Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi

KARABAY, OĞUZ; TUNA, Nazan; CEYLAN, Sevgi; Guclu, Ertugrul; YAHYAOĞLU, Mehmet; UTKU ÇALICA, Aylin; Özcan, Özlem

Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi

Ertuğrul GÜÇLÜ, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Sakarya, Türkiye)

Nazan TUNA, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Sakarya, Türkiye)

Mehmet YAHYAOĞLU, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Sakarya, Türkiye)

Aylin UTKU ÇALICA, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Sakarya, Türkiye)

Özlem ÖZCAN, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Kontrol Komitesi, Sakarya, Türkiye)

Sevgi CEYLAN, (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Kontrol Komitesi, Sakarya, Türkiye)

Oğuz KARABAY (Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Sakarya, Türkiye)

Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi

12 0

Yıl: 2012 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 118 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi

Öz:

Giriş: Hastane infeksiyonlarının önlenmesinde en etkili, en basit ve en ucuz tıbbi yöntem el hijyenidir. El hijyeni uyumunu artırmayı hedefleyen stratejiler içerisinde sağlık çalışanlarının eğitimi önemlidir. Bu çalışmada, bir araştırma hastanesinde alkol bazlı el antiseptiklerine ulaşımın kolaylaştırılıp, personele verilen el hijyeni eğitimi sayısının artırılmasının, uyuma etkisi araştırıldı. Materyal ve Metod: Bu çalışma Ocak 2010-Eylül 2011 tarihleri arasında yapıldı. Gözlemler rutin hasta bakımı sırasında yapıldı. 2010 yılında planlanan dört eğitimden sonra sağlık çalışanlarının el hijyenine uyumu gözlemlendi. Uyumu artırmak için 2011 yılında eğitim sayısı artırıldı ve personelin katılımını artırıcı önlemler alındı. Ayrıca, hastanede bulunan alkol bazlı el antiseptiğine ulaşım kolaylaştırıldı. Müdahale sonrası personelin el hijyeni uyumu üç gözlem döneminde gözlemlenerek müdahale öncesi dönemle karşılaştırıldı. Bulgular: Müdahale sonrası el hijyeni uyumu tüm personel beraber değerlendirildiğinde %29.3'ten %37.2'ye yükseldi (p= 0.0002). Hemşirelerde el hijyeni uyumunun %32.2'den %45'e (p= 0.00007), yardımcı sağlık personelinde %24.7'den %34.3'e yükseldiği görülürken (p= 0.02); doktorlarda istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı (p= 0.81) tespit edildi. Sonuç: Sağlık çalışanlarının el hijyeni uyumu oldukça düşüktür. Eğitimlerin ardından hemşire ve yardımcı sağlık personelinin uyum oranlarında belirgin düzelme saptanırken eğitimlere katılmayan doktorların uyumunda fark saptanmamıştır. El hijyeni uyumunun artırılabilmesi için el hijyeni eğitiminin sürekliliği sağlanmalıdır. Personelin de bu eğitimlere katılımı teşvik edilmelidir.

Anahtar Kelime: Tıbbi personel, hastane Anti-enfektif ajanlar, lokal El yıkama Eğitim

Konular: Tıbbi İnformatik Temel Sağlık Hizmetleri

Efficacy of education and dissemination of alcohol-based hand antiseptics in the hospital in improving hand hygiene compliance

Öz:

Introduction: Hand hygiene is the most effective, simplest and cheapest method of preventing hospital infections. Training of health care workers is an important step among strategies aimed at increasing hand hygiene compliance. In this study, the effects of facilitating access to alcohol- based hand hygiene antiseptics and of increasing the number of hand hygiene educational programs on compliance were investigated. Materials and Methods: This study was conducted between January 2010 and September 2011. Observations were made during routine patient care. Hand hygiene compliance was observed after four routine hand hygiene educational programs that were planned in 2010. In order to improve compliance, the number of hand hygiene educational programs was increased, and measures to improve staff participation were taken in 2011. In addition, access to alcohol-based hand hygiene antiseptics in the hospital was facilitated. Hand hygiene compliance was observed in three observation periods after the intervention and compared with results before the intervention. Results: Overall hand hygiene compliance increased from 29.3% to 37.2% after the intervention (p= 0.0002). While hand hygiene compliance was increased from 32.2% to 45% among nurses (p= 0.00007) and from 24.7% to 34.3% among the other health care workers (p= 0.02), no statistical difference was observed among physicians (p= 0.81). Conclusion: Hand hygiene compliance among health care workers was extremely low. While significant compliance improvement was observed in nurses and the other health care workers after the educational intervention, no difference was detected among physicians, who did not participate in the training. In order to increase hand hygiene compliance, continuity of hand hygiene training should be ensured, and staff participation in these trainings should be encouraged.

