Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı
Yıl: 2005 Cilt: 24 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 289 - 312 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı
Öz: 1908 yılında istanbul'da yayınlanan kadın dergisi olan ancak yedi sayısı çıkarılabilen Demet Dergisi'nde yer almış yazılar incelenmiştir. Bu incelemede dergideki yazılardan ve okuyucu mektuplarından alıntılar yapılarak kadınların eğitim taleplerinin haklı çıkartılması işlevini gören kadın-ulus-ilerleme üçlemesi ve toplumla ilgili görüşler üzerinde durulmuştur. Kadın toplumdaki tüm sorunların kaynağı olarak görülmüş kadının geri kalmışlığının toplumun ve bütün olarak ulusun Batı karşısında geri kalmışlığa neden olarak görülmüştür. Kadınların "iyi bir eş, iyi bir anne" olmak görevlerini yerine getirebilmeleri için bedenlerinin sağlıklı olması, cehaletten kurtulması ilim ve irfan sahibi olmaları gerekmektedir. Kadınlık alanları içinde görevlerini en iyi şekilde yapabilmeleri içinde eğitim almalıdırlar. Demet Dergisi'nde yayınlanan fikirler sırasıyla kadın ve ilerleme, kadın ve ulus, annelik kavramı ve ilerleme, kadın ve eğitim başlıkları altına incelenmiş ve son olarak dergi ile ilgili eleştirel görüşlere yer verilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Women and Understanding of Progress in Demet Magazine
Öz: Demet(Bouquet), a woman magazine which was published in Istanbul in 1908 and could only be printed for only seven issues has been studied. During the study especially the woman-nation-progress trio, which was used as functionally for the justification of women's education demand, has been emphasized and by also by quoting from reader feedbacks, views of the society on the trio has also been presented. The backwardness of the society was attributed to the backwardness of the woman in the society, thus woman was seen as the source of all problems in the society. For woman to perform their duties as a "good wife and a good mother" they had to be physically healthy, had be cleared from ignorance, and had to learn and comprehend science. They had to be educated to perform their best in their womanhood duties. In this paper the ideas published in the Demet magazine has been studied under the headings of woman and progress, woman and nation, the concept of motherhood and progress, woman and education and finally critical views on the paper has been presented.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abu-lughod Lila, Remaking Women: Feminism and Modernity in the Middle East (Princeton Univ. Press: NJ: 1998) içinde Afsaneh Najmabadi "Crafting an Educated Housewife in Iran"
- Behiç Hakkı, "Siyasi: Ne Haldeyiz ve Neye Muhtacız?", Demet aded.5
- Behiç Hakkı, "Mümtaziyet-i Nisvan ve Kadınlara Hürmet", Demet aded.l
- Behiç Hakkı, "Mümtaziyet-i Nisvan ve Kadınlara Hürmet", Demet aded.l
- Behiç Hakkı, "İmzasız Mektub Sahibine Mektub", Demet aded.3
- Brummet Palmira, Image and Imperialism in the Otoman Revolutionary Press , 1908-1911 (State University of New York Press: 2000)
- Celal 'Âtifet, "Terbiye-i Nisvaniye", Demet aded.l
