Yıl: 2020 Cilt: 39 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 44 - 57 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7822/omuefd.722859 İndeks Tarihi: 22-09-2021

Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi

Öz:
Son dönemlerde özellikle Türkiye’de eğitimde oldukça fazla vurgusu yapılan ve oldukça önemli görülen noktalardan bir tanesi de mesleki eğitimdir. Mesleki eğitimde yenileşme ve ciddi bir dönüşüm yapılması gerekliliğinin ortaya çıktığı öngörülmektedir. Mesleki ve teknik eğitimin yeniden yapılandırılıp iyileştirilmesi ve gerekli eylemlerin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle ihtiyaçlarının iyi bir şekilde tespit edilmesi gerekli görülmektedir. Bu konuda ihtiyacın belirlenmesinde sürecin tamamen içerisinde yer alan teknik öğretmenlerin görüşleri önemli bir yer tutmaktadır. Teknik öğretmenler hem mesleki ve teknik eğitimin okuldaki teorik kısımlarında aktif rol oynarken hem de uygulama eğitiminin doğal bir denetçisi olarak mesleki eğitim faaliyetlerinin tam merkezinde yer alırlar. Bu kapsamda ele alınan araştırmanın amacı mesleki ve teknik eğitim kurumlarında görev yapan teknik öğretmenlerin mesleki eğitime ve mesleki eğitimde karşılaşılan sorunlara yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemiyle uygulanan bu araştırmada nitel veri toplama araçlarından görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada veriler amaçlı örnekleme yönteminden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak seçilen Sakarya İlindeki mesleki ve teknik eğitim kurumlarında çalışan 48 teknik öğretmen ile yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla yapılan görüşmeler sonucunda toplanmıştır. Görüşmecilerden elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada; 1- teknik öğretmenler mesleki eğitim kurumlarından mezun olan öğrencilerin mesleki yeterliliğinin olmadığını, 2- teknik öğretmenler öğrencilerinin iş disiplinine uyum sağlamada zorlandığını, 3- teknik öğretmenlere göre staj eğitiminde var olan problemlerin en önemlisi işletmelerden kaynaklandığı, 4- mesleki eğitim kurumlarına devam eden öğrencilerin staj eğitiminin kısmen beklentileri karşıladığı, 5- öğretmenler tarafından mesleki eğitim kurumlarında genel bir reforma gidilmesi, meslek dersi saatlerinin arttırılması, meslek liseleri ile sektör iş birliğinin arttırılması, staj eğitiminin kapsamının arttırılması önerilerinin getirildiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Technical Teachers’ Wievs on The Problems Encountered in Vocational Education

Öz:
Along with the changes and developments in the world, changes have occurred in the perspective of education and education is no longer considered as non-productive consumption expenditures of the economy, but rather as a basic investment expenditure that contributes to economic development (Çetintaş ve Başel, 1999). It can be said that especially the demand for manpower determines the educational supply of employment and the fact that education constitutes the nature of employment necessitates the establishment of a continuous and mutual relationship between education and employment (İşler, 2006). An important concept arising from this relationship is the concept of vocational and technical education. Because vocational and technical education is expressed as research, development and planning of educational practices in order to train qualified manpower to be employed in cooperation with all sectors existing in the society to the extent allowed by each country's own economic, social and cultural conditions within the structure of national education and within a system (Ekşioğlu, 2013). Today's internship training can be conceptualized as dual system based on the mutual cooperation relationship between enterprises and schools, where practical vocational trainings are completed in the workplaces and theoretical trainings are given in schools (İşler, 2006). Practical trainings ,held under the supervision of master trainers in the workplace organized within the scope of internship training are usually coordinated and supervised by teachers working in vocational and technical education institutions. What distinguishes technical teachers from other branch teachers and makes them the most important part of vocational and technical education is their responsibility in this regard. Within the framework of these responsibilities, it is thought that technical teachers have a say in vocational education. The aim of the research is to examine the opinions of technical teachers working in vocational and technical education institutions about vocational education and problems encountered in vocational education. Semi-structured interview method was used in the study. Semi-structured interviews, mostly open-ended questions, allow the participant to explain the perceived world with his / her own thoughts (Merriam, 2013). Semi-structured interview form was prepared by the researchers for the purpose of the study by examining the relevant literature. The interview form consisting of five openended questions was examined by two experts. Interview forms were applied to two technical teachers who were not included in the research group. In this context, necessary arrangements were made on the questions and the interview form was finalized. The data were collected through interviews with 48 technical teachers working in vocational and technical education institutions in Sakarya selected by using maximum diversity sampling from purposive sampling method. Interviews were conducted by the researcher in the time periods determined by the teachers in the schools where the technical teachers worked. The data obtained from the interviewers were analyzed by descriptive analysis method. In descriptive analysis, the data is organized according to research questions and predetermined themes or presented within the framework of questions or dimensions used in the interview (Yıldırım ve Şimşek, 2013). In this research, the data are themed within the framework of interview questions and read and arranged according to this thematic framework. In the analysis of the data, the data was read independently by two researchers and codes were written according to the determined frame. The codes expressed by the researchers were re-read together and the codes were finalized by consensus. Direct quotations are often included to reflect teachers' views. According to the results of the study, it was stated by the majority of technical teachers that vocational technical high school students do not have professional qualifications when they graduate. According to teachers, the reason for this situation is that vocational education is incompatible with practical education or lags behind current technology. Most of the teachers stated that students had difficulty in adapting to the work place they did internship training. The teachers emphasized the reasons why students are not used to the pace of work and that they have little interest in the sector.According to another result of the research, most teachers stated that they had problems related to internship training. It has been stated that these problems mostly arise from the enterprises and the individual characteristics of the students.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, O. C. (2008). Sanayi ortaklı eğitim kapsamında öğrenci kazanımlarının değerlendirilmesi.
  • Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(2), 43- 58.
  • Akkuş Aydemir, A. (2015). OSTİM Mesleki Eğitim Merkezi'ne devam eden öğrencilerin mesleki eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Aslantürk, M. (2014). Türkiye'de mesleki teknik eğitimin yaşadığı sorunlar ve çözümleri konusunda mesleki eğitim yöneticileri, meslek dersleri öğretmenleri ve eğiticilerin, görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
  • Baloğlu, Z. (1990). Türkiye'de eğitim sorunlar ve değişime yapısal uyum önerileri. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
  • Béduwé, C., Germe, J. F., Leney, T., Planas, J., Poumay, M., & Armstrong, R. (2009). New and emerging issues in vocational education and training research beyond 2010. Modernising
  • vocational education and training in Europe, 2, 17-72. https://core.ac.uk/download/pdf/78544510.pdf adresinden 26 Eylül 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Binici, H., & Arı, N. (2004). Mesleki ve teknik eğitimde arayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (3), 383-396.
  • Brown, P. (2003). The Opportunity Trap: education and employment in a global economy. European Educational Research Journal, 2(1), 141-179.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, (6.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Carnoy, M. (1977). Education and employment: a critical appraisal. Fundamentals of educational planning—26. UNESCO : International Institute for Educational Planning
  • Creswell, J.W. (1998). Qualitative Inquiry and research design: choosing among five traditions. Thousand Oaks. CA: Sage Publications.
  • Çetintaş, H., & Basel, H. (1999). Eğitimin istihdam ve verimliliğe etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 103-120.
  • Çevik, R. (2012). Ortaöğretim düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin beceri eğitimine bakış açılarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Dahil, L., Mutlu, İ., & Karabulut, A. (2015). Problems and solution offers related to the vocational and technical orientation in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 3572-3576. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.01.1074
  • Demirtaş, Z., Tutkun, Ö., & Arslan, A. (2017). Mesleki açık öğretim lisesi (MAÖL) öğrencilerinin mesleki eğitime yönelik görüşleri. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (4), 231-240.
  • Ekşioğlu, S. (2013). Mesleki ve teknik liselerde uygulanan modüler öğretim programının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Gülsoy, B. Ş. (2007). Endüstri meslek lisesi elektrik elektronik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin işletmede uygulanan eğitim (staj) çalışmalarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • İşler, H. (2006). Avrupa birliğine uyum sürecinde Türkiye’deki mesleki ve teknik ortaöğretim sisteminin Avrupa birliğine uygunluğu. Yayımlanmamış Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Jones, A. (2018). Vocational education for the twenty-first century. The University of Melbourne. https://melbourne-cshe.unimelb.edu.au/__data/assets/pdf_file/0011/2845775/Final-Anne-Jones-paper1.pdf adresinden 17 Eylül 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Korkmaz, Ö., & Tunç, S. (2010). Mesleki-teknik eğitim öğretmenlerinin bilgisayar ve internet temelli öğretim materyallerinden yararlanmaya ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 263-276.
