TY  - JOUR
TI  - 1967-1970 YILLARINDAKİ DİLDE SADELEŞME VE AKADEMİ TARTIŞMALARININ TÜRK KÜLTÜRÜ DERGİSİNE YANSIMALARI
AB  - Medeniyet değiştirme süreci İslam medeniyeti ile Batı medeniyetiarasında kalan Türk toplumunun dilini de derin ve kalıcı bir biçimdeetkilemiştir. Batılılaşma sürecinde, dile giren kelimelerden ziyade,genellikle Arapça ve Farsçadan alınan kelimelerinsadeleştirme/özleştirme çerçevesinde değerlendirilmesi özleştirmekisvesi altında bir tasfiye sürecini de beraberinde getirmiştir. 1967-1970 yılları arasında “Öz Türkçe” adı altında özleştirme meselesini“devrim” çerçevesinde değerlendirenler ile “yaşayan Türkçe”yisavunarak “millî dil”e hizmet ettiklerini söyleyenlerin Türkçe adınayaptıklarını iddia ettikleri çalışmalar değerlendirilmeye çalışılmıştır.“Öz Türkçe” yanlıları hiçbir kural tanımayarak kelime üretirken,Türkçeyi yabancı dillerin etkisinden kurtardıklarını ifade etmişlerdir.Bu durumun yanlışlığı: Osmanlı Türkçesinde kullanılmakta olanArapça ve Farsça kelimeler yerine Fransızca, Latince veya İngilizcekarşılıklarını yerleştirme çabaları görülebilmektedir. Türkçeyi yabancıbir dilin etkisinden kurtarmaya çalışıp başka bir yabancı dilinboyunduruğu altına sokmanın “özleştirme” olarak sunulması da ayrıcadikkat çekicidir. Söz konusu karşıtlıkta olduğu gibi birçok dikkat çekiciifade betimlenip çeşitli başlıklar altında sunulmuştur.Araştırmada “Akademi” konusu da irdelenmiştir. Dil Akademisikurulması düşüncesi Türk Dil Kurumunun, siyasi değişmelerden veiktidarlardan etkilenip çok fazla ideolojik davranmasındankaynaklanmış bir ihtiyaç olarak ortaya çıktığı belirlenmiştir. Dildesadeleşme çabalarının, siyasilerden çok bu konudaki uzman akademisyen, edebiyatçı ve dilciler tarafından sürdürülmesinisavunanlar ve onların Akademi kurulması için çabalarını nasılsürdürdükleri incelenmiş ve değerlendirilmiştir.Siyasi-ideolojik eylem ve söylemlerden ayrı tutulması gereken dilmeselesi, sadece dil alanında uzman kişilerin ilmî nazarındadeğerlendirilmelidir. Hedef; aşırıya kaçmadan, dilin tabii seyrinietkilemeden, kültürümüze zarar vermeden değişiklik- yenilik yapmak veTürkçeyi geliştirerek sonraki nesillere ifade gücü yüksek zengin bir dilbırakmak, olmalıdır.
AU  - ÖZDEMİR, MEHMET
AU  - yegen, ümit
DO  - 10.29228/TurkishStudies.23506
PY  - 2019
JO  - Turkish Studies - Language and Literature
VL  - 14
IS  - 3
SN  - 2667-5641
SP  - 1603
EP  - 1623
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/367083
ER  -