Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 11 - 23 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31832/smj.743455 İndeks Tarihi: 21-05-2021

Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi

Öz:
Amaç Ciddi morbidite ve mortaliteye neden olabilen küresel bir sağlık sorunu olan diabetes mellitusun öz yönetiminde hastaların diyabet ile ilgili sahip oldukları bilgi düzeylerive tutumları hayati öneme sahiptir. Bu çalışmada; tip 2 diyabetli hastaların diyabetle ilgili bilgi ve tutum düzeylerinin belirlenmesi ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesiamaçlandı.Gereç veYöntemlerTanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki bu çalışma 9 Nisan–9 Haziran 2019 tarihleri arasında, T.C. Sağlık Bakanlığı, Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, içhastalıkları kliniği, diyabet polikliniğine ayaktan başvuran, 149 tip 2 diyabet hastası üzerinde yapıldı. Hastalara, araştırmacılar tarafından hazırlanmış kişisel bilgi formu vediyabet bilgi düzeyi anket formu yanı sıra Diyabet Tutum Ölçeği, araştırmacı gözetiminde kendi kendine doldurma yöntemiyle uygulandı. Elde edilen veriler istatistikselolarak değerlendirildi.Bulgular Hastaların yaş ortalaması 54,82 yıl±10,74 SS ve ortalama hastalık süresi 9,51 yıl±6,86 SS olarak bulundu. Hastaların diyabet bilgi düzeyi anketinden aldıkları ortalama puan100 üzerinden 74,39±11,40 SS olarak ve Diyabet Tutum Ölçeğinden aldıkları toplam tutum puanı ortalaması ise 3,99±0,30 SS olarak hesaplandı. Hastalık süresi (p=0,006),eğitim düzeyi (p<0,001) ve alkol kullanım durumu (p=0,010) açısından diyabet bilgi düzeyleri arasında anlamlı fark saptandı. Sigara kullanım durumu (p=0,015) açısındanise diyabet tutum düzeyleri arasında anlamlı fark görüldü. Diyabet bilgi düzeyi anketinden alınan puanlar ile Diyabet Tutum Ölçeğinden alınan puanlar arasındaistatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu gözlendi (p=0,002; r=0,249).Sonuç Hastaların diyabetle ilgili bilgi düzeylerinin arttırılması ve olumlu tutumlar geliştirmelerinin sağlanması açısından eksikliklerin saptandığı konular ve dezavantajlı gruplargöz önünde bulundurularak güncellenmiş daha etkin ve kapsamlı eğitim programlarına ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelime:

Assessment of the Level of Knowledge and Attitudes of Patients with Type 2 Diabetes Regarding Teir Diseases and Related Factors

Öz:
Objective Te patients’ knowledge and attitudes in the self-management of diabetes mellitus, which is a global health problem that can cause serious morbidity and mortality, is of vital importance. Tis study aimed to determine the knowledge and attitude levels of patients with type 2 diabetes and to evaluate related factors. Materials and Methods Tis descriptive and cross-sectional study was conducted between April 9 and June 9, 2019 in 149 type 2 diabetes patients who presented to the outpatient diabetes polyclinic of internal medicine clinic of T.R. Ministry of Health Sakarya University Training and Research Hospital. In addition to the personal information form and diabetes information level questionnaire prepared by the researchers, Diabetes Attitude Scale was administered to the patients by self-filling method under the supervision of the researcher. Te obtained data were evaluated statistically. Results Te mean age of the patients was 54,82 years ±10,74 SD and the mean disease duration was 9,51 years ±6,86 SD. Te mean score of the patients from the diabetes knowledge level questionnaire was 74,39±11,40 SD out of 100, and the mean attitude score from the Diabetes Attitude Scale was 3,99±0,30 SD. Significant diferences were found between diabetes knowledge levels in terms of disease duration (p=0,006), education level (p<0,001) and alcohol use status (p=0,010). In terms of smoking status (p=0,015), there was a significant diference between diabetes attitude levels. It was observed that there was a statistically significant relationship between the scores obtained from the diabetes knowledge level questionnaire and the scores obtained from the Diabetes Attitude Scale (p=0,002; r=0,249). Conclusion Tere is a need for more efective and comprehensive training programs which are updated by taking into account the deficiencies and the disadvantaged groups in order to increase the knowledge level of the patients about diabetes and to develop positive attitudes.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. International Diabetes Federation (IDF). Diabetes Atlas. 8th edition. Brussels Belgium. 2017.
