Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri
Yıl: 1999 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 43 - 50 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri
Öz: Bu çalışmada Trakya Bölgesi'nde Verem Savaş Dispanserleri'ne kayıtlı olgulardan izole edilen Mycobacterium tuberculosis izolatlarında NCCLS M24-T standartlarına göre direnç testleri yapılması ve dirençli olgularda risk faktörlerinin saptanması amaçlanmıştır. Çalışmaya alınan 214 M. tuberculosis izolatından 105'i (% 49.1) en az bir ilaca, 62'si (% 29.0) birden fazla ilaca dirençli bulunmuştur. Streptomisin (SM)'e % 29.0, izoniazit (INH)'e % 27.1, rifampin (RIF)'e % 21.5, etambutol (EMB)'e % 10.3 toplam direnç saptanmıştır. INH, RIF, SM, EMB ve INH+RIF' e karşı birincil direnç sırasıyla % 15.3, % 8.5, % 11.0, % 3.4 ve % 2.5; ikincil direnç % 41.7, % 37.5, %51.0, % 18.8ve % 22.9 olarak saptanmıştır (tümü için p < 0.05). Aşamalı lojistik regresyon yöntemi ile daha önce uygulanan tüberküloz tedavisine uyumsuzluk (Exp(B)=15.43, % 95 Güven Aralığı [GA<sub>95</sub>]=4.16-56.70] ve uygunsuz tedavi rejimi [Exp(B)=10.54, GA<sub>95</sub>=2.66-49.80] direnç gelişimini etkileyen bağımsız risk faktörleri olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, yüksek direnç hızları nedeniyle Trakya Bölgesi'nde antitüberküloz tedavi en az dört birincil ilaçla başlanmalı, önce-sinde kültür alınarak direnç testlerine göre düzenlenmeli, doğrudan gözlem altında verilmeli ve bu konuda uzmanlaşmış hekimler tarafından yapılmalı, tedaviyi yapacak hekimlerin eğitimi ve bu eğitimin kontrolü standardize edilmelidir.
Anahtar Kelime: Konular:
Antituberculous drug resistance and associated risk factors in Trakya region
Öz: In this study, performing of drug resistance tests according to NCCLS standards in Mycobacterium tuberculosis strains isolated from recorded cases at Tuberculosis Dispensaries in Trakya Region, and determining of risk factors in resistant strains were purposed. Of 214 M. tuberculosis strains 105 (49.1 %) were resistant to at least one drug, while 62 (29.0 %) were resistant to more than one. Total resistance rates against streptomycin (SM), isoniazid (INH), rifampin (RIF) or ethambutol (EMB) were found as 29.0 %, 27.1 %, 21.5 % and 10.3 %, respectively. Primary resistance rates against INH, RIF, SM, EMB or INH+RIF were 15.3 %, 8.5 %, 11.0 %, 3.4 % and % 2.5, while secondary resistance rates for same drugs were 41.7 %, 37.5 %, 51.0 %, 18.8 % and 22.9 %, respectively (p < 0.05 for each). By stepwise logistic regression analysis nonadherence to prescribed treatment (Exp(B)=15.43, 95 % Confidency Interval [CI<sub>95</sub>]=4.16-56.70) and improper treatment (Exp(B)=10.54, CI<sub>95</sub>=2.66-49.80) were found as the nondependent risk factors for emerging of drug resistance. In conclusion, because of high resistance rates, antituberculous treatment should be started by at least four primary drugs in Trakya Region, should be designed according to resistance tests, should be given by directly observed therapy and should be applied by specialized physicians. Education of those physicians should be standardized and controlled.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
APA | KARABAY O, OTKUN A, AKATA F, KARLIKAYA C, TUĞRUL M, DÜNDAR V (1999). Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. , 43 - 50. |
Chicago | KARABAY OĞUZ,OTKUN ALİ METİN,AKATA Filiz,KARLIKAYA Celal,TUĞRUL Murat,DÜNDAR Volkan Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. (1999): 43 - 50. |
MLA | KARABAY OĞUZ,OTKUN ALİ METİN,AKATA Filiz,KARLIKAYA Celal,TUĞRUL Murat,DÜNDAR Volkan Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. , 1999, ss.43 - 50. |
AMA | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. . 1999; 43 - 50. |
Vancouver | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. . 1999; 43 - 50. |
IEEE | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V "Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri." , ss.43 - 50, 1999. |
ISNAD | KARABAY, OĞUZ vd. "Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri". (1999), 43-50. |
APA | KARABAY O, OTKUN A, AKATA F, KARLIKAYA C, TUĞRUL M, DÜNDAR V (1999). Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. İnfeksiyon Dergisi, 13(1), 43 - 50. |
Chicago | KARABAY OĞUZ,OTKUN ALİ METİN,AKATA Filiz,KARLIKAYA Celal,TUĞRUL Murat,DÜNDAR Volkan Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. İnfeksiyon Dergisi 13, no.1 (1999): 43 - 50. |
MLA | KARABAY OĞUZ,OTKUN ALİ METİN,AKATA Filiz,KARLIKAYA Celal,TUĞRUL Murat,DÜNDAR Volkan Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. İnfeksiyon Dergisi, vol.13, no.1, 1999, ss.43 - 50. |
AMA | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. İnfeksiyon Dergisi. 1999; 13(1): 43 - 50. |
Vancouver | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri. İnfeksiyon Dergisi. 1999; 13(1): 43 - 50. |
IEEE | KARABAY O,OTKUN A,AKATA F,KARLIKAYA C,TUĞRUL M,DÜNDAR V "Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri." İnfeksiyon Dergisi, 13, ss.43 - 50, 1999. |
ISNAD | KARABAY, OĞUZ vd. "Trakya Bölgesinde antitüberküloz ilaç direnci ve ilişkili risk faktörleri". İnfeksiyon Dergisi 13/1 (1999), 43-50. |