ozgur Ilhan I (2010). Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301 - 308.
Chicago Yıldırım Fatma,Ozgur Ilhan Inci Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 21, no.4 (2010): 301 - 308.
MLA Yıldırım Fatma,Ozgur Ilhan Inci Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.21, no.4, 2010, ss.301 - 308.
AMA Yıldırım F,Ozgur Ilhan I Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010; 21(4): 301 - 308.
Vancouver Yıldırım F,Ozgur Ilhan I Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010; 21(4): 301 - 308.
IEEE Yıldırım F,Ozgur Ilhan I "Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması." Türk Psikiyatri Dergisi, 21, ss.301 - 308, 2010.
ISNAD Yıldırım, Fatma - Ozgur Ilhan, Inci. "Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması". Türk Psikiyatri Dergisi 21/4 (2010), 301-308.