İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU

Emrah KAYA (Nottingham Trent University, UK)
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
4 0
Yıl: 2016 Cilt: 18 Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 53 - 73 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU

Öz:
Bu çalışmanın amacı İbnü'l-Arabî'nin din ve inançlara yönelik ifadelerini William Chittick ve Reza Shah-Kazemi'nin perspektifiyle karşılaştırmalı olarak incelemektir. Onun bu konudaki ifadeleri yer yer Hristiyan-Batı eksenli dinî çoğulculuk teorisi kapsamında değerlendirilse de Chittick ve Shah-Kazemi tarafından Kur'ân'ın evrensel mesajı göz önüne alınarak bu ifadeler "evrenselcilik" olarak tanımlanmaktadır. Bu evrenselci yaklaşımın temelleri ilahî emrin "ontolojik emir" ve "dinî-şeri emir" olarak sınıflandırılmasına ve "islam" kelimesinin "teslimiyet" olan asıl anlamına dayanmaktadır. Chittick ve Shah-Kazemi'nin birçok noktada aynı düşündükleri görülürken, vurguladıkları noktaların ve ulaştıkları sonuçların kısmen farklı olduğu da görülecektir. Bu açıdan bakıldığında, İbnü'l-Arabî'nin diğer dinlere yönelik olumlu ifadelerinin hem vahye dayanan dinleri hem de vahye dayanmayan dinleri kapsadığını söylemek mümkündür. Dinî çoğulculuğun önermeleri de göz önüne alınarak İbnü'l-Arabî'nin ifadelerinin incelenmesi onun, Kur'ân'a ve Muhammed Peygamber'e bakışını anlamamıza yardım edecektir
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Through Perspectives of William Chittick And Reza Shah-Kazemi A Universalist Interpretation Of Ibn Al-?arab?'s Approach to Religions and Belief

Öz:
The purpose of this study is to examine the statements of Ibn al-?Arabî regarding religions and beliefs through the perspectives of William Chittick and Reza Shah-Kazemi comparatively. Even though his expressions are occasionally elaborated in the light of the theory of the religious pluralism based on Western-Christian thought, by considering the universal message of the Qur'an Chittick and Shah-Kazemi identify these expressions with "universalism." This universalist approach bases on the distinction between "ontological will" and "religious will," and "submission" which is the substance of the term "islam." While Chittick and Shah-Kazemi agree on issues mostly, it is possible to see that in some sense they differ from each other in their departure points and results. From this perspective, it is going to be seen that Ibn al-?Arabî's expressions encompass both the divine religions and other religions which do not have a revelation. To examine Ibn al-?Arabî's expressions by taking into account the propositions of the religious pluralism will be helpful to comprehend his outlook on the Qur'an and the Prophet Muhammad
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arıcan, M. Kazım, "Felsefî ve Teolojik Bir Problem Olarak Dinî Çeşitlilik," Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011, 15, 1, s. 71-98.
  • Asad, Muhammad, The Message of the Qur'an, Bristol: Book Foundation, 2003.
  • Askari, Hasan, "Within and Beyond the Experience of Religious Diversity," John Hick and Hasan Askari (Ed.), The Experience of Religious Diversity içinde, Aldershot: Gower, 1985, s. 191-218.
  • Aslan, Adnan, "Batı Perspectifinde Dini Çoğulculuk Meselesi," İslam Araştırmaları Dergisi, 1998, 2, s. 143-163.
  • ______, "Dinî Çoğulculuk Problemine Yeni Bir Yaklaşım," İslâm Araştırmaları Dergisi, 2000, 4, s. 17-30.
  • ______, Dinler ve Hakikat: J. Hick ve S. H. Nasr'ın Felsefesinde Dinî Çoğulculuk, İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi, 2006.
  • ______, Religious Pluralism in Christian and Islamic Philosophy: The Thought of John Hick and Seyyed Hossein Nasr, Richmond: Curzon, 1998.
  • Baltacı, Halil, Yavuz Sultan Selim'in Emriyle Hazırlanan İbn Arabi Müdafaası, İstanbul: İlk Harf Yayıncılık, 2011.
  • Chittick, William C., "The Ambiguity of the Qur'anic Command," Mohammad Hassan Khalil (Ed.), Between Heaven and Hell: Islam, Salvation, and the Fate of Others içinde, New York: Oxford University Press, 2013.
  • ______, Hayal Âlemleri: İbn Arabî ve Dinlerin Çeşitliliği Meselesi, çev. Mehmet Demirkaya, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 1999.
  • ______, Imaginal Worlds: Ibn al-?Arabi and the Problem of Religious Diversity, Albany: State University of New York Press, 1994.
  • ______, The Self-Disclosure of God: Principles of Ibn al-?Arabi's Cosmology, Albany: State University of New York Press, 1998.
  • ______, The Sufi Path of Knowledge: Ibn al-?Arabi's Metaphysics of Imagination, Albany: State University of New York Press, 1989.
  • Chodkiewicz, Michel, An Ocean without Shore: Ibn ?Arabi, the Book, and the Law, Albany: State University of New York Press, 1993.
  • Halligan, Fredrica R., "The Creative Imagination of the Sufi Mystic, Ibn ?Arabî," Journal of Religion and Health, 2001, 40, 2, s. 275-287.
  • Hick, John, God and the Universe of Faiths: Essays in the Philosophy of Religion, Oxford: Oneworld, 1993.
  • ______, Problems of Religious Pluralism, New York: St. Martin's Press, 1985.
  • Ibn al-?Arabi, Muhyi al-Din, The Tarjumân al-ashwâq: A Collection of Mystical Odes, çev. Reynold Alleyne Nicholson, London: Theosophical Pub. House, 1911.
  • İbnü'l-Arabi, Muhyiddin, el-Fütûhât el-mekkiyye, Kahire: y.y. 1911, 4 Cilt.
  • ______, Fusûsü'l-hikem, Ed. Ebü'l-Alâ el-Afîfî, Beyrut: Dârü'l-kitâb el-arabî, 1966.
  • ______, Tercümânü'l-eşvâk, Ed. Abdurrahmân el-Mustâvî, Beyrut: Dârü'l-ma?rife, 2005.
  • Izutsu, Toshihiko, Sufism and Taoism: A Comparative Study of Key Philosophical Concepts, Berkeley: University of California Press, 1984.
  • Kakaie, Ghasem, "Interreligious Dialogue: Ibn Arabi and Meister Eckhart," Journal of the Muhyiddin Ibn 'Arabi Society, 2009, 45, http://www.ibnarabisociety.org/articles/interreligious-dialogue.html (Ocak 2016).
  • Kayabaşı, Bekir, "Sârbân Ahmed Dîvânı'nda Melâmîlik," Turkish Studies: International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5, 1, s. 1123-1146.
  • Kılıç, M. Erol, "Muhyiddin İbnü'l-Arabi," Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), Ankara, 1999, xx, 493-516.
  • Kılıç, Recep, "Dinî Çoğulculuk mu, Dinde Çoğulculuk mu?," Dinî Araştırmalar, 2004, 7, 19, s. 13-17.
  • Landau, Rom, The Philosophy of Ibn ?Arabi, London: Allen and Unwin, 1959.
  • Nah, Davis S., Christian Theology and Religious Pluralism: A Critical Evaluation of John Hick, Cambridge: James Clarke & Co., 2013.
  • Nasr, Seyyed Hossein, Sufi Essays, London: George Allen and Unwin Ltd., 1972.
  • Nasr, Seyyid Hüseyin, Tasavvufî Makaleler, çev. Sadık Kılıç, İstanbul: İnsan Yayınları, 2002.
  • Rahner, Karl, Theological Investigations, London: Longman & Todd, 1984, 23 Cilt.
  • Reçber, M. Sait, "Ibn al-'Arabi, Hick and Religious Pluralism," Asian and African Area Studies, 2008, 7, 2, s. 145-157.
  • Rûmî, Mevlânâ Celâleddîn, Konularına Göre Açıklamalı Mesnevî Tercümesi, çev. Şefik Can, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 1997.
  • Shah-Kazemi, Reza, "Beyond Polemics and Pluralism: The Universal Message of the Qur'an," Mohammad Hassan Khalil (Ed.), Between Heaven and Hell: Islam, Salvation, and the Fate of Others içinde, New York: Oxford University Press, 2013, s. 87-105.
  • ______, The Other in the Light of the One: The Universality of the Qur'an and Interfaith Dialogue, Cambridge: Islamic Texts Society, 2006.
  • ______, Paths to Transcendence: According to Shankara, Ibn Arabi, and Meister Eckhart, Bloomington: World Wisdom, 2006.
  • ______, The Spirit of Tolerance in Islam, London: I.B. Tauris, 2012.
  • Yasa, Metin, "Tanrı Hakkında Paradoksal Konuşmak: İbn Arabî ve Karl Barth Örneği", OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, Samsun, 2004, 17, s. 147-157.
  • ______, İbn Arabi ve Spinoza'da Varlık, Ankara: Elis Yayınları, 2003.
APA KAYA E (2016). İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. , 53 - 73.
Chicago KAYA EMRAH İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. (2016): 53 - 73.
MLA KAYA EMRAH İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. , 2016, ss.53 - 73.
AMA KAYA E İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. . 2016; 53 - 73.
Vancouver KAYA E İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. . 2016; 53 - 73.
IEEE KAYA E "İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU." , ss.53 - 73, 2016.
ISNAD KAYA, EMRAH. "İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU". (2016), 53-73.
APA KAYA E (2016). İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(33), 53 - 73.
Chicago KAYA EMRAH İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18, no.33 (2016): 53 - 73.
MLA KAYA EMRAH İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.18, no.33, 2016, ss.53 - 73.
AMA KAYA E İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2016; 18(33): 53 - 73.
Vancouver KAYA E İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2016; 18(33): 53 - 73.
IEEE KAYA E "İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU." Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, ss.53 - 73, 2016.
ISNAD KAYA, EMRAH. "İBNÜ'L-ARABÎ'NİN DİN VE İNANÇLARA YAKLAŞIMININ WILLIAM CHITTICK VE REZA SHAH-KAZEMİ PERSPEKTİFİYLE EVRENSELCİ YORUMU". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/33 (2016), 53-73.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 23:57

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları