Yıl: 2010 Cilt: 19 Sayı: 76 Sayfa Aralığı: 25 - 35 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi

Öz:
Bu çalışmada, Doðu Karadeniz Bölgesi'nde, Rize ilinin Ardeşen ve Çamlıhemşin ilçeleri sınırları içinde bulunan Fırtına Deresi'nin su kalitesini belirlemek amacıyla araştırılmıştır. Bu çalışma Mayıs 2006-Nisan 2008 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışma süresince tespit edilen yedi istasyondan her ay su örnekleri alınmış ve elde edilen değerler (en küçük, en büyük, ortalama) şu şekilde bulunmuþtur: pH(6.88-7.61- 7,16±0,0121), toplam çözünmüş katı madde (TDS) (14,20-42,10-28,28±0,43 ppm), bikarbonat (HCO- 3)(36,60-122,00-66,88±1,05 mg/L), karbondioksit (CO2)(0,88-4,10-2,28±0,05 mg/L), biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOI5)(0,60-4,40-1,85±0,05 mg/L), kalsiyum (Ca++)(6,01-16,03-9,86±0,16 mg/L), magnezyum (Mg++)(0,01-5,59-1,89±0,09 mg/L), toplam sertlik (17,00-47,00-32,29±0,49 mg/L), nitrit azotu (NO- 2 -N)(BSA-0,0083-0,0012±0,0001 mg/L), nitrat azotu (NO- 3 -N)(0,0001-5,47-1,36±0,0873 mg/L), amonyum azotu (NH+4 -N)(0,0006-0,0140-0,0048±0,0002 mg/L), fosfat fosforu (PO-3 4 -P)(BSA- 0,42-0,12±0,0084 mg/L), askıda katı madde (0,60-78,30-11,37±1,21 mg/L), alkalinite (10,00-85,00- 46,04±1,20 mg/L), su sıcaklığı (4,00-18,96-10,53±0,40°C), çözünmüş oksijen (8,17-13,78-10,71±0,11 mg/L), çözünmüş oksijen doygunluğu (75,20-82,50-79,54±1,97 %), türbidite (0,27-57,03-9,89±0,90 NTU) ve iletkenlik (19,50-85,26-54,77±1,04 μS/cm). Fırtına Deresi suyunun fiziksel ve kimyasal tüm özellikleri, su kirliliği mevzuatında bildirilen kıta içi su kalite standartları göre incelendiğinde fosfat fosforu hariç yüksek kaliteli (Sınıf 1) su standardında ve insani tüketim amaçlı sular hakkında yönetmeliğe uygun olduğu anlaşılmaktadır, Dolayısıyla Fırtına Deresi sularının; sadece dezenfeksiyon ile içme suyu temininin yanında, rekreasyonel amaçlar, su ürünleri yetiştiriciliği ve diğer amaçlar için kullanılabilir su özelliğinde olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: su kaynakları Rize fizikokimyasal özellikler Fırtına Deresi Karadeniz Bölgesi su ihtiyacı su kalitesi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksungur M, Alkan A, Zengin B, Tabak İ, Yılmaz C (2007) Karadeniz Alabalığının Tatlısu Ortamındaki Göçü Üzerine Bazı Çevresel Parametrelerin Etkisi. Ekoloji 65, 28-35.
  • Alaş A, Çil OŞ (2002) Aksaray İline İçme Suyu Sağlayan Bazı Kaynaklarda Su Kalite Paremetrelerinin incelenmesi. Ekoloji 42, 40-42.
  • Alemdağ N (1993) Rize Fırtına Deresi'nin Alabalık Yetiştiriciliği Yönünden İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Anonymous (1994) Standard Statistical Classification of Surface Freshwater Quality for the Maintenance of Aquatic Life. In: Readings in International Environment Statistics, (UNECE) United Nations Economic Commission for Europe.
  • Anonymous (1998) Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. APHA, AWWA, WEF, Washington DC.
  • Anonymous (2004) Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği. Resmi Gazete 25687, T.C. Baþbakanlık, Ankara.
  • Anonymous (2005) İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete 25730, T.C. Başbakanlık, Ankara.
  • Aras MS, Bircan R, Aras NM (1995) Genel Su Ürünleri ve Balık Üretim Esasları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Erzurum.
  • Aydın H, Yandı İ, (2002) Karadeniz Alası (Salmo trutta labrax Pallas 1811)'ın Doğu Karadeniz Bölgesi'nde Yumurtlama Alanlarının Durumu. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi 19, 3-4, 501-506.
  • Boyd CE, Lichtkopper F (1980) Water Quality Management in Pond Fish Culture. Auburn University, Alabama Agricultural Experiment Station Press, Auburn, Alabama.
  • Boyd CE (1990) Water quality in ponds for aquaculture. Auburn University, Alabama Agricultural Experiment Station Press. Auburn, Alabama.
