DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

ŞENTÜRK ERENEL, AYTEN; Ünal Toprak, Filiz; Turan, Zekiye

DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

Filiz ÜNAL TOPRAK, (Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Doğum-Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara)

Zekiye TURAN, (Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ebelik Bölümü, Sakarya)

Ayten ŞENTÜRK ERENEL (Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Doğum-Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara)

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

30 11

Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 96 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-10-2018

DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

Öz:

Doğum sonu (DS) dönemde kadında fizyolojik, sosyal ve duygusal birçok değişiklik meydana gelmektedir. Bu dönemde verilen bakımın duruma ve ihtiyaca yönelik olmaması anne-bebek sağlığını olumsuz etkilemekte ve yaşam kalitelerinin düşmesine neden olabilmektedir. DS erken dönemde sıklıkla yaşanan sorunlar arasında; kanamalar, epizyotomi bölgesinde ağrı ve kramplar, yorgunluk, enfeksiyon, meme sorunları, annenin öz bakımında ve/veya yenidoğan bakımında yetersizlik duygusu yaşaması bulunmaktadır. Kadın sağlığı hemşireleri, anne ve bebek sağlığının korunması ve geliştirilmesinden sorumlu sağlık profesyonelleridir. Bu nedenle hemşirelerin güncel bilgilere sahip olması bakımın kalitesini artırmak; klinik uygulamalar ve bakım sonuçlarını iyileştirmek; bakımı standardize etmek ve hasta memnuniyetini artırmak bakımından önemlidir. Derlemede, DS erken dönem hemşirelik uygulamalarına yönelik yapılmış randomize çalışmalar, meta-analiz ve sistematik derlemeler ile güncel literatür bilgileri incelenerek konu hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

CURRENT APPROACHES IN EARLY POSTPARTUM PERIOD NURSING PRACTICES

Öz:

