İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)

YILMAZ, H Bayram; GELEN, İsmail; ÖKSÜZ, Yücel; KESKİN, Yakup

İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)

Yakup KESKİN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Samsun, Türkiye)

Yücel ÖKSÜZ, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Amasya Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Amasya, Türkiye)

İsmail GELEN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Amasya Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Amasya, Türkiye)

H Bayram YILMAZ (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Amasya Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Amasya, Türkiye)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

42 11

Year: 2012 Volume: 31 Number: 2 Page Range: 351 - 374 Text Language: Turkish Index Date: 29-07-2022

İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)

Abstract:

Ülkemizde Milli Eğitim Bakanlığının belirlediği merkezden oluşturulan resmî öğretim programları uygulanmaktadır. Bu programlar öğrencilerin davranışlarından, öğrenme-öğretme etkinliklerine ve bunların değerlendirilmesine rehberlik etmektedir. Programlar, bir ülkedeki sosyal ve kültürel bütünleşmeyi ve sürekliliği sağlayan en önemli dokümanlardır. Özellikle ikibinli yıllardan itibaren hızla yok olmaya doğru giden değerlerimizi korumak, çocuklarımıza daha yaşanılabilir bir dünya bırakmak için Millî Eğitim Bakanlığı yeni geliştirdiği öğretim programlarına doğrudan değerlerimizle ilgili konuları yerleştirmiştir. Bu çerçevede, öğretim programlarında, özellikle ilköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Hayat Bilgisi ve Düşünme Eğitimi derslerinde değerler ayrıntılı bir şekilde yer almaktadır. Bu araştırma ile ilköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Hayat Bilgisi öğretim programları içerisinde yer alan evrensel nitelikteki bazı değerlerin (hoşgörü, saygı, yardımseverlik, kültürel değerleri koruma ve geliştirme, doğruluk, dürüstlük ve özsaygı) Samsun İlinde sosyo-ekonomik düzey bakımından farklı ilköğretim okullarında öğrenim gören 5. sınıf öğrencilerinin kazanım düzeylerini karşılaştırmalı olarak ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmaya konu olan değerlere ilişkin geliştirilen senaryolar öğrencilere uygulanmıştır. Yapılan araştırma sonunda elde edilen verilere göre, öğrencilerin araştırma kapsamında ele alınan değerlere yüksek seviyede sahip oldukları ve bu değerlerden en düşük düzeyde kazanılan değerin dürüstlük, en yüksek düzeyde kazanılan değerlerin ise doğruluk ve özsaygı olduğu görülmüştür. Değer kazanım düzeyleri cinsiyet değişkeni açısından incelendiğinde kazanım düzeyi en yüksek olan değerin kızlarda doğruluk, erkeklerde saygı, en düşük değerin ise kızlarda saygı erkeklerde ise özsaygı değeri olduğu görülmüştür. Değer kazanım düzeyleri sosyo-ekonomik durum değişkeni açısından incelendiğinde, sosyo-ekonomik düzey yükseldikçe özsaygı düzeyinin de yükseldiği, sosyo-ekonomik düzey arttıkça saygı ve dürüstlük düzeyinin azaldığı söylenebilir. Düşük gelirli ailelere sahip öğrencilerin doğruluk değer kazanımı orta ve yüksek gelirli ailelerin öğrencilerinden daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Keyword:

