TY - JOUR TI - EBÛ HANÎFE’NİN DERS HALKASI VE ONUN MEŞHUR OLMAYAN ÖĞRENCİLERİNİN HANEFİ DÜŞÜNCESİNİN TEŞEKKÜLÜNE VE YAYILMASINA KATKILARI AB - Hanefi mezhebinin teşekkülünde kurucu İmam Ebû Hanîfe’nin fıkıh düşüncesi vemetodu çok önemli olmakla birlikte ilk kuşak öğrencilerinin de çalışmalarıönemli bir rol oynamaktadır. Ebû Hanîfe, hocasının ders metodunu geliştirerekders halkasını bir akademi gibi çalıştırmış, bununla yetinmeyerek derslerdeöğrencileriyle birlikte ulaştıkları sonuçları tedvin ettirmiştir. O, kendi zamanınınalışılagelmiş ders işleme metodunun dışına çıkarak, öğrencilerinindüşüncelerine değer vermiş, onların kendilerini ifade etmelerine fırsattanımıştır. Ebû Hanîfe’nin meşhur dört öğrencisi Züfer b. Hüzeyl (ö. 158/775),Ebû Yusuf Ya‘kûb b. İbrahim (ö. 182/798), Muhammed b. el-Hasan eş-Şeybânî (ö.189/805) ve Hasan b. Ziyâd (ö. 204/819) Hanefi mezhebinin teşekkülünde çokönemli katkılar sunmuşlardır. Bununla birlikte meşhur olmayan ve sayıca çokdaha fazla olan öğrencilerin mezhebin teşekkülünde, Ebû Hanîfe’nin metot vefıkhî düşüncesinin özellikle uzak bölgelere yayılmasında çok önemli çabalarıbulunmaktadır. Özellikle Ebû Hanîfe’nin Horasan ve Mâverâünnehir’detanınmasını bu öğrencileri sağlamıştır. Bu öğrenciler, Belh, Merv, Semerkant,Buhara, Nîsâbûr, gibi şehirlerde ders halkaları teşekkül ettirerek Ebû Hanîfe’ninfıkhî ve kelamî görüşlerini bu ders halkalarında işlemişlerdir. Ayrıca buöğrenciler gittikleri yerlerde Cehmiyye gibi oluşumlarla mücadele etmişlerdir.Bunun yanında çeşitli eserler telif ederek literatüre katkıda bulunmuşlardır. Buöğrencilerden bazıları içtihat seviyesine ulaşmış, müftâ bih görüşünbelirlenmesinde onların içtihatlarına da başvurulmuştur. Bunun yanında kadılıkgörevi üstlenerek mezhebin kurumsallaşmasına katkıda bulunmuşlardır. AU - Hoyladı, Adnan AU - DUMAN, SONER PY - 2020 JO - Bilimname VL - 0 IS - 41 SN - 1304-1878 SP - 1049 EP - 1094 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/375386 ER -