TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ

Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 713 - 764 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17550/akademikincelemeler.696022 İndeks Tarihi: 03-01-2023

TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ

Öz:
Araştırmanın amacı; Sakarya’daki mahalli idareler tarafından toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik faaliyetler, cinsiyete duyarlı bütçeleme kapsamındaki hizmetler ve yöneticilerin konuya ilişkin tutum/yaklaşımları ile kadın hemşehrilerin memnuniyeti arasındaki ilişkiyi yapısal eşitlik modeli ile analiz etmektir. Bu sebeple Ekim 2019-Aralık 2019 tarihleri arasında Sakarya’da yaşayan 1592 kadın ile görüşülmüş ve 25 soruluk bir anket formu uygulanmıştır. Çalışmanın yöntemi, kadınların memnuniyetini etkileyen ana boyutların ve alt maddelerin yapısal eşitlik modeli ile analizidir. Çalışmanın önemi ve özgün değeri, Sakarya’daki mahalli idareler tarafından konuyla ilgili faaliyetler ve hizmetler ile kadın memnuniyeti arasındaki ilişkiyi içeren bir analizin daha önceki çalışmalarda yapılmaması ve bu çalışmada ulaşılan sonuçların mahalli idarecilere bilgi ve öneri verici olmasıdır. Çalışmanın sonuçları sadece Sakarya ili için geçerlidir. Bulgulara göre dört ana boyut ile memnuniyet arasında %74 ve üzeri yüksek korelasyon tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların büyük kısmı Sakarya’yı kadın dostu bir kent olarak nitelememektedir
Anahtar Kelime: Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Mahalli İdareler Sakarya

The Analysis of Relationship between the Activities for Gender Equality, Gender Sensitive Budgeting Practices and Female Satisfaction: The Sample of Sakarya Province

Öz:
The aim of the study is to analyse the relationship between the activities of gender equality carried out by the local administrations in Sakarya, the practices in the context of gender-sensitive budgeting and the attitudes/approaches of administrators and the satisfaction of female citizens with structural equality model. For this reason, a total of 1592 women who live in Sakarya were met between October 2019 and December 2019, and a survey form with 25 questions was implemented to them. The importance and original value of the study are that an analysis, which includes the relationship between activities/services related to issue by local administrations in Sakarya and female satisfaction, has not been performed in previous studies, and the results received in this study are informative and advice for local administrators. The results of the study are valid only for Sakarya province. According to the findings, 74% and more high correlation among four main factors and satisfaction have been determined. Besides, most of the participants have not defined Sakarya as a woman-friendly city.
Anahtar Kelime: Gender Equality Gender Sensitive Budgeting Local Administrations Sakarya.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adapazarı Belediyesi. 2018 Yılı İdari Faaliyet Raporu. Erişim Tarihi: Aralık 2019. https://www.sakarya.bel.tr/uploads/stratejik/5K4u7TAt5 9.p df.
  • Akduran, Özgün, Yakar Önal, Ayşegül & Günlük Şenesen, Gülay. Kentsel Haklar ve Hizmetlere Erişimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışması (No: 7). Ankara: CEİD Yayınları, 2018.
  • Akman, Çiğdem. “Kent Konseylerinde Kadın Eli: Söke Kent Konseyi Kadın Meclisi Üzerinden Bir Değerlendirme”. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1/3 (2018), 396- 410.
  • Arifiye Belediyesi. 2018 Yılı İdari Faaliyet Raporu. Erişim Tarihi: Aralık 2019. https://www.arifiye.bel.tr/ab2/images/stories/icerik/dos ya/ faaliyetraporu2018.pdf.
  • Avrupa Konseyi. Gender Budgeting. Strasbourg: Final Report of the Group of Specialists on Gender Budgeting. (2009). https://rm.coe.int/1680596143, Erişim Tarihi: Aralık 2019.
  • Aydın Yılmaz & Emine Sare. Kadın Hareketinde Yeni Bir İvme: Toplumsal Cinsiyet Adaleti. (2015). http://turkishpolicy.com/files/articlepdf/a-newmomentum- gender-justice-in-the-womens-movementwinter-2015-tr.pdf, Erişim Tarihi: Ağustos 2020.
  • Aytaç, Serpil. ‘‘Çalışma Hayatında Özel Gruplara (Dezavantajlı) Yönelik Sosyal Politikalar’’. Sosyal Politika, ed. Aysen Tokol & Yusuf Alper. 327-354. Bursa: Dora Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti. 2018.
  • Biricikoğlu, Hale. “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Belediyeler: Avrupa Yerel Yaşamda Kadın Erkek Eşitliği Şartı’nı İmzalayan) Belediyeler Üzerinden Nitel Bir İnceleme”. Çağdaş Yerel Yönetimler, 2/2 (2020), 21-56.
  • Birleşmiş Milletler Kadın Dostu Kentler Ortak Programı. “Kadın DostuKent Nedir?” Erişim Tarihi: Şubat 2020, http://www.kadindostukentler.com/kdk-kadin-dostukent.php.
  • Birleşmiş Milletler Kadın Dostu Kentler Ortak Programı. Kadın Dostu Kentler. (2014). http://www.kadindostukentler.org/content/docs/kitapcik - 1.pdf, Erişim Tarihi: Ocak 2020.
  • Birleşmiş Milletler Türkiye. Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçelemeye İlk Adım. (2019). http://www.un.org.tr/toplumsal-cinsiyete- duyarlibutcelemeye-ilk-adim/ Erişim Tarihi: Ocak 2020.
  • Budlender, Debbie. ‘‘A Global Assessment of Gender Responsive Budget Initatives’’. Gender Budgets Make Cents Understanding Gender Responsive Budgets, ed. Tina Johnson. 83–130. Londan: Commonwealth Secretariat, 2002.
  • Çelik, Özge & Atabey Ertürk, Selin. “Toplumsal Cinsiyetin Anaakımlaştırılması ve Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13/4 (2013), 151-165.
  • Elson, Diana. ‘‘Integrating Gender into Government Budgets within a Context of Economic Reform’’. Gender Budgets Make Cents Understanding Gender Responsive Budgets, ed. Tina Johnson. 23-48. London: Commonwealth Secretariat, 2002a.
  • Elson, Diana. ‘‘Gender Responsive Budget Initiatives: Key Dimensions and Practical Examples’’. Strengthening Economic and Financial Governance Through Gender Responsive Budgeting, ed. Karen Judd. 15-29. Newyork: The United Nations Development Fund for Women, 2002b.
  • Eskişehir Büyükşehir Belediyesi. 2020-2024 Stratejik Planı. Erişim Tarihi: Şubat2020. http://www.eskisehir.bel.tr/dosyalar/stratejik_plan/2020. pd f.
  • Günlük Şenesen, Gülay, Ergüneş, Nuray & Yakar Önal, Ayşegül. “Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Yaklaşımıyla Yerel Yönetim Bütçelerine Bakmak: Kars Belediyesi”. Prof Dr Nihat FALAY’a Armağan, ed. H. Kirmanoğlu, P. Feyzioğlu Akkoyunlu, A. Arıkboğa & B. Ergüder. 87-113. İstanbul: DER Yayınları, 2018.
  • Günlük Şenesen, Gülay & diğerleri. Kamu Politikaları, Yerel Yönetimler, Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Kadın Dostu Kentler, Türkiye Örneği. (2014), TUBITAK 1001 SOBAG 112K481.
  • Günlük Şenesen, Gülay. ‘‘Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Kapsam, Örnekler ve Türkiye İçin Öneriler’’. Kamu Bütçesinde Yeni Yaklaşımlar, ed. Figen Altuğ, Ahmet Kesik & Murat Şeker. 97-128. Ankara: Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013.
  • İnceoğlu, Feyza. Doğrulayıcı Faktör Analizinde Yarışan Modeller ve Klinik Bir Uygulaması. İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Malatya, 2018.
  • İzmir Büyükşehir Belediyesi. 2020-2024 Stratejik Plan. Erişim Tarihi: Ocak 2020. https://www.izmir.bel.tr/CKYuklenen/Dokumanlar_2020/ Str atejik%20Plan2024.pdf.
  • Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi. Belediyelerin Stratejik Planlarından Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Persfektifi. (2015). http://ka-der.org.tr/wpcontent/uploads/2018/01/Belediye- SP-ToplumsalCinsiyet.pdf. Erişim Tarihi: Ocak 2020.
  • KSGM, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023. (2018). https://www.ailevecalisma.gov.tr/KSGM/PDF/kadinin_guc le nmesi_strateji_ve_eylem_plani.pdf. Erişim Tarihi: Ağustos 2020.
  • KSGM, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Cı̇nsı̇yet Eşı̇tlı̇ğı̇ Ulusal Eylem Planı 2008–2013. (2008). https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/6314/toplumsal -cinsiyet-e%C5%9Fitli%C4%9Fi-ulusal-eylemplan%C4%B1- 2008-2013.pdf. Erişim Tarihi: Aralık 2019.
  • Karasu Belediyesi. 2018 Yılı İdari Faaliyet Raporu. Erişim Tarihi: Aralık 2019. http://www.karasu.bel.tr/uploads/reports/rRUo4K7tGb.p df.
  • Kavas, Asmin. Karşılaştırmalarla 81 İl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Karnesi–2018. (2018). Ankara: TEPAV Yayınları.
  • Klatzer, Elisabeth, Akduran Özgün & Gültaşlı, Metehan. Belediyeler İçin Toplumsal Cinsiyete Dayalı Bütçeleme Rehberi. (2015). Birleşmiş Milletler Kadın Birimi. https://www.academia.edu/20542934/Belediyeler_i%C3 %A 7in_Toplumsal_Cinsiyete_Duyarl%C4%B1_B%C3%BCt%C3 % A7eleme_Rehberi, Erişim Tarihi: Ocak 2020.
  • Klatzer, Elitasabeth. Yerel Yönetimlerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Bütçeleme Kılavuzu. İstabul: TESEV Yayınları, 2012.
  • Kul, Gizem Esra. Alternatif Bir Yaklaşım Olarak Toplumsal Cinsiyet Esaslı Bütçeleme: Yerel Yönetimler Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Mersin, 2019.
  • Meriç, Metin & Ay, Hakan. “Yerel Yönetimlerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamada Cinsiyet Bütçesi Uygulamaları.” Prof. Dr. Naci Birol MUTER’e ARMAĞAN Kitabı, ed. R. Gökbunar vd. 161- 178, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Yayınları, 2014.
  • Özdamar, Kasım. Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi. Eskişehir: Nisan Yayınevi, 2017.
  • Polat, İkbal & Ağdak, Ebru. Yerel Yönetimler için Kadın Katılımı ve Eşitlikçi Mekanizmalar. İstanbul: Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı (TAPV) Yayınları, 2019.
  • Sakarya Büyükşehir Belediyesi, ‘‘2018 Yılı Faaliyet Raporu’’. Erişim Tarihi: Aralık 2019, https://www.sakarya.bel.tr/uploads/stratejik/5K4u7TAt5 9.p df.
  • Sumbas, Ahu. ‘‘Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Politika Yaklaşımı Çerçevesinde Türkiye'de Belediyelerin Hukuksal ve Siyasal Durumları’’. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 30/1, (2013), 31-44.
  • Şahin Duran, Şahin & Temür, Yusuf. “Türk Yerel Yönetimlerinde Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Yaklaşımları: Büyükşehir Belediyelerinin Bütçeleri Üzerinde Bir İnceleme”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7/1,(2018), 353-380.
  • Şener, Ülker & Demirdirek, Hülya. Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Veri Çalışması. İstanbul: Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırmaları Vakfı (TEPAV) Yayınları, 2014.
  • Şenol, Nevin. Kadın Dostu Kentler Avrupa’dan Örnekler. 2016. Erişim Tarihi: Aralık 2019, https://turkey.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/kadindostukentler.pdf.
  • Şentürk, Ayşe. “Yerel Yönetimlerde Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: İstanbul İlçeleri”. Büyükçekmece 1. Uluslararası Yerel Yönetimler Kongresi Bildiri Özet Kitabı. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları, 2017a.
