Yıl: 2022 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 788 - 812 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.51120/NEUHFD.2022.65 İndeks Tarihi: 03-01-2023

Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri

Öz:
Yargı denetimi, kamu hukukumuzun temel taşıdır. Yargı denetimi yoluyla Yüksek Mahkeme, kamu yönetimine önemli bir katkı sağlamaktadır. Hakları, yükümlülükleri veya çıkarları kanunla korunan veya tanınan herhangi bir mahkeme veya başka bir kamu otoritesinin kararından etkilenen her kişi, kanuna uygun olarak, bu kararın yargısal denetimi için yargıya başvurma hakkına sahiptir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde anayasal zeminde öngörülen Emirnameler İlkesi İngiliz Dönemi’nden beri Kıbrıs’ta uygulanmaktadır. Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin 1985 Anayasasında yer alan 151. madde 3. fıkra kapsamında öngörülen Mandamus Emirnamesi incelenmiş ve halen dar çerçevede uygulanma alanı olduğuna değinilmiştir.
Anahtar Kelime: Mandamus İngiliz Hukuku Kıbrıs Türk Hukuku Emir Kamu Yararı

Mandamus Ordinance and Its Place in Turkish Cypriot Law

Öz:
Judicial review is the cornerstone of our public law. Through judicial review, the Supreme Court makes an important contribution to public administration. Every person affected by the decision of any court or other public authority whose rights, obligations or interests are protected or recognized by law has the right to apply for judicial review of that decision, in accordance with the law. In the Turkish Republic of Northern Cyprus, the principle of Orders envisaged on the constitutional basis has been implemented in Cyprus since the British period. In this study, an evaluation has been made on the mandamus ordinance envisaged within the scope of the 3rd paragraph of article 151 of the 1985 Constitution and stated the principle which is used by the narrow framework since its application.
Anahtar Kelime: Mandamus English Law Turkish Cypriot Law Order Puplic Interest

