ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ

Hüseyin ÇALIŞKAN, (Sakarya Üniversitesi, Sakarya, Türkiye)
Yusuf YILDIRIM (Bursa İnegöl Erdem Beyazıt İmam Hatip Ortaokulu, Bursa, Türkiye)
Milli Eğitim
2 3
Yıl: 2020 Cilt: 49 Sayı: 228 Sayfa Aralığı: 335 - 364 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-08-2021

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ

Öz:
Araştırmada, ortaokul öğrencilerinin etkin vatandaşlık değerlerinin düzeylerini belirlemek için alt ölçekleriyle birlikte etkin vatandaşlık değerleri ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Öncelikle, 145 maddenin yer aldığı bir madde havuzu oluşturulmuştur. AFA için 829, DFAiçin 1223 ve test tekrar test için 92 olmak üzere toplam 2.144 ortaokulöğrencisiyle çalışma yürütülmüştür. EVDÖ, altı alt ölçek ve 82 maddenoluşmaktadır. Alt ölçekler yardımseverlik değer ölçeği (“toplumsal” ve“evrensel”) dışında “bireysel”, “toplumsal” ve “evrensel” olmak üzereüç faktörden oluşmaktadır. DFA sonuçları temel ölçüt olan model uyumindekslerini oldukça iyi düzeyde karşıladığı için oluşturulan yapınınistatistiksel ve kuramsal noktadan da uygun olduğu düşünülmektedir.Güvenirlik çalışmaları sonucunda alt ölçekler için hesaplanan CronbachAlpha güvenirlik katsayıları adil olma .76, sorumluluk .80, yardımseverlik .79, sevgi .77, saygı .79, doğruluk-dürüstlük .74; ölçeğin tamamıiçin ise .95 olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, ortaokul öğrencilerineyönelik geliştirilen 82 maddelik EVDÖ ve altı alt ölçeklerin geçerli vegüvenilir olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime:

DEVELOPING EFFECTIVE CITIZENSHIP VALUES SCALE (ECVS) FOR SECONDARY SCHOOL STUDENTS

Öz:
The aim of this study was to develop an effective citizenship values scale along with sub-scales to determine the effective citizenship values’ levels of secondary school students. Firstly, an item pool of effective citizenship values composed of 145 items was formed. The study, a total of 2,144 secondary school students, EFA for 829, CFA for 1223 and test-retest for 92, were conducted. The ECVS, consists of six subscales and 82 items. Sub-scales consist of three factors: “individual”, “social” and “universal” besides the helpfulness value scale (“social” and “universal”). Since the model fit indices obtained as a result of CFA meet the basic criteria at a very good level, the structure, that is created, is considered to be theoretically and statistically appropriate for all sub-scales and ECVS. As a result of the reliability analysis, the Cronbach Alpha reliability coefficients for sub-scales are being-fair .76, responsibility .80, helpfulness .79, love .77, respect .79, rightfullnes / honesty .74; for the ECVS .95. In conclusion, it can be said that the 82-item ECVS and six sub-scales developed for secondary school students is a valid and reliable
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKBULUT, Y. (2010). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları: Sık Kullanılan İstatiksel Analizler Ve Açıklamalı Spss Çözümleri, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul.
  • BALCI, A. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik Ve İlkeler, PegemA Yayınları, Ankara.
  • BERKOWITZ, M. ve BİER, M. (2005). What Works İn Character Education: A Research Driven Guide For Educators, Character Education Partnership, Washington, DC.
  • BOLAT, Y. (2013). “Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği”, Turkish Journal of Education, 2 (4), ss. 13-27
  • BOLAT, Y. (2016). “Sosyal Değerler Ve Değerler Eğitimini Anlamak”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (29), ss. 322-348.
  • BRYMAN, A. E. ve CRAMER, D (2002). Quantitative Data Analysis With Spss Release 10 For Windows: A Guide For Social Scientists, Routledge, East Sussex.
