TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ
Yıl: 2022 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 640 - 650 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-08-2022
TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ
Öz: Bu çalışma, toplumun etik konulara olan duyarlılığının artması nedeniyle televizyon reklâmları etiğinin algılanması konusu üzerine yapılmış bir alan araştırmasıdır. Daha önceden konuyla ilgili yapılan araştırmalarda ulaşılan genel sonuç; tüketicilerin yüksek bir oranının televizyon reklâmlarıyla ilgili etik sorunlar olduğunu düşündüklerini göstermektedir. Bu çerçevede, literatür taramasıyla ulaşılan reklâm etiği bulgularının yanında televizyon reklâmlarıyla ilgili temel sorunlar, etik algılama boyutuyla incelenerek Düzce Üniversitesi ve Kırklareli Üniversitesindeki Turizm ve Otel İşletmeciliği Lisans öğrencilerinin bakış açısı arasındaki farkı ortaya koymak amacıyla karşılaştırmalı bir değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılarak gerekli veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS paket programı ile bağımsız t testi yapılarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak, düşük bir farkla da olsa Kırklareli üniversitesi öğrencilerinin etik reklam algılarının Akçakoca Yerleşkesindeki öğrencilere kıyasla daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğrenciler genel olarak televizyon reklamlarında; ürüne yönelik abartılı ifadelerin kullanılmasını ve sevilen programlar esnasında reklam afişlerinin araya girmesini etik olmayan davranışlar kategorisinde sınıflandırmışlardır.
Anahtar Kelime: ETHICAL PERCEPTIONS OF TOURISM STUDENTS REGARDING TELEVISION ADVERTISEMENTS EXAMINATION
Öz: This study is a field study on the perception of television advertisement ethics due to the increased sensitivity of society to ethical issues. The general conclusion reached in previous studies on the subject; shows that a high proportion of consumers think that there are ethical problems related to television advertisements. In this framework, besides the findings of advertising ethics reached by literature review, the main problems related to television advertisements were examined in terms of ethical perception, and a comparative evaluation was made in order to reveal the difference between the perspectives of the Tourism and Hotel Management Undergraduate students at Düzce University and Kırklareli University. In this research, the necessary data were obtained by using the quantitative research method. The obtained data were interpreted by performing explanatory factor analysis with the SPSS package program. As a result, it has been determined that the ethical advertisement perceptions of Kırklareli University students are higher than the students in Akçakoca Campus, albeit with a small margin. In addition, students generally in television advertisements; They classified the use of exaggerated expressions towards the product and the intervention of advertising posters during popular programs in the category of unethical behaviors.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aytekin, P. (2009). Reklamda Etik (Türkiye’de Televizyon Reklamlarının Etik Açıdan İncelenmesi). T.C. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Manisa.
- Aytemur, S., (2000), Reklamın İyisi Kötüsü Olmaz, MediaCat Yayınları, İstanbul. Barokas, S. (1994) Reklam ve Kadın, Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
- Baran, Z. ve Erzin, N.O. (2010). Televizyon reklamlarına yönelik etik algı üzerine turizm bölümü öğrencilerine yönelik karşılaştırmalı bir araştırma. MYO-ÖS 2010. Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 Ekim-Düzce. http://www.kmyo.duzce.edu.tr/kmyo/ myos/pdf/MYO_OS_8034.pdf. Erişim Tarihi:05.11.2012
- Baran, Z., & Baran, H. (2021a). Yeni nesil gerçeklik teknolojileri ve fütüristik turizm yaklaşımları, (Ed.) Tellioğlu, S.: Turizm sektöründe güncel sorunlar ve yeni trendler, 287-321. Ankara: Asos.
- Baran, Z., & Baran, H. (2021b). Dijital teknolojiler bağlamında turistik gezilerin yeni gerçekliği: Sanal uzam, Sivas İnterdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 175-188.
- Baran, Z., & Baran, H. (2022). The future of digital tourism alternatives in virtual reality. (Ed.) Oliveira, L.: Handbook of research on digital communications, internet of things, and the future of cultural tourism, 58-84. IGI Global
- Bauer, E. (2010). The creolisation of London kinship: Mixed African-Caribbean and White British Extended Families, 1950-2003. Amsterdam: University Press.
- Beard, F. K., (2003), College Student Attitudes Toward Advertising’s Ethical, Economic, and Social Consequences, Journal of Business Ethics, 48 (3), 217-228.
- Carrigan, M. ve Szmigin I., (2000a), Advertising and Older Consumers: Image and Ageism, Business Ethics: A European Review, 9 (1), 42-50.
- Carrigan, M. ve Szmigin I., (2000b), The Ethical Advertising Covenant: Regulating Ageism in UK Advertising, International Journal of Advertising, 19 (4), 509-528.
- Chen, A. W. ve Mei J. - Liu C., (1998), Agency Practitioners’ Perceptions of Professional Ethics in Taiwan, Journal of Business Ethics, 17 (1), 15-23.
- Cohan, J. A., (2001), Towards A New Paradigm in the Ethics of Women’s Advertising, Journal of Business Ethics, 33 (4), 323-338.
- Cohen, N. (2000) Kandırmayacaksın, Reklam Halkla İlişkiler ve Ötesi, Media Cat Yayınları, İstanbul.
- Cowley, E. ve Barron C., (2008), When Product Placement Goes Wrong, Journal of Advertising, 37 (1), 89- 98.
- Çetinkaya, Y. (1993) Reklamcılık ve Manipülasyon, Ağaç Yayınları, İstanbul. Dunn, S. W., Barban A. M., Krugman D. M., ve Reid, L. N. (1990), Advertising: Its Role in Modern Marketing, Seventh Edition, The Dryden Press, USA.
- Durham, T. R., (1984), Information, Persuation, and Control in Moral Appraisal of Advertising Strategy, Journal of Business Ethics, 3(1), 173-180.
- Dyer, A. R., (1997), Ethics, Advertising, and Assisted Reproduction: The Goals and Methods of Advertising, Women’s Health Issues, 7(3), 143-148.
- Ersoy, S. ve Nazik M. H., (2006), Ergenlerde Tüketicilik Bilinç Düzeyi Üzerine Bir İnceleme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(5), 313-328.
- Fuan, L. ve Miniard,P. W. (2006), On The Potential For Advertising To Facilitate Trust in The Advertised Brand, Journal of Advertising, 35(4), 101-112.
- Greyser, S. A., (1973), Irritation in Advertising, Journal of Advertising Research, 13(1), 3-10.
- İnceoğlu, M., (1988), Reklamda Etik Sorunu. Ankara: Ankara Üniversitesi, Basın Yayın Yüksekokulu, 99- 112. Ankara.
- Kocabaş, F. ve Elden, M. (2002) Reklamcılık, İletişim Yayınları, İstanbul
- Laczniak, G. R. ve Murphy, P. E. (1993), Ethical Marketing Decisions: The Higher Road, Needham Heights, MA: Allyn & Bacon, s.259’dan aktaran Torlak (2007).
- Laczniak, G. R., (1998), Reflections on the 1997 Vatican Statements Regarding Ethics in Advertising, Journal of Public Policy & Marketing, 17 (2), 320-324.
- Leiser, B., (1978), Beyond Fraud and Deception: The Moral Uses of Advertising, A paper presented at the Loyola University of Chicago Mellon Foundation Lecture Series: Socio-Ethical Issues in Business, February 6. Reprinted in Thomas Donaldson and Patricia Werhane (eds.), Ethical Issues in Business, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 1979, 59-66’dan aktaran Santilli (1983).
- Lysonski, S. ve Duffy, M. F. (1992), The New Zeland Fair Trading Act of 1986: Deceptive Advertising, The Journal of Consumer Affairs, 26(1), 177-199.
- Miller, C., (1993), Image of Seniors Improves in Ads, Marketing News, 27(25), 8-19
- Nebenzahl, I. D. ve Jaffe E. D., (1998), Ethical Dimensions of Advertising Executions, Journal of Business Ethics, 17(33), 805-815.
- Obermiller, C.., Spangenberg E. ve Douglas L. McL., (2005), Ad Skepticism: The Consequences of Disbelief, Journal of Advertising, 34(3), Fall, pp.7-17.
- Peterson, R. T. ve Ross D. T., (1997), A Content Analysis of the Portrayal of Mature Individuals in Television Commercials, Journal of Business Ethics, 16(1), 425-433.
- Ramacitti, D. (1998) Başarılı Reklamın Sırları, (Çev:Rengin Erdoğmuş), Epsilon Yayınları, İstanbul.
- Rotfeld, Herbert J. and Kim B. Rotzoll, (1980), Is Advertising Puffery Believed?, Journal of Advertising, 9(3), 16-45.
- Rutherford, P. (2000) Yeni İkonalar, Televizyonda Reklam Sanatı, (Çev: Mustafa K.Gerçeker), 2. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Santilli, P. C., (1983), The Informative and Persuasive Functions of Advertising: A Moral Appraisal, Journal of Business Ethics, 2(1), 27-33.
- Sever, S., Uztuğ, F. (1996), Reklam Etkinliği ve Özel Televizyonların Geleceği,Yeni Türkiye Dergisi, 11(1), 25-36.
- Shaver, D., (2003), Toward an Analytical Structure for Evaluating the Ethical Content of Decisions by Advertising Professionals. Journal of Business Ethics, 48(3),.291-300.
- Topçuoğlu, N. Nur, (2003), Çocuklara Yönelik Televizyon Reklamlarında Aldatıcı ve Yanıltıcı Unsurların Analizi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Uğur, İ. ve Şimşek S., (2004), Kitle İletişim Araçlarındaki Reklamlarda Kadın ve Erkek Objelerinin Kullanılması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(3), 549-560.
- Ulusoy, B. S., (2007), Kadınlara Yönelik Reklamlarda Etik Sorunlar ve Yeni Paradigmalar, Halkla İlişkiler ve Reklam Üzerine Etik Değerlendirmeler, (Ed. İ. Sayımer, P.E. Yayınoğlu), Beta Basım, 1. Baskı, Aralık, İstanbul.
- Wernick, A., (1994). Promosyon Kültürü, Reklam İdeoloji ve Sembolik Anlatım, (Çev:Osman Akınbay), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
| APA | BARAN Z (2022). TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. , 640 - 650. |
| Chicago | BARAN ZÜLEYHAN TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. (2022): 640 - 650. |
| MLA | BARAN ZÜLEYHAN TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. , 2022, ss.640 - 650. |
| AMA | BARAN Z TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. . 2022; 640 - 650. |
| Vancouver | BARAN Z TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. . 2022; 640 - 650. |
| IEEE | BARAN Z "TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ." , ss.640 - 650, 2022. |
| ISNAD | BARAN, ZÜLEYHAN. "TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ". (2022), 640-650. |
| APA | BARAN Z (2022). TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), 5(2), 640 - 650. |
| Chicago | BARAN ZÜLEYHAN TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online) 5, no.2 (2022): 640 - 650. |
| MLA | BARAN ZÜLEYHAN TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), vol.5, no.2, 2022, ss.640 - 650. |
| AMA | BARAN Z TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online). 2022; 5(2): 640 - 650. |
| Vancouver | BARAN Z TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online). 2022; 5(2): 640 - 650. |
| IEEE | BARAN Z "TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ." Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), 5, ss.640 - 650, 2022. |
| ISNAD | BARAN, ZÜLEYHAN. "TURİZM BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TELEVİZYON REKLAMLARINA YÖNELİK ETİK ALGILARININ NCELENMESİ". Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online) 5/2 (2022), 640-650. |
