Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 71 Sayfa Aralığı: 181 - 194 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14222/Turkiyat4387 İndeks Tarihi: 06-10-2021
Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri
Öz: Mecmû‘a-i Hikâyât, 19. yüzyılda II.Mahmud’un II. kadını Hoşyâr Kadın tarafındanyazılmıştır. Bir hikâye derlemesidir. FerecBa‘de’ş-Şidde ve Cevâmi‘ü’l-Hikâyâtgeleneğinin devamı niteliğinde olan Mecmû‘a-iHikâyât, çeşitli eserlerden alıntı hikâyeleriçerir. Eserdeki alıntıların oranı ve belirtilenadlar dışında kaynağı belirsizdir.Eserin içeriğinde ve dil kullanımlarındadönemsel farklar ve yazımında da tutarsızlıklargörülür. Bunların yazarın Türkçeyi yabancı dilolarak öğrenmiş olmasından ve aksanözelliklerini ya da dil öğrenme süreciniyansıttığından kaynaklandığı düşünülmektedir.Eserin künyesi ve yazarı ile ilgili çeşitlikaynaklarda birbiriyle çelişen bilgiler yer alır.Yazar hakkında sayılı kaynakta yer alanbilginin karmaşıklığı ve eserin künyesinde yeralan yanlışlıklar, bu çalışma ile açığakavuşturulmaya çalışılmıştır. Yazar hakkındabilgi, eserin nüsha özellikleri, hikâye geleneğiiçindeki yeri ve genel yazım özellikleriçalışmanın bölümlerini oluşturmaktadır. 19.yüzyılda Osmanlı Türkçesini sonradan öğrenenyabancı uyruklu birinin yazdığı bu eser, dilaçısından gösterdiği çeşitlilik ile bu çalışmayakonu olmuştur. Eser ve eserin dil özellikleriyleilgili temel bilgi kaynağını oluşturmakamaçlanmıştır.
Anahtar Kelime: General Features of The Mecmû‘a-i Hikâyât of Hoşyâr Kadin
Öz: Mecmû‘a-i Hikâyât is written by Hoşyâr Kadin, who is the second wife of II. Mahmud, in the 19th century. It is a literary work of compiled stories. Mecmû‘a-i Hikâyât, which is the continuation of the tradition of Ferec Ba‘de’ş-Şidde and Cevâmi‘ü’lHikâyât, includes stories derived from various works. Except for the proportion of the compiled stories and titles mentioned, the source of the work is not known. It is observed that the content and language application of the work belongs to different centuries and there are some orthographical inconsistencies. The reason of these differences and inconsistencies is considered to be due to the fact that the author learned Turkish as a second language and these variations unearth the characteristics of the accent or process of language learning. There is contradicting information in various sources about key facts and the author of the work. This study attempts to highlight the contradicting information about the author in the limited number of sources and also the misinformation about the key facts of the work. The authorial information, properties of the manuscript, the position of the work in the story tradition, summaries of the stories, and the general writing features constitute the sections of the study. This work, written by a foreigner who later acquired Ottoman Turkish in the 19th century, is appreciated due to its richness in language and through this study, it is aimed to establish a basic body of knowledge about the work and its language features.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Adalar Subaşı, D. (2016). Arap, Fars ve Türk Edebiyatlarında El-Ferec Ba’de’ş-Şidde Hikâyeleri. Turkish Studies International Periodical for the Languages and History of Turkish or Turkic, 11(4), 1–18.
- Akyıldız, A. (2001). Kadınefendi. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (94–96). Türkiye Diyanet Vakfı. https://islamansiklopedisi.org.tr/kadinefendi
- Arca, F. (2018). Hoşyâr Kadın’ın Mecmû’a-i Hikâyât’ının transkripsiyonlu metni ve tahlili. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dilçin, C. (Ed.). (2018). Yeni tarama sözlüğü (4. baskı). Türk Dil Kurumu.
- Duman, M. (2008). Makaleler: Eski Türkiye Türkçesinden Osmanlı Türkçesine. Kesit.
- Hazai, G., & Tietze, A. (2017). Ferec Ba‘d eş-Şidde. Türkiye Bilimler Akademisi.
