Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme

Yasemin KORKUT, (Yalova Üniversitesi, Kalite Koordinatörlüğü Birimi, Yalova, Türkiye)
Mert EKER, (Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye)
Feyyaz ZEREN, (Yalova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü, Yalova, Türkiye)
Remzi ALTUNIŞIK (Sakarya Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Sakarya, Türkiye)
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
14 3
Yıl: 2020 Cilt: 19 Sayı: COVID-19 Özel Sayı Sayfa Aralığı: 71 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-11-2021

Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme

Öz:
11 Mart 2020 itibariyle pandemi olarak ilan edilen Covid-19 Coronavirüs salgını tüm sektörleri etki altına almıştır. Bu çalışmada Covid-19’un en çok etki altına aldığı sektörlerden biri olan turizm üzerindeki etkisinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Covid-19 günlük vaka ve Covid-19 günlük ölüm sayılarının Borsa İstanbul Turizm Endeksi (BIST Turizm) üzerindeki etkisi ARDL sınır testi vasıtasıyla incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda hem vaka hem de ölüm sayıları bazında Covid-19’un turizm ile eşbütünleşik bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Kısa dönemli katsayı tahminleri sonucunda Covid-19’un BIST Turizm endeksinde yer alan firmaların hisse senedi fiyatlarını negatif yönlü olarak etkilediği anlaşılmaktadır. Öte yandan uzun dönemli katsayı tahminlerine göre söz konusu ilişkinin pozitif yönlü olduğu görülmüştür. Buna göre normalleşme süreci başladıktan sonra turizm firmalarının hisse senedi fiyatlarında toparlanmaların gerçekleştiği görülmektedir. Söz konusu bulgular, pandemi sonrası turizm sektöründeki toparlanmaların giderek artacağına işaret etmektedir.
Anahtar Kelime:

The Impact Of Covid-19 Pandemic On Tourism: A Study On Borsa İstanbul Tourism Indices

