UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 271 Sayfa Aralığı: 89 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-06-2022
UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ
Öz: Günümüzde ülkeler, vergi uyuşmazlıklarını da-
ha hızlı çözmek için yargı yollarının yanında idari
çözüm yollarına da başvurmaktadırlar. İdari çözüm
yolları, vergi idaresi ve vergi yükümlüsü arasındaki
uyuşmazlık konusunun barışçıl yollar ile anlaşarak
veya denetim ilkeleri kapsamında ortadan kaldırıl-
masına yönelik bir yoldur. Bu çözüm yollarından
uzlaşma, vergi uyuşmazlıklarının çözümünde en
etkilisi ve en önemlisidir. Yargı yolu, taraflar için
uzun ve maliyetli bir yoldur. Bundan dolayı uzlaş-
ma müessesi, vergi uyuşmazlıklarını, vergi idaresi-
nin kendi içerisinde, taraflar arasındaki mutabakat
sonucu hızlı ve etkili çözüme kavuşturmaktadır.
Bu çalışmada Kocaeli Denetim Dairesi Başkan-
lığı Uzlaşma Komisyonunda çalışanlarına uzlaşma
müessesinin işleyişi ile ilgili sorulara yer verilerek mülakat yapılmıştır. Yapılan mülakat ile komisyon-
daki üyelerin uzlaşma müessesesine yönelik bakış
açısı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda uz-
laşma müessesinin aksayan tarafları irdelenmiştir.
Yapılan yarı yapılandırılmış mülakat çalışması so-
nucunda elde veriler ile uzlaşma kurumu ile ilgili
değerlendirmelere yer verilmiştir.
Anahtar Kelime: PERSPECTIVES OF EMPLOYEES AT RECONCILIATION COMMISSION ON RECONCILIATION: THE CASE OF KOCAELİ
Öz: Today, countries resort to administrative
remedies as well as judicial remedies in order
to resolve tax disputes faster. Administrative
remedies are a way to resolve the dispute
between the tax administration and the taxpayer
through peaceful means or within the scope
of audit principles. Compromise is the most
effective and most important of these solutions
in the resolution of tax disputes. Judgement is
a long and costly road for the parties. Therefore,
the reconciliation institution resolves tax
disputes quickly and effectively within the tax
administration itself, as a result of the agreement
between the parties. In this study, interviews
were conducted by asking questions about the
operation of the reconciliation institution to the employees of the reconciliation commission of
the Kocaeli Tax Inspection Department. With
the interview, the study tried to measure the
perspective of the members of the commission
towards the settlement institution. In this
context, the failing sides of the reconciliation
system were examined. As a result of the semi-
structured questionnaire study, the data obtained
and the evaluations about the reconciliation
institution were included.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- ADİBEŞ, C. ve AKKURT, İ. (2014). “Eldeki Bir Elma Daldaki İki Elmadan Daha mı İyidir? (Türk Vergi Sistemi’nde Uzlaşma ve Etkinliği Sorunu)”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 314.
- • AK, B. (1999). “4444 Sayılı Kanun’la, Vergi Usul Kanunu’nun Ceza ve Uzlaşma Hüküm- lerinde Yapılan Değişikliklerin Değerlendi- rilmesi”. Vergi Dünyası. Sayı 217.
- • AKSOY, Ş. (1999). Vergi Yargısı ve Türk Ver- gi Yargısı Sistemi, Filiz Kitabevi. İstanbul.
- • AKSOY, Ş. (2010). Vergi Hukuku ve Türk Ver- gi Sistem, Filiz Kitapevi. 6. Basım. İstanbul
- ALTAY, Ö. (2021). “Vergi Hukukunda Uz- laşmanın Vergide Eşitlik İlkesi Bağlamında Anayasa’ya Uygunluğu”. Anayasa Yargısı. Cilt 38. Sayı 1.
- • ANIL AKBALIK, Z. Ö. (2019). Vergi Uyuş- mazlıklarının Çözümünde Pişmanlık ve Islah Müessesesi ve Etkileri. Manisa Celal Bayar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Ensti- tüsü. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa.
- • ARMAĞAN, R. (2007). “Vergi Uyuşmazlık- larının Çözümünde Uzlaşma Müessesesi ve Isparta İline İlişkin Bir Değerlendirme”. Maliye Dergisi. Sayı 153.