Many changes in physiological, social and emotional aspects occur in women during the postnatal period. The lack of care for the condition and need of the woman in this period may negatively affect the mother-infant health and cause the reduction in the quality of life. Among the problems often experienced in the early postnatal period; Bleeding, pain and cramps in the episiotomy area, fatigue, infection, breast problems, feeling of inadequacy in mothers about maternal self-care and/or neonatal care are exist. Women’s health nurses are health professionals who responsible for the protection and development of maternal and infant health. Therefore, nurses should have up-to-date information in order to increase the quality of the care, improve the clinical practices and caring results, standardize care and increase patient satisfaction. In this review, the aim is to give information about the subject by examining the current literature conducted on early postnatal period, the randomized studies, meta-analyses and systematic reviews.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Eroğlu, K. (2012). “Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı”. Editör (Ed.) A.M., Coşkun (s:32). Koç Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
Bowman, K.G., Ruchala, P.L. (2006). “A comparison of the postpartum learning needs of adolescent mothers and their mothers”. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs, 35 (2): 250-256.
Brown, S., Small, R., Faber, B., Krastev, A. and Davis, P. (2002). “Early Postnatal Discharge from Hospital for Healthy Mothers and Term Infants”. Cochrane Database of Systematic Reviews (3). Art. No: CD002958.
Cargill, Y., Martel, M. (2007). “Postpartum maternal and newborn discharge”. J Obstet Gynaecol Can, 29 (4): 357-359.
World Health Organization (WHO). Pospartum care of the mother and newborn: a pratical guide. WHO/RHT/MSM, Geneva 1998; 98/3: 8-58. (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/97603/1/97892415066 49_eng.pdf). Erişim Tarihi: 02.01.2017
Eaton, A.P. (2001). “Early postpartum discharge: recommendation from a preliminary report to congress”. Pediatrics, 107 (2): 400-404.
Bossert, R., Rayburn, W.F. (2001). “Early postpartum at a university hospital: outcome analysis”. The Journal of Reproductive Medicine, 46 (1): 39-43.
Walker, M. (2008). “Conquering common breast-feeding problems”. J Perinat Neonatal Nurs, 22 (4): 267-274.
Britton, C., McCormick, F.M., Renfrew, M.J., Wade, A., King, S.E. (2007). “Support for Breastfeeding Mothers”. Cochrane Database of Systematic Reviews (1). Art. No: CD001141.
Dyson, L., McCormick, F. and Renfrew, M.J. (2005). “Interventions for Promoting the Initiation of Breastfeeding”. Cochrane Database of Systematic Reviews (2). Art. No: CD001688.
Anne Sütüyle İlgili Temel Gerçekler. (http://www.unicef.org/turkey/ir/_mc29.html). Erişim tarihi: 10.01.2016.
60 Tips for Healthy Birth: Part 6 - Keep Mother and Baby Together - It's Best for Mother, Baby, and Breastfeeding. (http://www.lamaze.org/p/bl/et/blogid=16&blogaid=1075). Erişim tarihi: 04.01.2016.
Moore, E.R., Anderson, G.C., Bergman, N. and Dowswell, T. (2012). “Early skin-to-skin contact for mothers and their healthy newborn infants”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (5): CD003519.
Conde-Agudelo, A., Belizán, J.M. and Diaz-Rossello, J. (2011). “Kangaroo mother care to reduce morbidity and mortality in low birth weight infants”. Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 3. Art. No: CD002771.
Chwo, M.J., Anderson, G.C., Good, M., Dowling, D.A., Shiau, S.H. and Chu, D.M. (2007). “A randomized controlled trial of early kangaroo care for preterm infants: effects on temperature, weight, behavior, and acuity”. Journal of Nursing Research, 10(2): 129-142.
Tessier, R., Cristo, M., Velez, S., Giron, M., de Calume, Z.F., Ruiz-Palaez, J.G., Charpak, Y and Charpak, N. (1998). “Kangaroo mother care and the bonding hypothesis”. Pediatrics, 102 (2): 1-8.
Verklan, M.T. (2009). “So, he’s a little premature. What’s the big deal?”. Critical Care Nursing Clinics of North America, 21 (2): 149-161.
Tuna, C.R. (2013). “Epizyotomi bakımında kullanılan iki farklı yöntemin yara iyileşmesi sürecine etkisi”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
Yılmaz, S.D., Vural, G., Bodur, S. (2010). “The Effect of Serum Physiological and Rivanol on the Process of Recovery During Episiotomy Care”. Trakya Univ Tip Fak Derg, 27 (2): 172-177.
Toker, Z., Eroğlu, K. (2005). “Epizyotomi Bakımında Kullanılan İki Farklı Yöntemin Yara İyileşme Sürecine Etkisi”. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 49-61.
East, C.E., Begg, L., Henshall, N.E., Marchant, P.R., Wallace, K. (2012). “Local Cooling for Relieving Pain from Perineal Trauma Sustained During Childbirth”. Cochrane Database of Systematic Reviews (4). Art. No: CD006304.
Haas, D.M., Morgan, S., Contreras, K. (2013). “Vaginal preparation with antiseptic solution before cesarean section for preventing postoperative infections”. Cochrane Database Syst Rev; 1: CD007892.
Memon, S., Qazi, R.A., Bibi, S., Parveen, N. (2011). “Effect of preoperative vaginal cleansing with an antiseptic solution to reduce post caesarean infectious morbidity”. J Pak Med Assoc, 61(12): 1179-1183.
Starr, R.V., Zurawski, J., Ismail, M. (2005). “Preoperative vaginal preparation with povidone-iodine and the risk of postcesarean endometritis”. Obstet Gynecol, 105: 1024-1029.
Reid, V.C., Hartmann, K.E., MCMahon, M., Fry, E.P. (2001). “Vaginal preparation with povidone iodine and postcesarean infectious morbidity: a randomized controlled trial”. Obstet Gynecol, 97 (1): 147-152.
Giuliani, B., Periti, E., Mecacci, F. (1999). “Antimicrobial prophylaxis in obstetrics and gynecological surgery”. J Chemother Dec, 11: 577-580.
Smaill, F.M., Grivell, R.M. (2014). “Antibiotic prophylaxis versus no prophylaxis for preventing infection after cesarean section”. Cochrane Database Syst Rev, 10: CD007482.
Anderson, D.J., Podgorny, K., Berríos-Torres, S.I, Bratzler, D.W., Dellinger, E.P., Greene, L., Nyquist, C., Saiman, L., Yokoe, D.S., Maragakis, L.L. and Kaye, K.S. (2014). “Strategies to prevent surgical site infections in acute care hospitals: 2014 update”. Infect Control Hosp Epidemiol., 35(6): 605-27.
Hidron, A., Edwards, J.R., Patel, J., Horan T.C., Sievert, D.M., Pollock, D.A., Fridkin, S.K. (2008). “NHSN annual update: antimicrobial-resistant pathogens associated with healthcareassociated infections: annual summary of data reported to the National Healthcare Safety Network at the Centers for Disease Control and Prevention, 2006-2007”. Infect Control Hosp Epidemiol., 29 (11): 996-1011.
Antibiotic Prophylaxis in Surgery. A National Clinical Guideline. Edinburgh: Scottish Intercollegiate Guidelines Network. (http://sign.ac.uk/guidelines/ fulltext/104/index.html). Erişim tarihi: 10.10.2016.
Lowdermilk, D.L. (2004). “Postpartum Complications”. (In) Lowdermilk DL, Perry S.E. (Eds). Maternity & Women’s Health Care. 8th Edition, Mosby, USA, 1044-48.
Hofmeyr, G.J., Abdel-Aleem, H., Abdel-Aleem, M.A. (2013). “Uterine massage for preventing postpartum haemorrhage”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (7): CD006431. 29. ICM and FIGO. (2003). International joint policy statement management of the third stage of labour to prevent postpartum hemorrhage. J Obstet Gynaecol Can, 25(11): 952-3.
Hofmeyr, G.J., Abdel-Aleem, H., Abdel-Aleem, M.A. (2008). “Uterine Massage for Preventing Postpartum Haemorrhage”. Cochrane Database of Systematic Reviews (3). Art. No.: CD006431.
Hofmeyr, G.J., Gülmezoglu, A.M., Novikova, N., Lawrie, T.A. (2013). “Postpartum misoprostol for preventing maternal mortality and morbidity”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (7), Art. No: CD008982.
Fararjeh, C. (2003). “Postpartum kanama tedavisinde rektal misoprostol uygulamasının etkinliğinin intramusküler oksitosin ve metilergonovinle karşılaştırılması”. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, İstanbul.
Hofmeyr, G.J., Walraven, G., Gulmezoglu, A.M., Maholwana, B., Alfirevic, Z., Villar, J. (2005). “Misoprostol to treat postpartum haemorrhage: a systematic review”. BJOG, 112: 547-553.
Oladapo, O.T., Fawole, B., Blum, J., Abalos, E. (2012). “Advance misoprostol distribution for preventing and treating postpartum haemorrhage”. The Cochrane Library, (2): CD009336.
FDA (U.S. Food and Drug Administration). Cytotec (misoprostol). (http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2002/19 268slr037.pdf). Erişim Tarihi: 02.01.2017
ACOG Practice Bulletin. Clinical Management Guidelines for Obstetricians and Gynecologists, Committee Opinion Number 107, 2009, FDA. (accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2002/19268slr037.p df - 2009-03-31). Erişim tarihi: 10.01.2016.
B-Lynch, C., Keith, L.G., Lalonde, A.B., Karoshi, M. (2010). Doğum sonu kanama; değerlendirme, yönetim ve cerrahi girişimler için kaynak kitabı. Editör (Ed.) Demir, C.S. (11-15). Matus Basımevi Reklam ve Yay. Tic. Ltd. Şti., Ankara.
B-Lynch, C., Keith, L.G., Lalonde, A.B., Karoshi, M. (2010). Doğum sonu kanama; değerlendirme, yönetim ve cerrahi girişimler için kaynak kitabı. Editör (Ed.) Demir, C.S. (11-15). Matus Basımevi Reklam ve Yay. Tic. Ltd. Şti., Ankara.
Kemik-Gül, Ö., Somunkıran, A., Özdemir, İ., Yücel, O., Demirci, F. (2006). “Doğum sonu kanamayı önlemede rektal misoprostol ve intravenöz oksitosinin etkinliklerinin karşılaştırılması”. J Turk Soc Obstet Gynecol, 3(3): 162-166.
Su, L.L., Chong, Y.S., Samuel, M. (2007). “Oxytocin agonists for preventing postpartum haemorrhage”. Cochrane Database of Systematic Reviews, 3, Art. No: CD005457.
Cotter, A.M., Ness, A., Tolosa, J.E. (2001). “Prophylactic oxytocin for the third stage of labour”. Cochrane Database of Systematic Reviews Issue 4. Art. No: CD001808.
Toğrul, C., Başer, E., Özdal, B., Güngör, T. (2012). “Postpartum Kanamanın Yönetimi”. The Journal of Gynecology - Obstetrics and Neonatology, 9 (36): 1502-1508.
DeCherney, A.H., Nathan, L., Laufer, N., Roman, A.S. (2010). “Current Diagnosis &Treatment Obstetrics&Gynecology”. Eleventh Edition. Current Diagnosis & Treatment Series., Lange. McGraw Hill, USA.
United States Agency for International Development. (2011). “Prevention and treatment of postpartum hemorrhage at the community level: A guide for policy makers, health care providers, donors, community leaders, and program managers”. (http://www.mchip.net/sites/default/files/DSK%20Prevention% 20and%20Treatment%20at%20the%20Community%20Level% 20Second%20Edition%202011.pdf). Erişim tarihi: 04.01.2016.
Mousa, H.A., Blum, J., Abou El Senoun, G., Shakur, H., Alfirevic, Z. (2014). “Treatment for primary postpartum haemorrhage”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (2): CD003249.
Soltani, H., Hutchon, D.R., Poulose, T.A. (2010). “Timing of prophylactic uterotonics for the third stage of labour after vaginal birth”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (8): CD006173.
NICE (2014). “Intrapartum care for healthy women and babies”. (https://www.nice.org.uk/researchrecommendation/what-is-themost-effective-treatment-for-primary-postpartumhaemorrhage). Erişim Tarihi: 02.01.2017
Gülmezoglu, A.M., Forna, F., Villar, J., Hofmeyr, G.J. (2007). “Prostaglandins for preventing postpartum haemorrhage”. Cochrane Database of Systematic Reviews, (3), Art. No: CD000494.
Kominiarek, M.A., Kilpatrick, S.J. (2007). “Postpartum hemorrhage: a recurring pregnancy complication”. Semin Perinatol., 31 (3): 159-166.
World Health Organization (WHO). WHO recommendations for the prevention and treatment of postpartum haemorrhage. Geneva (Switzerland): World Health Organization (WHO); 2012. (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/75411/1/97892415485 02_eng.pdf). Erişim Tarihi: 02.01.2017
Cengiz, H., Yasar, L., Ekin, M., Kaya, C. and Karakaş, S. (2012). “Management of intrac¬table postpartum haemorrhage in a tertiary center: A 5-year experience”. Niger Med J, 53: 85-88.
Sheikh, L., Najmi, N., Khalid, U., Saleem, T. (2011). “Evaluation of compliance and outcomes of a management protocol for massive postpartum hemorrhage at a tertiary care hospital in Pakistan”. BMC Pregnancy Childb, 13: 11-28.
WHO, UNICEF, & UNFPA. (2004). Maternal mortality in 2000: Estimates developed by WHO, UNICEF and UNFPA. Geneva, Switzerland. (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/68382/1/a81531.pdf). Erişim Tarihi: 02.01.2017
Shaw, E., Kaczorowski, J. (2007). “Postpartum care- What’s new?”. Curr Opin Obstet Gynecol, (19): 561-567.
Akridge, K.M. (2004). “Postpartum ve Lactation”. Editör (Ed.). In: Youngkin, E.Q., Davis, M.S. Women’s Health. Pearson Printice Hall (614). New Jersey.
Gölbaşı, Z. (2003). “Postpartum dönemde erken taburculuk, evde bakım hizmetleri ve hemşirelik”. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(2): 15-22.
Barrett, G., Pendry, E., Peacock, J., Victor, C., Thakar, R., Manyonda, I. (1999). “Women’s sexuality after childbirth: A pilot study”. Arch Sex Behav, 28 (2): 179-191.

APA	Ünal Toprak F, Turan Z, ŞENTÜRK ERENEL A (2017). DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. , 96 - 113.
Chicago	Ünal Toprak Filiz,Turan Zekiye,ŞENTÜRK ERENEL AYTEN DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. (2017): 96 - 113.
MLA	Ünal Toprak Filiz,Turan Zekiye,ŞENTÜRK ERENEL AYTEN DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. , 2017, ss.96 - 113.
AMA	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. . 2017; 96 - 113.
Vancouver	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. . 2017; 96 - 113.
IEEE	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A "DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR." , ss.96 - 113, 2017.
ISNAD	Ünal Toprak, Filiz vd. "DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR". (2017), 96-113.

APA	Ünal Toprak F, Turan Z, ŞENTÜRK ERENEL A (2017). DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 96 - 113.
Chicago	Ünal Toprak Filiz,Turan Zekiye,ŞENTÜRK ERENEL AYTEN DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6, no.2 (2017): 96 - 113.
MLA	Ünal Toprak Filiz,Turan Zekiye,ŞENTÜRK ERENEL AYTEN DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.6, no.2, 2017, ss.96 - 113.
AMA	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(2): 96 - 113.
Vancouver	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(2): 96 - 113.
IEEE	Ünal Toprak F,Turan Z,ŞENTÜRK ERENEL A "DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6, ss.96 - 113, 2017.
ISNAD	Ünal Toprak, Filiz vd. "DOĞUM SONU ERKEN DÖNEM HEMŞİRELİK UYGULAMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6/2 (2017), 96-113.