İnsansız hava araçlarının (İHA) kullanımı, geliştirilen yazılım ve donanım bileşenleri ile günümüzdeki mühendislikuygulamalarında oldukça yaygınlaşmıştır. Farklı yükseklik ve hızlarda uçuş imkânı sağlayan İHA’ların, yüksekçözünürlüklü ve farklı türdeki kameraların kullanımına imkân vermesi ile bazı fotogrametrik sorunlar ortadankaldırılmıştır. Bu gelişmelerle birlikte, İHA tekniğiyle yüksek doğrulukla sayısal arazi modeli (SAM) üretmek mümkünolabilmektedir. Bu çalışma, ormanlık alanlarda insansız hava aracı görüntülerinden üretilen verilerin karayoluprojelerinde kullanılabilirliğini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda yersel yöntem ve İHA ileüretilen veriler hacim miktarları ve yükseklik bilgileri yönünden kıyaslanmıştır. Çalışma alanı olarak ağaçlık yapıda,yaklaşık 800 metre uzunluğunda, 300 metre genişliğinde bir karayolu koridoru seçilmiştir. İnsansız hava aracı ile farklıyükseklikte ve bindirme oranlarında dört adet uçuş gerçekleştirilerek görüntüler elde edilmiştir. Yer kontrol noktaları vearazi detay noktalarının konumları GNSS cihazı kullanılarak klasik RTK yöntemi ile belirlenmiştir. Görüntüler Pix4Dve Agisoft PhotoScan Professional yazılımlarında farklı sayıda yer kontrol noktası (YKN) ile işlenmiş ve SAMüretilmiştir. Yer kontrol noktalarının yer işaretleme sonuçları ve hata miktarları, yersel ve İHA yöntemiyle üretilmişdetay noktalarının konumları ve hesaplanan toprak işi miktarları karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda İHA veyersel yöntemle hesaplanan toprak işi miktarındaki farklar maksimum %3.5 ve minimum %0.6, noktaların yükseklikleriarasındaki farklar 12.9 cm ile 15.9 cm olarak elde edilmiştir.

Tahir and Zühre Masjid, which is one of the works of Konya and Anatolian Seljuk Period, serve daily from the 13th century anddraw attention with its interior architecture. The Masjid is seated on a square plan and covered with a dome using triangulartransitional elements. These artifacts are the most important proofs of the architectural perspectives and orientations of thepast period. Demonstrating and documenting past architectural and engineering skills has become much easier withmodern measurement and evaluation techniques at the present time.In this study, interior 3D modeling study of Tahir and Zühre Masjid was made by using close range photogrammetry. Alsothe triangular transitional elements between the square plan and the dome of the structure were picked out. As a result, it has been observed that the method of close range photogrammetry for documentation and restoration works is not only successful inoutdoor facade but also indoor modelling.

In this study, indoor 3D modeling study of Sırçalı Masjid in located in the Karatay districtof Konya province was carried out by using the terrestrial photogrammetry method. The Masjid wasbuilt in the single-domed masjid type of Seljuk period. The single- domed masjid type is a type ofbuilding with square or rectangular base area. However, in order for the dome design to fit in to a squareor rectangular sub-structure, a transitional element is needed. The Turkish Triangle was used astransition elements of facilitate the transition from a square-shaped sub-structure to a circular structurein Sırçalı Masjid. With this study, the dome transition elements, which are difficult to model in terms ofclassical architectural survey, have been modelled successfully by the terrestrial photogrammetrytechnique in a short time. It has also been proven that terrestrial photogrammetry can be used effectivelyin the indoor 3D modelling projects.

Model temellerle yükleme deneylerinde sınır taşıma gücüne ulaşıldığı anda kırılma yüzeyleri çıplakgözle görülememekte, kırılma yüzeylerini görmek için deneye bir süre daha devam ederek temelinoturmasının artması gerekmektedir. Bu durumda çıplak gözle belirlenen kırılma yüzeyleri gerçektekırılma anına karşılık gelen yüzeyler olmadığından ölçülen kırılma geometrisi de gerçek durumuyansıtmamaktadır.Bu çalışmada kırılma yüzeylerinin fotogrametri tekniği ile yüklemenin başlangıcından sonuna kadarsürekli olarak izlenebilmesidir. Bu amaçla, geogrid donatılı ve donatısız kum üzerine oturan süreklitemellerde taşıma gücünü etkileyen değişik faktörlere göre belirlenen deneyler yapılmış vefotogrametrik olarak izlenmiştir. Deneylerde çekilen fotoğraflar dijital fotogrametri tekniğiyledeğerlendirilerek kayma yüzeyleri sayısallaştırılarak koordinatları belirlenmiştir. Bu teknik ile donatılı vedonatısız zeminlerde oluşan kayma yüzeyleri daha doğru bir şekilde belirlenmiştir.