- Çakır Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, ( Metis Yayınları.İstanbul, 1996)
- Dağlı Yücel, Üçer Cumhure, Tarih Çevirme Kılavuzu, cilt. 5 (Türk Tarih Kurumu: Ankara: 1997)
- Demirdirek Aynur, Osmanlı Kadınlarının Hayat Hakkı Arayışının Bir Hikayesi, İmge yayınları: Ankara, 1993
- Duman Hasan, İstanbul Kütüphanelerindeki Arap Harfli Süreli Yayınlar Toplu Katalogu (1828-1928), (İstanbul: ICICA, 1986)
- Durakbaşa Ayşe, Halide Edip: Türk Modernleşmesi ve Feminizm (İletişim: İstanbul, 2000)
- Edib (Adıvar), Halide "Raik'in Annesi", Demet aded.6
- Emin Mehmed, "Bir Genç Kıza", Demet aded.l
- Fazıl Ahmet, (Erozan)Sahir Celal, "Kariatımıza", Demet aded. 2
- Fuat Lugufet, "Osmanlı Meşahir Nisvanı: Madam Zabel Asador", Demet aded. 1
- Fuat Lugufet, "Osmanlı Meşahir Nisvanı: Madam Zabel Yeseyan", Demet aded.1
- Hakkı İsmet, "Kadınlarımız ve Maarif, Demet aded. 2
- Heinzelmann Tobias, Osmanlı Karikatüründe Balkan Sorunu 1908-1914, çev. Türkis Noyan, (İstanbul:Kitap Yayınevi: 2004)
- İlyasoğlu Aynur - İnsel Deniz, Türkiye'de Dergiler ve Ansiklopediler 1849-1984'ün içinde Kadın Dergilerinin Evrimi, (Gelişim Yayınları: İstanbul, 1984)
- İmzasız, "Esef ve Hayret" , Demet aded. 3
- İmzasız, "Kadınlarımızın Muhafaza-i Hukuku", Demet aded.4
- Kandiyoti Deniz Cariyeler Bacılar Yurttaşlar içinde "Kadın, İslam ve Devlet", Metis Yayınları, (İstanbul: 1997)
- Keçecizade İkbal, "Biz de Adam Olacağız" , İkdam , 1 Eylül 1908, no: 5125
- Kırmızı Beyaz Kulübü, "Genç Kızlar Arasında", Demet aded.4
- Muharerat, "İmzasız Mektup", Demet aded.2
- Nefı Asaf, "Kadın Muharriler: Madam de Sevigne", Demet aded.3
- Nefi Asaf, "Kadın Muharriler: Madam de Rolland", Demet aded.5
- Nefi Asaf, "Kadın Muharriler: Madam de Borde Valmor", Demet aded.l
- Nigar Bint-i Osman, "Zeynep Sünbül Hanım", Demet aded.l
- Sadık Mahmud, "Gücüme Gitti", Demet aded. 7
- Samım Ahmed, "Valideme", Demet aded: 1
- Sırrı (Tarcan), Selim "Biraz Hande: Hüsna Hanım (Hikaye), Demet aded. 3
- Sırrı (Tarcan), Selim "Çocuk Terbiyesi", Demet aded.6
- Toska Zehra, Çakır Serpil et.al, İstanbul Kütüphanelerindeki Eski Harfli Türkçe Kadın Dergileri Bibliografyası, (İstanbul: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Metis Yayınlan :1993)
- Ulviye Bint-i Asım, "Hanımlarımız İçin (Şiir)", Demet aded.3
- Ulviye Bint-i Asım, "Otomobil Geçerken", Demet aded.l
- Demet (İstanbul):
- Aded: 1, 17 Eylül 1324 (30 Kasım 1908 Pazartesi) Sene: 1 Cilt: 1
- Nigar bint-i Osman, "Çırpınma"[şiir], ss.1-2.
- Jülide, "Gözyaşlarıma"[nesir], s.2.
- Cenap Sahabettin, "İhdahiye"[şiir], s.2.
- Hüseyin Cahit, "Hayat-ı Hakikiye Sahneleri: Deli", s.3.
- Mehmet Emin, "Bir Genç Kıza" [şiir], s.4.
- Ahmet Samim, "Valideme", [nesir], s.4.
- Mustafa Namık, "Elhan-ı İnkisar" [şiir], s.4.
- Server Cemal, "Kızıma"[nesir], s.5.
- Mustafa Kemal, "Ölüm"[nesir], s.5.
- Celal Sahir, "BirHayal"[şiir], ss.5-6.
- Fazıl Ahmet, "Ölümüm"[nesir], ss.6-7.
- Celal Sahir, "Sergüzeşt"[şiir], s.7.
- Lugufet Fuat, "Osmanlı Meşahir-i Nisvanı:Madam Zabel Asador", ss.7-8.
- Lugufet Fuat, "Gözyaşları"[şiir], s.8.
- Sybil, "Bulut"[şiir], ss.8-9.