- • ARMAĞAN, R. (2009). “Vergi Uyuşmazlık- larının Yargı Sürecinde Çözümü: Isparta İli Özelinde Bir Değerlendirme”. Maliye Dergi- si. Sayı 156.
- • ARSLAN, M. (2011). Vergi Hukuk, MKM Ya- yıncılık. Bursa.
- • ASLAN, K.E. (2018). Türkiye’de Vergi Hu- kukunda Uzlaşma Müessesesi ve Uygula- ma Sonuçlarının İncelenmesi (2012-2016). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat.
- • BAŞPINAR, A. (2009). Tax Law & Turkish Tax System. Republic of Turkey Ministry of Finance Strategy Development. Unit Yayın- ları No: 2009/394.
- • BİLİCİ, N. (2009). Vergi Hukuku, Seçkin Ya- yıncılık. Ankara.
- • BUHUR, S. (2013). “Uzlaşma Müessesesinin Uygulama Sonuçları Üzerine Kısa Bir Değer- lendirme”. E-Yaklaşım Dergisi. Sayı 243.
- • CİVAN, M. ve KUTLAR, İ. (2005). “İşletme- lerdeki Vergisel Uyuşmazlıkların İdari Aşa- mada Çözüm Yolları ve Bir Örnek Uygula- ma”. Mali Çözüm. Sayı: 71.
- • ÇİFTÇİ, T. EMRE. (2020). “Türk Vergi Huku- kunda Uzlaşma Müessesesinin Vergi Ceza- larının Caydırıcılığı Üzerine Etkisi Hakkında Bir Değerlendirme”. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakül- tesi Dergisi. Cilt 4. Sayı 2.
- • DOĞAN, B. (2000). “Vergi Hukukumuzda Yer Alan Uzlaşma Müessesesinin Değerlen- dirilmesi”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 137.
- • EDİZDOĞAN, N. TAŞ, M. ve ÇELİKKAYA, A. (2007). Vergi Ceza ve Yargılama Hukuku, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- • ERDEM, T. (2012). Vergi Hukukunda Uyuş- mazlıkların İdari Aşamada Çözümü ve Al- ternatif Çözüm Yolları (Türkiye ve ABD Kar- şılaştırılmalı), Seçkin Yayıncılık. Ankara.
- • ERDOĞAN, ÖNER. (2020). Vergi Hukuku, Seçkin Yayıncılık. 11. Baskı. Ankara.
- • EROĞLU, O. ve EFTEKİN, Ö. Ö. (2015). “Ver- gi Planlaması Çerçevesinde Uzlaşma Ku- rumu”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. Sayı 2.
- • GÜLTEKİN, M. (2016). “Vergi Uyuşmazlık- larının Çözüm Yollarından Uzlaşma”. Uyuş- mazlık Mahkemesi Dergisi. Sayı 7.
- • Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB). “Uz- laşma Yönetmeliği. Resmi Gazete (23600 sayılı)”. (https://www.mevzuat.gov.tr/mev- zuat?MevzuatNo=4663&MevzuatTur=7&- MevzuatTertip=5). Erişim tarihi: 21 Aralık 2021.
- • (HMB). “Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yö- netmeliği. Resmi Gazete (28101 sayılı).” (https://www.resmigazete.gov.tr/eski- ler/2011/10/20111031-11.htm). Erişim ta- rihi: 21 Aralık 2021.
- • HOCAOĞLU, C. (2015). “Vergi Hukukunda Uzlaşma”. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. Sayı 5.
- • İLTAR, E. (2016). “Tarhiyat Öncesi ve Tarhiyat Sonrası Yapılan Uzlaşmaların Ver- gilemede Adalet Açısından Değerlendiril- mesi”. Vergi Raporu. Sayı 201.
- • JAMES, S. ve ALLEY, C. (2002). “Tax Comp- liance, Self-assessment and Tax Administ- ration”. Journal of Finance and Managa- ment in Public Services. Sayı 2.
- • KALAYCI, T. 2013). Vergi Cezalarında İndi- rim Müesseselerinden Uzlaşma Müesse- sesi ve Etkinliği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Denizli.
- • KAPLAN, M. A. Ve DURGUN, E. (1996). “Vergi Ziyaına Bağlı Vergi Cezalarında ve Uzlaşma Müessesesinde Yapılan Değişik- likler Sonucu Ortaya Çıkan Bazı Sorunlar ile Konu Hakkındaki Görüşler”. Vergi Dünyası. Sayı 179.
