TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ

Gürdal, Temel; YAVUZ, HAKAN

TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ

Temel GÜRDAL, (Sakarya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Hakan YAVUZ (Sakarya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

2 0

Yıl: 2015 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 117 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ

Öz:

Bu çalışmada, Türkiyede 1990:1-2012:12 dönemi iç borçlanma - ekonomik büyüme ilişkisiincelenmiştir. Zaman serisi yönetiminin kullanıldığı çalışmada serileri durağan hale getirmekamacıyla öncelikle KPSS (Kwiatkowsky-Phillips-Schmidt-Shin (1992) birim kök testi, değişkenlerinbirlikte hareket edip etmediklerini tespit etmek amacıyla Maki (2012) Eşbütünleşme Testi ve sonolarak değişkenler arasında nedenselliğin varlığını belirleyebilmek amacıyla Toda-Yamamoto (1995)Nedensellik Testi uygulanmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre, iç borçlanma ile ekonomik büyümearasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bununla birlikte, iç borçlarda meydana gelecek %1likartışın ekonomik büyümeyi %0.04 pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Son olarak nedensellik testisonucunda da iç borçtan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

THE RELATIONSHIP BETWEEN INTERNAL DEBTECONOMIC GROWTH IN TURKEY: 199020 12 PERIOD ANALYSIS

Öz:

This paper examines the relationship of internal debt and economic growth in Turkey for the period of1990: 1-20 12: 12. In the paper, which uses times series data, KPSS (Kwiatkowsky-Phillips-Schmidt-Shin( 1992)) unit root test is performed to stationarize the series, Maki (20 12) Cointegration Test is performedto determine whether series co-move, and finally Toda-Yamamoto ( 1995) Causality Test is performedto identify the causality among series. According to the results of analysis, a cointegration relationshipis identified between domestic debt and economic growth. Furthermore, it is found that 1 % increase indomestic debt leads to 0.04 % increase in growth. Lastly, according to the causality test, one-way causalityfrom domestic debt to economic growth is found/identified/established.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbas, S. M. A. ve J. E. Christensen (2007). The Role of Domestic Debt Markets in Economic Growth: An Empirical Investigation for Low-income Countriesand Emerging Markets, IMF Working Paper, WP/07/127, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2007/wp07127.pdf, 18.10.2013.
Abdioğlu, Z. (2013). Ücret-Fiyat Spirali: Türk İmalat Sanayi Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, sayı: 19, 45-58.
Aktan, C. C. (2008). Yeni İktisat Okulları. 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınevi.
Amassoma, D. (2011) External Debt, Internal Debt and Economic Growth Bound in Nigeria using a Causality Approach, Current Research Journal of Social Sciences, 3(4), July, 320-325.
Arıcan, E. (2005). Ricardocu Denklik Teoremi ve Teorilerde Kamu Açıklarına İlişkin Yaklaşımlar: Türkiye Ekonomisine İlişkin Bir Uygulama, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: XX, sayı: 1, 77-94.
Ataç, B. (1994). Maliye Politikası. no: 86, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
Atique, R. ve K. Malik (2012). Impact of Domestic and External Debt on The Economic Growth of Pakistan, World Applied Sciences Journal, 20 (1), 120-129.
Bilgili, Y. (2009). İktisat Okulları: Makro İktisadın Teorik Esasları. İstanbul: İkinci Sayfa Yayınları.
Bilgin, C. ve A. Şahbaz (2009). Causality Relations Between Growth and Export in Turkey, Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper No: 21985, April.
Charles, O. (2012). Domestic Debt and the Growth of Nigerian Economy, Research Journal of Finance and Accounting, vol 3, no: 5, 45-56.
Çelen, M. ve Ö. Zülfüoğlu (2008). Klasik Kamu Borçlanma Teorisinin Oluşumu, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt XXV, sayı: 2, 289-308.
Çetin, A. (2005). Kamu Borçlarının Makro Ekonomik Etkileri: Ampirik Bir Analiz, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: 19, sayı: 1, Nisan, 67-80.
Çetin, M. ve F. Şeker (2013). Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve İhracat İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Nedensellik Analizi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Nisan, 8(1), 121-142.
Çiçek, H., S. Gözegir ve E. Çevik (2010). Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (19902009), C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt 11, sayı 1, 141-156.
Doğanalp, N. (2005). Kamu Borçlanma Teorisi ve Borçlanmanın Reel Kesim Üzerindeki Etkileri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
El-Mahdy, A. M. ve Torayeh N. M. (2009) Debt Sustainability and Economic Growth in Egypt, International Journal of Applied Econometrics and Quantitative Estudies, vol. 6-1, 25-55.
Göçer, İ. ve B. Elmas (2013). Genişletilmiş Marshall-Lerner Koşulu Çerçevesinde Reel Döviz Kuru Değişimlerinin Türkiyenin Dış Ticaret Performansına Etkileri: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, cilt:7, sayı:1, 137-157.
Göçer, İ., M. Ercan ve O. Peker (2013). Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, sayı:18, 1-17.
Hazman, G. G. (2010). Türkiyede Mali Nitelikteki Teşviklerin Doğrudan Yabancı Sermaye Üzerindeki Etkisi: Toda Yamamato Nedensellik Analizi Çerçevesinde Değerlendirme, Maliye Dergisi, sayı: 158, Ocak- Haziran, 262-277.
Hepaksaz, E. (2007). Kamu Tercihi ve Anayasal İktisat Teorisi Perspektifinden Anayasal Mali Reform, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, cilt: 44, sayı:514, 89-109.
Maana, I., R. Owino ve N. Mutai (2008). Domestic Debtandits Impact on the Economy The Case of Kenya, 13th Annual African Econometric Society Conference in Pretoria, South Africa, from 9th to 11th, July.
Maki, D. (2012). Tests for Cointegration Allowing for an Unknown Number of Breaks, Economic Modelling, vol: 29, issue: 5, September, 2011-2015.
Mavrotas, G. ve R. Kelly (2001). Old Wine in New Bottles: Testing Causality between Savings and Growth, The Manchester School, vol. 69, s.1, 97105.
Muhdi ve K. Sasaki (2009). Roles of External and Domestic Debt in Economy: Analysis of a Macroeconometric Model for Indonesia, Inter disciplinary Information Sciences, vol. 15, no: 2, 251-265.
Özker, A. N. (2005). Mali Uygulamalarda Dışlama Etkisi ve Türkiyede Etkinliği, Bursa: Ekin Kitabevi.
Phillips, P. C. B. ve H. Bruce (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I(1) Processes, Review of Economic Studies, 57(1), 99-125.
Putunoi, G. K. ve C. M. Mutuku (2013). Domestic Debt and Economic Growth Nexus in Kenya, Current Research Journal of Economic Theory, 5(1), 1-10.
Rahman, N. H. (2012). How Federal Governments Debt Affect the Level of Economic Growth?, International Journal of Trade, Economics and Finance, vol. 3, no: 4, August, 323-326.
Sakal, M. ve E. A. Şahin (2009). Anayasal İktisadın Temel Felsefesi ve Türkiyede Uygulanabilirlik Koşulları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt: 10, sayı: 1, 75-114.
Savaş, V. (2007). Anayasal İktisat, 4.baskı, Ankara: İlke Yayınevi. Sevüktekin, M. ve M. Nargeleçekenler (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara: Nobel Kitabevi.
Singh, C. (1999). Domestic Debt and Economic Growth in India, Economic and Political Weekly, vol. 34, no: 23, June 5-11, 1445-1453.
Smith, A. (2006). Milletlerin Zenginliği, Çev. Haldun Derim, Sunuş: Gülten Kazgan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Şahbaz, Ü. (2007). Zaman Serilerinde Nedensellik Analizi (Türkiyede Ekonomik Büyüme ve Turizm Gelirleri Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
Toda, H. Y. ve T. Yamamoto (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, vol. 66, issue: 1-2, March-April, 225-250.
Türk, İ. (1989). Maliye Politikası, Ankara: Sevinç Yayınevi.
Ulusoy, A. (2001). Devlet Borçlanması, Trabzon: Derya Kitabevi.
Uma, K. E., F. E. Eboh ve P. C. Obidike (2013). Debt And Debt Service: Implications on Nigerian Economic Development, Asian Journal of Social Sciences & Humanities, vol. 2, no: 2, May, 275-284.
Umaru, A., A. A. Hamidu ve S. Musa (2013). External Debt and Domestic Debt Impact on the Growth of the Nigerian Economy, International J. Educational Research, vol. 1, sayı: 2, 70 85.
Umutlu, G., N. Alizadeh ve A. Y. Erkılıç (2011). Maliye Politikası Araçlarından Borçlanma ve Vergilerin Ekonomik Büyümeye Etkileri, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt: 30, sayı: 1, 75-93.
Yavuz, Ç. N. (2004). Durağanlığın Belirlenmesinde KPSS ve ADF Testleri: İMKB Ulusal-100 Endeksi ile Bir Uygulama, İktisat Fakültesi Mecmuası, cilt: 54, sayı: 1, 239-247.
Yılancı, V. ve B. Özcan (2010). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin Savunma Harcamaları İle GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt: 11, sayı: 1, 21-33.
https://hmvds.hazine.gov.tr/, 15.01.2014.
http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=istgosterge, 15.01.2014.

