Yıl: 2022 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 16 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-06-2023

Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü

Öz:
Ülkeler, ülke içinde üretilmeyen ihtiyaçlarını diğer ülkelerden ithal ederek karşılarlar. 2022 yılındaki Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında ithalatın sadece bir veya birkaç kaynak ülkeden yapılmasının riski ortaya çıkmıştır. Savaş, afet vb. durumlarla karşılaşan ülkelerden yapılan ithalatın kesilmesi önemli bir risk unsurudur. Riski azaltmak için ithalatçı ülkelerin kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Ayrıca kaynak ülke çeşitlendirmesine gidilmesi pazarı daha rekabetçi hale getirecek ve uzun dönemde bölge ülkelerinin çıkarına olacaktır. Bu nedenle ülkelerin mümkün olduğunca fazla sayıda ülkeden mal ithal etmesi ve kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı Kuzey Afrika ülkelerinin (Mısır, Libya, Cezayir, Tunus, Fas) ithalatta kaynak ülke çeşitlendirmesine gidip gitmediğini araştırmaktır. Bu amaçla 2001 yılından sonra piyasa yoğunlaşması ölçümlerinde kullanılan yoğunlaşma oranı (CR4, CR8) ve Herfindahl-Hirschman (HHI) endeksleri hesaplanarak yorumlarda bulunulmuştur. Çalışma sonucunda Mısır’ın kaynak ülke çeşitlendirmesini diğer Kuzey Afrika ülkelerine nazaran daha başarılı gerçekleştirdiği ortaya çıkmıştır. Kaynak ülke çeşitlendirmesi bakımından en zayıf ülke Tunus çıkmıştır. HHI değeri ortalamalarına göre Kuzey Afrika ülkelerinin tamamında düşük yoğunlaşma mevcuttur. Yoğunlaşma oranı (CR4) ortalamalarına göre ise Mısır, Libya, Cezayir ve Fas’ta orta dereceli yoğunlaşma; Tunus’ta yüksek yoğunlaşma mevcuttur. Libya, Cezayir, Tunus ve Fas’ın daha fazla kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Ayrıca Kuzey Afrika pazarında Çin, Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkelerin ağırlığının bulunduğu ve Türkiye’nin pazarda payını artırdığı sonuçları da ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime: Kuzey Afrika Ekonomisi Uluslararası Rekabet Yoğunlaşma Herfindahl-Hirschman Endeksi Yoğunlaşma Oranı Kaynak Ülke Çeşitlendirmesi Kaynak Çeşitlendirme

Measuring Source Country Diversification in Imports of North African Countries by Using Concentration Ratio and Herfindahl-Hirschman Index

Öz:
States meet their needs that are not produced in the country by importing them from other countries. After the Russia-Ukraine war in 2022, the risk of importing from only one or a few source countries has emerged. Cessation of imports from countries that encounter situations such as war, disaster, etc. is an important risk factor. In order to reduce the risk, importing countries should diversify their source country. In addition, diversifying the source country will make the market more competitive and will be in the interest of the countries in the region in the long run. For this reason, states should import goods from as many countries as possible and go for source country diversification. The aim of this study is to investigate whether North African countries (Egypt, Libya, Algeria, Tunisia, Morocco) diversify in imports from source countries. For this purpose, the concentration ratio (CR4, CR8) and Herfindahl-Hirschman (HHI) indices that are used in market concentration measurements after 2001 were calculated, and comments were made. As a result of the study, it has been revealed that Egypt performs source country diversification more successfully than other North African countries. Tunisia was the weakest country in terms of source country diversification. According to the average of HHI values, there is a low concentration in all of the North African countries. According to the concentration ratio (CR4) averages, moderate concentration in Egypt, Libya, Algeria, and Morocco; There is a high concentration in Tunisia. Libya, Algeria, Tunisia, and Morocco need to further diversify their source countries. In addition, it has emerged that countries such as China, France, Italy, and Spain dominate the market and that Turkey has increased its share in the market.
Anahtar Kelime: North African Economy International Competition Concentration Herfindahl-Hirschman Index Concentration Ratio Source Country Diversification Source Differentiation

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA dilek s, KONAK A (2022). Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. , 1 - 16.
Chicago dilek serkan,KONAK Ali Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. (2022): 1 - 16.
MLA dilek serkan,KONAK Ali Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. , 2022, ss.1 - 16.
AMA dilek s,KONAK A Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. . 2022; 1 - 16.
Vancouver dilek s,KONAK A Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. . 2022; 1 - 16.
IEEE dilek s,KONAK A "Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü." , ss.1 - 16, 2022.
ISNAD dilek, serkan - KONAK, Ali. "Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü". (2022), 1-16.
APA dilek s, KONAK A (2022). Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(1), 1 - 16.
Chicago dilek serkan,KONAK Ali Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 18, no.1 (2022): 1 - 16.
MLA dilek serkan,KONAK Ali Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.18, no.1, 2022, ss.1 - 16.
AMA dilek s,KONAK A Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 18(1): 1 - 16.
Vancouver dilek s,KONAK A Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022; 18(1): 1 - 16.
IEEE dilek s,KONAK A "Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü." Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18, ss.1 - 16, 2022.
ISNAD dilek, serkan - KONAK, Ali. "Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü". Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 18/1 (2022), 1-16.