  • 2. T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Diyabet Programı (2015- 2020). Ankara. Yayın No:816. 2014.
  • 3. Asmelash D, Abdu N, Tefera S, Baynes HW, Derbew C. Knowledge, Attitude, and Practice towards Glycemic Control and Its Associated Factors among Diabetes Mellitus Patients. J Diabetes Res. 2019 Apr 8;2019:2593684.
  • 4. Ghannadi S, Amouzegar A, Amiri P, Karbalaeifar R, Tahmasebinejad Z, Kazempour-Ardebili S. Evaluating the ef ect of knowledge, attitude and practice on self-management in type 2 diabetic patients on dialysis. J Diabetes Res. 2016:3730875.
  • 5. Karbalaeifar R, Kazempour-Ardebili S, Amiri P, Ghannadi S, Tahmasebinejad Z, Amouzegar A. Evaluating the ef ect of knowledge, attitude and practice on self-management in patients with type 2 diabetes. Acta Diabetol. 2016;53(6):1015-1023.
  • 6. Srinivasan NK, John D, Rebekah G, Kujur ES, Paul P, John SS. Diabetes and diabetic retinopathy: Knowledge, attitude, practice (KAP) among diabetic patients in a tertiary eye care centre. J Clin Diagn Res. 2017;11(7):NC01-NC07.
  • 7. Abbasi YF, See OG, Ping NY, Balasubramanian GP, Hoon YC, Paruchuri S. Diabetes knowledge, attitude, and practice among type 2 diabetes mellitus patients in Kuala Muda District, Malaysia – A cross-sectional study. Diabetes Metab Syndr. 2018;12(6):1057-1063.
  • 8. Kalkura MP, Umakanth S, Maiya AG, Mayya SS, Vasudeva KPR, Pai MS et al. Evolving a structural model in type 2 diabetes mellitus: Inf uence of knowledge, attitudes, and self-management practices on glycaemic control. J Clin Diagn Res. 2018;12(9): LC01-LC05.
  • 9. Anderson RM, Donnelly MB, Dedrick RF. Measuring the attitudes of patients towards diabetes and its treatment. Patient Educ Couns. 1990;16(3):231-45.
  • 10. Anderson RM, Fitzgerald JT, Wisdom K, Davis WK, Hiss RG. A comparison of global versus disease-specific quality-of-life measures in patients with NIDDM. Diabetes Care. 1997;20(3):299-305.
  • 11. Özcan HŞ. Diyabetli Hastalarda Hastalığa Uyumu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. İÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul, (Danışman: Doç. Dr. Zehra Durna), 1999.
  • 12. Alpar R. Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik-Güvenirlik. 4. baskı. Ankara. Detay Yayıncılık 2016, s.419.
  • 13. Ersoy F, Yılmaz M, Edirne T. Diabetes mellitusta hasta eğitimi ve takibi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2002;6(3):132-136.
  • 14. Deepa M, Bhansali A, Anjana RM, Pradeepa R, Joshi SR, Joshi PP et al. Knowledge and awareness of diabetes in urban and rural India: T e Indian Council of Medical Research India Diabetes Study (Phase I): Indian Council of Medical Research India Diabetes 4. Indian J Endocrinol Metab. 2014;18(3):379-85.
  • 15. Al-Adsani AM, Moussa MA, Al-Jasem LI, Abdella NA, Al-Hamad NM. T e level and determinants of diabetes knowledge in Kuwaiti adults with type 2 diabetes. Diabetes Metab. 2009;35(2):121-8.
