Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 69 Sayfa Aralığı: 89 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri

Öz:
Şehirleşmenin temel dinamiklerinden biri olan sanayi faaliyetleri bir şehrin gelişmesinde ve şekillenmesinde büyük oranda etkilidir. Sanayi alanlarını disipline etmek ve ülke geneline yaymak için özellikle 1960'lı yıllardan sonra uygulamaya konulan Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) de şehirlerin gelişmesinde ciddi şekilde etkili olmuştur. Bu mekansal etkilerin araştırıldığı çalışmada, Türkiye'de ve dünyada sanayi ve sanayileşme ile Organize Sanayi Bölgeleri'nin dağılışları incelenmiştir. İlk OSB'nin 1990 yılında faaliyete geçtiği ve 2017 yılı itibariyle 3 Organize Sanayi Bölgesi ve 2 sanayi sitesine sahip olan Gebze, günümüzde sanayişehri olarak anılmaktadır. Gebze'nin sanayişehri kimliği kazanmasında sadece kendi sınırları içerisindeki OSB'lerin yanısıra komşu il ve ilçelerdeki OSB'ler de etkili olmuştur. Bu çalışma ile OSB'lerinin yoğun şekilde etkilediği çalışma alanının 1990 yılından 2016 yılına kadar geçirdiği mekânsal değişim tespit edilmiştir. Aynı zamanda bu değişimde etkili olan beşeri ve fiziki coğrafya faktörleri üzerinde durulmuş, gerekli çözüm önerileri ortaya konmuş- tur.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya Beşeri Bilimler İktisat Savunma Bilimleri