  • Köhler T., & Drummer J. (2018). Recent Technological Challenges in (Vocational) Education. In: Drummer J., Hakimov G., Joldoshov M., Köhler T., Udartseva S. (eds) Vocational Teacher Education in Central Asia (pp. 3-14). Technical and Vocational Education and Training: Issues, Concerns and Prospects, vol 28. Springer, Cham.
  • Külahçı, M., & Kazu, İ. Y. (1993). Mesleki ve teknik öğretimde kooperatif öğretim programları. Verimlilik Dergisi (Milli Prodüktivite Merkezi Yayını 1993/4), 113-138.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber, (Çev.Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
  • Nayır, İ. (2006). Ticaret meslek lisesi öğrencilerinin staj eğitiminden beklentileri ve staj eğitimi sırasında karşılaştıkları sorunlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Özer, M. (2019). Mesleki ve teknik eğitimde sorunların arka planı ve Türkiye’nin 2023 eğitim vizyonunda çözüme yönelik yol haritası. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(1), 1-11. https://doi.org/10.5961/jhes.2019.304
  • Pala, H. (2016). Meslek lisesi öğrencilerinin uygulama staj algılarının çeşitli demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
  • Saran, N., & Akkayan, T. (1988). Çalışan gençliğin işbaşında eğitimi çıraklık, kalfalık, mesleğe yönelme Sorunları. Ankara: MEGSB Gençlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını.
  • Schaap, H., Van der Schaaf, M. F., & de Bruijn E. (2011) Development of students' personal professional theories in senior secondary vocational education. Evaluation & Research in Education, 24(2), 81-103. DOI: 10.1080/09500790.2010.550280.
  • Sönmez, M. (2008). Türkiye’de mesleki ve teknik örgün öğretimin sorunları ve yeniden yapılandırılma zorunluluğu. Eğitim ve Bilim, 33(147), 71-84.
  • Stenström, M. L., & Virolainen, M. (2014). The current state and challenges of Vocational Education and Training in Finland. Finlandiya Eğitim Araştırmaları Enstitüsü Jyväskylä Üniversitesi. http://nord-vet.dk/indhold/uploads/report1b_fi.pdf adresinden 25 Eylül 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Yalçınkaya, B., & Saydam, V. (2017). Staj süreçlerinin öğrencilerin mesleki beklentilerine etkisi: Marmara üniversitesi bilgi ve belge yönetimi bölümü üzerine bir inceleme. Türk Arşivciler Derneği Arşiv Dünyası Dergisi, 20, 1-20.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013), Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Zengin, C. (2014). Meslek lisesi matbaa alanı öğrencilerinin işletmelerde sanayi stajı esnasında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
APA GÜR ERDOĞAN D, Demirtaş Z, Özalan S (2020). Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. , 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
Chicago GÜR ERDOĞAN DUYGU,Demirtaş Zeynep,Özalan Serkan Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. (2020): 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
MLA GÜR ERDOĞAN DUYGU,Demirtaş Zeynep,Özalan Serkan Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. , 2020, ss.44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
AMA GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. . 2020; 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
Vancouver GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. . 2020; 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
IEEE GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S "Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi." , ss.44 - 57, 2020. 10.7822/omuefd.722859
ISNAD GÜR ERDOĞAN, DUYGU vd. "Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi". (2020), 44-57. https://doi.org/10.7822/omuefd.722859
APA GÜR ERDOĞAN D, Demirtaş Z, Özalan S (2020). Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
Chicago GÜR ERDOĞAN DUYGU,Demirtaş Zeynep,Özalan Serkan Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 39, no.3 (2020): 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
MLA GÜR ERDOĞAN DUYGU,Demirtaş Zeynep,Özalan Serkan Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.39, no.3, 2020, ss.44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
AMA GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 39(3): 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
Vancouver GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 39(3): 44 - 57. 10.7822/omuefd.722859
IEEE GÜR ERDOĞAN D,Demirtaş Z,Özalan S "Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, ss.44 - 57, 2020. 10.7822/omuefd.722859
ISNAD GÜR ERDOĞAN, DUYGU vd. "Teknik Öğretmenlerin Gözünden Mesleki Eğitimde Karşılaşılan Sorunların İncelenmesi". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 39/3 (2020), 44-57. https://doi.org/10.7822/omuefd.722859