Year: 2006 Volume: 45 Number: 1 Page Range: 23 - 34 Text Language: Turkish Index Date: 29-07-2022

Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye

Abstract:
Atık, elinde bulunduranın elden çıkardığı ya da yürürlükteki ulusal mevzuat hükümlerine göre atmak zorunda olduğu herhangi bir madde olarak tanımlanabilir. Tüm endüstriyel faaliyetlerde olduğu gibi madenlerin işletilmesi sonucunda da atık meydana gelmektedir. Bu maden atıkları uygun olmayan bir şekilde çevreye bırakıldıklarında çevre ve insan sağlığı için tehdit oluşturmaktadır. Ülkemizde ve Avrupa’da oldukça büyük miktarlarda maden atık oluşumu söz konusudur. Örneğin, Avrupa Birliğinde (AB) madencilik faaliyetleri sonucu oluşan atık miktarı, Avrupa’da oluşan yıllık atık miktarının % 29’unu oluşturmaktadır. Diğer bir ifadeyle meydana gelen maden atıkları yıllık 400 milyon tonu aşmaktadır (Commission of the European Communities, 2003). Avrupa’da özellikle 2000’li yıllara doğru maden atıklarının depolandığı havuzlarda/barajlarda meydana gelen kazaların ciddi çevresel sorunlar yaratması bu konu üzerindeki çalışmaları yoğunlaştırmıştır. Ülkemizde ve AB’de maden atıklarını da içine alan atıklarla ilgili çok sayıda yasal düzenleme vardır. Ancak, AB’de olduğu gibi ülkemizde de maden atıklarının yönetiminde ciddi sıkıntılar vardır. AB uyum sürecinde AB mevzuatına dayandırılarak ülkemizdeki mevzuat boşlukları analizinin yapılması önemlidir. Ülkemizde maden atıklarına özgü yönetmelik olmaması nedeniyle bu atıklar özellikle “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında değerlendirilmektedir. Bu durum maden atıklarını tehlikeli atık sınıfına sokmaktadır. Maden atıklarının özellikleri madenden madene, kullanılan üretim ve zenginleştirme teknolojilerine göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle maden atıklarının yönetimi için bu özel atık akışına özgü yönetmeliğin en kısa sürede düzenlenerek hayata geçirilmesi gerekmektedir.
Keyword:

Subjects: Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Uluslararası İlişkiler

Regulations related with mining wastes: European Community and Turkey

Abstract:
Waste can be defined as any material which must be disposed of according to national regulations undertaken. Wastes occur unavoidably at the end of mining activities as in other many industries. They become dangerous for environment and human's health if it is disposed into the nature in an unsuitable way. Huge amounts of mining wastes occur in Europe and in our country. The yearly amount in European Community (EC) reaches up to 29% of whole wastes. In other words the amount of wastes due to mining activities exceed 400 million tonnes annually (Commission of the European Communities, 2003). In Europe, especially towards 2000s, the accidents caused by mining waste disposal pools/dams resulted in serious environmental problems. Therefore studies on this subject have increased recently.In EC countries and Turkey, there are many legal regulations related with wastes including mining wastes. However, serious discomfort and discrepancy exist in the management of mining wastes both in Turkey and EC. During the period of EC adaptation, it is important to analyze the present regulations of our country on the basis of related EC regulations. Because there is not any specific regulation for mining wastes in Turkey, this kind of wastes is considered in the content of "The Regulation of Dangereous Wastes Control". This situation puts the mining wastes into the dangerous category. But the characteristics of mining wastes change from mine to mine and according to the technology used for mine production and processing. Therefore a specific regulation for the management of mining wastes in our country must be undertaken urgently.
Keyword:

Subjects: Çevre Çalışmaları Coğrafya Çevre Bilimleri Uluslararası İlişkiler
Document Type: Paper Paper Type: Other Access Type: Open To Access
  • Arol, A.İ., 2002; “Madencilik Atıklarının Bertaraf Edilme Yöntemleri”, Madencilikte Çevre Yönetimi Seminer Notları, TMMOB Maden Mühendisleri Odası.
  • Archibald, J.F., 2002; “Beneficial Impacts of Paste Tailings on Environmental Hazard Mitigation and Engineering Performance”, http://mine.queensu.ca/people/faculty/Archibald/ PeruEnvironment.pdf
  • Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) Raporu, 2004; “Mapping the Impacts of Recent Natural Disasters and Technological Accidents in Europe”.
  • Commission of the European Communities, 2003; “Proposal for a Directive of the European Parliament and of The Council on the Management of Waste from the Extractive Industries”, COM (2003) 319 final.
  • Council Directive 75/442/EEC of 15 July 1975 on Waste
  • Council Directive 91/689/EEC Of 12 December 1991 on Hazardous Waste
  • Council Directive 1999/31/EC of 26 April 1999 on the Landfill of Waste
  • Council Directive 96/61/EC of 24 September 1996 on the Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC)
  • Council Directive 96/82/EC on the Control of Major-Accident Hazards Involving Dangerous Substances (Seveso II)
  • Council Directive Amending Council Directive 96/82/EC (Seveso II) on the Control of Major- Accident Hazards Involving Dangerous Substances, 2003
  • ÇED Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik, 2004
  • ÇED Yönetmeliği 07.02.1993 tarih ve 21489 sayılı Resmi Gazete
  • ÇED Yönetmeliği 23.06.1997 tarih ve 23028 sayılı Resmi Gazete
  • ÇED Yönetmeliği 06.06.2002 tarih ve 24777 sayılı Resmi Gazete
  • ÇED Yönetmeliği 16.12.2003 tarih ve 25318 sayılı Resmi Gazete
  • Doğru, B., 2004; “Hazardous Waste Management”, Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Atık Dairesi Başkanlığı (Yayımlanmamış).
  • Doome, R., 2003; “The devil in the detail”; IMA Europe European Comission, 2001; “Management of Mining, Quarying and Ore- Processing Waste in he European Union, BRGM (Bureau de Recherches Geologiques et Minieres)
  • Karadeniz, M., 1996; “Cevher Zenginleştirme Tesis Artıkları, Çevreye Etkileri, Önlemler”, İstanbul Ofset.
  • Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete (1992, 1994, 1998, 1999, 2000 ve 2002 tarihlerinde değişiklik yapılmıştır)
  • Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 04.09.1998 tarih ve 19919 sayılı Resmi Gazete
  • Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete
  • Su Ürünleri Kanunu, 1971 ve Su Ürünleri Yönetmeliği, 1995
  • Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 27.08.1995 tarih ve 22387 sayılı Resmi Gazete
  • Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete
  • The EIA Directive, 85/337/EEC Konsey Yönergesi, 97/11/EC ile değiştirilmiş haliyle.
  • Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 10.12.2001 tarih ve 24609 sayılı Resmi Gazete.
  • Water Framework Directive, 2000/60/EC
  • 2872 Sayılı Çevre Kanunu, 11.08.1983 tarih ve 18132 sayılı Resmi Gazete
  • 3213 Sayılı Maden Kanunu, 15.06.1985 tarih ve 18785 sayılı Resmi Gazete
  • 3213 Sayılı Maden Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 05.06.2004
APA ÇETİNER E, ÜNVER B, HİNDİSTAN M (2006). Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. , 23 - 34.
Chicago ÇETİNER Emel Güney,ÜNVER Bahtiyar,HİNDİSTAN MEHMET ALİ Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. (2006): 23 - 34.
MLA ÇETİNER Emel Güney,ÜNVER Bahtiyar,HİNDİSTAN MEHMET ALİ Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. , 2006, ss.23 - 34.
AMA ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. . 2006; 23 - 34.
Vancouver ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. . 2006; 23 - 34.
IEEE ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M "Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye." , ss.23 - 34, 2006.
ISNAD ÇETİNER, Emel Güney vd. "Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye". (2006), 23-34.
APA ÇETİNER E, ÜNVER B, HİNDİSTAN M (2006). Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. Madencilik Dergisi, 45(1), 23 - 34.
Chicago ÇETİNER Emel Güney,ÜNVER Bahtiyar,HİNDİSTAN MEHMET ALİ Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. Madencilik Dergisi 45, no.1 (2006): 23 - 34.
MLA ÇETİNER Emel Güney,ÜNVER Bahtiyar,HİNDİSTAN MEHMET ALİ Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. Madencilik Dergisi, vol.45, no.1, 2006, ss.23 - 34.
AMA ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. Madencilik Dergisi. 2006; 45(1): 23 - 34.
Vancouver ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye. Madencilik Dergisi. 2006; 45(1): 23 - 34.
IEEE ÇETİNER E,ÜNVER B,HİNDİSTAN M "Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye." Madencilik Dergisi, 45, ss.23 - 34, 2006.
ISNAD ÇETİNER, Emel Güney vd. "Maden atıkları ile ilgili mevzuat: Avrupa Birliği ve Türkiye". Madencilik Dergisi 45/1 (2006), 23-34.