- Fazıl Ahmet, "Kırlangıçlarımız"[hikaye], ss.9-10.
- Nigar Hanım, "Muharrerat"[mektup], s. 10.
- Server Cemal, "Beklenilmeyen Bir Hediye"[hikaye], ss. 10-12.
- Selim Sırrı, "Kısm-ı İlmi 1:Çocuk Terbiyesi", ss.12-13.
- Op.Dr.Orhan Tahsin, "Muhasebe-i Tıbbiye", ss. 13-14.
- Op.Dr.Orhan Tahsin, "Kıssa-i Garam l:Şecer-i Zerrin"[hikaye], mütercimi: Fazıl Ahmet, ss. 14-15.
- Aded: 2, 24 Eylül 1324 (07 Aralık 1908 Pazartesi)
- Fazıl Ahmet ve Celal Sahir, "Kariatımıza", s. 17.
- Hüseyin Siret, "Marmara'ya Karşı"[şiir], s. 18.
- Mehmet Rauf, "Dağlı Şarkısı", s. 18.
- Faik Ali, "Baykuş"[şiir], ss.18-19.
- Mehmet Emin, "Babacığım"[şiir], s. 19.
- Fazıl Ahmet, "Papatyalar"[şiir], s. 19.
- Celal Sahir, "Hilkatin Yadı"[şiir], ss. 19-20.
- Celal Sahir, "Niçin mi?", s.20.
- Lugufet Fuat, "Osmanlı Meşahir-i Nisvanı: Madam Duchabes Paşa", ss.20-21.
- Henri Lave, "Ölüm Korkusu"[hikaye], mütercimi:Ahmet Samim, ss.22-23.
- Henri Lave, "Muharrerat: İmzasız Bir Mektup", ss.23-24.
- İsmet Hakkı, "Kısm-ı İlmi: Kadınlarımız ve Maarif, ss.24-27.
- Atıfet Celal, "Terbiye-i Nisvaniye", ss.27-28.
- Süleyman Fehmi, "Hüsn-i Ahlaki", s.28.
- Dr. Galip Ata, "Hanımlara Hıfzısıhhat: Hava ve Ziya", ss.29-31.
- F.K., "Biraz Hande: Bir Sahne", ss.31-32.
- Aded: 3, 1 Teşrin-i Evvel 1324 (14 Aralık 1908 Pazartesi)
- Aded: 3, "Esef ü Hayret", s.33.
- Bintülasım [elif]. Ulviye, "Hanımlarımız İçin"[şiir], ss.33-34.
- Neziye, "Usanç Dakikaları", s.34.
- Faik Ali, "Selam-ı Aşinayi"[şiir], s.34.
- Fazıl Ahmet, "Zehir Katreleri"[nesir], s.35.
- M.Rüştü, "Bostancı'da"[şiir], s.35.
- Raif Necdet, "Sevda-yı Şafak"[nesir], s.35.
- Tahsin Nahit, "Demet"[şiir], s.35.
- Celal Sahir, "Matmazel K.'ya"[şiir], s.36.
- Ahmet Esat, "Gedikpaşa Tiyatrosu"[nesir], s.37.
- Asaf Nefi, "Kadın Muharrirler: Madam de Sevigne"[biogragrafı], ss.37-39.
- Süleyman Nazif, "Sergüzeşte Dair", ss.39-40.
- Süleyman Nazif, "Ahlaki Fıkralar: Esrarengiz Çekmece", mütercimi: Fatma Müzehher, ss.40-41.
- Selim Sırrı, "Biraz Hande: Hüsna Hanım"[hikaye], ss.41-43.
- Selim Sırrı, "Serair-i Hüsn-ü An: Buruşuklar", mütercimi: Abdülehat Davut, ss.43-46.
- Kırmızı Beyaz Kulübü, "Muharrerat.Demet Gazetesi Sermuharrirliğine", s.46.
- Kırmızı Beyaz Kulübü, "İmzasız Mektup Sahibine"[mektup], s. 46.
- Kırmızı Beyaz Kulübü,"Kıssa-i Garam 2: Mevasim"[hikaye], mütercimi: Fazıl Ahmet, ss.47-48.