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • (?), “Control of Governor by Mandamus”, Columbia Law Review, Vol. 6, No. 6, Haziran 1906, ss. 453-454.
  • (?), “Quo Warranto, Resolution of Disputes -- Right to Public Office”, California Attorney General's Office, 1990, ss.1-24, ss.5-10.
  • Anayasa Mahkemesi 5/1977; Yargıtay/Asli Yetki 10/1976.
  • Audrey, Davis, A Return To The Traditional Use Of The Writ Of Mandamus, Lewis & Clark Law review, Vol 24.4, 2020, ss.1527-1548.
  • Bamzai,Aditya, The Origins of Judicial Deference to Executive Interpretation, The Yale Law Journal, Vol. 126, No. 4, Şubat 2017, ss. 908-1001.
  • Bellissimo Mario D., Mandamus: A Compelling Remedy?, ss.1-17.
  • Costello, Kevin, “Mandamus and Borough Political Life, 1615 to 1780”, The Journal of Legal History Volume 42, Issue 2, 2021,ss..171-201.
  • Cheney v. United States District Court for the District of Columbia, 542 U.S. 367, 2004.
  • Chitty T. Willes, The Laws of England,Crown Practice, Canada Law Book Company, Limited,Toronto, Canada,1909, s77.
  • Control by Mandamus over Jurisdictional Mistake of Law, Virginia Law Review, Vol. 1, No. 4, Ocak 1914, ss. 320-322.
  • D. 1/2017 Yargıtay/Asli Yetki: 1/2015.
  • D. 11/2021 Yargıtay/Asli/Yetki No: 14/2021.
  • D. 3/2017 Yargıtay/Asli/Yetki No: 17/2017.
  • D.1/1998 Yargıtay Asli Yetki 6/1998.
  • D.6/2021Yargıtay/Asli Yetki No: 3/2021.
  • D.2/2020 Yargıtay/Asli Yetki No: 15:2019.
  • D. 1/2015 Yargıtay/Asli Yetki/İstinaf:1/2014 (Yargıtay/Asli Yetki Dava No:18/2014).
  • D.1/84 Yargıtay/Asli Yetki 3/83.
  • Dragan v. Canada (Minister of Citizenship and Immigration) Case,21 Şubat 2003, (2003), 228
  • F.T.R. 52 (TD): Akt: Bellissimo, Mario D., “Mandamus: A Compelling Remedy?” ss.1-17: https://www.cba.org/cba/cle/pdf/Bellissimo.pdf (Erişim Tarihi: 15.01.2022).
  • E. R. S., Habeas Corpus as a Method of Review: Prohibition: Mandamus, Michigan Law Review, Vol. 41, No. 5 (Nisan 1943), ss. 937-943.
  • Erhurman, Tufan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İdari Yargılama Hukuku, Türk ve İngiliz Hukuk Sistemleriyle Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Işık Kitapevi, Kıbrıs 2012.
  • Fenn Augustus H., Two Questions concerning Mandamus, The Yale Law Journal , Haziran 1893, Vol. 2, No. 6 (Ocak 1893), ss. 219-227.
  • Gay - Torrence (1904) Ekim 18, 1904, 144, 145,147: https://casetext.com/case/gay-v-torrance-2 Goodman, Leonard S., “Mandamus in the Colonies-The Rise of the Superintending Power of American Courts”, The American Journal of Legal History , Oct., 1957, Vol. 1, No. 4, Ekim 1957, ss. 308- 335.
  • Henderson, G., Foundations of English administrative law : certiorari and mandamus in the seventeenth century, Oxford University Press, 1963, s.127-42.
  • İstida No: 1/75, KKTC Yüksek Mahkeme, Asli Yeti,21 Ekim 1975. https://oag.ca.gov/sites/all/files/agweb/pdfs/press/answer-petition-writ.pdf (Erişim Tarihi: 3.02.2022).
  • James E. Pfander, Marbury, Original Jurisdiction, and the Supreme Court’s Supervisory Powers, 101 Columbia Law Rev., 2001. https://www.researchgate.net/publication/272552187_Marbury_Original_Jurisdiction_and_the_Supreme_ Court%27s_Supervisory_Powers (Erişim Tarihi: 2.09.2022)
  • Kapoor, Tanu, “Analysis of Types of Writs under Constitution of India: Landmark Cases”, Latest
  • Laws,2020: https://www.latestlaws.com/articles/analysis-of-types-of-writs-under-constitution-of-india- landmark-cases-by-tanu-kapoor/ (Erişim Tarihi: 3.09.2022)
  • Mandamus in Administrative Actions: Current Approaches, Duke Law Journal, Vol. 1973, ss.207- 217.
  • Mandamus, Britannica Dictionary: https://www.britannica.com/topic/mandamus (Erişim Tarihi: 3.01.2022).
  • Mandamus, The Yale Law Journal, Nisan 1910, Vol. 19, No. 6, Nisan 1910, ss. 462-465.
  • Mandamus. Original Jurisdiction of the Supreme Court of the United States. Mandamus in Aid of Appellate Jurisdiction, Columbia Law Review , Şubat 1933, Vol. 33, No. 2, Şubat 1933, ss. 366-368.
  • Mandamus. Determination of Constitutionality Source: Columbia Law Review, Vol. 24, No. 3, Mart 1924, ss. 317-318.
  • Mandamus. Public School Authorities. Administrative Law, Columbia Law Review , Aralık 1921, Vol. 21, No. 8, ss. 823-824.
  • Mandamus. Revocation of Void License Granted by Mayor , Columbia Law Review, Vol. 28, No. 7 (Nov., 1928), ss. 979-980.
  • Mandamus. Writ to Compel Recognition as Officer of Private Corporation. Mandamus , The Yale Law Journal, Vol. 32, No. 5, Mart, 1923, ss. 503-504.
  • Mandamus: When Issued, Michigan Law Review, Vol. 21, No. 7, Mayıs, 1923, ss. 813-814.
  • Necatigil, Zaim, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Anayasa ve Yönetim Hukuku, Rüstem Kitapevi, İstanbul, 1988.
  • Necatigil, Zaim, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Anayasa ve Yönetim Hukuku, Işık Kitapevi, İstanbul, 2015
  • Prima Face, Thomson Reuters Dictionary, 2022.
  • Review Of Prerogative Writs, Issues Paper/Law Commission, New Zeland,Wellington 2008,ss.1- 44,s.7 https://www.lawcom.govt.nz/sites/default/files/projectAvailableFormats/NZLC%20IP9.pdf (Erişim Tarihi: 16.01.2022).
  • State v. Hurd Case (1895),USA Law, 47: https://law.justia.com/cases/new-jersey/supreme- court/1981/86-n-j-525-0.html
  • Sacrament County Puplic Law Dictionary, Writ, https://saclaw.org/law-101/appeals-topic/ (Erişim Tarihi: 5.02.2022.
  • Tapping, Thomas, “The Law and Practice of The High Prerogative Writ of Mandamus 2” (1853). s 56.
  • The United States Court Of Appeals For The Ninth Circuit, Case: 17-72917, 10/24/2017, ID: 10628844, ss.1- 234.
  • Turhan, Turgut, “Tarihsel Bakış Açısıyla Kıbrıs Türk Hukuk Sistemi”, AÜHFD 2008,ss.253-283.
  • Viner Charles, A General Abridgement of Law and Equity, London, 1742, 422–28.
  • Writ of Mandamus [Writs in Indian Constitution]; https://cdn1.coolgyan.org/wp- content/uploads/2020/10/Writ-of-Mandamus.pdf (Erişim Tarihi: 13.01.2022).
  • Yargıtay/Asli Yetki 10/76, 9 Aralık 1976, https://www.mahkemeler.net/Kararlar/Yargitay/asli- yetki/kno/1976/K-10-76.doc (Erişim Tarihi 10.10.2022)
APA Gözügüzelli E (2022). Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. , 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
Chicago Gözügüzelli Emete Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. (2022): 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
MLA Gözügüzelli Emete Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. , 2022, ss.788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
AMA Gözügüzelli E Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. . 2022; 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
Vancouver Gözügüzelli E Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. . 2022; 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
IEEE Gözügüzelli E "Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri." , ss.788 - 812, 2022. 10.51120/NEUHFD.2022.65
ISNAD Gözügüzelli, Emete. "Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri". (2022), 788-812. https://doi.org/10.51120/NEUHFD.2022.65
APA Gözügüzelli E (2022). Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, 5(2), 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
Chicago Gözügüzelli Emete Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi 5, no.2 (2022): 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
MLA Gözügüzelli Emete Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, vol.5, no.2, 2022, ss.788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
AMA Gözügüzelli E Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi. 2022; 5(2): 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
Vancouver Gözügüzelli E Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri. Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi. 2022; 5(2): 788 - 812. 10.51120/NEUHFD.2022.65
IEEE Gözügüzelli E "Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri." Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, 5, ss.788 - 812, 2022. 10.51120/NEUHFD.2022.65
ISNAD Gözügüzelli, Emete. "Mandamus Emirnamesi ve Kıbrıs Türk Hukukundaki Yeri". Necmettin Erbakan Üniversitesi hukuk fakültesi dergisi 5/2 (2022), 788-812. https://doi.org/10.51120/NEUHFD.2022.65