  • BÜYÜKÖZTÜRK Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, PegemA Yayıncılık, Ankara.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi: İstatistik, Araştırma Deseni Spss Uygulamaları Ve Yorum, PegemA Yayıncılık, Ankara.
  • CABI, E., ve YALÇINALP, S. (2013). “Öğretmen Adaylarına Yönelik Mesleki Kaygı Ölçeği (Mkö): Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44), ss. 85-96.
  • CAN, A. (2013). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi, PegemA Yayıncılık Ankara.
  • ÇALIŞKAN, H., ve SAĞLAM, H. İ. (2012). “Hoşgörü Eğilim Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve İlköğretim Öğrencilerinin Hoşgörü Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (2), ss. 1431- 1446.
  • ÇALIŞKAN, H., YILDIRIM, Y., ve KILINÇ, G. (2019). “Farklı Kültürel Yapıdaki Ailelerde Yetişen Öğrencilerin Sorumluluk Ve Hoşgörü Değerlerinin İncelenmesi”, Eğitim ve Bilim, 44 (199), ss. 353-372.
  • ÇİĞDEM, K. (2010). “Sosyal Bilgiler Dersi Ve Değerler Eğitimi”, Millî Eğitim Dergisi, 40(187), 138-145.
  • ÇOKLUK, Ö., ŞEKERCİOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2010). Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları, PegemA Yayınları, Ankara.
  • DEMİRCİ, İ. ve EKŞİ, F. (2015). “Ergenler İçin Beş Boyutlu İyi Oluş Modeli: EPOCH Ölçeği’nin Türkçe Formunun Geçerliği Ve Güvenirliği”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 3 (3), ss. 9-30.
  • DYNNESON, T. L. ve GROSS, R. E. (1982). “Citizenship Education The Social Studies: Which İs Which?”, Social Studies, 73 (5), ss. 229-234.
  • ERSOY, A. F. (2007). Sosyal Bilgiler Dersinde Öğretmenlerin Etkili Vatandaşlık Eğitimi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir.
  • GERBING D. W. ve ANDERSON J. C. (1993). Monte Carlo evaluations Of The Goodness-Of-Fit İndices For Structural Equation Models. In K. A. Bollen & J. S. Long (Ed.), Testing Structural Equation Models (pp. 40-65), Sage, Newbury Park, CA.
  • GORSUCH, R. L. ve VENABLE, G. D. (1983). “Development Of An “Age Universal” I-E Scale”, Journal for the Scientific Study of Religion, 22 (2), ss. 181-187.
  • HAIR, J.F., BLACK, W.C., BABİN, B.J. ve ANDERSON, R.E. (2010). Multivariate Data Analysis, Pearson, New York.
  • HOGE, J. D. (2002). “Character Education, Citizenship Education, And The Social Studies”, The Social Studies, 93(3), ss.103-109.
  • HÖKELEKLİ, H. (2011). Değerler Psikolojisi ve Eğitimi, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • KALAYCI, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
  • KAN, Ç. (2010). “Sosyal Bilgiler Dersi Ve Değerler Eğitimi”, Millî Eğitim Dergisi, 40 (187), ss. 138-145.
  • KARASAR, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • KASAPOĞLU, H. (2013). “Okulda Değer Eğitimi Ve Hikâyeler”, Millî Eğitim Dergisi, S.198, ss. 97-109.
  • KLİNE, P. (1979). Psychometrics and Psychology, Acaderric Press, London.
  • KLINE, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis, Routledge, London.
  • KLINE, P. ve COOPER, C. (1984). “A Factorial Analysis of The Authoritarian Personality”, British Journal of Psychology, 75 (2), ss. 171-176.
  • KURTDEDE FİDAN, N. (2009). “Öğretmen Adaylarının Değer Öğretimine İlişkin Görüşleri”, Kuramsal Eğitimbilim, 2 (2), ss. 1-18.
  • KÜÇÜKŞEN, K. ve BUDAK, H. (2017). “Lise Öğrencilerinin Sosyal Değer Tercihlerinin Küresel Sosyal Sorumluluk Düzeylerine Etkisi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), ss.1813-1826. LAM, J., ARİFFİN, A. A. M., ve AHMAD, A. H. (2011). “Edutourısm: Explorıng The Push-Pull Factors In Selectıng A Unıversıty”, International Journal of Business & Society, 12(1) ss.63-78.
  • LAWSON, H. (2001). “Active Citizenship İn Schools And The Community”, The Curriculum Journal, 12 (2), ss. 163-178. Doi: 10.1080/09585170122413
  • MACCALLUM, R. C., WİDAMAN, K. F., ZHANG, S. ve HONG, S. (1999). “Sample Size İn Factor Analysis”, Psychological Methods, 4 (1), ss. 84-99.
  • MCGOWAN, T. M. ve GODWİN, C. M. (1986). “Citizenship Education İn The Early Grades: A Plan For Action”, Social Studies, 77 (5), ss. 196-200.
  • MEB, (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul Ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?- PID=354
  • MEYDAN, H. (2014). “Okulda Değerler Eğitiminin Yeri Ve Değerler Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Bir Değerlendirme”, Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (1), ss. 93-108.
  • NUNNALLY, J.C. (1994). Psychological Theory, McGrawhill, New York.
  • OKWİLAGWE, O. A. ve MUBONYİN, M. V. (2011). “The Role of Bibliotherapy İn Value System Formation By Undergraduates İn The University Of Ibadan, Nigeria”, Us-China Education Review, ss. 240-250.
  • ÖZGÜVEN, İ. E. (1999). Psikolojik Testler, Pdrem Yayınları, Ankara.
  • REISE, S. P., WALLER, N. G. ve COMREY, A. L. (2000). “Factor Analysis And Scale Revision”, Psychological Assessment, 12 (3), ss. 287-300.
  • RUSSELL, D. W. (2002). “In Search Of Underlying Dimensions: The Use (And Abuse) Of Factor Analysis İn Personality And Social Psychology Bulletin”, Personality and Social Psychology Bulletin, S.28, ss. 1629–1646.
  • SANCHEZ, T. ve STEWART, V. (2006). “The Remarkable Abigail: Story-Telling For Character Education”, The High School Journal, 89 (4), ss. 14-21.
  • SAPSAĞLAM, Ö. (2015). Anasınıfına Devam Eden Çocuklara Uygulanan Sosyal Değerler Eğitimi Programının Sosyal Beceri Kazanımına Etkisinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • SEÇER, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi, Anı Yayıncılık, Ankara.
  • SELVİ, K. (2006). “Developing A Teacher Trainees’ Democratic Values Scale: Validity And Reliability Analyses”, Social Behavior and Personality, 34 (9), ss. 1171- 1178.
  • SEZGİN, F. (2006). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Bireysel Ve Örgütsel Değerlerinin Uyumu (Ankara İli Örneği), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • TABACHNICK, B. G. ve FİDEL, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics, Allyn & Bacon, Needham Heights.
  • TAN, B. P., NAİDU, N. B. M. ve JAMİLA OSMAN, Z. (2017). “Moral Values And Good Citizens İn A Multi-Ethnic Society: A Content Analysis Of Moral Education Textbooks in Malaysia”, The Journal of Social Studies Research, 42 (2), ss. 119-134. Doi: 10.1016/j.jssr.2017.05.004
  • TAN, C. ve TAN, C. S. (2014). “Fostering Social Cohesion And Cultural Sustainability: Character And Citizenship Education İn Singapore”, Diaspora, Indigenous, and Minority Education, 8 (4), ss. 191–206. Doi: 10.1080/15595692.2014.952404
  • TAŞ, H. (2016). Mesnevî Destekli Değerler Eğitiminin İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Tutumlarına Etkisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Samsun.
