GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ

akgün, sibel

GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ

Sibel AKGÜN (Sakarya Üniversitesi, Siyasal Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Siyasi Tarih Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye)

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

26 1

Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 48 Sayfa Aralığı: 155 - 171 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-12-2020

GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ

Öz:

Toplumların kuşaktan kuşağa aktararak oluşturdukları âdetleri vardır. Bu âdetleryüzyıllardır bir arada yaşayan toplumların farkındalık ve birlikteliklerinin sembolleri olup, herortamda ve koşulda değişikliğe uğrasa da devam ettirdikleri davranış bütünleridir. Bu kapsamdaAnadolu’da Türk halkının temeli olan evlilik birlikteliklerinin başlangıcı olan düğünlerde deuyguladıkları âdetler söz konusudur. Bu âdetler Anadolu’nun her yöresinde ve şehrinde o bölgeninkültürüne bağlı olarak farklı detaylar barındırmaktadır. Bursa şehrinde de bu uygulamalargörülmektedir. Çalışmada Bursa şehri örneğinde düğün törenleri sırasında kına gecesinde uygulanantavuk alma âdeti ele alınacaktır. Bu konuyu ele almadaki amaç bu âdetin kuşaktan kuşağa Anadolu’dauygulanıyor olmasını vurgulamaktır. Çalışmada bu durumun aynı zamanda Bursa şehrininözelliklerinin de etkili olduğu belirtilecektir. Sonuç olarak, Anadolu’nun kadim kültürü vegeleneklerinin gelecek nesillere aktarılmasında bu tür âdetlerin yaşatılması gerektiğine varılmıştır.Çalışmada ele alınan ritüelle ilgili veriler görüşme yöntemi ile derlenmiştir. Bu yöntemin tercihedilmesinin nedeni sosyal olayların kendine özgü koşullar içinde oluşmasıdır. Çalışma sonucu eldeedilen bulgular yorumlama yöntemi kullanılarak değerlendirilecektir.

Anahtar Kelime:

W EDDING CUSTOMS THAT TRANSMIT TRADITION: THE CASE OF CHICKEN FEASTING IN BURSA

Öz:

All societies have customs within the frame of traditions they formed by handing down from generation to generation. These customs are symbols of togetherness and awareness of societies who have been living together for centuries. They are sets of behaviours maintained even if their particulars change over time. Weddings are the beginning of marriage, which is essential for Turkish people. The Turkish people in Anatolia have also wedding customs that include a variety of details depending on the culture of each district and province of Anatolia. These practices are also seen in Bursa. This study examines the chicken feasting tradition performed after henna nights in Bursa. The aim of handling this subject is to emphasize that this tradition is still performed in the province of Bursa and being handed down from generation to generation. This study determines that the features of Bursa are effective in this continuity. These kinds of customs should be kept alive to hand down the ancient culture of Anatolia from generation to generation. Since this is a qualitative study, references were evaluated using compilation because social events occur in their own specific conditions. The study findings will be subjected to interpretative analysis.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akot, B. (2013). İbn Haldun’un şehir kuramı ve değerlendirmesi, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe Sempozyumu Bildirileri İçinde (s. 163-173). Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş.
Aslanoğlu, R. (2000). Kent, kimlik ve küreselleşme. Bursa: Kitap Ofset.
Birlik, S. (2013). Şehir ve toplumsal kimlik, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe Sempozyumu Bildirileri İçinde (s. 741-749., Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş..
Çalışkan, Ş. S. E. & Oral Ş. (2016). Safranbolu evlilik adetleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 228-240.
Çalışkan, Ş. S. E. (2019). Bartın’da düğün geleneklerinin dünü ve bugünü. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 8(1), 413-445.
Çetin, C. (2008). Türk düğün gelenekleri ve kutsal evlilik ritüelleri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi. (48)2. 111-126.
Dikici, A. (2001). Geleneklerin toplumdaki yeri ve önemi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (11)2. 251-258.
Ekici, M. (2008). Geleneksel kültürü güncellemek üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor. 20(80). 33- 38.
Elbas, A. (Ed.). (2014). Proje Koordinatörleri: Aziz Elbas & Ahmet Erdönmez, Editör: Aziz Elbas, Bursa Büyükşehir Belediyesi Somut Olmayan Kültürel Miras. Bursa Köylerinde Gelenek ve Görenekler I içinde (12-13). Bursa: Akmat Akınoğlu Matbaacılık.
Erdentuğ, N. (1967). Türkiye’nin karadeniz bölgesinde evlenme gelenekleri ve Törenleri. Antropoloji Dergisi. 4. 27-64.
Eroğlu, E. (2015). Geçmişten günümüze sosyal normlar. Akademik Bakış Dergisi. 50. 299 -308.
Gökçe, B. (1976). Aile ve Aile Tipleri Üzerine İnceleme. Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8(1-2). 45- 67.
Göltekin, S. (2011). Bursa’da yaşamak. Bursa: Bursa Kültür A.Ş.
Gürbüz, B. İ. (2014). Toplumsal kültürümüzün dinamikleri. Proje Koordinatörleri: Aziz Elbas & Ahmet Erdönmez, Editör: Aziz Elbas, Bursa Büyükşehir Belediyesi Somut Olmayan Kültürel Miras. Bursa Köylerinde Gelenek ve Görenekler I içinde (12-13). Bursa: Akmat Akınoğlu Matbaacılık, 12-13.
Kabak, T. (2017). Trabzon- Arsin ilçesi düğün adetleri. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2(1). 55-70.
Kılıç S. & Altuncu A. (2014). Karakoçan’da evlilik adetleri. Turkish Studies, 9/5. 233-250.
Kurt, A. (2013). Dünden bugüne türk aile yapısı. Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı. Bursa: Dora Yayınları, 337-364.
Koçak, M. (2011 ). Türk ve alman toplumlarına özgü düğün geleneklerindeki benzerlikler ve farklılıklar. Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi. 21(2). 97-105.
Koçak H.& Köse Z. (2015). Evlilik öncesi eğitimin aile ve toplum mutluluğuna katkıları. The Journal of Academic Social Science Studies. 38(2). 71-84.
Ural, Ş. (2013). Şehir bilinci/şehrin bilinci, II. Uluslararası Felsefe Kongresi- Şehir ve Felsefe Sempozyumu Bildirileri içinde (s. 16-20), Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursa Kültür A.Ş.
Santur, M. E. ( 2004). Evlenme âdetleri. Çukurova Üniversitesi. Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Makaleler, http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/27.php, Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.
Süleymanov, A. (2009). Çağdaş türk toplumunda aile ve evlilik ilişkileri. Aile ve Toplum 5(17). 7-17.
Songur, F. (2017). Şehir Tarihi ve Turizm: Bursa Örneği. U. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(1). 99-124.
Tacoğlu, T. (2011). Türkiye’de gerçekleştirilen geleneksel evlilik çeşitlerinin nedenleri ve evlilikler üzerinde törenin etkisi. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(4). 114-143.
Tarhan, N. (2005). Kadın psikolojisi. İstanbul: Nesin Yayınları.
Tatar, T. (2000). Gelenek ve gelecek. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Konferansları Dergisi. 26. 199-215.
Tekeli, İ. (1999). Bursa’nın tarihinde üç ayrı dönüşüm dönemi https://www.academia.edu/28920692/BURSANIN_TARİHİNDE_ÜÇ_AYRI_DÖNÜŞÜM_DÖNE Mİ. Erişim tarihi: 5 Ocak 2019.
Shils, E. (2002). Gelenek insan bilimlerinde prolegomena, dil gelenek ve yorum, derleme ve tercüme: Hüsamettin Arslan, İstanbul: Paradigma. 145- 181.
Yılmaz, H. (2015). Bursa fethine yönelik yeni yaklaşımlar ve bursa’nın gerçek fetih tarihi. Şehir ve Toplum. 2. 61-74.
URL1.Gelenek.(t.y.).http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=GELENEK, Erişim tarihi: 15. Aralık 2018.
URL2.Âdet.(t.y.).http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime=âdet&uid=54 3&guid=TDK.GTS.5c1563f3e850e3.26308904, Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.
URL3.EvlenmeGelenekleri.(t.y.).http://www.bursakulturturizm.gov.tr/TR-70276/evlenmegelenekleri. html, Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.
URL4. Düğün ( Bursa’da Eski Düğün Gelenekleri ). (t.y.). http://bgc.org.tr/ansiklopedi/dugun-bursada- eski-dugun-gelenekleri--.html, Erişim tarihi:23 Aralık 2018.
K.Ş.- 1: Sevda Altınmakas, 1962, Ortaokul, Ev hanımı, Bursa Merkez Ahmet Paşa Mahallesinden, 3 Ocak 2019.
K.Ş-2: Zeynep Demir, 1986, ,Lise, Özel sektör, Bursa Harmancık İlçesi Dutluca Mahallesinden, 18 Aralık 2018.
K.Ş.-3: Behiye Dolaşan, 1970, Önlisans, Emekli, Bursa Merkez Demirtaş Paşa Mahallesinden, 19 Aralık 2018.
K.Ş.-4: Yurdagül Kutar, 1974, İlkokul, Ev hanımı, Bursa Merkez, Fadıllı Mahallesinden, 19 Aralık 2018.
K.Ş.-5: Emine Tuna, 1972, İlkokul, Ev hanımı, Bursa İznik İlçesi Çiçekli Mahallesinden, 8 Ocak 2019.

APA	akgün s (2020). GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. , 155 - 171.
Chicago	akgün sibel GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. (2020): 155 - 171.
MLA	akgün sibel GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. , 2020, ss.155 - 171.
AMA	akgün s GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. . 2020; 155 - 171.
Vancouver	akgün s GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. . 2020; 155 - 171.
IEEE	akgün s "GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ." , ss.155 - 171, 2020.
ISNAD	akgün, sibel. "GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ". (2020), 155-171.

APA	akgün s (2020). GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(48), 155 - 171.
Chicago	akgün sibel GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.48 (2020): 155 - 171.
MLA	akgün sibel GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.48, 2020, ss.155 - 171.
AMA	akgün s GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2020; 0(48): 155 - 171.
Vancouver	akgün s GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2020; 0(48): 155 - 171.
IEEE	akgün s "GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ." Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.155 - 171, 2020.
ISNAD	akgün, sibel. "GELENEĞİN GELECEĞE AKTARIMINDA EVLİLİK ÖNCESİ ÂDETLER: BURSA ŞEHRİ KINA GECESİ TAVUK ALMA ÖRNEĞİ". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 48 (2020), 155-171.