- • KAPLAN, R. (2013). “Vergi Uyuşmazlıkların- da Uzlaşma, Hataların Düzeltilmesi, Üst Ma- kama Başvuru ve Kamu Denetçisine Şikayet Başvurusu Müesseselerinin Karşılaştırılma- sı”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 301.
- • KARAKAYA, S. (2019). Vergi Uyuşmazlıkla- rının Çözümünde Uzlaşma Kurumu: Bolu İli Örneği. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü. (yayımlanma- mış yüksek lisans tezi). Bolu.
- • KARAKOÇ, Y. (2012). Genel Vergi Hukuku, Yetkin Yayınları. Ankara.
- • KARAKOÇ, Y. (2015). Vergi Anlaşmazlıkla- rının/Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Yet- kin Yayınları. Ankara.
- • KARAKOÇ, Y. (2017). Vergi Yargılaması Hu- kuku, Yetkin Yayıncılık. Ankara.
- • KIZILOT, Ş. (2004). Vergi İhtilafları ve Çö- züm Yolları, Yaklaşım Yayınları. Ankara.
- • KIZILTOPRAK, Ö. (2020). “Türkiye ve Çeşitli Ülkeler Vergi Sistemlerinde Vergi Uzlaşma- sı”. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. Sayı 1.
- • KÜÇÜKKAYA, M. (2008). Vergisel Uyuş- mazlıkların Uzlaşma Yoluyla Çözümü. İs- tanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü. (yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul.
- • KÜÇÜKKAYA, M. (2020). “Tarhiyat Sonrası Uzlaşmanın Sonuçları”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 1.
- • NAS, A. (2008). Türk Vergi Hukukunda Uz- laşma Kurumu. İstanbul Üniversitesi Sos- yal Bilimler Enstitüsü. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
- • OKTAR, S. ATEŞ. (2016). Vergi Hukuku. Türkmen Kitapevi. İstanbul.
- • OKUR, O. (1995). “Uzlaşma Müessesesi ve Bir Öneri”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 83.
- • ÖNCEL M., ÇAĞAN N., KUMRULU A., GÖ- KER, C. (2019). Vergi Hukuku, Turhan Ki- tapevi. Ankara.
- • PEHLİVAN, OSMAN. (2013). Vergi Hukuku, Celepler Matbaacılık. Trabzon.
- • ROTH, J., SCHOLZ, J., WİTTE, A. (1989). “Taxpayer compliance: An agenda for re- search”. University of Pennsylvania Press, Philadelphia. Sayı 2.
- • ÖZER, E. ŞAHİN. (2015). “Vergi Suç ve Ce- zalarıyla Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İliş- kisi-Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Örneği (Vergisini Ödemeyen Hapis Yatmalı mı?)”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 317.
- • SARILI, Ö. (2020). “Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma Müessesesinin İşleyişinin Meslek Mensupları Açısından Değerlendirilmesi: Ay- dın İline Yönelik Ampirik Bir Analiz”. Journal of Aydın Faculty of Economics. Sayı 2.
- • SAYGILIOĞLU N. (2012). Vergi Yönetimi Açısından Vergi Yargısına Bakış. Danıştay ve İdari Yargı Günü Sempozyumu: 144. Da- nıştay Yayınları No: 83. Ankara.
- • SAZAK, B. (2018). “Vergi Uyuşmazlıkları- nın İdari Aşamada Çözüm Yollarından Bir Tanesi Olarak Uzlaşma”. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi. Sayı 1.
- • ŞEKER, S. (1991). “Uzlaşma ve Uzlaşmanın Sonuçları”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 55.
- • ŞENSES, N. (2021). “Vergi Hukukunda Tar- hiyat Öncesi Uzlaşma Müessesesi”. Mali Çözüm Dergisi. Sayı 31.
- • ŞENYÜZ, D. (2012). Vergi Ceza Hukuku (Vergi Kabahatleri ve Suçları), Ekin Yayın- ları. Bursa.
- • ŞENYÜZ D., YÜCEZ M., GERÇEK A. (2019). Vergi Hukuku (Genel Hükümler), 10. Baskı. Ekin Yayınları. Bursa.