- Hoşyâr Kadın. (1858). Mecmû’â-i Hikâyat. Nadir Eserler Kütüphanesi, Yazma Eserler Birimi.
- Kartallıoğlu, Y. (2008). Osmanlı Türkçesinde Ekler Dudak Uyumuna Göre Nasıl Okunmalıdır? Turkish Studies International Periodical for the Languages and History of Turkish or Turkic, 3(6), 449–470.
- Kartallıoğlu, Y. (2011). Klasik Osmanlı Türkçesinde Eklerin Ses Düzeni. Türk Dil Kurumu.
- Kartallıoğlu, Y. (2017). Osmanlı Konuşma Dili. Kesit.
- Kırımlı, H. (2019). Hoşyar Kadın ve Siyer-i Nebî adlı eseri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Melek Hanım. (1872). Thirty Years in The Harem: or, the Autobiography. Chapmann and Hall.
- Meram, A. K. (2011). Padişah Anaları. Güz.
- Redhouse, J. W. (2011). Turkish and English Lexicon (4. baskı). Çağrı.
- Sakaoğlu, N. (2011). Bu Mülkün Kadın Sultanları: Vâlide Sultanlar, Hatunlar, Hasekiler, Kadınefendiler, Sultanefendiler. Oğlak.
- Şemseddin Sami. (2012). Kâmûs-ı Türkî (2. baskı). İdeal Kültür.
- Şentürk, A. A. (2007). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. Dergâh.
- Seyidoğlu, B., & Yavuz, O. (2012). Ferec Ba’de’ş-Şidde Hikayeleri- Güçlükten Kolaylığa Kederden Sevince. Büyüyenay.
- Sona, İ. (2016). Cevâmiu’l-Hikâyât ve Levâmiu’r-Rivâyât’ın Muhtasar Bir Çevirisi: Adlnâme. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(15), 391–410.
- Steingass, F. (2005). A comprehensive Persian-English dictionary (1. baskı). Çağrı.
- Tulum, M. (2011). 17. yüzyıl Türkiye Türkçesi ve söz varlığı (1. baskı). Türk Dil Kurumu.
- Uluçay, M. Ç. (n.d.). Padişahların Kadınları ve Kızları. Ötüken.
- Uluçay, M. Ç. (2011). Haremden Mektuplar. Ötüken.
- Uz, E. (2019). Bir Mizah Antolojisi Örneği: Cevâmiʿu’l-Hikâyât. Emin.
- Yaz, Ü. (2011). Yozgat Merkez Osmanlı Cami Hazirelerinde Bulunan Mezar Taşları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
| APA | Akata Z, TETIK B (2021). Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. , 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| Chicago | Akata Züleyha Hande,TETIK BÜNYAMIN Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. (2021): 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| MLA | Akata Züleyha Hande,TETIK BÜNYAMIN Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. , 2021, ss.181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| AMA | Akata Z,TETIK B Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. . 2021; 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| Vancouver | Akata Z,TETIK B Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. . 2021; 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| IEEE | Akata Z,TETIK B "Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri." , ss.181 - 194, 2021. 10.14222/Turkiyat4387 |
| ISNAD | Akata, Züleyha Hande - TETIK, BÜNYAMIN. "Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri". (2021), 181-194. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4387 |
| APA | Akata Z, TETIK B (2021). Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(71), 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| Chicago | Akata Züleyha Hande,TETIK BÜNYAMIN Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 0, no.71 (2021): 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| MLA | Akata Züleyha Hande,TETIK BÜNYAMIN Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.71, 2021, ss.181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| AMA | Akata Z,TETIK B Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(71): 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| Vancouver | Akata Z,TETIK B Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(71): 181 - 194. 10.14222/Turkiyat4387 |
| IEEE | Akata Z,TETIK B "Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0, ss.181 - 194, 2021. 10.14222/Turkiyat4387 |
| ISNAD | Akata, Züleyha Hande - TETIK, BÜNYAMIN. "Hoşyâr Kadın’ın Mecmû‘a-i Hikâyât’ının Genel Özellikleri". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 71 (2021), 181-194. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4387 |
