Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri
Yıl: 2016 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 11 - 34 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri
Öz: Bu makalenin amacı Selef anlayışına dayalı bir geleneğin savunucusu olarak tanınan İbn Teymiyye'nin tasavvufa ve tasavvufî bilginin temel aracı olan ilhama yaklaşımını çalışmaktır. Tasavvufî ıstılahları genel sûfî anlayıştan farklı bir şekilde yorumlayan İbn Teymiyye birçok kimse tarafından katı bir tasavvuf karşıtı olarak görülmüştür. Ayrıca İbn Teymiyye'nin sürekli olarak Kur'an, hadis ve Selefin düşüncelerini dinî bilginin temeli olarak sun-ması onun ilham ve rasyonel metotlar ile elde edilen bilgiye sıcak bakmadığı, bunlara epistemolojisinde yer verme-diği düşüncesinin ortaya çıkmasına ve zaman içinde gelişmesine neden ol-muştur. Hâlbuki araştırmamızın sonu-cunda İbn Teymiyye'nin tasavvufu belli şartlar ile kabul etmesinin yanı sıra ilhamın epistemolojik değerini de onayladığı sonucuna ulaşılmıştır. O, tasavvufu erken dönem ve sonraki dö-nem tasavvuf olarak incelerken, ilhamı doğaüstü olayların bir alt kategorisi olarak gördüğü ilim bâbında ele al-maktadır. Tasavvufun ve ilham ile ge-len bilginin Kur'an, sünnet ve Selefin düşünceleri ışığında test edilmesi ge-rektiğine inanan İbn Teymiyye'nin yaptığı reddetmek değil, kendi kriter-leri doğrultusunda meseleyi detaylı olarak incelemektir. Bu nedenle, ko-nuyu eleştirel ve betimsel olarak ele alan makalemiz İbn Teymiyye'nin ta-savvufa ve tasavvufî bilginin temel da-yanağı olan ilhama yönelik tutumuna odaklanmaktadır
Anahtar Kelime: Konular:
Sufism and Inspiration as an Epistemological Meansin the Thought of Ibn Taymiyya
Öz: This article aims to study Sufism (tasawwuf) and inspiration (ilhâm), which is the main means of the mystical knowledge, in the thought of Ibn Taymiyya who is known generally as an exponent of a tradition grounded on the understanding of Salaf. He is considered by majority to be a rigid opponent of Sufism because of his unconventional interpretations of Sufi terminology. Also, since Ibn Taymiyya constantly offers the Qur'an, hadith, and celerini dinî bilginin temeli olarak sunması onun ilham ve rasyonel metotlar ile elde edilen bilgiye sıcak bakmadığı, bunlara epistemolojisinde yer vermediği düşüncesinin ortaya çıkmasına ve zaman içinde gelişmesine neden olmuştur. Hâlbuki araştırmamızın sonucunda İbn Teymiyye'nin tasavvufu belli şartlar ile kabul etmesinin yanı sıra ilhamın epistemolojik değerini de onayladığı sonucuna ulaşılmıştır. O, tasavvufu erken dönem ve sonraki dönem tasavvuf olarak incelerken, ilhamı doğaüstü olayların bir alt kategorisi olarak gördüğü ilim bâbında ele almaktadır. Tasavvufun ve ilham ile gelen bilginin Kur'an, sünnet ve Selefin düşünceleri ışığında test edilmesi gerektiğine inanan İbn Teymiyye'nin yaptığı reddetmek değil, kendi kriterleri doğrultusunda meseleyi detaylı olarak incelemektir. Bu nedenle, konuyu eleştirel ve betimsel olarak ele alan makalemiz İbn Teymiyye'nin tasavvufa ve tasavvufî bilginin temel dayanağı olan ilhama yönelik tutumuna odaklanmaktadır. the opinions of Salaf as the base of religious knowledge, the idea that he does not lean toward inspirational and rational knowledge and he does not give a place for them in his epistemology came out and has grown in the course of time. As a result of our research, however, we realize Ibn Taymiyya admits the epistemological value of inspiration along with Sufism conditionally. While he divides Sufism into Early and Later periods, he examines inspiration in the context of knowledge (bâb al-?ilm) which is considered to be a subcategory of supernatural events. Ibn Taymiyya, who believes that inspirational knowledge must be tested by means of the Qur'an, Sunna, and the opinions of Salaf, without rejecting its reality, assesses the subject matter in detail through his own criteria. Therefore, this article, in which the subject is elaborated critically and descriptively, focuses on the approach of Ibn Taymiyya to Sufism and inspiration that is the basic element of Sufi knowledge
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abrahamov, Binyamin. "Ibn Taymiyya on the Agreement of Reason with Tradi- tion." The Muslim World 82, sy. 3-4 (1992): 256-273.
- Affifi, Abul Ela. "Ibn ?Arabi." A History of Muslim Philosophy: With Short Accounts of Other Disciplines and the Modern Renaissance in Muslim Lands içinde, ed. Mian Mohammad Sharif, 398-420. Wiesbaden: Harrassowitz, 1963.
- Affifi, Abul Ela. The Mystical Philosophy of Muhyi al-Din Ibnul Arabi. Lahore: Sh. Mu- hammad Ashraf, 1979.
- Akasoy, Anna. "Andalusi Exceptionalism: The Example of "Philosophical Sufism" and the Significance of 1212." Journal of Medieval Iberian Studies 4, sy. 1 (2012): 113-117.
- Al-Ansari, Moulana Muhammad Abu Bakr Gazipuri. Was Ibn Taymiah from the Ah- lus Sunnah wal Jama?ah. Karachi: Zam Zam, 2010.
- Al-Matroudi, Abdul Hakim I.. The Hanbali School of Law and Ibn Taymiyyah: Conflict or Conciliation. London: Routledge, 2006.
- Ansari, Muhammad ?Abdul-Haqq. Ibn Taymiyyah Expounds on Islam: Selected Wri- tings of Shaykh al-Islam Taqi ad-Din Ibn Taymiyyah on Islamic Faith, Life, and Society. Riyad: General Administration of Culture and Publication, 2000.
- Arpa, Enver. İbn Teymiyye'nin Kur'an Anlayışı. Ankara: Fecr Yayınları, 2002.
- Bori, Caterina. "Ibn Taymiyya wa-Jama?atuhu: Authority, Conflict and Consensus in Ibn Taymiyya's Circle." Ibn Taymiyya and His Times içinde, ed. Yossef Ra- poport and Shahab Ahmed, 23-52. Karachi: Oxford University Press, 2010.
- Chittick, William C.. "Rumi and wahdat al-wujud," Poetry and Mysticism in Islam: The Heritage of Rumi içinde, ed. Amin Banani, Richard Houannisian and Ge- orges Sabagh, 70-111. New York: Cambridge University Press, 1994.
- Chittick, William C.. The Self-Disclosure of God: Principles of Ibn al-?Arabi's Cosmology. Albany: State University of New York Press, 1998.
- Chittick, William C.. The Sufi Path of Knowledge: Ibn al-?Arabi's Metaphysics of Imagi- nation. Albany: State University of New York Press, 1989.
- Chodkiewicz, Michel. Seal of the Saints: Prophethood and Sainthood in the Doctrine of Ibn ?Arabi. Cambridge: Islamic Texts Society, 1993.
- Dağ, Mehmet. Muhyiddin Ibnu'l-Arabi'nin Tasavvuf Felsefesi. Ankara: Ankara Üni- versitesi, 1975.
- el-Tûsî, Ebû Nasr el-Serrâc. Kitâb el-Lüma?. nşr. Abdülhalim Mahmud, Taha Abdül- bâki Sürûr. Kahire: Dâr el-Kütüb el-Hadîse, 1960.
- Hakim, Souad. "The Way of Walaya (Sainthood or Friendship of God)," Journal of the Muhyiddin Ibn Arabi Society 18 (1995) erişim Ocak 2016. http://www.ibnarabisociety.org/articles/wayofwalaya.html.
- Hallaq, Wael B.. Ibn Taymiyya Against the Greek Logicians. Oxford: Clarendon Press, 1993.