  • 16. Mohammadi S, Karim NA, Talib RA, Amani R. Knowledge, attitude and practices on diabetes among type 2 diabetic patients in Iran: A cross-sectional study. Science Journal of Public Health. 2015;3(4):520-524.
  • 17. Niguse H, Belay G, Fisseha G, Desale T, Gebremedhn G. Self-care related knowledge, attitude, practice and associated factors among patients with diabetes in Ayder Comprehensive Specialized Hospital, North Ethiopia. BMC Res Notes. 2019:18;12(1):34.
  • 18. Al-Maskari F, El-Sadig M, Al-Kaabi JM, Afandi B, Nagelkerke N, Yeatts KB. Knowledge, attitude and practices of diabetic patients in the United Arab Emirates. PLoS One. 2013;8(1):e52857.
  • 19. Rahaman KS, Majdzadeh R, Holakouie Naieni K, Raza O. Knowledge, attitude and practices (KAP) regarding chronic complications of diabetes among patients with type 2 diabetes in Dhaka. Int J Endocrinol Metab. 2017;15(3):e12555.
  • 20. Kartal A, Çağırgan MG, Tığlı H, Güngör Y, Karakuş N, Gelen M. Tip 2 diyabetli hastaların bakım ve tedaviye yönelik tutumları ve tutumu etkileyen faktörler. TAF Prev Med Bull. 2008;7(3):223-230.
  • 21. Ustaalioğlu S, Tan M. Tip 2 diyabetli hastaların bakım ve tedaviye yönelik tutum ve davranışlarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(4):12-20.
  • 22. Gillani AH, Amirul Islam FM, Hayat K, Atif N, Yang C, Chang J et al. Knowledge, attitudes and practices regarding diabetes in the general population: A cross-sectional study from Pakistan. Int J Environ Res Public Health. 2018;15(9). pii:E1906.
  • 23. Lou Q, Chen Y, Guo X, Yuan L, Chen T, Wang C et al. Diabetes Attitude Scale: Validation in type-2 diabetes patients in multiple centers in China. PLoS One. 2014;9(5):e96473.
APA AYDOĞAN B, Aydın A, inci m, Ekerbiçer H (2020). Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. , 11 - 23. 10.31832/smj.743455
Chicago AYDOĞAN BURCU,Aydın Abdülkadir,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. (2020): 11 - 23. 10.31832/smj.743455
MLA AYDOĞAN BURCU,Aydın Abdülkadir,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. , 2020, ss.11 - 23. 10.31832/smj.743455
AMA AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. . 2020; 11 - 23. 10.31832/smj.743455
Vancouver AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. . 2020; 11 - 23. 10.31832/smj.743455
IEEE AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H "Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi." , ss.11 - 23, 2020. 10.31832/smj.743455
ISNAD AYDOĞAN, BURCU vd. "Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi". (2020), 11-23. https://doi.org/10.31832/smj.743455
APA AYDOĞAN B, Aydın A, inci m, Ekerbiçer H (2020). Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 10(2), 11 - 23. 10.31832/smj.743455
Chicago AYDOĞAN BURCU,Aydın Abdülkadir,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi 10, no.2 (2020): 11 - 23. 10.31832/smj.743455
MLA AYDOĞAN BURCU,Aydın Abdülkadir,inci mustafa baran,Ekerbiçer Hasan Çetin Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, vol.10, no.2, 2020, ss.11 - 23. 10.31832/smj.743455
AMA AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi. 2020; 10(2): 11 - 23. 10.31832/smj.743455
Vancouver AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi. 2020; 10(2): 11 - 23. 10.31832/smj.743455
IEEE AYDOĞAN B,Aydın A,inci m,Ekerbiçer H "Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi." Sakarya Tıp Dergisi, 10, ss.11 - 23, 2020. 10.31832/smj.743455
ISNAD AYDOĞAN, BURCU vd. "Tip 2 Diyabet Hastalarının Hastalıklarıyla İlgili Bilgi, Tutum Düzeyleri ve İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi". Sakarya Tıp Dergisi 10/2 (2020), 11-23. https://doi.org/10.31832/smj.743455