  • Boyd CE, Tucker CS (1998) Pond aquaculture water quality management. Kluwer Academic Publishers. Norwell, Massachusetts.
  • Çelikkale MS (1994) İçsu Balıkları Yetiştiriciliği. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Deniz Bilimleri Fakültesi Yayınları, Trabzon.
  • Çelikkale MS, Düzgüneş E, Okumuş İ (1999). Türkiye Su Ürünleri Sektörü, Potansiyeli, Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul.
  • Emerson K, Russo RC, Lund RE, Thurston RV (1975) Aqueous ammonia equilibrium calculations: Effect of ph and temperature. Journal of the Fisheries Research Board of Canada 32, 2379-2388.
  • Erençin Z, Köksal G (1981) İçsular Temel Bilimleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Ertürk A, Sivri N (2005) Akarsu Su Kalitesi Modellemede Kişisel Bilgisayarların Kullanılabilirliği - Qual2e Örneği. Türk Sucul Yaşam Dergisi 3, 4, 317-324.
  • Giritlioğlu T (1975) İçme Suyu Kimyasal Analiz Metotları. İller Bankası Yayını No: 18, Ankara.
  • Goldman C, Horn AC (1983) Limnology. Mc Graw International Book Company, Tokyo.
  • Göksu ZL (2003) Su Kirliliği. Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No: 7, Nobel Kitabevi, Adana.
  • Güler Ç (1997) Su Kalitesi. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Kara C, Çömlekçioğlu U (2004) Karaçay (Kahramanmaraş)'ın Kirliliğinin Biyolojik ve Fiziko- Kimyasal Parametrelerle İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi 7, 1, 1-7.
  • Karaçam H, Alemdağ N, Boran M (1994) Fırtına Deresi'nin Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Su Ürünleri Dergisi 11, 42-43, 63-69.
  • Soylak M, Doğan M (2000) Su Kimyası. Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri.
  • Tabak İ, Aksungur M, Zengin M, Yılmaz C, Aksungur N, Alkan A, Zengin B, Mısır S (2002) Karadeniz Alabalığı (Salmo trutta labrax)'nin Biyoekolojik Özelliklerinin Tespiti ve Kültüre Alınabilirliğinin Araştırılması. Proje Sonuç Raporu, Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Trabzon.
  • Tepe Y (2009) Reyhanly Yenişehir Gölü(Hatay) Su Kalitesinin Belirlenmesi. Ekoloji 70, 38-46.
  • Tepe Y, Boyd CE (2003) A reassessment of nitrogen fertilization for sunfish ponds. Journal of World Aquaculture Society 34, 4, 505-511.
  • Tommasso JR (1994) The toxicity of nitrogenous wastes to aquaculture animals. Rewiews of Fisheries Science 2, 291-314.
  • Turan D (2003) Rize ve Artvin Yöresindeki Tatlısu Balıklarının Sistematik ve Ekolojik Yönden İncelenmesi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Verep B, Serdar O, Turan D, Şahin C (2005) İyidere (Trabzon)'nin Fiziko-Kimyasal Açıdan Su Kalitesinin Belirlenmesi. Ekoloji 57, 26-35.
  • Yılmaz F (2004) Mumcular Barajı (Muğla-Bodrum)'nın Fiziko-Kimyasal Özellikleri. Ekoloji 50, 10- 17
APA GEDİK K, Verep B, TERZİ E, FEVZİOĞLU S (2010). Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. , 25 - 35.
Chicago GEDİK Kenan,Verep Bülent,TERZİ Ertuğrul,FEVZİOĞLU Sedef Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. (2010): 25 - 35.
MLA GEDİK Kenan,Verep Bülent,TERZİ Ertuğrul,FEVZİOĞLU Sedef Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. , 2010, ss.25 - 35.
AMA GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. . 2010; 25 - 35.
Vancouver GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. . 2010; 25 - 35.
IEEE GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S "Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi." , ss.25 - 35, 2010.
ISNAD GEDİK, Kenan vd. "Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi". (2010), 25-35.
APA GEDİK K, Verep B, TERZİ E, FEVZİOĞLU S (2010). Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji, 19(76), 25 - 35.
Chicago GEDİK Kenan,Verep Bülent,TERZİ Ertuğrul,FEVZİOĞLU Sedef Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji 19, no.76 (2010): 25 - 35.
MLA GEDİK Kenan,Verep Bülent,TERZİ Ertuğrul,FEVZİOĞLU Sedef Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji, vol.19, no.76, 2010, ss.25 - 35.
AMA GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji. 2010; 19(76): 25 - 35.
Vancouver GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi. Ekoloji. 2010; 19(76): 25 - 35.
IEEE GEDİK K,Verep B,TERZİ E,FEVZİOĞLU S "Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi." Ekoloji, 19, ss.25 - 35, 2010.
ISNAD GEDİK, Kenan vd. "Fırtına Deresi (Rize)'nin fiziko-kimyasal açıdan su kalitesinin belirlenmesi". Ekoloji 19/76 (2010), 25-35.