Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 70 Sayfa Aralığı: 369 - 383 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.57083/adaletdergisi.1285766 İndeks Tarihi: 03-08-2023

YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE

Öz:
Pandemi süreci ile birlikte, dijitalleşmenin, hayatın tüm alanlarında etkisinin hissedilir boyuta taşındığı bilinmektedir. Disiplinler dönüşmeye başlamış, bu dönüşüm çeşitli çalışmalarla anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Sosyal bilimlerin tüm alanlarında olduğu gibi hukuk da bu dönüşümden payını alan temel disiplinlerden bir tanesidir. Özellikle devletlerin dijitalleşme çabaları, insan ve toplum üzerinde bıraktığı etkilerle beraber, kamu hukukunu da etkilemeye ve dönüştürmeye başlamıştır. Kamu hukukunun temel dallarından biri olan anayasa hukuku da bu dönüşümden payını almaktadır. Dijitalleşen insan, toplum ve devletler, önümüzdeki süreçte, anayasaların da dönüşmesine zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmada, özellikle -henüz çok da tartışılmayan- dijitalleşmenin anayasa yapım, uygulama ve değiştirme süreçlerine olası etkileri tartışılmaya çalışılacaktır. Anayasa yapım, uygulama ve değiştirilme süreçlerinde dijitalleşmenin sunduğu imkanlar nelerdir? Dijitalleşmenin sunduğu imkanlarla beraber olası sorunlar neler olabilir? Bu iki soru ekseninde, dijitalleşme ve yapay zekânın, dijital çağa uygun bir “akıllı anayasa” gündeme getirip getiremeyeceği araştırılmaktadır. Genelde dijitalleşmenin özelde ise yapay zekânın etkisi ile ortaya çıkacağı düşünülen “akıllı anayasa” kavramına teorik ve pratik bir çerçeve kazandırmak çalışmanın temel hedeflerindendir.
Anahtar Kelime: Anayasa Hukuku Devlet Teorisi Yapay Zekâ Ve Hukuk Bilişim Ve Teknoloji Hukuku Anayasa Teorisi.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anayurt Ö, Anayasa Hukuku Genel Kısım”, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
  • Atar Y, “Anayasa Yapım Sürecinin Demokratik İlkeleri”, Yıl: 5, Sayı: 30, Kasım- Aralık 1999, Yeni Türkiye Dergisi.
  • Bakırtaş H, Çavuş S., “Yapay Zekâ Disiplinleri Dönüştürüyor”, Ekin Yayınları, Bursa, 2020.
  • Çatlı M, “Analogdan Dijitale: Demokratik Toplum Düzeni”, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021.
  • Çatlı M, “Dijital Devlet Teorisi”, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021, ss.173- 180.
  • Erdoğan M, “Anayasal Demokrasi”, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2015.
  • Eren A, “Anayasa Hukuku Dersleri”, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2022, ss.56-76.
  • Fendoğlu H T, “Anayasa Hukuku”, Yetkin Yayınları, Ankara, 2015.
  • Güngör S, “Siyasetin @ Hali: Dijital Çağda Siyasal Katılım”, Y.2017, C.22, Kayfor15, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Özel Sayısı, ss.2266-2270
  • Işık S K, “Klasik Anayasacılıktan Dijital Anayasacılığa: Anayasa Hukukunun Dönüşümü”, Uluslararası Bilişim Ve Teknoloji Hukuku Sempozyumu Tebliğler Kitabı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
  • Kartal Ç, “Hukuk Ve Yapay Zekâ”, Yapay Zekâ Disiplinleri Dönüştürüyor (İçinde) Editörler: Hülya Bakırtaş, Selahattin Çavuş, Ekin Yayınları, Bursa, 2020, ss.153-190.
  • Koç, A T, “Veriniz Kömür Olsa Bile İşlendiğinde Elmasa Dönüşebilir”, TRT Akademi, Cilt 6, Sayı 11, Ocak 2021, s.157 vd., (https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1543403, s.e.t: 03.10.2022)
  • Küzeci E, Sayısal Fil, İnkılap Yayınevi, İstanbul, 2021.
  • Schmidt E, Cohen J, Yeni Dijital Çağ, Çeviren Ümit Şensoy, Optimist Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, https://cbddo.gov.tr/dijital-tr/, s.e.t. 15.01.2023.
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji Ve Bütçe Başkanlığı, http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgi-toplumu/ulkemizde-bilgi-toplumuna- donusum/, s.e.t. 15.01. 2023
APA Çatlı M (2023). YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. , 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
Chicago Çatlı Mehmet YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. (2023): 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
MLA Çatlı Mehmet YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. , 2023, ss.369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
AMA Çatlı M YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. . 2023; 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
Vancouver Çatlı M YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. . 2023; 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
IEEE Çatlı M "YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE." , ss.369 - 383, 2023. 10.57083/adaletdergisi.1285766
ISNAD Çatlı, Mehmet. "YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE". (2023), 369-383. https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1285766
APA Çatlı M (2023). YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. Adalet Dergisi , (70), 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
Chicago Çatlı Mehmet YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. Adalet Dergisi , no.70 (2023): 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
MLA Çatlı Mehmet YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. Adalet Dergisi , vol., no.70, 2023, ss.369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
AMA Çatlı M YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. Adalet Dergisi . 2023; (70): 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
Vancouver Çatlı M YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE. Adalet Dergisi . 2023; (70): 369 - 383. 10.57083/adaletdergisi.1285766
IEEE Çatlı M "YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE." Adalet Dergisi , , ss.369 - 383, 2023. 10.57083/adaletdergisi.1285766
ISNAD Çatlı, Mehmet. "YAPAY ZEKÂNIN ANAYASASI: “AKILLI ANAYASA” ÜZERİNE". Adalet Dergisi 70 (2023), 369-383. https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1285766