TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ

AYAS, IŞIL

doi:10.17065/huniibf.947061

TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ

Işıl AYAS (Sakarya Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Maliye Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

10 6

Yıl: 2022 Cilt: 40 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 272 - 287 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17065/huniibf.947061 İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ

Öz:

Kamu harcamalarının özel sektör yatırım harcamaları üzerinde dışlama ve tamamlayıcılık olmak üzere iki yönlü etkisi bulunmaktadır. Klasik iktisatçılar dışlama etkisini, Keynesyen iktisatçılar ise tamamlayıcılık etkisini ileri sürmektedir. Kamu harcamalarının özel sektör yatırım harcamaları üzerinde dışlama etkisinin sınanması maliye politikalarının etkinliği açısından önemlidir. Bu çalışmada,1975-2018 dönemine ait veriler kullanılarak yumuşak yapısal kırılmaları tespit edebilen yeni bir yöntem olan Fourier yaklaşımı kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları, kamu kesimi yatırımlarında %1’lik artışın özel sektör yatırımlarını %2,98 azalttığını göstermektedir. Kamu sabit sermaye yatırımlarından özel sektör sabit sermaye yatırımlarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi gözlemlenmiştir. Bulgular Klasik iktisatçıların ileri sürdüğü dışlama etkisini teyit etmekte ve özel sektör yatırımlarının teşvikinin önemini göstermektedir.

Anahtar Kelime: Türkiye Fourier Eşbütünleşme Dışlama Etkisi

ANALYSIS OF EFFECT OF CROWDING OUT IN TURKEY BY FOURIER APROACH

Öz:

Public expenditures have a two-way effect on private sector investment expenditures: crowding out and crowding in. Classical and Keynesian economists argue the case for and against crowding-out, respectively. Testing the crowding out effect of public expenditures on private sector investment expenditures is important for the effectiveness of fiscal policies. In this study, the Fourier approach, a new method that can detect soft structural breaks, is used by using data between 1975 ando 2018. The findings of the study show that %1 increase in public sector investments reduces private sector investments by 2.98%. A one-way causality is observed from public fixed investment to private sector fixed capital invesments. The findings confirm the crowding-out effect suggested by classical economists and demonstrate the importance of promoting private sector investment.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ahmed, H., & Miller, S. M. (2000). Crowding-out and crowding-in effects of the components of government expenditure. Contemporary Economic Policy, 18(1), 124-133. https://doi.org/10.1111/j.1465-7287.2000.tb00011.x
Altunöz, U., (2013). Kamu kesimi iç borçlanmasının özel yatırım harcamaları üzerinde etkisi: Türkiye örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXXII(2), 25-53.
Altunç, Ö. F., & Şentürk, B. (2010). Türkiye’de özel yatırımlar ve kamu yatırımları arasındaki ilişkinin ampirik analizi: Sınır testi yaklaşımı. Maliye Dergisi, 158, 531-546.
Ambler, S., Bouakez, H., & Cardia, E. (2008). The effect of public spending on consumption: Reconciling theory and evidence. The Center for Interuniversity Research in Quantitative Economics (CIREQ), Cahier 16.
Balcerzak A. P., & Rogalska E. (2014). Crowding out and crowding in within Keynesian framework. Do We Need Any New Empirical Research Concerning Them? Economics & Sociology, 7(2), 80-93. http://doi:10.14254/2071-789X.2014/7-2/7
Başar, S., Polat, Ö., & Oltulular, S. (2011). Crowding out effect of government spending on private investments in Turkey: A cointegration analysis. Journal of the Institute of Social Science, 8, 11-20.
Başar, S., & Temurlenk, M. S. (2007). Investigating crowding-out effect of government spending for Turkey: A structural VAR approach. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 95-104.
Bilgili, F. (2003). Dynamic implications of fiscal policy: Crowding-out or crowding-in? Middle East Technical University (METU-ERC) International Conference in Economics VII, F5 Fiscal Policy, Public and Private Expenditures METU, September 8.
Buiter, W. H. (1976). Crowding out and the effectiveness of fiscal policy, econometric research program Princeton University. Research Memorandum, No. 191.
Carlson, K., & Spencer, R. (1975). Crowding out and its critics. Federal Reserve Bank of St. Louis, 57(Dec), 2-17.
Çaşkurlu, E. (2020). Mali dışlama etkisi: 1975 – 2016 dönemi Türkiye için ARDL sınır testi sınaması. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 956-971 https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi
Çaşkurlu, E., & Dumlupınar, S. (2020). Özel sektör yatırımlarını kamu sektörü yatırımlarının dışlama etkisi. Finans, Politik & Ekonomik Yorumlar, 653, Eylül, 99-114.
Çelik, N. (2016). Yapısal kırılmalar altında kamu-özel kesim yatırım harcamaları ilişkisi. Yönetim ve Ekonomi, 23(3), 653-669. https://doi.org/10.18657/yonveek.281803
Cural, M., Eriçok, R. E., & Yılancı, V. (2012). Türkiye’de kamu yatırımlarının özel sektör yatırımları üzerindeki etkisi: 1970-2009. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 73-87.
Demir, F. (2017). Türkiye’de dışlama etkisi’nin incelenmesi: 1983-2013 dönemi için bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 75-87.
Durkaya, M., (2012). Türkiye’de kamu harcamaları ve özel tüketim ilişkisi. Maliye Dergisi, 163, 118-129.
Ela, M., & Pata, U. K. (2020). Türkiye için dış borcun dışlama ve borç fazlası hipotezlerinin ampirik analizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 15(1), 29-56. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.705527
Enders, W., & Lee, J. (2012). The flexible Fourier form and Dickey–Fuller type unit root tests. Economics Letters, 117(1), 196-199. https://doi.org/0.1016/j.econlet.2012.04.08
Enders, W., & Jones, P. (2016). Grain prices, oil prices and multiple smooth breaks in a VAR. Studies in nonlinear Dynamics & Econometrics, 20(4), 399-419. https://doi.org/10.1515/snde-2014-0101
Engle, R. F., & Granger, C. W. J. (1987). Co-integration and error correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55(2), 251–276.
Erden, L. (2005). Public and private investment in a vector error correction model: Empirical evidence from Turkey. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1),17-27.
Ertan, G. (2004). Crowding Out Mechanism Ongoing in Turkey. İzmir Ekonomi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Günaydın, İ. (2006). Türkiye‟de Kamu ve Özel Yatırımlar Arasındaki İlişki: Ampirik Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 20, 1(2006), 177-195.
Gregory, A. W., & Hansen, B.H. (1996). Residual-based Tests for Cointegration in Models with regime shifts. Journal of Econometrics, 70(1), 99-126.
Hatemi-J, A. (2008). Tests for cointegration with two unknown regime shifts with an application to financial market integration. Empirical Economics, 35(3), 497-505. https://doi.org/10.1007/s00181-007-0175-9
İyidiker, H., & Özuğurlu, Y. (2001). Türkiye’de Kamu İç Borçlanmasının Reel Kesim Üzerindeki Etkileri. 16. Maliye Sempozyumu, http://www.maliyesempozyumu.org/wp-content/uploads/2017/10/Maliye-Sempozyumu_18_475_487.pdf
Johansen, S., Mosconi, R., & Nielsen, B. (2000). Cointegration analysis in the presence of structural breaks in the deterministic trend. Econometrics Journal, 3, 216-249.
Kalem, A. (2015). Türkiye’deki Kamu Yatırımlarının Özel Sektör Yatırımlarına Etkisinin İncelenmesi. T.C. Kalkınma Bakanlığı, Uzmanlık Tezi, Yayın No:2922.
Kaytancı, U. B. (2017). Türkiye’de kamu harcamalarının dışlayıcılık ve tamamlayıcılık etkilerinin araştırılması. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ağustos 2017, 9(3) 1-14.
Kazgan, G. (2000). İktisadi düşünce ve politik iktisadın evrimi. 9. Basım, Remzi Kitabevi.
Kesbiç, C. (1998). 1980 sonrası dönemde kamu kesiminin özel kesimi dışlama etkisi: bir model analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 13(2), 147-161.
Kesbiç, C. Y., & Bakımlı, E. (2004). Hazine borçlanmalarının özel kesime aktarılabilecek fonlar üzerindeki etkisi: Türkiye için bir analiz. Finans-Politik & Ekonomik Yorumlar, 41(486), 34-54.
Kesbiç, C Y., Dündar, Ö., & Devrim, A. (2016). Kamu yatırımlarının özel sektör yatırımlarını dışlama etkisi: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 59-94 https://doi.org/10.24988/deuiibf.2016312502
Keynes, J. M. (1973). The general theory of employment, interest and money. London: Macmillan.
Kuştepeli, Y. (2005). Effectiveness of fiscal spending: crowding out and/or crowding in?. Yönetim ve Ekonomi, 2(1), 185-92.
Mahmoudzadeh M., Sadeghi S., & Sadeghi S. (2013). Fiscal spending and crowding out effect: A comparison between developed and developing countries. Institutions and Economies, 5(1), 31-34.
Marić, Ž. (2015). Crowding out vs crowding in effects in transitional countries, perspectives of innovations. Economics and Business, 15(4), 126-136. http://dx.doi.org/10.15208/pieb.2015.13
Özcan, B., & Peker, A. E. (2018). Özel sektör yatırımlarının belirleyenleri üzerine bir analiz: Türkiye örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), 150-166.
Shin, Y. (1994). A residual-based test of the null of cointegration against the alternative of no cointegration. Econometrics Theory, 10(1), 91-115.
Şen, H., & Kaya, A. (2014). Crowding-out or crowding-In? Analyzing the effects of government spending on private investment in Turkey. Panoeconomicus, 6, 631-651. http://dx.doi.org/10.2298/PAN1406631S
Şimşek, M. (2003). Kamu harcamalarının özel yatırımlara etkileri: 1970-2001. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 1-20.
Tarla, E. G., & Temiz, M. (2020). Türkiye’de kamu harcamaları ve özel yatırım ilişkisi açısından dışlama etkisinin analizi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 11(2), 110-126.
Tekin İ. (2018), Türkiye'de işsizlik histerisi: Fourier fonksiyonlu durağanlık sınamaları. Dokuz Eylül Fakültesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 97-127. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2018331685
Tsong, C. C., Lee, C. F., Tsai, L. J., & Hu, T. C. (2016). The fourier approximation and testing for the null of cointegration. Empirical Economics, 51(3), 1085-1113. https://doi.org/10.1007/s00181-015-1028-6
Tülümce, S. Y., & Buyrukoğlu, S. (2013), Türkiye’de kamu ve özel yatırımlar arasındaki ilişkinin ampirik analizi: Dışlama etkisi (1980-2010). Mali Çözüm, 59-77.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019), Temel ekonomik göstergeler, Sabit Sermaye yatırımları https://www.sbb.gov.tr/temel-ekonomik-gostergeler/#1565342833036-59df8d3c-98eb
Uysal, D., & Mucuk, M. (2003). Crowding-out (Dışlama) etkisi: Türkiye örneği (1975-2000). Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 5, 159-172.
Ünsal, M. E. (2020). Crowding-out effect: evidence from OECD countries. İstanbul İktisat Dergisi, 70(1), 1-16. https://doi.org/10.26650/ISTJECON2020-0001
Yavuz, N. Ç. (2001). Türkiye’de kamu yatırım harcamalarının özel sektör yatırım harcamalarını dışlama etkisi üzerine ekonometrik bir analiz (1990-1 / 2000-IV). Kamu-İş, 6(2), 47-64.
Yavuz, N. (2005). Türkiye’de kamu harcamalarının özel sektör yatırım harcamalarını dışlama etkisinin testi (1980-2003). Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 269-284.
Yılancı, V., & Eriş, Z. A. (2013). Purchasing power parity in african countries: Further evidence from fourier unit root tests based on linear and nonlinear models. South African Journal of Economics, 81(1), 20-34. https://doi.org/10.21547/jss.256741
Yılancı, V. (2017). Petrol fiyatları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Fourier yaklaşımı. Ekonometri ve İstatistik, 27, 51-67.
Yılancı, V., & Aydın, M. (2017). Testing of the crowding out effect for Turkey. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, 2(2), 216–220. https://doi.org/10.18844/gjhss.v2i2.447

APA	AYAS I (2022). TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. , 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
Chicago	AYAS IŞIL TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. (2022): 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
MLA	AYAS IŞIL TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. , 2022, ss.272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
AMA	AYAS I TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. . 2022; 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
Vancouver	AYAS I TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. . 2022; 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
IEEE	AYAS I "TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ." , ss.272 - 287, 2022. 10.17065/huniibf.947061
ISNAD	AYAS, IŞIL. "TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ". (2022), 272-287. https://doi.org/10.17065/huniibf.947061

APA	AYAS I (2022). TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40(2), 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
Chicago	AYAS IŞIL TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 40, no.2 (2022): 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
MLA	AYAS IŞIL TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.40, no.2, 2022, ss.272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
AMA	AYAS I TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2022; 40(2): 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
Vancouver	AYAS I TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2022; 40(2): 272 - 287. 10.17065/huniibf.947061
IEEE	AYAS I "TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40, ss.272 - 287, 2022. 10.17065/huniibf.947061
ISNAD	AYAS, IŞIL. "TÜRKİYE’DE DIŞLAMA ETKİSİNİN FOURİER YAKLAŞIMI İLE ANALİZİ". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 40/2 (2022), 272-287. https://doi.org/10.17065/huniibf.947061