  • Şentürk, Ayşe. Cinsiyet Eşitlikçi Perspektifle Belediye Bütçeleri: Fatih Belediyesi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017b.
  • T.C. Sakarya Valiliği. ‘‘Sakarya'nın Nüfusu 1 Milyonu Aştı’’. Erişim Tarihi: Ocak 2020. http://sakarya.gov.tr/sakaryaninnufusu- 1-milyonu-asti.
  • T.C. 1982 Anayasası. Resmi Gazete. Sayı: 17863, Tarih: 11 Kasım 1982.
  • KEFEK, TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu. Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Komisyon Raporu (No: 14). Ankara: TBMM Basımevi, 2014.
  • The World Economic Forum. The Global Gender Gap Report. Switzerland: World Economic Forum, 2019.
  • Toprak, Duriye. “Kamu İdarelerinde Cinsiyete Duyarlı Stratejik Planlama Ve Bütçeleme: Isparta İl Özel İdaresi Örneği”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: CİEP Özel Sayısı. (2016), 408-441.
  • TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. İşgücü İstatistikleri. Erişim Tarihi: Ocak 2020. http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=27688
  • UNDP, United Nations Development Programme-Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. Yerel Yönetimlerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Anaakımlaştırılması. (2018). https://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/UNDP-TRGENDERGUIDE-TR.pdf Erişim Tarihi: Aralık 2019.
  • URL 1: Yerel Eşitlik Eylem Planları. http://www.sabancivakfi.org/i/assets/documents/yeep_r apo r_tr.pdf, Erişim Tarihi: Şubat 2020.
  • Yücel, Yelda. “Dirlik Temelli Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Denetimi: Büyükşehir Belediyeleri Arasında Bir Karşılaştırma”. Çağdaş Yerel Yönetimler, 25/1, (2016), 25-46.
  • YÖK, Yükseköğretim Kurumu. Öğrenci İstatistikleri. (2020), Erişim Tarihi: Ocak 2020. https://istatistik.yok.gov.tr.
  • 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Resmi Gazete, Sayı: 28489, Tarih: 12 Kasım 2012.
APA dumlupınar s, güngör göksu g (2020). TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. , 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
Chicago dumlupınar serdar,güngör göksu gonca TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. (2020): 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
MLA dumlupınar serdar,güngör göksu gonca TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. , 2020, ss.713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
AMA dumlupınar s,güngör göksu g TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. . 2020; 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
Vancouver dumlupınar s,güngör göksu g TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. . 2020; 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
IEEE dumlupınar s,güngör göksu g "TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ." , ss.713 - 764, 2020. 10.17550/akademikincelemeler.696022
ISNAD dumlupınar, serdar - güngör göksu, gonca. "TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ". (2020), 713-764. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.696022
APA dumlupınar s, güngör göksu g (2020). TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. Akademik İncelemeler Dergisi, 15(2), 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
Chicago dumlupınar serdar,güngör göksu gonca TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. Akademik İncelemeler Dergisi 15, no.2 (2020): 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
MLA dumlupınar serdar,güngör göksu gonca TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. Akademik İncelemeler Dergisi, vol.15, no.2, 2020, ss.713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
AMA dumlupınar s,güngör göksu g TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. Akademik İncelemeler Dergisi. 2020; 15(2): 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
Vancouver dumlupınar s,güngör göksu g TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ. Akademik İncelemeler Dergisi. 2020; 15(2): 713 - 764. 10.17550/akademikincelemeler.696022
IEEE dumlupınar s,güngör göksu g "TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ." Akademik İncelemeler Dergisi, 15, ss.713 - 764, 2020. 10.17550/akademikincelemeler.696022
ISNAD dumlupınar, serdar - güngör göksu, gonca. "TOPLUMSAL CİNSİYETEŞİTLİĞİNE YÖNELİK FAALİYETLER, CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME UYGULAMALARI VE KADIN MEMNUNİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: SAKARYA İLİ ÖRNEĞİ". Akademik İncelemeler Dergisi 15/2 (2020), 713-764. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.696022