Öz:
The fact that the Covid-19 Coronavirus epidemic, which was declared as a pandemic as of March 11, 2020,affects all sectors is an accepted fact in all markets. In this paper, it is aimed to reveal the effect of Covid-19on tourism, which is one of the sectors that are most affected. Accordingly, the effect of Covid-19-daily casesand Covid-19 daily deaths on the Borsa Istanbul Tourism Index (BIST Tourism) was examined through theARDL bound test. As a result of the analysis, it has been determined that Covid-19 has a structure that iscointegrated with tourism in terms of both case and death numbers. As a result of the short-term coefficientestimates, it is understood that the Covid-19 affect negatively stock prices of the companies in BIST Tourismindex. On the other hand, according to the long-term coefficient estimates, it was seen that the said relationshipwas positive. Accordingly, after the normalization process begins, it is seen that the stock prices of tourismcompanies recovered. These findings indicate that the recovery in the tourism sector will increase after thepandemic.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, Y. (2020). Yeni koronavirüs (covid-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 7-21. doi: 10.32572/guntad.703410.
  • Bakar, N. A. & Rosbi, S. (2020). Effect of coronavirus disease (COVID-19) to tourism industry. International Journal of Advanced Engineering Research and Science (IJAERS), 7 (4),189-193. doi: 10.22161/ijaers.74.23.
  • Brahmbhatt, M. & Dutta, A. (2008). On SARS type economic effects during infectious disease outbreaks. The World Bank. doi: 10.1596/1813-9450-4466.
  • Chinazzi, M., Davis, J. T., Ajelli, M., Gioannini, C., Litvinova, M., Merler, S., Piontti, A. P., Mu, K., Rossi, L., Sun, K., Viboud, C., Xiong, X., Yu, H., Halloran, M. H., Longini Jr., I. M. & Vespignani, A. (2020). The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus (COVID-19) outbreak. Science, 368 (6489), 395–400. doi: 10.1126/science.aba9757.
  • Carrion-i-Silvestre, J.L., Kim, D. & Perron, P. (2009). GLS-Based unit root tests with multiple structural breaks both under the null and the alternative hypotheses, Econometric Theory, 25 (6), 1754-1792. doi: 10.1017/S0266466609990326.
  • Worldometer (2020). Covid-19 canlı istatistik portalı, Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://www.worldometers.info/.
  • Çelik, M. S. & Koç, R. (2019). Türkiye ve Rusya arasındaki uçak krizinin Borsa İstanbul (BIST) turizm ve enerji şirket hisselerine etkisi üzerine bir event study analizi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (1). 1-15.
  • Çoban, B. Firuzan, E. & Oğuzhan, A. (2018). Farklı varyanslık ve yapısal kırılmalar altında ekonomik büyüme ile turizm ilişkisinin incelenmesi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 319-337. doi: 10.26468/trakyasobed.382258.
  • Davies, S. E. (2013). National security and pandemics. Erişim tarihi: 26.07.2020, https://www.un.org/en/chronicle/article/national-security-and-pandemics.
  • Dünya Sağlık Örgütü, DSÖ (2020a). SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome). Erişim Tarihi: 03.05.2020, https://www.who.int/ith/diseases/sars/en/.
  • Dünya Sağlık Örgütü, DSÖ (2020b). Coronavirus (COVID-19) outbreak. Erişim Tarihi: 02.05.2020, https://www.who.int/westernpacific/emergencies/covid-19.
  • Dünya Sağlık Örgütü, DSÖ (2020c). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. Erişim Tarihi: 02.05.2020, https://covid19.who.int/.
  • Dünya Turizm Örgütü (2020). Impact assessment of the Covid-19 outbreak on international tourism. Erişim Tarihi: 03.07.2020, https://www.unwto.org/impact-assessment-of-thecovid-19-outbreak-on-international-tourism.
  • Edmunds, J. & Gay, N. (2006). Integrating epidemiological and economic modeling: The data nexus. In R. D. Smith, N. Drager & M. Hardimann (Eds.), The rapid assessment of the economic impact of public health emergencies of international concern (Chapter 8). Oxford University Press.
  • Fernandes, N. (2020). Economic effects of coronavirus outbreak (COVID-19) on the world economy. SSRN: https://ssrn.com/abstract=3557504.
  • Ghosh, S. (2020). Asymmetric impact of COVID-19 induced uncertainty on inbound Chinese tourists in Australia: insights from nonlinear ARDL model. Quantitative Finance and Economics, 4 (2), 343-364. doi: 10.3934/QFE.2020016.
  • Gössling, S., Scott, D. & Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 1-20. doi: 10.1080/09669582.2020.1758708.
  • Harvey, D. I., Leybourne, S. J. & Xiao, B. (2008). A powerful test for linearity when the order of integration is unknown. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 12 (3), 1- 22. doi: 10.2202/1558-3708.1582.
  • Hoque, A., Shikha, F. A., Hasanat, M. W., Arif, I. & Hamid A. B. A. (2020). The effect of coronavirus (COVID-19) in the tourism industry in China. Asian Journal of Multidisciplinary Studies, 3 (1), 52-58.
  • Im, K. S., Lee, J. & Tieslau, M. A. (2014). More powerful unit root tests with non-normal errors. In Festschrift in Honor of Peter Schmidt (pp. 315-342). New York: Springer.
  • Investing.com (2020). Investing.com portföy yönetimi portalı. Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://tr.investing.com/.
  • Kamuyu Aydınlatma Platformu (2020). Endeksler. Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler.
  • Kandı̇l Göker, İ, Eren, B, Karaca, S. S. (2020). The Impact of the COVID-19 (Coronavirus) on The Borsa Istanbul Sector Index Returns: An Event Study. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19 (COVID-19 Special Issue), 14-41. doi: 10.21547/jss.731980.
  • Kalyankar, M. D. & Patil, P. (2020). Impact of Covid-19 pandemic on the tourism sector. Purakala (UGC Care Journal), 31 (8), 611-617.