  • TDK, (2005). Türkçe Sözlük (10.bsk.), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • TUĞUT, N. ve GÖLBAŞI, Z. (2010). “Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kadın Türkçe Versiyonunun Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”, Cumhuriyet Medical Journal, 32(2), ss. 172-180.
  • TUNCA, N. (2012). İlköğretim Öğretmenleri İçin Mesleki Değerler Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve İlköğretim Öğretmenlerinin Mesleki Değerlerinin Belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir.
  • TURAN, S. ve AKTAN, D. (2008). “Okul Hayatında Var Olan Ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), ss. 227-259.
  • WESTHEIMER, J. ve J. KAHNE. (2004). “What Kind Of Citizen? The Politics Of Educating For Democracy”, American Educational Research Journal, 41 (2), ss. 1-30. Doi: 10.3102/00028312041002237
  • WILKINS, G. (1999). “Making Good Citizens: The Social And Political Attitudes Of Pgce Students”, Oxford Review of Education, 25 (1-2), ss. 217–231.
  • YEŞİL, R. (2002). Okul ve Ailede İnsan Hakları Ve Demokrasi Eğitimi, Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • YEŞİL, R. ve AYDIN, D. (2007). “Demokratik Değerlerin Eğitiminde Yöntem Ve Zamanlama”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), ss. 65-84.
  • YILDIRIM, Y. (2019). Okul Dışı Etkinlik Temelli Değerler Eğitimi Programının Öğrencilerin Etkin Vatandaşlık Değerlerine Etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sakarya.
  • YILDIRIM, Y. ve AKPINAR, E. (2016). “Cinsiyet Faktörünün Ortaokul 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Olgunluk Düzeyine Etkisi”, International Journal of Field Education, 2 (1), ss. 20-32.
  • YILDIRIM, Y. ve ÇALIŞKAN, H. (2018). “2005 ile 2017 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarındaki Değerlere Ve Değerler Eğitimine İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 1 (1), ss. 7-23.
APA Çalışkan H, YILDIRIM Y (2020). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. , 335 - 364.
Chicago Çalışkan Hüseyin,YILDIRIM YUSUF ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. (2020): 335 - 364.
MLA Çalışkan Hüseyin,YILDIRIM YUSUF ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. , 2020, ss.335 - 364.
AMA Çalışkan H,YILDIRIM Y ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. . 2020; 335 - 364.
Vancouver Çalışkan H,YILDIRIM Y ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. . 2020; 335 - 364.
IEEE Çalışkan H,YILDIRIM Y "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ." , ss.335 - 364, 2020.
ISNAD Çalışkan, Hüseyin - YILDIRIM, YUSUF. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ". (2020), 335-364.
APA Çalışkan H, YILDIRIM Y (2020). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Milli Eğitim, 49(228), 335 - 364.
Chicago Çalışkan Hüseyin,YILDIRIM YUSUF ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Milli Eğitim 49, no.228 (2020): 335 - 364.
MLA Çalışkan Hüseyin,YILDIRIM YUSUF ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Milli Eğitim, vol.49, no.228, 2020, ss.335 - 364.
AMA Çalışkan H,YILDIRIM Y ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Milli Eğitim. 2020; 49(228): 335 - 364.
Vancouver Çalışkan H,YILDIRIM Y ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Milli Eğitim. 2020; 49(228): 335 - 364.
IEEE Çalışkan H,YILDIRIM Y "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ." Milli Eğitim, 49, ss.335 - 364, 2020.
ISNAD Çalışkan, Hüseyin - YILDIRIM, YUSUF. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN ETKİN VATANDAŞLIK DEĞERLERİ ÖLÇEĞİNİN (EVDÖ) GELİŞTİRİLMESİ". Milli Eğitim 49/228 (2020), 335-364.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 6:39

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları