Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin
Yıl: 2022 Cilt: 1 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 267 - 295 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-09-2022
Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin
Öz: Bu çalışmada ilk olarak, Kerbelâ mersiyeleri ve Osman Nevres hakkında ana hatlarıyla bilgi verilmiş, ardından şâirin Mersiye-i Hazret-i Hüseyin olarak da adlandırılan Kerbelâ mersiyesi tanıtılmaya çalışılmış, ayrıca mersiyenin popüler transkripsiyonlu metni ile tıpkıbasımına yer verilmiştir. Nevres, terkîb-i bent nazım şekliyle kaleme aldığı 12 bentlik mersiyesinde konuyu, Hz. Hüseyin’in haksız yere ve hunharca katledilmesini merkeze almak, Kerbelâ olayından çeşitli sahnelere yer vermek, çekilen acıyı ve tutulan mâtemi yoğun bir şekilde dile getirmek sûretiyle işlemiş; ayrıca, feleğe duyduğu sitem ve öfkeyi dile getirmiş, Yezid ve adamlarına lânet etmiştir. Nihâyetinde ise şâir, yaşananların kader sonucu gerçekleştiğini belirtmek sûretiyle kazâya rızâ gösteren bir tavır içerisine girmiş ve böylesine hazin bir olayı tam mânâsıyla tasvir etmek hususunda âciz olduğunu belirtmştir. Latin harfli metninin tamamına ilk kez, hazırladığımız dîvân neşrinde yer verilen eserin ayrıntılı bir şekilde tanıtılmasıyla, klasik şiirin son döneminde kaleme alınmış Kerbelâ mersiyelerinden birinin daha bilim dünyasının istifadesine sunulması, böylece konuyla ilgili araştırma ve çalışmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelime: Karbala Elegies of Osman Nevres I: Hazret-i Hüseyin’s Elegy
Öz: In this study firstly, information about the main lines of Karbala elegies and Osman Nevres were given, then the poet’s Karbala Elegy, also called Mersiye-i Hazret-i Hüseyin, was tried to be introduced in detail, also the popular transcribed text and facsimile of the elegy was given. In this elegy with 12 stanzas, which he wrote in Nevres terkîb-i bent verse, the subject is addressed by he focused on the unjust and cruel murder of Hz. Hussein, giving place to various scenes from the Karbala incident, expressing the pain suffered and the grieving intensely; he also expressed his reproach and anger towards the heavens and cursed Yazid and his men. In the end, the poet took an attitude of consenting to the accident by stating that the events happened as a result of fate, and said that he was incapable of describing such a sad event fully. It is aimed to present one of the Karbala elegies written in the last period of classical poetry, to the benefit of the scientific world, by introducing the work, whose entire Latin letter text is included in the divan publication, for the first time, and thus to contribute to research and studies on the subject.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ALGÜL, Hüseyin-Kara, Mustafa (2014), Ehl-i Beyt Kerbelâ ve Mersiye, Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Kitaplığı.
- ALP, Gökhan (2020), “Türk Edebiyatında Kerbelâ Hadisesi: Konuyu Kendi Realitesine Uygun Konumlandırma Çabası, Eksiklikler-Tespitler- Literatür”, International Journal of Filologia (IJOF), 3/4, Kış, 56-89.
- ARSLAN, Mehmet-ERDOĞAN, Mehtap (2009), Kerbela Mersiyeleri, Tunceli: Tunceli Üniversitesi Alevilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Yay.
- ÇAĞLAYAN, Bünyamin (1997), Kerbelâ Mersiyeleri, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
- ÇİFTÇİ, Cemil (2008), Divan Şiirinde Kerbela Ağıtları, İstanbul: Kevser Yay.
- ÇİFTÇİ, Cemil (2009), Halk Şiirinde Kerbelâ Ağıtları, İstanbul: Kevser Yay.
- İSEN, Mustafa (1993), Acıyı Bal Eylemek, Türk Edebiyatında Mersiye, Ankara: Akçağ Yay.
- KAYA, Bayram Ali (2017), Osman Nevres Dîvânı, İstanbul: Kesit Yay.
- KAYA, Bayram Ali (2020), Osman Nevres Dîvânı, https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/76247,osman-nevres- divanipdf.pdf?0 [Erişim Tarihi: 02 Ocak 2022].
- KAYA, Bayram Ali (2021a), “Mersiye-i Hazret-i Hüseyin (Nevres)”. Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde- detay/mersiye-i-hazret-i-huseyin-nevres. [Erişim Tarihi: 10 Şubat 2022].
- Osman Nevres. Mersiye. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, K/4376.
- Ödemişli Hoca-zâde M. Muammer, “Osman Nevres Efendi ve Âsârı”, Mahfel, 5/55, Cumâde’l-ûlâ 1343, 132.
- ÖZGÜL, M. Kayahan (1999), Osman Nevres, Hayâtı ve Eserleri, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yay.
- TANPINAR, Ahmet Hamdi (1997), 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi. 422.
- UZUN, Mustafa İsmet (2002), “Türk Edebiyatında Kerbelâ”, İslâm Ansiklopedisi, XXV, 274, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
- UZUN, Mustafa İsmet (2006), “Muharremiyye”, İslâm Ansiklopedisi, XXXI, 8- 9, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
- YILDIZ, Alim (Editör) (2010), “Çeşitli Yönleriyle Kerbelâ (Edebiyat)”, Uluslararası Kerbelâ Sempozyumu Bildirileri, 2, Sivas: Asitan Yay.
- YILMAZ, Mehmet Yalçın (2006). Türk Din Musikisinde Mersiyeler ve Mersiyehanlar, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- YILMAZ, Müslüm (2016), Klasik Türk Edebiyatında Kerbelâ Hadisesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
| APA | KAYA E (2022). Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. , 267 - 295. |
| Chicago | KAYA EMRAH Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. (2022): 267 - 295. |
| MLA | KAYA EMRAH Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. , 2022, ss.267 - 295. |
| AMA | KAYA E Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. . 2022; 267 - 295. |
| Vancouver | KAYA E Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. . 2022; 267 - 295. |
| IEEE | KAYA E "Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin." , ss.267 - 295, 2022. |
| ISNAD | KAYA, EMRAH. "Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin". (2022), 267-295. |
| APA | KAYA E (2022). Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1(28), 267 - 295. |
| Chicago | KAYA EMRAH Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 1, no.28 (2022): 267 - 295. |
| MLA | KAYA EMRAH Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, vol.1, no.28, 2022, ss.267 - 295. |
| AMA | KAYA E Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2022; 1(28): 267 - 295. |
| Vancouver | KAYA E Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2022; 1(28): 267 - 295. |
| IEEE | KAYA E "Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin." Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1, ss.267 - 295, 2022. |
| ISNAD | KAYA, EMRAH. "Osman Nevres’in Kerbelâ Mersiyeleri I: Mersiye-i Hazret-i Hüseyin". Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 1/28 (2022), 267-295. |
