Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 2113 - 2132 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.48146/odusobiad.1263960 İndeks Tarihi: 30-07-2023

Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması

Öz:
Dünya üzerindeki nüfusu giderek artan insan, ilk keşif zamanlardan bugüne ihtiyaçları doğrultusunda yaşam koşullarını iyileştirmek amacıyla özellikle teknolojik açıdan oldukça önemli bir yol katetmiştir. Üretim artışı ile doğru orantılı olarak tüketim de artmış ve zamanla gelişen aşırı tüketim eğilimi, üretim-tüketim dengesizliğine, dolayısıyla kontrolsüz atık oluşumuna sebebiyet vermiştir. Üretim ve tüketim fazlası organik ve inorganik atıkların dönüştürülememesinin çevreye verdiği tahribat nedeniyle sanat da dahil bir çok farklı alanda geri dönüşüm projeleri önem kazanmıştır. Seramik üretim sanayi atığı olan seramik malzeme, sanatçılar tarafından çeşitli fiziksel müdahalelerle direk değerlendirilebilen bir atık türüdür. Farklı yapıdaki organik ve inorganik atıklar ise seramik sanatının yanı sıra seramik teknolojisinde hammadde olarak kullanılmaktadır. Bu bağlamda, bir kil çeşidi olan stoneware bünye ile çeşitli metal üretim atölyelerindeki atık metallerin sırda kullanılan metal oksitlere alternatif bir seçenek olarak kullanım olanaklarının araştırılması hedeflenmiştir. Araştırma sahası olarak İzmit ve Sakarya illerindeki metal üretimi yapan işletmeler araştırılmış ve atık malzeme desteği sağlanmıştır. Üretim atığının sürekli ve düzenli olduğu işletmelerdeki atık metallerin numunelerinin üniversite laboratuvarında ön çalışması yapılmıştır. Atık malzemeler ile seramiği farklı yöntemlerle bir arada kullanan ve özellikle çamur içerisine inorganik katkıları ekleyerek çalışan sanatçıların teknikleri incelenmiştir. Bugüne kadar yapılan çalışmalardan farklı olarak ise, seçilen atık metallerin, seramik hammaddelerinden metal oksitlerin yerini metal atıklarının alıp alamayacağı tartışılmıştır. Sırda renk veren metal oksitlerin redüktif pişirim atmosferinde renk değiştirdiği bilgisinden hareketle, seçilen çelik, alüminyum, bakır ve demir atıkları için de aynı denemenin yapılması planlanmıştır. Böylece geri dönüşüm projesi kapsamında, atık metallerin renklendirici oksit yerine hammadde olarak seramik sanatında kullanımı, tek bir metal atık ile birden fazla alternatif yüzey etkileri elde etmek mümkün olmuştur.
Anahtar Kelime: Redüktif Geri Dönüşüm Atık Metal Kil

The Search of Artistic Surface Effects of Metal Waste Additive Ceramic Material in Reductive Firing Atmosphere

Öz:
In a world with an increasing population, men have made significant progress, especially in terms of technology, to improve living conditions in line with their needs since the primal discovery times. Today, where supply has increased, demand has also increased in direct correlation, and over time this trend has developed into an excess-consumption imbalance and thus surplus waste generation. Recycling projects have gained importance in many different fields due to the damage they cause to the environment because of the inability to recycle organic and inorganic wastes that are in excessive production and consumption. While discarded ceramic material, which is the waste of the ceramic production industry, is evaluated by the artists, different organic and inorganic wastes are used both as an art medium in ceramic art and as raw materials in ceramic chemistry. In this context, it is aimed to research the possibilities of using stoneware body, which is a type of clay, and waste metals in various metal productions as an alternative option to metal oxides used in the glaze. Factories that produce raw metal in the provinces of İzmit and Sakarya have investigated as the research area. The samples of waste metals from enterprises where production waste is constant and continual were pre-studied in the university laboratory. The methods of the artists who use waste materials in clay bodies were searched. Unlike the studies carried out so far, the common properties of selected waste metals with ceramic raw materials and if raw metal wastes can be replaced by metal oxides are discussed. Based on the empirical knowledge that the metal oxides that give color to the glaze change color in the reductive firing atmosphere, the same experiment has been conducted for the selected metal wastes. Thus, within the scope of the recycling project, which has been the main starting point of this research, it was possible to use waste metals as raw materials in ceramic art instead of coloring oxide and to obtain more than one alternative surface effect with a single metal waste.
Anahtar Kelime: Reductive Recycle Waste Metal clay

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağatekin, E. (2012). Seramik Sanatında Alternatif Bir İfade Aracı Olarak Atık Seramik Kullanımı. (Sanatta Yeterlik Tezi), Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir
  • Arcasoy, A. & Başkırkan, H. (2021). Seramik Teknolojisi (Baskı 2). İstanbul, Türkiye. Umut Matbaacılık.
  • C.M.F Vieira & S.N.Monteiro. (2009). Incorporation of solidwastes in Red Ceramics: An Updated Review. Scielo Brazil,14(3), 881-905. https://www.scielo.br/j/rmat/a/4yTkPnmbXPZJqM9FMqPYW8y/?lang=en
  • Çevre Kuruluşları ve Dayanışma Derneği (ÇEKUD). (t.y.). Atık. Çevre Kuruluşları Dayanışma Derneği. Erişim Adresi: https://www.cekud.org.tr/tr/cevre-kutuphanesi/cevre-terimleri-sozlugu/ , Erişim Tarihi 02.03.2023
  • Erman, D. O. (2009). Seramik Sanatında Kuş Figürü Üzerine Kişisel Uygulamalar. (Sanatta Yeterlik Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Sanatlar Enstitüsü, Ankara
  • Kılınç Mirdalı, N., & İşler, F. (2008). Kromit Atığının Duvar Karosu Sırlarında Renklendirici Olarak Değerlendirilmesi. Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), pp. 11-21. https://fbe.cu.edu.tr/storage/fbeyedek/makaleler/2008-17-1-2.pdf
  • Mete, Z.(2020). Seramik Kimyası. İzmir, Türkiye. Tibyan Yayıncılık Basım Yayım Matbaacılık.
  • Mirandalı, K. (2017, Haziran 19). Inorganic wastes in glaze reciepes and their effects on microstructure. Journal of the Australian Ceramic Society, 53, pp. 713-718. https://link.springer.com/article/10.1007/s41779-017-0084-0
  • Özer, L. & Kurşuncu, A. (2012). Kağıt Katkılı Sanat Seramikleri, Sanat & Tasarım Dergisi, 3(3), 120-137. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanattasarim/issue/20647/220290
  • Polprasert, C. (2007). Organic Waste Recycling, Technology and Management (Vol. 3). Londra: IWA Publishing. Publishing.
  • Poyraz, M. (2018). Pişmiş Seramik Atıkların Artistik Yüzeylerde Geri Dönüşümü ve Çağdaş Serami̇ k Sanatçısı David Binns. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 4(2), pp. 17-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijca/issue/41617/528587
  • Standen, K. (2013). Additions to Clay Bodies. Londra. Bloomsbury Publishing Plc.
  • Tığlı Boya, Z., & Çakır Arıanpour, A. (2023, Nisan 30). Sanatsal Aventurin Seramik Sırlarının Geliştirilmesi için Demir Bakımından Zengin Bakır Cürufunun Uygulanabileceği Üzerine Bir Araştırma. International Social Sciences Studies Journal, 9(110), pp. 6387-6396 https://sssjournal.com/?mod=tammetin&makaleadi=&key=68931
  • TC Resmi Gazete(2015). Çevre ve Şehir Bakanlığı, Atık Yönetmeliği Birinci Bölüm. Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150402-2.htm Erişim Tarihi 02.03.2023
  • Türk Dil Kurumu (TDK). (t.y.). Atık. Türk Dil Kurumu https://sozluk.gov.tr. (03.03.3023) Yiğitbaşoğlu H. & Çeken G. (2018). Sanayi D
  • Görsel 1. Kathleen Stande
  • Görsel 2. David Binns(2009). Erişim adresi: https://www.davidbinnsceramics.com/gallery E.T: 09.02.2023
  • Görsel 3. David Binns (2015) Erişim adresi: https://www.davidbinnsceramics.com/gallery E.T: 09.02.2023
  • Görsel 4. Fred Gatley(2014). Erişim Adresi: https://www.fredgatley.co.uk/ E.T: 09.02.2023
  • Görsel5.Aneta Regel Deleu Exhibition (2012). Erişim Adresi: https://www.ceramicsnow.org/archive/aneta-regel-deleu-exhibition-puls-contemporary- ceramics/ E.T: 02.03.2023
  • Görsel 6-7. Deniz Onur Erman (2009), Erman, D. O. (2009). Seramik Sanatında Kuş Figürü Üzerine Kişisel Uygulamalar. (Sanatta Yeterlik Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Sanatlar Enstitüsü, Ankara