Document Type: Paper Paper Type: Research Article Access Type: Open To Access

ADIGÜZEL O. C., ERGÜNAY, O. (2012). Türkiyede Değerler Üzerine Gerçekleştirilen Lisansüstü Tezlerin Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Perspektifinden İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Yaz-2012 Cilt:11 Sayı:41, s.18-33.
BAYDAR P. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Belirlenen Değerlerin Kazanım Düzeyleri ve Bu Süreçte Yaşanılan Sorunların Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
BİLGİN N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
BILSKY W. ve KOCH, M. (2000). On the content and structure of values: Universals or methodological artefacts?, In J. Blasius, J. Hox, E. deLeeuw & P. Schmidt (Eds.), Social Science Methodology in the New Millennium Proceedings of the Fifth International Conference on Logic and Methodology, Cologne, s.3-20.
BULACH C. R., BUTLER J. (2002). A Comparison of Character Values As Perceived By Teachers And Students At Differing Grade Levels, Journal of Humanistic Counseling Education and Development, 41 (3).
CARBONE J. Peter F. (1991), Perspectives On Values Education, Clearing House Vol: 64-5.
ÇÜÇEN A. K. (2001). Felsefeye Giriş, Bursa: Asa Kitabevi.
DAGHFOUS N., PETROF J.V. ve PONS F. (1999). Values and Adoption of Innovations: A Cross-cultural Study, Journal of Consumer Marketing, Vol.16, No.4, s. 314-331.
DAGGET W.R. (2003). Addressingtheissue of character, International Center forLeadership in Education, Inc. inNew York. (04.05.2010 tarihinde http://arkansased.org/educators/pdf/dagget.pdf web adresinden edinilmiştir.)
DEVECİ H. ve DAL S. (2006). Öğretmen Adaylarının Ulusal Değerlere İlişkin Görüşleri. III. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 46 Mayıs 2006, Çanakkale.
DEVECİ H., AY T. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Günlüklerine Göre Günlük Yaşamda Değerler, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2,6: s. 167-181.
DOĞAN İ. (2001). Vatandaşlık Demokrasi ve İnsan Hakları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
DOĞANAY A. (2006). Öğretimde Kavram ve Genellemelerin Geliştirilmesi, Öztürk C. ve Dursun D. (Editör), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
ERDEN M. ve Akman Y. (1995). Eğitim Psikolojisi: Gelişim, Öğrenme, Öğretme, Ankara: Arkadaş Yayınevi.
EVİN İ. ve KAFADAR O. (2004). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programının ve Ders Kitaplarının Ulusal ve Evrensel Değerler Yönünden İçerik Çözümlemesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), s. 293304.
GÖMLEKSİZ M., CÜRO E. (2011). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Değerlere İlişkin Öğrenci Tutularının Değerlendirilmesi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1). (10.12.2011 tarihinde http:www.insanbilimleri.com /ojs/index.php web adresinden alınmıştır.)
GÜNGÖR E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar: Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler ve Ahlaki Gelişme, İstanbul: Ötüken Yayınları.
HÖKELEKLİ H., GÜNDÜZ T. (2007). Üstün Yetenekli Çocukların Değer Yönelimleri ve Eğitimleri Değerler ve Eğitimi. Kaymakcan, R., Hökelekli, H.,Arslan, Ş.,Zengin, M. (Ed)., İstanbul: Dem Yayınları.
KIRSCHENBAUM H. (1992). A comprehensive model forvalueseducationand moral education, Phi Delta Kappan, 73 (10), s. 53-59.
KUÇURADİ İ. (1971). İnsan ve Değerleri, İstanbul.
KOÇ K. (2007). İlköğretim 7. Sınıflarda Okutulan Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Dersinde Öğrenciye Kazandırılması Amaçlanan Evrensel Değerler ilişkin Tutumlar Üzerinde Öğretim Sürecinin Etkisi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniveristesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
KÖYLÜ M. (2006). Küresel Ahlak Eğitimi, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
LICKONA T. (1993). The Return of Character Education. Educational Leadership, 51(3), s. 12-15. (Erişim Numarası: EJ472598).
LIND G. (1999). An Introduction to the Moral Judgament Test (MJT), University of Konstanz, Germany.
MEB (2006). Sosyal Bilimler Dersi Öğretim Programı, Ankara.
MEB (2009a). İlköğretim 1, 2 ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara.
MEB (2009b). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4.-5. Sınıf Programı, Ankara.
MEB (2009c). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar), Ankara.
MEB (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara.
ORAL G. (2002). İlköğretimde Öğrencilerin Sosyal Katılımını Özendirmeye Yönelik Bir Program, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, Cilt 19 (2), s. 30-44.
ROKEACH M. (1973). Nature of Human Values, New York: The Free Press.
RYAN K. (1993). Mining the Values in the Curriculum, Educational Leadership, 51(3), 16-18. (Erişim Numarası: 9403010633).
SCHAPS E., SCHAEFFER E., Mcdonnell S. (2001). Whats Right And Wrong İn Character Education Today, Education Week, 9, s. 4041.
SCHWARTZ S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries, In M. Zanna (Ed.), Advances In Experimental Social Psychology Academic Press, (Vol. 25), New York, s. 165.
SCHWARTZ S. H. (1996). Value Priorities and Behaviour, In C. Seligman, J.M. Olson ve M.P. Zanna (Eds.), The Psychology of Values: The Ontorio Symposium, Lawrance Erlbaum, Hillsdale, NJ, s.1-24.
UÇAR S. (2009). Sosyal Bilgiler Programındaki Değerlerle İlgili Kazanımlara Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
UNESCO (1995). Living Values: an Educational Program, Retrieved on 22.10.2001 http://www.livingvalues.net/ (Erişim tarihi 15 Mayıs 2012).
VEUGELERS W. (2000), Different Ways of Teaching Values University of Educational Review, Vol. 52, No. 1. Amsterdam.
YEŞİL R. ve AYDIN D. (2007). Demokratik Değerlerin Eğitiminde Yöntem ve Zamanlama, TSA, Yıl: 11, 2, s. 65-84.

APA	KESKİN Y, ÖKSÜZ Y, GELEN İ, YILMAZ H (2012). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). , 351 - 374.
Chicago	KESKİN Yakup,ÖKSÜZ Yücel,GELEN İsmail,YILMAZ H Bayram İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). (2012): 351 - 374.
MLA	KESKİN Yakup,ÖKSÜZ Yücel,GELEN İsmail,YILMAZ H Bayram İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). , 2012, ss.351 - 374.
AMA	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). . 2012; 351 - 374.
Vancouver	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). . 2012; 351 - 374.
IEEE	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H "İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)." , ss.351 - 374, 2012.
ISNAD	KESKİN, Yakup vd. "İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)". (2012), 351-374.

APA	KESKİN Y, ÖKSÜZ Y, GELEN İ, YILMAZ H (2012). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 351 - 374.
Chicago	KESKİN Yakup,ÖKSÜZ Yücel,GELEN İsmail,YILMAZ H Bayram İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 31, no.2 (2012): 351 - 374.
MLA	KESKİN Yakup,ÖKSÜZ Yücel,GELEN İsmail,YILMAZ H Bayram İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.31, no.2, 2012, ss.351 - 374.
AMA	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 31(2): 351 - 374.
Vancouver	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 31(2): 351 - 374.
IEEE	KESKİN Y,ÖKSÜZ Y,GELEN İ,YILMAZ H "İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, ss.351 - 374, 2012.
ISNAD	KESKİN, Yakup vd. "İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı evrensel değerleri kazanım düzeylerinin karşılaştırılması (samsun ili örneği)". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 31/2 (2012), 351-374.