Gelişen yazılım ve görüntü alım sistemleri, ortofoto üretim zamanını azaltmış, ortofoto kalitesini artırmış ve yapım maliyetinidüşürmüştür. Ortofoto üretim işleminin kalitesini, dış yöneltme parametreleri ve sayısal yükseklik modelleri etkilemektedir. Mozaikleme işleminde kullanılacak dikiş çizgisinin kalitesini ise kullanılan matematiksel yöntemleretkilemektedir. Dikiş çizgisi üretiminde kullanılacak en doğru matematik yöntemi belirlemek, ortofoto üretim süresini azaltacağı ve ortofoto kalitesini artıracağı beklenmektedir. Bu çalışmada belirlenen test alanında (meskun) yer örnekleme aralığı 30 cm ve 10 cm olan görüntüler kullanılarak nesne algılama, uyumlu saydamlaştırma, akıllı dikiş ve en yakın kamera merkezi yöntemleri ile mozaik üretimi gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, en başarılı sonuçlar nesne algılama yöntemiyle elde edilmiştir.

Pixel and object-based classification methods have been used for the determination of land cover. Pixel based classification methods suffer from salt and pepper effect. So pixel based classification methods cannot reach the accuracy of the object based classification. In order to eliminate the salt and pepper effect on the remote sensing classification accuracy and improve the result maps created as a result of the classification and further improve the classification accuracy in pixel based classification, it is recommended that the sieve class, clump class and majority analyses -which are ordinarily applied to high resolution images in this study by using the pixel based classification method. So the effect of these analyzes on low and medium resolution satellite images are unknown. With the SPOT 5 satellite image, this study will investigate how much this analysis affects the accuracy of classification. The classification includes the following categories: sun flowers, corns, peanuts, trees, roads, residential areas and water resources. In this study, the object based classification method was compared with three pixel based classification methods, namely the support vector machines, maximum likelihood method and spectral angle mapper method. The following general accuracy and kappa values were obtained from the methods in question: Object based classification method (96% accuracy, kappa value of 0,949), maximum likelihood method (90.99% accuracy, kappa value of 0,67), support vector machines (92.06 accuracy, kappa value of 0.70), spectral angle mapper method (93.88% accuracy, kappa value of 0,78). Following the pixel based classification process, the total accuracy and kappa values of the classified image was improved through the application of sieve class, clump class and majority analyses. As a result of the analyses conducted on the pixel based classification methods, the following general accuracy and kappa values were obtained for the following pixel based classification methods: maximum likelihood method (92.91% accuracy, kappa value of 0,73), support vector machines (93.13% accuracy, kappa value of 0.74) and spectral angle mapper method (95.62% accuracy, kappa value of 0,88). As a result of the analyses applied to the pixel based classification method, the classification accuracy produced similar results to that of the object based classification accuracy. To the best knowledge our author this is the first study dealing with this study area. So the authors think that this paper present a different point of view for interested researchers in this study area.

Amaç: Bu çalışmada genç tenisçilerin başarılı ve başarısız tenis servisi atışları arasındaki eklem açı farkları incelendi. Hastalar ve yöntemler: Dokuz sağlıklı tenisçi (5 kız, 4 erkek; ort. yaş 11.8±0.8 yıl; boy 153.6±7.2 cm; vücut kütle indeksi 42.3±4.1 kg; oyunculuk deneyimleri 6.2±1.5 yıl) çalışmaya katılmak için gönüllü oldu ve gerçek tenis maçında olduklarını varsayarak atabilecekleri kadar hızlı servis atışı yaptı. Başarılı ve başarısız servis atışları saniyede 60 resim kaydedebilen iki adet kamera ile kaydedildi ve daha sonra Pictran yazılımı ile analiz edildi. Topa vuruş öncesi, vuruş anı ve vuruş sonrasındaki eklem açıları karşılaştırıldı. Bulgular: Bağımlı değişkenler t-testi ile analizi yapılan bu üç vuruş safhasında başarılı ve başarısız servisler arasında anlamlı bir fark görülmedi. Sonuç: Çalışmanın bulguları servis atışının vuruş öncesi, vuruş anı ve vuruş sonrası safhalarında başarılı ve başarısız denemeler arasında bir fark olmadığını ortaya koydu. Servis atışı sırasında olası eklemsel değişikliklerin ortaya çıkartılması amacıyla daha detaylı incelemelerin yapılması gerekmektedir.

-

Bu çalışmada, buz hokeyinde kullanılan dinamik bir slap-shot vuruşunda dirsek ve diz eklemlerinin açısal kinematiği fotogrametrik metodlar kullanılarak incelenmiştir. Diz ve dirsek kinematiği tanımının elde edilebilmesi için, farklı takımlardan 4 sağ sopa Türk buz hokeyi oyuncusu bu çalışmaya gönüllü olarak katılmıştır. Yükleme, temas ve takip evreleri 2 adet DragonFly ExpressTM dijital video kamera ile çekilmiştir. Değerlendirme fotogrametrik bir yazılım olan Pictran 2.9 yazılımı ile yapılmıştır. Sonuçlar, dirsek açısı için önceki çalışmalarla tutarlılık gösterirken, diz eklem açısı için genel bir strateji elde edilememiştir.

Coğrafi bilgi sistemleri, jeoistatistik ve aster verileri kullanılarak Beyşehir gölü su kalitesi dağılımının belirlenmesi

Yersel fotogrametride kullanılan metrik ve metrik olmayan dijital veya analog kameraların kalibre edilmesi fotogrametrik değerlendirme için çok önemlidir. Son zamanlarda, metrik olmayan dijital kameraların, yersel fotogrametri amaçlı değerlendirme çalışmalarında kullanımı oldukça yaygınlaşmıştır. Bu tip kameraların yersel fotogrametri amaçlı metrik kameralara göre fiyatlarının çok daha düşük olması kullanıcıların ilgisini çekmekte ve birçok projede yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada metrik olmayan kameralar için uygulamada kullanılan distorsiyon modelleri açıklanmış ve Nikon Coolpix-950 dijital kamerasının farklı test alanlarında ve farklı uluslararası yazılımlarla gerçekleştirilen kalibrasyon sonuçları değerlendirilmiştir.

Fotogrametrik değerlendirme işleminde, iç yöneltme elemanlarının belirlenmesi digital fotogrametriye geçişle beraber farklı bir anlam kazanmıştır. Bu çalışmada, görüntü koordinat sistemi ile piksel koordinat sistemi arasındaki dönüşüm parametrelerini ve resim kenar göstergelerini yarı otomatik olarak belirlemek amacıyla Borland C++ Builder dilinde bir yazılım geliştirilmiştir. Ölçme işlemleri ise, eşleme yöntemlerinden çapraz ilişki yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.

Digital görüntülerden otomatik Sayısal Yükseklik Modeli (SYM) oluşturma digital fotogrametrinin ana görevlerinden biridir. Bu çalışmada digital fotogrametride yarı otomatik olarak SYM elde edebilmek amacıyla Borland C++ Builder programlama dilinde bir yazılım geliştirilmiştir. Selçuk Üniversitesi Kampus alanı içerisindeki oluşturulan test alanlarına ait SYM'in yarı otomatik ölçmeleri, geliştirilen yazılımda çapraz ilişki eşleme yöntemi kullanılarak elde edilmiş ve bu değerler jeodezik yöntemler uygulanarak elde edilen SYM değerleri ile karşılaştırılmıştır.

Günümüzde fotogrametrik alet, yöntem ve tekniklerde çok hızlı gelişmeler meydana gelmektedir. Analog fotogrametrideki kullanılan alet ve yöntemler uzun yıllar kullanılmış ve yerini digital alet ve yöntemlere bırakmıştır. Günümüzde digital fotogrametrik tekniklerle fotogrametrik nirengi ölçmelerinde ve dengelemesinde, gerekse sayısal haritaların üretilmesinde olumlu sonuçlar alınmaktadır. Analitik fotogrametride kullanılan alet ve yöntemler günümüzde yaygın olarak kullanılmakla beraber bu sistemlerin fonksiyonlarını tamamladıkları gözlenmektedir. Her iki sistemin yerini alan ve son yıllarda oldukça aşama kaydeden ve hızla gelişen digital fotogrametri yöntemleri ve digital fotogrametrik stereo çalışma iş istasyonları ile digital mono ve stereo hava fotoğrafı ve uydu görüntülerini kullanılabilmesi raster ve vektör verilerin birlikte görüntülenerek çıktılarının alınabilmesi, çok farklı ürünlerin elde edilebilmesi gibi kolaylıkları nedeniyle yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bu yazıda digital fotogrametrik stereo iş istasyonlarının çalışma yapısı incelenmiştir.

Yeryüzünün topografik şekli, değişik bilim dallan tarafından günümüze kadar değişik çalışmalara konu olmuştur. Yeryüzü verilerinden etkin olarak yararlanabilmek için; değişik ürünler elde edebilmek amacıyla yeryüzü yüzeyinin bilgisayar destekli modellendirilmesinde birçok çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada, sayısal yükseklik modellerinden ürün elde etmeye ilişkin matematik modelle, yeri elde etme yöntemleri, teorik olarak açıklanmıştır. Ayrıca: 1 $km^2$'lik test alanında fotogrametrik modellerden ilerlemeli ve seçmeli örnekleme yöntemleriyle oluşturulan sayısal yükseklik modellerinden elde edilen sonuçlar, ulusal ve uluslararası standartlarla karşılaştırılmıştır.