- Halverson, Jeffry R.. Theology and Creed in Sunni Islam: The Muslim Brotherhood, Ash?arism, and Political Sunnism. New York: Palgrave Macmillan, 2010.
- Homerin, Th. Emeril. "Ibn Taimiya's al-Sufiyah wa-al-Fuqara." Arabica 32, sy. 2 (1985): 219-244.
- Hoover, Jon. Ibn Taymiyya's Theodicy of Perpetual Optimism. Leiden: Brill, 2007.
- Husaini, S. A. Q.. The Pantheistic Monism of Ibn al-?Arabi. Lahore: Sh. Muhammad Ashraf, 1970.
- Ibn al-?Arabi, Muhyi al-Din. The Bezels of Wisdom: Fusus al-Hikam. trc. R. W. J. Austin. New York: Paulist Press, 1980.
- Ibn Taymiyya, Ahmad Ibn ?Abd al-Halim. Sharh al-Futuh al-Ghayb: Commentary on Revelations of the Unseen: Concerning the Discourses of Shaykh ?Abd al-Qadir al- Jilani. trc. Muhtar Holland. Fort Lauderdale: Al-Baz Publication, 2010.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. Der'ü te?âruzi'l-?akl ve'n-nakl. nşr. Muhammed Reşâd Sâlim. Riyad: Câmiatü'l-İmâm Muhammed b. Suûd, 1979-1983.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. El-Cevâbü's-sahîh li-men beddele dîne'l-Mesîh. nşr. Ali b. Hasan b. Nâsır, Abdülaziz b. İbrahim el-Asker, Hamdân b. Mu- hammed el-Hamdân. Riyad: Dârü'l-Âsıme, 1419/1999.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. er-Red ?ale'l-mantıkıyyîn. nşr. Abdussamed Şe- refeddin el-Kütübî. Beyrut: Müessese el-Reyân, 2005.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. İktizâ'ü's-sırâti'l-müstakîm li-muhalefeti ashâbi'l- cehîm. nşr. Ahmed Hamdi İmâm. Cidde: Dâr el-Medenî, 1986.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. Mecmû? fetâvâ Şeyhülislam Ahmed İbn Teymiye. nşr. Abdurrahman b. Muhammed b. Kâsım ve Muhammed b. Abdurrah- man b. Muhammed. Medine: Mücemmâ? el-Mâlik Fahd, 2004.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. Mecmû?atü'r-resâ'il ve'l-mesâil, nşr. Muhammed Reşîd Rızâ. Kahire: Matba?a el-Menâr, 1922-1930.
- İbn Teymiyye, Takıyüddin Ahmed. Minhâcü's-sünnetü'n-nebeviyye fî nakzi kelâmi'ş- Şî?a ve'l-Kaderiyye. nşr. Muhammed Reşâd Sâlim. Riyad: Câmiatü'l-İmâm Muhammed b. Suûd el-İslâmiyye, 1986.
- İbnü'l-Arabi, Muhiddin. El-Fütûhât el-mekkiyye. Kahire: 1911.
- Kara, Mustafa. "Çok Uzak Çok Yakın: İbn Arabi - İbn Teymiye Mukayesesi." Ta- savvuf İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi 9, sy. 21 (2008): 27-30.
- Kara, Mustafa. "İbn Teymiye'nin İlk Sufilere ve Tasavvuf Klasiklerine Bakışı." Ulu- dağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1, sy. 1 (1986): 63-67.
- Kara, Mustafa. "İbn Teymiye'nin Tasavvuf Istılahlarına Bakışı." Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1, sy. 1 (1986): 53-61.
- Kara, Mustafa. "Takıyüddin İbn Teymiyye." Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklope- disi. 20: 413-414. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
- Knysh, Alexander D.. Ibn ?Arabi in the Later Islamic Tradition: The Making of a Polemi- cal Image in Medieval Islam. Albany: State University of New York Press, 1999.
- Kügelgen, Anke von. "The Poison of Philosophy: Ibn Taymiyya's Struggle For and Against Reason." Islamic Theology, Philosophy and Law: Debating Ibn Taymiyya and Ibn Qayyim al-Jawziyya içinde, ed. Birgit Krawietz and Georges Tamer, 253-328. Berlin: De Gruyter, 2013.
- Landau, Rom. "The Philosophy of Ibn ?Arabi." Islamic Philosophy and Theology: Cri- tical Concepts in Islamic Thought içinde, ed. Ian Richard Netton, 4:135-150. New York: Routledge, 2007.
- Makari, Victor E.. Ibn Taymiyyah's Ethics: The Social Factor. California: Scholars Press, 1983.
- Makdisi, George. Religion, Law, and Learning in Classical Islam. Great Britain: Vario- rum, 1991.
- Memon, Muhammad Umar. Ibn Taimiya's Struggle Against Popular Religion: With an Annotated Translation of his Kitab iqtida? as-sirat al-mustaqim mukhalafat ashab al-jahim. The Hague: Mouton, 1976.
- Michel, Thomas F.. A Muslim Theologian's Response to Christianity: Ibn Taymiyya's Al-Jawab al-sahih. Delmar: Caravan Books, 1985.
- Michot, Yahya. Against Extremisms. Beirut: Albouraq Editions, 2012.
- Michot, Yahya. "Ibn Taymiyya's Commentary on the Creed of al-Hallaj." Sufism and Theology içinde, ed. Ayman Shihadeh, 123-136. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2007.
- Michot, Yahya J.. "A Mamluk Theologian's Commentary on Avicenna's Risala Adhawiyya: Being a Translation of a Part of the Dar' al-Ta?arud of Ibn Tay- miyya with Introduction, Annotation, and Appendices. Part 2.." Journal Of Islamic Studies 14, sy. 3 (2003): 309-363.
- Morris, James Winston. "Ibn ?Arabî and His Interpreters Part I: Recent French Translations." Journal of the American Oriental Society 106, sy. 3 (1986): 539- 551.
- Özervarlı, M. Sait. "Takıyüddin İbn Teymiyye." Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansik- lopedisi. 20: 405-413. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
- Özervarlı, M. Sait. İbn Teymiyye'nin Düşünce Metodolojisi ve Kelâmcılara Eleşti- risi. İstanbul: İslâm Araştırmaları Merkezi, 2008.
- Rahman, Fazlur. Islam. Chicago: University of Chicago Press, 1979.
- Rahman, Fazlur. Revival and Reform in Islam: A Study of Islamic Fundamentalism. Oxford: Oneworld, 2000.
- Renard, John. Knowledge of God in Classical Sufism: Foundations of Islamic Mystical Theology. New York: Paulist Press, 2004.
- Rustom, Mohammed. "Is Ibn al-?Arabi's Ontology Pantheistic?" Journal of Islamic Philosophy 2 (2006): 53-97.
- Yazıcı, Muhammet. "İbn Teymiyye'nin Mecmû?u Fetâvâ İsimli Eserinde Ehl-i Bid?at Fır- kalarına Bakışı." Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, 1998.
| APA | KAYA E (2016). Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. , 11 - 34. |
| Chicago | KAYA EMRAH Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. (2016): 11 - 34. |
| MLA | KAYA EMRAH Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. , 2016, ss.11 - 34. |
| AMA | KAYA E Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. . 2016; 11 - 34. |
| Vancouver | KAYA E Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. . 2016; 11 - 34. |
| IEEE | KAYA E "Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri." , ss.11 - 34, 2016. |
| ISNAD | KAYA, EMRAH. "Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri". (2016), 11-34. |
| APA | KAYA E (2016). Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20(1), 11 - 34. |
| Chicago | KAYA EMRAH Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 20, no.1 (2016): 11 - 34. |
| MLA | KAYA EMRAH Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, vol.20, no.1, 2016, ss.11 - 34. |
| AMA | KAYA E Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2016; 20(1): 11 - 34. |
| Vancouver | KAYA E Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2016; 20(1): 11 - 34. |
| IEEE | KAYA E "Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 20, ss.11 - 34, 2016. |
| ISNAD | KAYA, EMRAH. "Tasavvufun ve Epistemolojik Bir Araç Olarak İlhamın İbn Teymiyye Düşüncesindeki Yeri". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 20/1 (2016), 11-34. |