- Kırmızı Beyaz Kulübü,"Muhaberat", s.48.
- Aded: 4, 8 Teşrin-i Evvel 1324 (21 Aralık 1908 Pazartesi)
- Faik Ali, "İstasyonda"[şiir], s.49.
- Mehmet Akif, "Safahat-ı Hayattan"[hikaye], ss.49-50.
- Server Cemal, "Köy Tahassüsleri: Mart Akşamı", ss.50-51.
- Mithat Cemal, "Panteon"[şiir], s.51.
- İlyas Macit, "Leylak"[nesir], s.52.
- Ali Zeki, "Denize"[şiir], s.52.
- Celal Sahir, "Buhran"[nesir], ss.52-53.
- Kırmızı Beyaz Kulübü, "Genç Kızlar Arasında"[hikaye], ss.53-55.
- Ahmet Samim, "Kızımın İsmi"[hikaye], ss.55-59.
- Dr. Nuri Bekir, "Kısm-ı İlmi: Niçin İhtiyarlıyoruz?", ss.59-61.
- Dr. Nuri Bekir,"Rayihalar", mütercimi: Mahmut Celal, ss.61-62.
- Dr. Nuri Bekir,"Kısm-ı Siyasi: Zabıta ve Kadınlarımızın Muhafaza-i Hukuku", ss.62-63.
- Dr. Nuri Bekir,"Françoise'a Mektuplar"[tefrika], mütercimi: Kırmızı Beyaz Kulübü, s.63.
- Tekir Kedi, "Biraz Hande: Hatırat", s.64.
- Tekir Kedi,"Muhaberat", s.65.
- Aded: 5, 15 Teşrin-i Evvel 1324 (28 Aralık 1908 Pazartesi)
- Ruhsan Nevvare, "Beyaz Düşünceler"[şiir], s.65.
- Şiven Peride, "Aşk ve Gözyaşları: Şimdi Sensiz", s.65.
- Jülide, "Senin İsmin"[nesir], s.66.
- Faik Ali, "İki Hemrah"[şiir], s.66.
- Tahsin Nahit, "Nazm-ı Serbest: Kış Gecesi"[şiir], ss.66-67.
- Ali Zeki, "Bir Kartpostala Cevap"[şiir], s.67.
- Sabih, "Hayat-ı Hakikiye Sahneleri: Telhi-i Leziz"[nesir], s.67.
- Celal Sahir, "Matmazel N.nin Kartpostal Mecmuasına"[şiir], ss.67-68.
- Asaf Nefı, "Kadın Muharrirler: Madam Roland", ss.68-71.
- Mahmut Sadık, "Şehirli Düşünceler: Muharebe-Fonograf'[nesir], ss.72-74.
- Ahmet Samim, "Gazal-ı Hürriyet"[nesir], ss.74-76.
- Server Cemal, "Temaşa Tenkidi: Milli Tiyatro"[nesir], ss.76-78.
- Hakkı Behiç, "Siyasi: Ne Haldeyiz ve Neye Muhtacız"[nesir], ss.78-80.
- Aded : 6, 22 Teşrin-i Evvel 1324 (4 Ocak 1909 Pazartesi)
- Şiven Peride, "İhtiyaç-ı Garam"[şiir], s.81.
- [elif]. Ulviye, "Mevkib-i Hayat"[şiir], s.81.
- Süleyman Nazif, "Sarir-i Hame"[şiir], ss.81-82.
- Tahsin Nahit, "Elin Elimde"[şiir], s.82.
- Celal Sahir, "Sinir Hali"[şiir], s.82.
- Lugufet Fuat, "Osmanlı Meşahir-i Nisvanı: Madam Zabel Yeseyan", ss.82-83.
- Selim Sırrı, "Kısm-ı İlmi 2: Çocuk Terbiyesi", ss.83-84.
- Dr. Orhan Tahsin, "Muhasebe-i Tıbbiye: Hastalık, Mikroplar, Sirayet", ss.84-86.