- • SEZER, O. (2015). Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bi- limler Enstitüsü. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
- • Tarhiyat Öncesi Uzlaşma Yönetmeliği. (https://www.resmigazete.gov.tr/eski- ler/2011/10/20111031-11.htm). Erişim ta- rihi: 13 Aralık 2021.
- • TAYTAK, M. ve TOPAL, B. (2021). “Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Vergi İdaresi Açısından Gerçekten Faydalı Bir Kurum Mudur?”. Ver- gi Raporu. Sayı 266.
- • TEKBAŞ, A. (2012). “Vergi Kanunlarının Tabi Olduğu Anayasal İlkeler”. Dokuz Eylül Üni- versitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. Sayı 12. • TEKİN, A. ve AVŞAR, G. CAN.
- (2019). “Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma Müessesesi”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD). Sayı 5.
- • TÜRKKOT, M. (2005). “Uzlaşma Müessesesi ve Değerlendirmeler”. Vergi Sorunları Der- gisi. Sayı 199.
- • TOPAL, B. (2019). Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümünde Uzlaşma Müessesesinin Et- kinliği: Uşak İli Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak
- ÜSTÜN, Ü.S. (2013). Nasıl Bir Vergi Deneti- mi ve Vergi Yargısı?. Beta Basım. İstanbul.
- • ÜYÜMEZ, M. E. (2016). “Vergi Mevzuatının Karmaşıklığı ve Uzlaşma Yöntemi Bağla- mında Vergi Uyumunun Değerlendirmesi”. Ekonomi Bilimleri Dergisi. Sayı 8.
- • VARDAL, Z. B. (2009). Türk Vergi Sistemin- de Uzlaşma Kurumu. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.
- • YARDIMCIOĞLU, M. ve KÜTÜKÇÜ, M. (2014). “Vergi Uyuşmazlıklarında İdari ve Adli Çözüm Yolları, Kahramanmaraş Ver- gi Dairesi Başkanlığında Örnek Çalışma”. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Der- gisi. Sayı 11.
- • YAVAŞLAR, F. B. (2008). “Türk Vergi Hu- kuku’nda Uzlaşma”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. Sayı 2.
- • YÜCE, M. (2014). Mali Yargılama Hukuku, Ekin Basım Yayın Dağıtım. Bursa.
- • YÜKSEKAL, M. (1998). “4369 Sayılı Ka- nun’la Uzlaşma Müessesesinde Yapılan Değişiklikler ve Değerlendirilmesi”. Vergi Sorunları Dergisi. Sayı 121.
- • 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu. (https://www. mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.213. pdf). Erişim tarihi: 02 Ocak 2022.
| APA | Erdem A, SANVER C, İlker C (2022). UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. , 89 - 108. |
| Chicago | Erdem Azad,SANVER CAHIT,İlker Can UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. (2022): 89 - 108. |
| MLA | Erdem Azad,SANVER CAHIT,İlker Can UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. , 2022, ss.89 - 108. |
| AMA | Erdem A,SANVER C,İlker C UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. . 2022; 89 - 108. |
| Vancouver | Erdem A,SANVER C,İlker C UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. . 2022; 89 - 108. |
| IEEE | Erdem A,SANVER C,İlker C "UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ." , ss.89 - 108, 2022. |
| ISNAD | Erdem, Azad vd. "UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ". (2022), 89-108. |
| APA | Erdem A, SANVER C, İlker C (2022). UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. Vergi Raporu, 0(271), 89 - 108. |
| Chicago | Erdem Azad,SANVER CAHIT,İlker Can UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. Vergi Raporu 0, no.271 (2022): 89 - 108. |
| MLA | Erdem Azad,SANVER CAHIT,İlker Can UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. Vergi Raporu, vol.0, no.271, 2022, ss.89 - 108. |
| AMA | Erdem A,SANVER C,İlker C UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. Vergi Raporu. 2022; 0(271): 89 - 108. |
| Vancouver | Erdem A,SANVER C,İlker C UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ. Vergi Raporu. 2022; 0(271): 89 - 108. |
| IEEE | Erdem A,SANVER C,İlker C "UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ." Vergi Raporu, 0, ss.89 - 108, 2022. |
| ISNAD | Erdem, Azad vd. "UZLAŞMA KOMİSYONUNDA ÇALIŞANLARIN UZLAŞMA MÜESSESESİNE BAKIŞI: KOCAELİ ÖRNEĞİ". Vergi Raporu 271 (2022), 89-108. |