Spatial effects of the Organized Industrial Region of Gebze

Öz:
Industrial activities, one of the basic dynamics of urbanization, are very effective in the development and shaping of a city. The Organized Industrial Regions (OIRs), which were developed after 1960's, especially to discipline industrial areas and to spread them throughout the country, have also been influential in the development of cities. In the study which investigated these spatial effects, the distribution of industry and industrialization and Organized Industrial Regions in Turkey and in the world were examined. Gebze, in which was the Şrst OIR in 1990 and owned 3 Organized Industrial Regions and 2 industrial sites as of 2017, is now known as an industrial city. In order to make Gebze has this identiŞcation, not only the OIRs within their borders but also the OIRs in the neighboring provinces and districts were effective. This study has identiŞed the spatial variation of the study area of the OIRs from 1990 to 2016, which is heavily influenced by OIRs. At the same time, the fac- tors of human and physical geography, which are effective in this change, are emphasized and ne- cessary solutions are suggested
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya Beşeri Bilimler İktisat Savunma Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arınç, K. (2011). “Doğal İktisadi, Sosyal ve Siyasal Yönleriyle Türkiye’nin Kıyı Bölgeleri”, Biyosfer Araştırmaları Merkezi, Coğrafya Araştırmaları Serisi No. 102, Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum.
  • Atalay, İ. ve Mortan, M. (2011). “Türkiye Bölgesel Coğrafyası”, Genişletilmiş 5. Baskı, İnkılap Kitabevi.
  • Bayraktutan, Y. (2012). “Kentsel Yoksulluk ve Mikro Finansman: Kocaeli Örneği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
  • Bayraktutan, Y. (2010). “Bilişim Kenti Kocaeli Çalıştay Raporu”, Kocaeli Ticaret Odası Yayını, Yayın No:8.
  • Cansız, M. (2010). “Türkiye’de Organize Sanayi Bölgeleri Politikaları ve Uygulamaları”, DPT Yayınları, Ankara.
  • Deniz, H. M. (2009). “Sanayileşme Perspektifinde Kentleşme ve Çevre İlişkisi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, Sayı:19, İstanbul.
  • Dinler, Z. (2014). “Bölgesel Ekonomi”, (10. Baskı b.), Ekin Kitabevi, Bursa.
  • Doğan, M. (2013). “Geçmişten Günümüze İstanbul’da Sanayileşme Süreci ve Son 10 Yıllık Gelişimi”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:27, Ocak-2013.
  • Erol, O. (1993). “Ayrıntılı Jeomorfoloji Haritaları Çizim Yöntemi”, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni Sayı: 10, İstanbul.
  • Eraydın, A. (1999) “Sanayinin Anadolu’ya Yaygınlaşması ve Son Dönemde Gelişen Yeni Sanayi Odakları”, 75 yılda Çarklardan Çiplere, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Gebze Organize Sanayi Bölgesi, (2016). “2014-2018 Stratejik Planı”, http://www.gosb.com.tr/pdf/GOSBSP2014-2018.pdf, Son erişim: 07.09.2017.
  • Gebze Organize Sanayi Bölgesi, (2016). “V. Olağan Genel Kurulu”.
  • Gebze Teknik Üniversitesi, (2015). “Gebze Organize Sanayi Bölgesi Analiz Raporu”, Gebze Teknik Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi, Şubat 2015, http://gtutto.com/wp-content/uploads/2016/12/01- GOSB.pdf
  • Güler, C. (1990). “Organize Sanayi Bölgeleri Durum Tespit Raporu”, DPT Yayınları, Ankara.
  • Goodchild, M. F. (1986). “Spatial autocorrelation” (Vol. 47). Geo Books.
  • Kahya, E. (2002) “Organize Sanayi Bölgelerinin Ekonomik Etkileri ve Sakarya Organize Sanayi Bölgeleri”, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
  • Kanbak, A. (2013). “İstanbul Sanayinin Kocaeli İline Mekânsal Etkileri”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Güz 2013, Cilt: 13, Yıl: 13, Sayı: 2,13.
  • Kavzoğlu, T. ve Çetin, M. (2005). “Gebze Bölgesindeki Sanayileşmenin Zamansal Gelişiminin ve Çevresel Etkilerinin Uydu Görüntüleri İle İncelenmesi”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 28 Mart-1 Nisan 2005, Ankara.
  • Keleş, R. (1997). “Kentleşme Politikası”, İmge Yayınevi, Ankara.
  • Kırlangıçoğlu, C. (2016). “Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Kent İçi Raylı Sistem Koridor Planlaması”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, Sayı 33, ISNN 1305-2128, s: 53-71, İstanbul.
  • Koç, S. ve Bulmuş, C. (2014). “Organize Sanayi Bölgelerinin Bölge Ekonomilerindeki Etkinliklerinin Karşılaştırılması: Kayseri ve Sivas Örneği”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:1.
  • Kocaeli Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. (2015). “Kocaeli İli 2014 Yılı Çevre Durum Raporu”. http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2014.pdf, Kocaeli.
  • Mutluer, M. (2003). “Türkiye’de Yeni Gelişen Sanayi Odakları: DenizliGaziantep-Çorum”. Ege Coğrafya Dergisi. 12, İzmir.
  • Özgüç, N. (1987). “Türkiye’de Sanayi Faaliyetlerinin Gelişmesi, Yapısı ve Dağılışı”, İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi.
  • Onat, E. (1969). “Organize Sanayi Bölgeleri Fiziki Planlama Esasları”, TOBB Yayınları, Ankara.
  • Örnek Özden, E. (2016). “Kalkınma Aracı Olarak Organize Sanayi Bölgelerini Yeniden Kurgulamak”, MEGARON 2016; 11 (1):106-124.
  • Özcan, K. ve Gündoğar, R. (2015). “Organize Sanayi Yatırımlarının Mekânsal Gelişim Süreçlerine Etkileri: Tuzla (İstanbul) Örneği”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı 64: 11-18, İstanbul.
  • PlusHaber, (2016). “Plus Haber Ekonomi Dergisi”, İmak Ofset, İstanbul.
  • Silverman, B. W. (1986). “Density estimation for statistics and data analysis”, New York: Chapman and Hall.
  • Sönmez, Ö. (2016). “İstanbul Merkezli Sanayi Yayılımının Alt Kentlerde Mekânsal Etkileri: Tekirdağ Örneği”, MEGARON, Cilt Vol: 11, Sayı No: 1.
  • Şahin, A., Şahin, M. ve Gürbüz, M. (2016). “Kahramanmaraş Organize Sanayi Bölgesi’nin Çevresindeki Yerleşmelere Olan Etkileri”, Türk Coğrafya Dergisi 66 (2016) 71-81.
  • Tümertekin, E. ve Özgüç, N. (2005). “Ekonomik Coğrafya Küreselleşme ve Kalkınma”, 8. Baskı, Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • Yıldız, S. ve Döker, M. F. (2016). “İzmit Şehrinin Nüfus Gelişimi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, 32.
  • http://www.gosb.com.tr, son erişim: 25.09.2017.
  • http://gtutto.com/wp-content/uploads/2016/12/01-GOSB.pdf,son erişim: 28.09.2017.
  • http://www.kocaeli.gov.tr, son erişim: 21.09.2017.
  • http://www.havaizleme.gov.tr, son erişim: 30.09.2017.
  • https://www.mgm.gov.tr, son erişim: 30.09.2017.
APA DUMANSIZOĞLU M, Döker M (2017). Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. , 89 - 100.
Chicago DUMANSIZOĞLU Müjde,Döker Mehmet Fatih Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. (2017): 89 - 100.
MLA DUMANSIZOĞLU Müjde,Döker Mehmet Fatih Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. , 2017, ss.89 - 100.
AMA DUMANSIZOĞLU M,Döker M Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. . 2017; 89 - 100.
Vancouver DUMANSIZOĞLU M,Döker M Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. . 2017; 89 - 100.
IEEE DUMANSIZOĞLU M,Döker M "Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri." , ss.89 - 100, 2017.
ISNAD DUMANSIZOĞLU, Müjde - Döker, Mehmet Fatih. "Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri". (2017), 89-100.
APA DUMANSIZOĞLU M, Döker M (2017). Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. Türk Coğrafya Dergisi, 0(69), 89 - 100.
Chicago DUMANSIZOĞLU Müjde,Döker Mehmet Fatih Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. Türk Coğrafya Dergisi 0, no.69 (2017): 89 - 100.
MLA DUMANSIZOĞLU Müjde,Döker Mehmet Fatih Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. Türk Coğrafya Dergisi, vol.0, no.69, 2017, ss.89 - 100.
AMA DUMANSIZOĞLU M,Döker M Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. Türk Coğrafya Dergisi. 2017; 0(69): 89 - 100.
Vancouver DUMANSIZOĞLU M,Döker M Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri. Türk Coğrafya Dergisi. 2017; 0(69): 89 - 100.
IEEE DUMANSIZOĞLU M,Döker M "Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri." Türk Coğrafya Dergisi, 0, ss.89 - 100, 2017.
ISNAD DUMANSIZOĞLU, Müjde - Döker, Mehmet Fatih. "Gebze Organize Sanayi Bölgesi’nin mekânsal etkileri". Türk Coğrafya Dergisi 69 (2017), 89-100.