  • Görsel 8. Çelik Atığı Katkılı Pişmiş Stoneware Plakalar. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 9. Demir Atığı Katkılı Pişmiş Stoneware Plakalar. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 10. Bakır Atığı Katkılı Pişmiş Stoneware Plakalar . Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 11. Alüminyum Atığı Katkılı Pişmiş Stoneware Plakalar. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 12. Atık Metal Katkılı Tablet ve Çanakların Sırsız İlk Pişirim Sonuçları (1040 OC’). Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 13. % 5 Demir Atığı Katkılı Stoneware Çanak, 1040 OC. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 14. % 5 Bakır Teli Atığı Katkılı Stoneware Çanak, 1040 OC. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 15-16. Bakır Metali Katkılı Çanağın Nötr Fırın Atmosferinde (Solda) ve İndirgen Fırın Atmosferinde Pişmiş Görselleri (Sağda). Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 17. Çelik Alaşım Katkılı Çanağın İndirgen Fırın Atmosferinde Pişmiş Görselleri. Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 18-19. Demir Talaşı Katkılı Çanağın Nötr Fırın Atmosferinde (Solda) ve İndirgen Fırın Atmosferinde Pişmiş Görselleri (Sağda). Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
  • Görsel 20. Alüminyum Talaşı Katkılı Çanağın Nötr Fırın Atmosferinde (Solda) ve İndirgen Fırın Atmosferinde Pişmiş Görselleri (Sağda). Fotoğraf: Yazar arşivinden.(10.10.2022)
APA Güzelgün Hangün P, Acıbal N (2023). Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. , 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
Chicago Güzelgün Hangün Pınar,Acıbal Nurgül Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. (2023): 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
MLA Güzelgün Hangün Pınar,Acıbal Nurgül Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. , 2023, ss.2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
AMA Güzelgün Hangün P,Acıbal N Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. . 2023; 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
Vancouver Güzelgün Hangün P,Acıbal N Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. . 2023; 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
IEEE Güzelgün Hangün P,Acıbal N "Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması." , ss.2113 - 2132, 2023. 10.48146/odusobiad.1263960
ISNAD Güzelgün Hangün, Pınar - Acıbal, Nurgül. "Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması". (2023), 2113-2132. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1263960
APA Güzelgün Hangün P, Acıbal N (2023). Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(2), 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
Chicago Güzelgün Hangün Pınar,Acıbal Nurgül Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13, no.2 (2023): 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
MLA Güzelgün Hangün Pınar,Acıbal Nurgül Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, vol.13, no.2, 2023, ss.2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
AMA Güzelgün Hangün P,Acıbal N Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(2): 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
Vancouver Güzelgün Hangün P,Acıbal N Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2023; 13(2): 2113 - 2132. 10.48146/odusobiad.1263960
IEEE Güzelgün Hangün P,Acıbal N "Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması." Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13, ss.2113 - 2132, 2023. 10.48146/odusobiad.1263960
ISNAD Güzelgün Hangün, Pınar - Acıbal, Nurgül. "Metal Atık Katkılı Seramik Malzemenin Redüktif Pişirim Atmosferinde Artistik Yüzey Etkilerinin Araştırılması". Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 13/2 (2023), 2113-2132. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1263960