APA	Gürdal T, YAVUZ H (2015). TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. , 117 - 130.
Chicago	Gürdal Temel,YAVUZ HAKAN TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. (2015): 117 - 130.
MLA	Gürdal Temel,YAVUZ HAKAN TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. , 2015, ss.117 - 130.
AMA	Gürdal T,YAVUZ H TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. . 2015; 117 - 130.
Vancouver	Gürdal T,YAVUZ H TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. . 2015; 117 - 130.
IEEE	Gürdal T,YAVUZ H "TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ." , ss.117 - 130, 2015.
ISNAD	Gürdal, Temel - YAVUZ, HAKAN. "TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ". (2015), 117-130.

APA	Gürdal T, YAVUZ H (2015). TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 117 - 130.
Chicago	Gürdal Temel,YAVUZ HAKAN TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 11, no.1 (2015): 117 - 130.
MLA	Gürdal Temel,YAVUZ HAKAN TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.11, no.1, 2015, ss.117 - 130.
AMA	Gürdal T,YAVUZ H TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015; 11(1): 117 - 130.
Vancouver	Gürdal T,YAVUZ H TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015; 11(1): 117 - 130.
IEEE	Gürdal T,YAVUZ H "TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ." Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, ss.117 - 130, 2015.
ISNAD	Gürdal, Temel - YAVUZ, HAKAN. "TÜRKİYE'DE İÇ BORÇLANMA-EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1990-2012 DÖNEMİ ANALİZİ". Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 11/1 (2015), 117-130.