Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi

Kanbur, Aysun; ŞAHİN, Emine Tuğba

Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi

Emine Tuğba ŞAHİN, (Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, Türkiye)

Aysun KANBUR (astamonu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Kastamonu, Türkiye)

Journal of nursology (Online)

10 0

Yıl: 2022 Cilt: 25 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 7 - 12 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-08-2022

Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi

Öz:

Amaç: Araştırmanın amacı presenteizmin iş performansı (görev performansı ve bağlamsal performans) üzerin- deki etkisinin değerlendirilmesidir. Yöntemler: Araştırma, gerekli izinler alınarak Kastamonu Dr. Münif İslamoğlu Devlet Hastanesi bünyesinde çalışan hekim ve hemşirelerin katılımı ile yürütülmüştür. Araştırma verilerinin toplanmasında anket tekniğin- den yararlanılmıştır. Anketin oluşturulmasında katılımcıların presenteizm yönelimlerini belirlemek amacıyla “Stanford Presenteizm Ölçeği (SPS-6)” ve katılımcıların iş performanslarını belirlemek üzere ise “İş Performan- sı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma hipotezleri korelasyon analizi ve regresyon analizinden yararlanılarak test edilmiştir. Bulgular: Elde edilen bulgular presenteizm (işte varolamama) ve iş performansı üzerindeki etkisini görev per- formansı ve bağlamsal performans açısından ortaya koymaktadır. Beklenilenin aksine araştırmaya konu olan örneklemde presenteizmin iş performansı ve boyutları olarak görev performansı ve bağlamsal performans üzerinde anlamlı ve pozitif etkisi olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Presenteizm ve performans ilişkisinin çok yönlü ve karmaşık yapısı içerisinde bu araştırmadan elde edilen bulgular presenteizmin iş performansı üzerindeki pozitif etkisini vurgulayan niteliktedir. Presenteizm ile performans arasındaki pozitif yönlü ilişki presenteizmin bir problem olarak ele alınması gerçeğini ortadan kaldırmamalıdır.

Anahtar Kelime:

Presenteeism in Healthcare Professionals and its Effect on Job Performance (Contextual Performance / Task Performance)

Öz:

Objective: The purpose of the research is to evaluate the effect of presenteeism on job performance (task performance and contextual performance). Methods: The research is conducted with the involvement of doctors and nurses working in Kastamonu Dr. Münif İslamoğlu State Hospital with getting the required permissions. For collecting the data of the research, questionnaire technique is used. In the questionnaire, “Stanford Presenteeism Scale (SPS-6)” is used to identi- fy the presenteeism tendency of the participants. Furthermore, “Job Performance Scale” is used to determine their job performance. The hypotheses of the research were tested with correlation analysis and regression analysis. Results: The findings reveal the effect of presenteeism on job performance in terms of task performance and contextual performance. Contrary to what was expected, it was determined that presenteeism had a signifi - cant and positive effect on job performance and task performance and contextual performance as its dimen- sions in the sample subject to the study. Conclusion: Within the versatile and complex structure of the relationship between presenteeism and perfor- mance, the findings obtained from this research emphasize the positive effect of presenteeism on job perfor- mance. The positive relationship between presenteeism and performance should not eliminate the fact that presenteeism is treated as a problem.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Çiftçi B. İşte Var Ol(Ama)ma Sorunu ve İşletmelerin Uygulayabileceği Çözüm Önerileri. Çalışma ve Toplum. 2010;1:153-174.
2. Seçkin Aİ, Çakmak YY. Presenteizm ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Spor Genel Müdürlüğü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Bus Manag Studies Int J. 2019;7(4):1291-1310. [Crossref]
3. Lowe GS. Here in Body, Absent in Productivity. Canadian HR Report- er - The National Journal of Human Resource Management, 2002; December 2.
4. İşcan ÖF, Moç T. Çalışanların Presenteizm (İşte Sözde Var Olma) Davranışlarının İşe Yabancılaşmalarına Etkisi: Bir Kamu Kurumu Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2018;10(3):379-402. [Crossref]
5. Kaplanseren S, Nart S. Psikolojik Güçlendirme ve Presenteeism İl - işkisinde Örgütsel İletişimin Aracılık Etkisi: Y Kuşağı Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2020;18(38):913- 941. [Crossref]
6. Demirbulat Ö, Bozok D. Presenteeism (İşte Varolamama) ile Yaşam Doyumu, Fiziksel ve Ruhsal İyilik Halinin Etkileşimine Yönelik Seya- hat Acentası İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma. KMUSEKAD 2015;16(27):7-13.
7. Gilbreath B, Karimi L. Supervisor Behavior and Employee Presentee- ism. IJHCS. 2012;7(1):114-131.
8. Yalım D. Hastayız Yine de Ofisteyiz: İnsan Kaynaklarında Yeni Eğilim- ler. İstanbul: Hayat Yayıncılık, 2005.
9. Hansen CD, Andersen JH. Going Ill To Work-What Personal Circum- stances, Attitudes and Work-Related Factors are Associated with Sickness Presenteeism? Soc Sci Med. 2008;67(6):956-964. [Crossref]
10. Firns I, Travaglione A, O’Neill G. Absenteeism in Times of Rapid Orga- nizational Change. Strategic Change. 2006;15:113-128. [Crossref]
11. Schultz AB, Chen CY, Edington DW. The Cost and Impact of Health Conditions on Presenteeism to Employers. Pharmacoeconomics. 2009;27(5):365-378. [Crossref]
12. Çiçeklioğlu H, Taşlıyan M. Eğitim Kurumu Çalışanlarının Presentee- ism (İşte Var Olamama) Algılarının Performanslarına Olan Etkisi ve Sosyo-Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. OPUS Uluslar- arası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2019;14(20):22-53. [Crossref]
13. Baker-McClearn D, Greasley K, Dale J, Griffith F. Absence Manage - ment and Presenteeism: The Pressures on Employees to Attend Work and The Impact of Attendance on Performance. Hum Resour Manag J. 2010;20(3):311-328. [Crossref]
14. Doğan H. Örgütsel Adalet Algısı ile İş Performansı Arasındaki İlişki. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2018;20(2):26-45.
15. Borman WC, Motowidlo SJ. Expanding the Criterion Domain to In - clude Elements of Contextual Performance. In N. Schmitt & W.C. Borman (Eds.), Personnel Selection in Organizations. San Francisco, Ca: Jossey Bass, 1993.
16. Ünlü O, Yürür Ş. Duygusal Emek, Duygusal Tükenme ve Görev/ Bağlamsal Performans İlişkisi: Yalova’da Hizmet Sektörü Çalışanları ile Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte- si Dergisi. 2011;37:183-207.
17. Akbaş Tuna, A. Örgütsel Kısıtların Görev Performansı ve Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2020;12(2):1834-1847. [Crossref]
18. Özer E, Özdoğan ON. Personel Güçlendirmenin İşgörenlerin İş Per- formansına Etkisi: Afyonkarahisar Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2019;11(2):1205-1224. [Crossref]
19. Gök S, Akgemci̇ T. Farklı İnançlara Sahip Çalışanlar Açısından Çalışma Ahlâkı Değerlerinin İş Performansı Üzerindeki Etkisi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 2020;6(1):41-60. [Crossref]
20. Demirbilek İ, Karabay ME, Görmüş İ. Türk Sigorta Şirketlerinde Çalışanların Proaktif Kişilik Özelliklerinin Bağlamsal ve Görev Perfor- manslarına Etkisinin Araştırılması. IJER. 2020;28:101-117. [Crossref]
21. Jawahar JIM, Carr D. Conscientiousness and Contextual Perfor- mance. J Manag Psychol. 2007;22(4):330-349. [Crossref]
22. Fisher GB, Hartel CE. Evidence for Crossvergence in the Perception of Task and Contextual Performance: A Study of Western Expatriates Working in Thailand. Cross Cultural Management: An International Journal. 2004;11(2):3-15. [Crossref]
23. Eugene FSR, Alvarez K, Thompson LF. The Construct Validity of Concep- tual and Operational Definitions of Contextual Performance and Relat- ed Constructs. Hum Resour Manag J. 2009;19:104-116. [Crossref]
24. Mohammed S, Mathieu JE, Bartlett AL. Technical-Administrative Task Performance, Leadership Task Performance, and Contextual Perfor- mance: Considering The Influence of Team-and Task-Related Compo- sition Variables. J Organ Behav. 2002;23(7):795-814. [Crossref]
25. Borman WC. The Concept of Organizational Citizenship. Curr Dir Psy- chol Sci. 2004;13(6):238-241. [Crossref]
26. Motowidlo SJ, Borman WC, Schmit MJ. A Theory of Individual Differ- ences in Task and Contextual Performance. Human Performance. 1997;10(2):71-83. [Crossref]