Anahtar Kelime: Handwashing Education Medical Staff, Hospital Anti-Infective Agents, Local

Konular: Tıbbi İnformatik Temel Sağlık Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Usluer G, Esen Ş, Dokuzoğuz B, Ural O, Akan H, Yörük C ve ark. İzolasyon önlemleri kılavuzu. Hastane Infeksiyonları Dergisi 2006;10(Ek 2):5-28.
2. Esen Ş. El hijyeni ve el dezenfektanları. Günaydın M, Siinbül M (editörler). 3. Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi Kitabı. Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi, 2003:120-30.
3. Akyıl R, Uzun Ö. Hastanede çalışan hemşirelerin el yıkama durumlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;10:66-72.
4. Atasoy A. Sandıklı Devlet Hastanesi sağlık çalışanlarında el hijyeni uygulamalarının belirlenmesi. Kırılmaz H (editör). T.C. Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı. Git II. Ankara, 1999:367-75.
5. Koksal F. El yıkama. Günaydın M, Esen Ş, San iç A, Leblebi-cioğlu H (editörler). Sterilizasyon Dezenfeksiyon ve Hastane İnfeksiyon lan. Samsun: SİM AD Yayınları, 2002:211-23.
6. Dünya Hasta Güvenli Birliği, Sağlık Hizmetlerinde El Hijyeni Konulu DSÖ Kılavuzu (Gelişmiş Taslak). Erişim tarihi 15 Ekim 2011. Available from: http://www.performans.saglik.gov.tr/content/files/yayinlar_yeni/saglik_hizmetlerin-de_el_hijyeni_konulu_dso_kilavuzu.pdf
7. Arda B, Şenol Ş, Işıkgöz Taşbakan M, Yamazhan T, Sipahi OR, Arsu C, et al. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi yoğun bakım ünitelerinde el temizliği kurallarına uyumun değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2005;5:182-6.
8. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Cenel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı, Erişim tarihi: 25 Ekim 2011 Available from: http://www.beslen-me.saglik.gov.tr/content/files/yeterlibeslenme/hij-yen/a 18.pdf
9. Cencer S, Hastane Enfeksiyonlarının Önlenmesi ve Kontrolün Olmazsa Olmazı: El Yıkama. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol Sempozyum Dizisi 2008;60:71-8.
10. Karabey S, Çetinkaya Şardan Y, Alp E, Ergönül Ö, Esen Ş, Kaymakçı H. El hijyeni kılavuzu. Hastane Infeksiyonları Dergisi 2008; 12(Ek 1):l-30.
11. Arman D. El yıkama ve el dezenfeksiyonu. Hastane Infeksiyonları Dergisi 2003;7:76-82.
12. Karabay O, Sencan I, Şahin I, Alpteker H, Ozcan A, Oksuz S. Compliance and efficacy of hand rubbing during in-hospital practice. Med Princ Pract 2005; 14:313-7.
13. Pittet D. Hand hygiene: improved standards and practice for hospital care. Curr Opin Infect Dis 2003,16.327-35.
14. Yorgancı K, Elker D, Kaynaroğlu V. Bir cerrahı yoğun bakım ünitesinde sağlık personelinin el yıkama alışkanlıktan. Yoğun Bakım Dergisi 2002;2:58-63.
15. Hugonnet S, Perneger TV, Pittet D. Alcohol-based handrub improves compliance with hand hygiene in intensive carc units. Arch Intern Med 2002;162:1037-43.

APA	Guclu E, TUNA N, YAHYAOĞLU M, UTKU ÇALICA A, Özcan Ö, CEYLAN S, KARABAY O (2012). Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. , 118 - 125.
Chicago	Guclu Ertugrul,TUNA Nazan,YAHYAOĞLU Mehmet,UTKU ÇALICA Aylin,Özcan Özlem,CEYLAN Sevgi,KARABAY OĞUZ Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. (2012): 118 - 125.
MLA	Guclu Ertugrul,TUNA Nazan,YAHYAOĞLU Mehmet,UTKU ÇALICA Aylin,Özcan Özlem,CEYLAN Sevgi,KARABAY OĞUZ Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. , 2012, ss.118 - 125.
AMA	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. . 2012; 118 - 125.
Vancouver	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. . 2012; 118 - 125.
IEEE	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O "Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi." , ss.118 - 125, 2012.
ISNAD	Guclu, Ertugrul vd. "Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi". (2012), 118-125.

APA	Guclu E, TUNA N, YAHYAOĞLU M, UTKU ÇALICA A, Özcan Ö, CEYLAN S, KARABAY O (2012). Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 17(3), 118 - 125.
Chicago	Guclu Ertugrul,TUNA Nazan,YAHYAOĞLU Mehmet,UTKU ÇALICA Aylin,Özcan Özlem,CEYLAN Sevgi,KARABAY OĞUZ Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 17, no.3 (2012): 118 - 125.
MLA	Guclu Ertugrul,TUNA Nazan,YAHYAOĞLU Mehmet,UTKU ÇALICA Aylin,Özcan Özlem,CEYLAN Sevgi,KARABAY OĞUZ Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, vol.17, no.3, 2012, ss.118 - 125.
AMA	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2012; 17(3): 118 - 125.
Vancouver	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi. Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi. 2012; 17(3): 118 - 125.
IEEE	Guclu E,TUNA N,YAHYAOĞLU M,UTKU ÇALICA A,Özcan Ö,CEYLAN S,KARABAY O "Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi." Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi, 17, ss.118 - 125, 2012.
ISNAD	Guclu, Ertugrul vd. "Eğitimin ve alkol bazlı el antiseptiklerinin hastanede yaygınlaştırılmasının el hijyeni uyumuna etkisi". Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi 17/3 (2012), 118-125.