Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri
Yıl: 2017 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 54 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri
Öz: Amaç: Araştırma servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Kesitsel tipte olan bu araştırma Ekim-Aralık 2015 tarihleri arasında Balıkesir ve Sakarya illerinde bulunan kamu, üniversite ve özel (6 hastane) hastanede görev yapan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 124 servis sorumlu hemşiresi ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında bireysel özellikleri içeren Kişisel Bilgi Formu ve "Servis Sorumlu Hemşiresi Yeterlik Değerlendirme Ölçeği" (SSHYDÖ) kullanılmıştır. 1-5 arası puanlanan ölçeği değerlendirme, ölçeğin eşit aralık ölçeği olduğu varsayılıp, her bir aralığa 0.80 değeri verilerek yapılmaktadır. Ölçek maddelerinden alınan puanlar 3.40 ve altında ise yetersizliğin ve eğitime gereksinimin olduğu kabul edilmektedir. Elde edilen veriler, sayı, yüzde, t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey testleri ile analiz edilmiştir. Bulgular: Servis sorumlu hemşirelerinin %50.8'inin lisans mezunu olduğu, %45.2'sinin 16 yıl ve üzeri hemşirelik deneyimine ve %72.6'sının 1-5 yıl yönetim deneyimine sahip oldukları, %80.6'sının bir yönetim eğitim programına katılmadığı, %86.3'ünün ise yönetim eğitim programına katılmak istediği tespit edilmiştir. SSHYDÖ puan ortalamasının 4.32±.45 olduğu ve yeterlik düzeylerinin çalışılan kurum, eğitim durumu, yasalar ve iş tanımları hakkında bilgi sahibi olma özelliklerine göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Servis sorumlu hemşirelerinin "hemşirelik hizmetlerini iyileştirmek üzere değişim yapma", "hemşirelerin kariyer planlaması", "hemşirelik bakımında araştırmaları kullanma" ve "uygun hemşirelik bakımı sunum modelini kullanma" alanlarında kendilerini daha az yeterli buldukları saptanmıştır. Sonuç: Servis sorumlu hemşirelerinin kendilerini çoğunlukla yeterli değerlendirdikleri ve yeterlik düzeylerinin çalışılan kurum, eğitim durumu, yasalar ve iş tanımları hakkında bilgi sahibi olma durumlarına göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Determining competency levels of nursing supervisors: The examples of Balıkesir and Sakarya
Öz: Aim: The study was conducted for the purpose of determining managerial competency levels of nursing supervisors and the factors affecting these levels of competence. Method: Of the crosssectional design, the research was conducted over the period October-December 2015 with 124 consenting nursing supervisors working in public, university and private hospitals (6 hospitals) located in the provinces of Balıkesir and Sakarya. A Personal Questionnaire on individual characteristics and a "Nursing Supervisor Competency Evaluation Inventory" (NSCEI) were used in the collection of data. Scored on a scale of 1-5, the inventory was assumed to be an equal interval scale and each interval was given a value of 0.80. Scores of 3.40 and below on the inventory items were accepted as indicating a lack of competence and a need for training. The data was analyzed using numbers, percentages t test, one-way analysis of variance, and Tukey's test. Results: It was found that 50.8% of the nursing supervisors had master's degrees, 45.2% had 16 years or more of nursing experience, 72.6% had 1-5 years of experience in management, 80.6% had not participated in a managerial training program and 86.3% expressed the desire to participate in a managerial training program. The mean NSCEI score was 4.32±.45 and levels of competence varied according to the institution, the individuals were working in, their educational status, and their knowledge about the laws and of job descriptions. It was observed that nursing supervisors perceived themselves as being less competent in the areas of "making changes for improving nursing services," "planning nursing careers," "making use of research in nursing care," and "using an appropriate model of providing nursing care." Conclusion: The majority of nursing supervisors perceived themselves as competent but their levels of competence displayed differences according to the institution they worked in, their educational status, and their knowledge about the laws and of job descriptions.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Chase L. Nurse Manager Competencies. Journal of Nursing Administration 1994;24(4S):56-64.
- 2. Ural A. Kamu Yöneticilerinin Yönetsel Etkinlik Düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2001;3(2):123-132.
- 3. Öztürk H, Yılmaz F, Demir N. Hastanelerde Çalışan Yönetici Hemşirelerin Sorunları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;12(2):57- 65.
- 4. Can A, İbicioğlu H. Yönetim ve Yöneticilik Yönünden Üniversite Hastanelerinin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2008;13(3):253-275.
- 5. Hall LM, Donner GJ. The changing role of hospital nurse managers: A literature review. Canadian Journal of Nursing Administration 1997;10(2):14-39.
- 6. Tongmuangtunyatep K, Kunaviktikul W, Nantsupawat R, Akkadechanunt T. Development of a Competency Assessment Scale for Head Nurses in Community Hospitals. Pacific Rim Int J Nurs Res 2015;19(2):122-134.
- 7. Skytt B, Carlsson M, Ljunggren B, Engström M. Psychometric testing of the Leadership and Management Inventory: A tool to measure the skills and abilities of first line nurse managers. Journal of Nursing Management 2008;16:784-794.
- 8. Care WD, Udod SA. Perceptions of First-Line Nurse Managers What Competencies are Needed to Fulfill This Role? Nurs Leadersh Forum 2003;7(3):109-15.
- 9. American Hospital Association. (2009). AHA Hospital Statistics (2009 ed.).: Health Forum /AHA Press .
- 10. Acarer Bilen E, Beydağ KD. Yönetici Hemşirelerin Yaşadıkları Sorunlar ve Bunları Etkileyen Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(1):26-39.
- 11. Baykal Tatar Ü, Seren Harmancı AK. Yönetim Süreci ve Hemşirelik Hizmetlerinin Örgütlenmesi. Tatar Baykal Ü, Türkmen Ercan E. (Ed). Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi, 1. Basım, İstanbul, Akademi Basın, 2014:47-90.
- 12. Çakmakçı A, Vatan F. Manisa İl Merkezinde Görev Yapan Yönetici Hemşirelerin Çalışma Alanlarında Yaşadıkları Sorunlar. Modern Hastane Yönetimi Dergisi 2003;7:51-66.
- 13. T.C Resmi Gazete. Hemşirelik Yönetmeliği. 8 Mart 2010. Resmi Gazete Sayısı: 27515., Erişim Yeri: http://www.resmigazete.gov.tr/eski ler/2010/03/20100308-4.htm, Erişim Tarihi: 12.10.2016.
- 14. Duygulu S, Kublay G. Yönetici Hemşirelerin ve Birlikte Çalıştıkları Hemşirelerin Liderliğe İlişkin Değerlendirmeleri ve Yönetici Hemşirelerin Sahip Oldukları Liderlik Özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2008:15(1):1-15.
- 15. Karaalp T, Teke A, Çelen Ö. Yöneticilerin Yönetsel Başarı Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Asker Hastaneleri Örneği. Gülhane Tıp Derg 2013; 55: 253-260.
- 16. Sökmen S. İstanbul'daki Kamu Hastanelerinde Görevli Alt Kademe Yönetici Hemşirelerin Eğitim İhtiyacının Analizi ve Yönetici Eğitim Programı Önerisi. Doktora Tezi, Ülkü Baykal, İstanbul, 2005.
- 17. Türkmen S. Türkiye'deki Kamu Hastanelerinde Görevli Servis Sorumlu Hemşirelerinin Yönetsel Yeterliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Filiz Hisar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012.
- 18. Aydoğan E. Servis sorumlu hemşirelerinin servis yönetimine ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Süheyla Abaan, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1997. 19. Akdeniz G. Yönetici hemşire yetiştirme programları, bir model önerisi. Yüksek Lisans Tezi, Sevgi Oktay, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1997.
- 20. Sökmen S, Baykal Ü. İstanbuldaki Kamu Hastanelerinde Görevli Servis Sorumlu Hemşirelerinin Yönetim Eğitimi Gereksinimlerinin Analizi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;10(4):1- 11.
- 21. Atak M, Atik İ. Örgütlerde Sürekli Eğitimin Önemi ve Öğrenen Örgüt Oluşturma Sürecine Etkisi: Hava Kuvvetleri Komutanlığı Sürekli Eğitim Modeli Örneği. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi 2007;3(1):63-70.
- 22. Roemer L. Hospital middle managers' perceptions of their work and competence. Hospital & Helth Services Administration 1996; 41(2):210-235.
- 23. Edwards PA, Roemer L. Are nurse managers ready for the current challenges of healthcare? Journal of Nursing Administration 1996;26(9):11-17.
- 24. Seren Ş, Baykal Ü. Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Örgüt Kültürü ve Değişime Karşı Tutumun İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;10(2):1-11.
- 25. Şendir M. Hemşire yöneticilerin iş tanımları. Yüksek Lisans Tezi, Sevgi Oktay, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1994.
- 26. Cipriano PF. Move up to the role of nurse manager. American Nurse Today 2011;6(3):1-3.
- 27. Bektemür G., Demiray S., Ürkmez Özdemir D. Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. Okmeydanı Tıp Dergisi 2016; 32(1):7-13.
- 28. Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan Sönmez D. Mesleki Profesyonellik ve Bir Meslek Mensupları Olarak Hemşireler Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi 2011;9(2):239-259.
- 29. Velioğlu P, Oktay S. Sağlık Kurumları Yönetimi. Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri, Eskişehir 1996:110-137.
- 30. Başaran S, Duygulu S. Hemşirelikte Güç Kavramının Analizi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014:62-73.
APA | KARADAŞ A, DURAN S, Doğu Ö (2017). Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. , 54 - 64. |
Chicago | KARADAŞ AYŞE,DURAN SONGÜL,Doğu Özlem Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. (2017): 54 - 64. |
MLA | KARADAŞ AYŞE,DURAN SONGÜL,Doğu Özlem Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. , 2017, ss.54 - 64. |
AMA | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. . 2017; 54 - 64. |
Vancouver | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. . 2017; 54 - 64. |
IEEE | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö "Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri." , ss.54 - 64, 2017. |
ISNAD | KARADAŞ, AYŞE vd. "Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri". (2017), 54-64. |
APA | KARADAŞ A, DURAN S, Doğu Ö (2017). Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 54 - 64. |
Chicago | KARADAŞ AYŞE,DURAN SONGÜL,Doğu Özlem Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 10, no.1 (2017): 54 - 64. |
MLA | KARADAŞ AYŞE,DURAN SONGÜL,Doğu Özlem Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.10, no.1, 2017, ss.54 - 64. |
AMA | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 10(1): 54 - 64. |
Vancouver | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 10(1): 54 - 64. |
IEEE | KARADAŞ A,DURAN S,Doğu Ö "Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri." Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10, ss.54 - 64, 2017. |
ISNAD | KARADAŞ, AYŞE vd. "Servis sorumlu hemşirelerinin yönetsel yeterlik düzeylerinin belirlenmesi: Balıkesir ve Sakarya örnekleri". Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 10/1 (2017), 54-64. |