27. Aslan M, Doğan S. Dışsal Motivasyon, İçsel Motivasyon ve Perfor- mans Etkileşimine Kuramsal Bir Bakış. Süleyman Demirel Üniversi- tesi Vizyoner Dergisi. 2020;11(26):291-301.
28. Schaufeli W, Salanova M, Gonzalez-Roma V, Bakker AB. The Measure- ment of Engagement and Burnout: A Two Sample Confirmatory Fac- tor Analytic Approach. The Journal of Happiness Studies. 2002;3:71- 92. [Crossref]
29. Bakker AB, Demerouti E. Towards a Model of Work Engagement. Ca- reer Development International. 2008;13(3):209-223. [Crossref]
30. Sonnentag S. Recovery, Work Engagement, and Proactive Behavior: A New Look at the Interface between Nonwork and Work. J Appl Psy- chol. 2003;88(3):518-528. [Crossref]
31. Eyiusta MC. İşgörenlerin Güçlendirme Algılarının Sorumluluk Üs- tlenme Davranışları Üzerindeki Etkisi: İşe Adanmışlık ve İş Tatmini Değişkenlerinin Aracılık Rolü. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;43:68-78.
32. Schaufeli BW, Taris WT, Rhenen VW. Workaholism, Burnout, and Work Engagement: Three of a Kind or Three Different Kinds of Em- ployee Well-Being? Applied Psychology: An International Review. 2008;57(2):173-203. [Crossref]
33. Kanbur E, Kanbur A. Presenteizm ile İşe Adanmışlık Arasındaki İlişki- nin İncelenmesi. Eurasian Conference on Language & Social Scienc- es, Antalya, 2018.
34. Pilette PC. Presenteeism in Nursing: A Clear and Present Danger to Productivity. J Nurs Admin. 2005;35(6):300-303. [Crossref]
35. Ferreira AI, Martinez LF. Presenteeism and Burnout among Teach- ers in Public and Private Portuguese Elementary Schools. IJMHR. 2012;23(20):4380-4390. [Crossref]
36. Çoban Ö, Harman S. Presenteeism: Nedenleri, Yarattığı Örgüt- sel Sorunlar ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Alanyazın Taraması. Selçuk Üniversitesi, İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2012;12:157-178.
37. Demirgil Z, Mücevher HM. Meslek Yüksekokullarında Presenteeism: İdari ve Akademik Personel Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz. MAKU SOBED. 2017;9(21):237-253. [Crossref]
38. Yılmaz GY, Günay G. Presenteeism ve İş Stresinin Çalışan Perfor- mansına Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. SSRJ. 2020;9(1):91- 106.
39. Shan G, Wang S, Wang W, Guo S, Li Y. Presenteeism in Nurses: Prev- alence, Consequences, and Causes From the Perspectives of Nurses and Chief Nurses. Front Psychiatry. 2021;11:1-10. [Crossref]
40. Wada K, Arakida M, Watanabe R, Negishi M, Sato J, Tsutsumi A. The Economic Impact of Loss of Performance due to Absentee- ism and Presenteeism Caused by Depressive Symptoms and Co - morbid Health Conditions among Japanese Workers. Ind Health. 2013;51(5):482-489. [Crossref]
41. Cooper CL, Lu L. Presenteeism at Work. New York: Cambridge Uni - versity Press, 2018. [Crossref]
42. Giæver F, Lohmann-Lafrenz S, Lovseth LT. Why Hospital Physicians Attend Work While İll? The Spiralling Effect of Positive and Negative Factors. BMC Health Serv Res. 2016;16:548. [Crossref]
43. Karanika-Murray M, Pontes HM, Griffiths MD, Biron C. Sickness Pre- senteeism Determines Job Satisfaction via Affective-Motivational States. Soc Sci Med. 2015;139:100-106. [Crossref]
44. Krejcie RV, Morgan DW. Determining Sample Size for Research Activ- ities. Educ Psychol Meas. 1970;30:607-610. [Crossref]
45. Koopman C, Pelletier KR, Murray JF, Sharda CE, Berger ML, Turpin RS, Hackleman P, Gibson P, Holmes DM, Bendel T. Stanford Presentee- ism Scale: Health Status and Employee Productivity. J Occup Envi- ron Med. 2002;44(1):1-12. [Crossref]
46. Baysal Aİ, Baysal G, Aksu G, Aksu G. Presenteeism (İşte Varolma- ma Sorunu) ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Adnan Menderes Üniversitesi Akademik Personeli Üzerinde Bir Uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges. 2014; Özel Sayı, 134-52.
47. Bağcı Z. Çalışanların İş Doyumunun Görev ve Bağlamsal Performan- sları Üzerindeki Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2014;24:58-72.
48. Goodman SA, Svyantek DJ. Person-Organization Fit and Contextual Performance: Do Shared Values Matter. J Vocat Behav. 1999;55:254- 75. [Crossref]
49. Güneş S, Bayer N, Bulut S. Hemşirelerde Presenteeism Davranışı: Bir Özel Hastane Örneği. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;4(3):199- 207. [Crossref]
50. Aslan M, Ulupınar F. Hemşirelikte bakım kalitesi ve hasta güvenliği için bir tehlike: İşte var olamama. HEAD. 2020;17(3):267-272.
51. Nwosu A, Ossai E, Onwuasoigwe O, Ezeigweneme M, Okpamen J. Burnout and presenteeism among healthcare workers in Nigeria: Implications for patient care, occupational health and workforce pro- ductivity. J Public Health Res. 2021;10(1):1900-1907. [Crossref]
52. Kandemir A, Şahin B. Determining the level and cost of sickness presenteeism among hospital staff in Turkey. Int J Occup Saf Ergon. 2017;23(4):501-509. [Crossref]
53. Çiçeklioğlu H, Taşlıyan M. Eğitim Kurumu Çalışanlarının Presentee- ism (İşte Var Olamama) Algılarının Performanslarına Olan Etkisi ve Sosyo-Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. OPUS Uluslar- arası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2019;14(20):22-53. [Crossref]
54. Yılmaz GY, Günay G. Presenteeism ve İş Stresinin Çalışan Perfor- mansına Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Social Sciences Research Journal. 2020;9(1):91-106.
55. Tangchareonsamut J, Wongrathanandha C, Khamsee S, Aekpla- korn,W. Association of work performance with absenteeism and presenteeism among support workers in a medical school hospital, Thailand. Journal of Health Research. 2021; EarlyCite. [Crossref]
56. Yalçın B, Sürgevil-Dalkılıç O. İş Yerinde Var Ol (ma) ma (Presenteeism) Durumuna İlişkin Kavramsal Bir İnceleme. Yönetim ve Organizasyon Araştırmaları Dergisi. 2020;5(2):31-56. [Crossref]
57. Bakan İ, Doğan İF, Yılmaz YS, Oğuz M. Sağlık Personellerinde Pre- senteism Algısının Stres ve Performans Üzerindeki Etkisi: Bir Alan Araştırması. The Journal of Academic Social Science Studies. 2018;66:373-386. [Crossref]
58. Karanika-Murray M, Biron C. The health-performance framework of presenteeism: Towards understanding an adaptive behaviour. Hu- man Relations. 2020;73(2):242-261. [Crossref]
59. Martinez LF, Ferreira AI. Sick at Work: Presenteeism among Nurses in A Portuguese Public Hospital. Stress and Health. 2012;28:297- 304.

APA	ŞAHİN E, Kanbur A (2022). Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. , 7 - 12.
Chicago	ŞAHİN Emine Tuğba,Kanbur Aysun Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. (2022): 7 - 12.
MLA	ŞAHİN Emine Tuğba,Kanbur Aysun Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. , 2022, ss.7 - 12.
AMA	ŞAHİN E,Kanbur A Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. . 2022; 7 - 12.
Vancouver	ŞAHİN E,Kanbur A Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. . 2022; 7 - 12.
IEEE	ŞAHİN E,Kanbur A "Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi." , ss.7 - 12, 2022.
ISNAD	ŞAHİN, Emine Tuğba - Kanbur, Aysun. "Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi". (2022), 7-12.

APA	ŞAHİN E, Kanbur A (2022). Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. Journal of nursology (Online), 25(1), 7 - 12.
Chicago	ŞAHİN Emine Tuğba,Kanbur Aysun Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. Journal of nursology (Online) 25, no.1 (2022): 7 - 12.
MLA	ŞAHİN Emine Tuğba,Kanbur Aysun Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. Journal of nursology (Online), vol.25, no.1, 2022, ss.7 - 12.
AMA	ŞAHİN E,Kanbur A Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. Journal of nursology (Online). 2022; 25(1): 7 - 12.
Vancouver	ŞAHİN E,Kanbur A Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi. Journal of nursology (Online). 2022; 25(1): 7 - 12.
IEEE	ŞAHİN E,Kanbur A "Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi." Journal of nursology (Online), 25, ss.7 - 12, 2022.
ISNAD	ŞAHİN, Emine Tuğba - Kanbur, Aysun. "Sağlık Çalışanlarında Presenteizm (İşte Varolamama) ve İş Performansı (Görev Performansı / Bağlamsal Performans) Üzerindeki Etkisi". Journal of nursology (Online) 25/1 (2022), 7-12.