- Dr. Orhan Tahsin, "Muharrerat: İmzasız İkinci Mektup", ss.86-87.
- Dr. Orhan Tahsin, "Demet"[mektup], s.87.
- Dr. Orhan Tahsin, "Demet'in Karielerinden İstimzacı", s.88.
- Halide Salih, "Raik'in Annesi"[hikaye], ss.88-92.
- Marcel Prevost, "Françoise'a Mektuplar"[tefrika], mütercimi: Kırmızı Beyaz Kulübü, ss.92-95.
- Marcel Prevost, "Kıssa-i Garam"[hikaye], mütercimi: Fazıl Ahmet, ss.95-96.
- Marcel Prevost, "Muhaberat", s.97.
- Aded : 7, 29 Teşrin-i Evvel 1324 (11 Ocak 1909 Pazartesi)
- Halide Salih, "Karanlıklarda"[şiir], s.97.
- [elif]. Ulviye, "Otomobil Geçerken"[şiir], s.97.
- Atıfet Celal, "Çocukluk Hatıratımdan"[nesir], ss.97-98.
- Behiye Refet, "Valide Rüyası"[nesir], s.98.
- Faik Ali, "Melal"[şiir], s.98.
- Tahsin Nahit, "Bir Ruh-ı Necibe Karşı"[şiir], s.98.
- Enis Avni, "Hicranlardan Sonra"[şiir], ss.98-99.
- Fazıl Ahmet, "Zehir Katreleri"[nesir], s.99.
- Muhittin, "Yalnızsın"[şiir], s.99.
- Celal Sahir, "Heyecanat-ı Mahasin"[şiir], s.99.
- Nigar bint-i Osman, "Zeynep Sünbül Hanım"[nesir], ss.99-100.
- Asaf Nefi, "Kadın Muharrirler: Madam de Borde Valmor", ss. 101-102.
- Mahmut Sadık, "Şehirli Düşünceler: Gücüme Gitti"[nesir], ss. 102-103.
- Jules Freval, "Izdırabat-ı Meçhule: Monsieur Prevost'nun Hatası", mütercimi: Mehmet Ali, ss. 103-105.
- Hakkı Behiç, "Kısm-ı Siyasi: Mümtaziyet-i Nisvan ve Kadınlara Hürmet", ss. 105-107.
- Halide Salih, "Raik'in Annesi"[hikaye], ss.107-109.
- Marcel Prevost, "Françoise'a Mektuplar"[tefrika], mütercimi: Kırmızı Beyaz Kulübü, ss. 109-111.
- Marcel Prevost, "Kıssa-i Garam"[hikaye], mütercimi: Fazıl Ahmet, ss. 111-112.
- Marcel Prevost, "Muhaberat", ss. 113-114.
| APA | KESKİN T (2005). Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. , 289 - 312. |
| Chicago | KESKİN Tülay Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. (2005): 289 - 312. |
| MLA | KESKİN Tülay Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. , 2005, ss.289 - 312. |
| AMA | KESKİN T Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. . 2005; 289 - 312. |
| Vancouver | KESKİN T Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. . 2005; 289 - 312. |
| IEEE | KESKİN T "Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı." , ss.289 - 312, 2005. |
| ISNAD | KESKİN, Tülay. "Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı". (2005), 289-312. |
| APA | KESKİN T (2005). Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24(37), 289 - 312. |
| Chicago | KESKİN Tülay Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. Tarih Araştırmaları Dergisi 24, no.37 (2005): 289 - 312. |
| MLA | KESKİN Tülay Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. Tarih Araştırmaları Dergisi, vol.24, no.37, 2005, ss.289 - 312. |
| AMA | KESKİN T Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2005; 24(37): 289 - 312. |
| Vancouver | KESKİN T Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2005; 24(37): 289 - 312. |
| IEEE | KESKİN T "Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı." Tarih Araştırmaları Dergisi, 24, ss.289 - 312, 2005. |
| ISNAD | KESKİN, Tülay. "Demet Dergisi'nde Kadın ve İlerleme Anlayışı". Tarih Araştırmaları Dergisi 24/37 (2005), 289-312. |
