Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 222 - 241 Metin Dili: Türkçe DOI: http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219 İndeks Tarihi: 30-04-2021

AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ

Öz:
Kamu kurumlarında iç denetim uygulamaları kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanımını temin etmesi ve kurumlara değer katması açısından gerekli ve önemlidir. Avrupa Birliğine üye ülkeler arasında kamu mali yapısı ve uygulanan iç denetim sistematiği açısından önemli uygulama farklılıkları bulunmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinin iç denetim uygulamaları incelendiğinde bazı ülkelerde merkeziyetçi yönetim anlayışının, bazılarında âdemi merkeziyetçi anlayışın ağır bastığı, bazılarında ise karma bir yapı olduğu görülmektedir. Türkiye’deki yapı incelendiğinde ise iç denetimin merkeziyetçi yapıdan âdemi merkeziyetçi yapıya geçtiğidikkat çekmektedir.
Anahtar Kelime:

THE COMPARISON AND EVALUATION OF INTERNAL AUDIT APPLICATIONS FOR PUBLIC AGENCIES IN THE EUROPEAN UNION AND TURKEY

Öz:
Internal audit practices in public institutions are necessary and important in terms of ensuringeffective, economic and efficient use of public resources and adding value to institutions. There aresignificant implementation differences between the Member States of the European Union in terms ofthe financial structure of the public sector and the internal audit systematic applied in the public sector.When the internal audit practices of the European Union countries is examined, it is considered that thecentralized management approach in some countries and decentralized management approach in somecountries are dominant, whereas in others it is a mixed structure. Analysing the internal audit structurein Turkey is seen that transformed from centralist structure to decentralized structure.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, P. (2001) “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Kamu İç Mali Kontrol Sistemi”, Maliye Dergisi, 136: 77-86
  • Arcagök, M. S. (2005) “Yeni Mali Yönetim ve Kontrol Sisteminde Harcama Öncesi Kontrol”, Türkiye Maliye Sempozyumu, 23-27 Mayıs 2005, Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdr. Bilimler Fakültesi.
  • Asare T. (2009) “Internal Auditing in the Public Sector: Promoting Good Govarnance and Performance Improvement”, International Journal on Governmental Financial Management, 9/1: 15-28.
  • Balta, Z. (2006) “İç Denetçilik Mesleği”, Mali Kılavuz Dergisi, 31, Ocak – Mart: 51-59.
  • Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri Hakkında Değişiklik Yapılmasına Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, (2019, 7 Ağustos). Resmi Gazete (Sayı: 30855). Kararname Numarası 43. Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/08/20190807.pdf (26.08.2019).
  • Bilge, S. ve Kiracı, M. (2010) “Kamu Sektöründe İç Denetim ve İç Denetimin Başarıyla Uygulanmasında Rol Oynayan Faktörler Kamu İç Denetçileri Üzerine Bir Araştırma”, Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Brusca, I.,Caperchione, E., Cohen S. and Rossi F. M. (2015) “Public Sector Accounting and Auditing in Europe The Challenge of Harmonization”, London: Palgrave Macmillan.
  • Calderia, V. (1997) “Effects of European Union Accession, Part 1: Budgeting and Financial Control”, Sigma Papers, No: 19: 83-98.
  • Çıplak, V. (2009) “Kamu Kesiminde İç Denetim: Türkiye Uygulaması”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Ernst and Young (2012) “Overview and Comparison of Public Accounting and Auditing Practices in the 27 EU Member States Final Report”: 108-120.
  • ESV (2019) “Financial Information of Good Quality, in Time and Formultipleuses – the Swedish Experience”, https://www.esv.se/contentassets/827db7e731934fff82f9254a72cd5ee4/financial-information-of-good-quality.pdf, (10.03.2019)
  • European Commission (2012) "Compendium of the Public Internal Control Systems in the EU Member States”, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
  • Finanstilsynet (2019) “Finanstilsynet Norway Translation update January 2015”, https://www.finanstilsynet.no/globalassets/laws-and-regulations/laws/securities-trading-act.pdf, (20.02.2019).
  • Gouvernement (2019) “Composition of the Government”, https://www.gouvernement.fr/en/composition-of-the-government, (10.04.2019).
  • Gören, İ., Atakan, N., Efe, Ş. ve Özbaran M. H. (2003) “Denetimde Kalite Yönetimi, Güvencesi, Kontrolü”, Ankara: Sayıştay Yayınları, Araştırma, İnceleme, Çeviri Dizisi: 29.
  • Güler, C. (2019) “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Teftiş ve Denetim Sistemimize Etkileri”, https://kontrol.bumko.gov.tr/Eklenti/6995,guler-c-5018-sayili-kmykk-teftis-ve-denetim-sistemimize-etkileri.pdf?0 ( 11.04.2019).
  • Gürkan, N. Z. (2005) “İç Denetim”, Ankara: Maliye ve Bütçe Kontrolörleri Derneği Araştırma İnceleme Dizisi, 2. Baskı.
  • The Institute of Internal Auditors (2019) “Definition of Internal Auditing”, https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Definition-of-Internal-Auditing.aspx, (11.03.2019).
  • Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu (2003) ‘‘Resmi Gazete (Sayı: 25326)’’, Kanun Numarası 5018, Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5018.doc (26.08.2019).
  • Karaarslan, E. (2006) “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kapsamında Güncel Mali Sorunlar”, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Kesik, A. (2005) “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Bağlamında ve AB Sürecinde Türk Kamu İç mali Kontrol Sistemi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9: 94-114.
  • Maggina A. (2011) “Public Sector Accounting and Accountability in Greece: A Discussion, Journal of Public Administration and Governance”, Journal of Public Administration and Governance, Vol. 1, No. 1: 1-15.
  • Memiş, M. Ü. (2006) “İç Denetimin Yönetim Fonksiyonlarının Yerine Getirilmesindeki Rolü: Türkiye’deki Büyük İşletmeler Üzerinde Bir Saha Araştırması”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • NAO (2019) “About us”, https://www.nao.org.uk/about-us/, (12.03.2019).
  • IIA Uluslararası İç Denetim Standartları, Mesleki Uygulama Çerçevesi Kapsamında Uluslararası İç Denetim Standartları (2016 Ekim), https://www.tide.org.tr/file/documents/pdf/UMUC-2017- updated.pdf, (26.08.2019).
  • Örenay, H. (2010) “Kamu İç Mali Kontrol Sistemi ve Türkiye Uygulaması”, Sayder Dış Denetim Dergisi, Sayı 1 (Temmuz-Ağustos-Eylül): 137-142.
  • Parlak, B. (2014) “Avrupa Birliği Perspektifinden Merkezi Yönetim- Yerel Yönetim İlişkileri”, Tesam Akademi Dergisi, 2014-1: 7-40
  • Pickett, S. K. H. (2005) “TheInternalAuditHandbook”, London: John WilleyandSons.
  • Polat, N. (2006) “Saydamlık, Hesap Verme Sorumluluğu ve Denetim Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme”, Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Regjeringen (2019) “Ministry of Finance Areas of Responsibility”, https://www.regjeringen.no/en/dep/fin/the-ministry/id221/ (08.04.2019).
  • Revisorforeningen, Norveç Mali Müşavirler Enstitüsü Resmi İnternet Sitesi, https://www.revisorforeningen.no/english/the-norwegian-institute-of-public-accountants/, Erişim: 11.04.2019.
  • Svanström, T. and Sundgren, S. (2012) “The Demand for Non – Audit Services and Auditor – Client Relationships: Evidence from Swedish Small and Medium – Sized Enterprises”, International Journal of Auditing, 16/1: 54-78.
  • Şensoy, S. (2006) “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve Bütçenin İdari Denetimi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Toprak, Z. (2010), “Türkiye’de Yerel Yönetimler – Yapılanma, Merkez – Yerel Yönetim İlişkileri”,
  • http://kisi.deu.edu.tr/zerrin.toprak/TURKIYE'DE%20YEREL%20YONETIMLER%20YAPILA NMA.pdf, (29.05.2019).
  • Tufan, M. (2012) “Uluslararası İç Denetim Standartları Çerçevesinde Kamuda İç Denetim: Türkiye’deki İç Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Usluer, T. (2016) “İç Denetimin Global Nabzı: Dinamik Bir Ortamda Fırsatları Yakalamak’’, Dünya ve Türkiye Uygulamalarının Karşılaştırılması”, İstanbul: TİDE Yayınları
  • Uzun, F. (2007) “İç Denetim ve Fransa Uygulaması”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt; 12, Sayı:9: 5-25
APA YILMAZ T, YILDIZ A (2019). AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. , 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
Chicago YILMAZ Tuncay,YILDIZ Arif AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. (2019): 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
MLA YILMAZ Tuncay,YILDIZ Arif AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. , 2019, ss.222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
AMA YILMAZ T,YILDIZ A AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. . 2019; 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
Vancouver YILMAZ T,YILDIZ A AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. . 2019; 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
IEEE YILMAZ T,YILDIZ A "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ." , ss.222 - 241, 2019. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
ISNAD YILMAZ, Tuncay - YILDIZ, Arif. "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ". (2019), 222-241. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
APA YILMAZ T, YILDIZ A (2019). AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
Chicago YILMAZ Tuncay,YILDIZ Arif AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 17, no.3 (2019): 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
MLA YILMAZ Tuncay,YILDIZ Arif AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.17, no.3, 2019, ss.222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
AMA YILMAZ T,YILDIZ A AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2019; 17(3): 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
Vancouver YILMAZ T,YILDIZ A AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2019; 17(3): 222 - 241. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
IEEE YILMAZ T,YILDIZ A "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ." Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17, ss.222 - 241, 2019. http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219
ISNAD YILMAZ, Tuncay - YILDIZ, Arif. "AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİMUYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ". Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 17/3 (2019), 222-241. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.11611/yead.573219