  • Karabulut, G., Bilgin, M. H., Demir, E. & Doker, A. C. (2020). How pandemics affect tourism: international evidence. SSRN: https://ssrn.com/abstract=3579530.
  • Karim, W., Haque, A., Anis, Z. & Ulfy, M. A. (2020). The Movement Control Order (MCO) for COVID-19 crisis and its impact on tourism and hospitality sector in Malaysia. International Tourism and Hospitality Journal, 3 (2), 1-7.
  • Kasare, K. S. (2020). Effects of coronavirus disease (COVID-19) on tourism industry of India. Studies in Indian Place Names (UGC Care Journal), 40 (35), 362-365.
  • Keogh-Brown, M. R. & Smith, R. D. (2008). The economic impact of SARS: how does the reality match the predictions?. Health policy, 88 (1), 110-120. doi: 10.1016/j.healthpol.2008.03.003.
  • Lee, J. & Strazicich, M.C. (2003). Minimum Lagrange multiplier unit root test with two structural breaks. The Review Economics and Statistics, 85 (4), 1082–1089. doi: 10.1162/003465303772815961.
  • McCall, B. (2020). COVID-19 and artificial intelligence: protecting health-care workers and curbing the spread. The Lancet Digital Health, 2 (4), 166-167. doi: 10.1016/S25897500(20)30054-6.
  • Qiu, W., Rutherford, S., Mao, A. & Chu, C. (2017). The Pandemic and its impacts. Health, Culture and Society, 9 (10), 1-11. doi: 10.5195/HCS.2017.221.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001), Bounds testing approaches to the analysis of level relationship. Journal of Applied Econometrics, 16 (3), 289–326. doi: 10.1002/jae.616.
  • Ramelli, S. & Wagner, A. F. (2020). Feverish stock price reactions to covid-19. Swiss Finance Institute Research Paper No. 20-12, 1-57.
  • Sağlık Bakanlığı (2020a). Covid-19 Rehberi. Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-rehberi.html.
  • Sağlık Bakanlığı (2020b). Türkiye’de Güncel Durum. Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://covid19bilgi.saglik.gov.tr.
  • Smith, R. D. (2006). Responding to global infectious disease outbreaks: Lessons from SARS on the role of risk perception, communication and management. Social Science & Medicine, 63 (12), 3113-3123. doi: 10.1016/j.socscimed.2006.08.004.
  • Şahin, E., Konak, F. & Karaca, S. S. (2017). Türkiye ve Rusya arasındaki “uçak krizinin” Borsa İstanbul gıda, içecek ve turizm endeksleri üzerine etkisi. Business and Economics Research Journal, 8 (3), 473-485. doi: 10.20409/berj.2017.61.
  • Şenol, Z. & Zeren, F. (2020). Coronavirus (Covid-19) and stock markets: The effects of the pandemic on the global economy. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7 (4), 1-16.
  • Şı̇t, A. & Telek, C. (2020). Covid-19 Pandemisinin Altın Ons Fiyatı ve Dolar Endeksi Üzerine Etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19 (COVID-19 Special Issue), 1-13. doi: 10.21547/jss.742110.
  • Tan, W., Zhao, X., Ma, X., Wang, W., Niu, P., Xu, W. & Wu, G. (2020). A novel coronavirus genome identified in a cluster of pneumonia cases—Wuhan, China 2019− 2020. China CDC Weekly, 2 (4), 61-62. doi: 10.46234/ccdcw2020.017
  • Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (2020). Turizmin Ekonomideki Yeri. Erişim Tarihi: 08.05.2020, https://www.tursab.org.tr/istatistikler/turizmin-ekonomideki-yeri.
  • Verikios, G., Sullivan, M., Stojanovski, P., Giesecke, J. & Woo, G. (2015). Assessing regional risks from pandemic influenza: A scenario analysis. The World Economy. 1-31. doi: 10.1111/twec.12296.
  • Zeren, F. & Hizarcı, A. (2020). The impact of COVID-19 coronavirus on stock markets: evidence from selected countries. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 3 (1), 78- 84.
  • Zhang, D., Hu, M. & Ji, Q. (2020). Financial markets under the global pandemic of COVID19. Finance Research Letters. doi: 10.1016/j.frl.2020.101528.
  • Zivot, E. & Andrews, W.K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil-price shock, and the unit root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251- 270. doi: 10.2307/1391541.
APA KORKUT Y, EKER M, ZEREN F, Altunisik R (2020). Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. , 71 - 86.
Chicago KORKUT Yasemin,EKER Mert,ZEREN Feyyaz,Altunisik Remzi Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. (2020): 71 - 86.
MLA KORKUT Yasemin,EKER Mert,ZEREN Feyyaz,Altunisik Remzi Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. , 2020, ss.71 - 86.
AMA KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. . 2020; 71 - 86.
Vancouver KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. . 2020; 71 - 86.
IEEE KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R "Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme." , ss.71 - 86, 2020.
ISNAD KORKUT, Yasemin vd. "Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme". (2020), 71-86.
APA KORKUT Y, EKER M, ZEREN F, Altunisik R (2020). Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(COVID-19 Özel Sayı), 71 - 86.
Chicago KORKUT Yasemin,EKER Mert,ZEREN Feyyaz,Altunisik Remzi Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19, no.COVID-19 Özel Sayı (2020): 71 - 86.
MLA KORKUT Yasemin,EKER Mert,ZEREN Feyyaz,Altunisik Remzi Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.19, no.COVID-19 Özel Sayı, 2020, ss.71 - 86.
AMA KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 19(COVID-19 Özel Sayı): 71 - 86.
Vancouver KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 19(COVID-19 Özel Sayı): 71 - 86.
IEEE KORKUT Y,EKER M,ZEREN F,Altunisik R "Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme." Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, ss.71 - 86, 2020.
ISNAD KORKUT, Yasemin vd. "Covid-19 Pandemisinin Turizm Üzerindeki Etkileri: Borsa İstanbul TurizmEndeksi Üzerine Bir İnceleme". Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19/COVID-19 Özel Sayı (2020), 71-86.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 14:16

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları