Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması

ÖZATA, Musa; ASLAN, ŞEBNEM

Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması

Şebnem ASLAN, (Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Konya, Türkiye)

Musa ÖZATA (Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Konya, Türkiye)

Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

7 3

Yıl: 2011 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 139 - 154 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması

Öz:

Bu çalışma ile sağlık yöneticilerinin hizmetkâr liderlik anlayışını değerlendirmede kullanılabilecek yabancı literatürde kabul gören iki ölçeğin, Türkçe literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda Dennis ve Winston (2003) ile Dennis ve Bocernea (2006) Hizmetkâr Liderlik ölçeklerinin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Dennis ve Winston’un ölçeğinde 23 soru ve 3 boyut, Dennis ve Bocernea’nın ölçeğinde ise 29 soru ve 7 boyut yer almaktadır. Oluşturulan anket, Konya’da faaliyet gösteren üç farklı hastanede görev yapan, 180 sağlık kurumu çalışanına yüz yüze anket tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Elde edilen bulgular üzerinde SPSS 16.0 ve Lirsel 8 programları kullanılarak, tanımlayıcı istatistikler ve Doğrulayıcı (Confirmatory) Faktör Analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda Dennis ve Bocernea Ölçeği 5 boyut ve 14 soruya; Dennis ve Winston ölçeği ise 3 boyut ve 14 soruya indirgenmiştir. Ulaşılan yeni ölçeklerin geçerli ve güvenilir olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelime: sağlık çalışanları liderlik ölçekleri hizmetkar liderlik liderlik

Servant leadership among medical staff: investigation of validity and reliability of dennis-winston and dennis-bocernea servant leadership scales

Öz:

This study aims to contribute the two different scales used in evaluation of servant leadership among medical staff on Turkish literature. In this context, validity and reliability analysis of Dennis and Winston (2003) and Dennis and Bocernea (2006) Servant Leadership Scales are done. Dennis and Winston Scale includes 23 questions and 3 dimensions, and Dennis and Bocernea scale includes 29 questions and 7 dimensions. The survey is conducted with 180 staff in practising in three different hospitals of Konya province. The datas obtained from the survey are analysed with descriptive statistics and confirmatory factor analysis using SPSS 16.0 and Lisrel 8 programmes. As a result, Dennis and Bocernea scale is reduced to 5 dimensions and 14 questions, and Dennis and Winston scale to 3 dimensions and 14 questions. The new scale is found as valid and reliable.

Anahtar Kelime: leadership health workers leadership scales servant leadership

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKİŞ, Yeşim (2004) Sosyal Kurumsal Liderlik, Ceo’s Leadershıp Insights, Amrop Hever Turkey. Sayı 15. www.amrop-tr.com.
ASLAN, Şebnem (2009) Duygusal Zeka ve Dönüşümcü-Etkileşimci Liderlik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. 278 s.
AYAS, Tuncay ve HORZUM, Barış M. (2010) Sanal Zorba/Kurban Ölçek Geliştirme Çalışması, Kırgızistan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 19, ss1-17, http://www.akademikbakis.org
BASS, Bernard M. (1990) Bass & Stogdill’s Handbook Of Leadership. The Free Press: New York.
BARBUTO John E., WHEELER Daniel W.(2006), Scale Development and Construct Clarification of Servant Leadership Group & Organization Management, 31 (3) 2006, 300-326.
BAYDUR, Hakan ve ESER, Erhan (2006) Uygulama: Yaşam Kalitesi Ölçeklerinin Psikometrik Çözümlemesi, Sağlıkta Birikim Cilt 1 Sayı:2: 99-123.
BOLDEN, Richard, GOSLING, J. MARTURANO, A. ve DENNISON, P. (2003) A Review of Leadership Theory and Competency Frameworks. Edited Version of A Report for Chase Consulting and the Management Standards Centre, University of Exeter Centre for Leadership Studies, United Kingdom, ss.1-44. http://www.leadershipstudies. com/documents/mgmt_ standards.pdf., Erişim:09.09.2007.
CALDWELL, Cam., BISCHOFF, S.J. ve KARRI, R. (2002) The Four Umpires: a Paradigm for Ethical Leadership. Journal of Business Ethics, Vol. 36 (1/2), 153-163.
CECIL, J. Hale (2004) Principles of Servant Leadership can Address Today's Workplace Challenges. Night Ridder Tribune News Service, Washington, Jul 22.
CERİT, Yusuf (2007) İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Rollerini Gerçekleştirme Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33:88-98.
CERİT, Yusuf (2008) İlköğretim Okulu Müdürlerinin Hizmet Yönelimli Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Tükenmişliklerine Etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 56: 547 – 570.
ÇAKAR, Ulaş ve ARBAK, Yasemin (2003) Dönüşümcü Liderlik Duygusal Zekâ Gerektirir mi? Yöneticiler Üzerinde Örnek Bir Çalışma. D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi Cilt:18 Sayı:2 :83- 98.
ÇETİN, Nesrin.G. ve BECEREN, Ertan (2007) Lider Kişilik: Gandhi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl/Volume: 3, Sayı/Issue: 5: 110-132 .
DENNIS, Rob. ve Winston, Bruce.E. (2003) A Factor Analysis of Page and Wong’s Servant Leadership Instrument Leadership and Organization Development Journal, Vol.24 (7/8): 455–459.
DENNIS, S.Rob ve BOCARNEA, Mihai C. (2006) Development of the Servant Leadership Assessment Instrument. Leadership and Organization Development Journal, Vol. 26 (7/8) 600–615.
ERDEM, Orhan ve DİKİCİ, Metin (2009) Liderlik ve Kurum Kültürü Etkileşimi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Yaz-2009 C.8 S.29 (198-213).
FIEDLER, Fred.E and JOSEPH E. Garcia. (2004) Leadership in a Non-linear World. In C. Cooper (Ed.), Leadership and Management in the Twenty-First Century - Business Challenges of the Future. Oxford, UK: Oxford University Press, 185-203.
GREENLEAF Robert K (1970) Center For Servant Leadershıp, What is Servant Leadership? http://www.greenleaf.org/whatissl/index.html Erişim: 03.10.2008.
GREENLEAF, Robert K. (2002) Servant Leadership a Journay Into the Nature of Legitimate Power ve Greatness, 25th Anniversary Edition, New York: Paulist Press.
KESKEN, Jülide ve AYYILDIZ, Ayşe (2008) Liderlik Yaklaşımlarında Yeni Perspektifler: Pozitif ve Otantik Liderlik, Ege Akademik Bakış, 8 (2): 729-754.
O’TOOLE, James (2008) Advice from Aristotle. Santa Clara University (SCU), http://www.scu.edu/ethics/practicing/decision/framework.html., Erişim: 29.09.2008.
PAGE, Don ve WONG, T.Paul (2000) A Conceptual Framework for Measuring Servant- Leadership. In Adjibolosoo, s. (Ed.), The Human Factor in Shaping the Course of History and Development, University Pres of America, Lanham, MD.
PATTERSON, Kathleen A. (2003) Servant Leadership: A Theoretical Model. Unpublished Doctoral Dissertation, Regent University. (UMI AAT 3082719)
POLLARD, C.William. (1996) The Leader Who Serves”, Leader of the Future, (Ed: Hesselbein, F., Goldsmith, M. ve Bechard, R.), Drucker Foundation Future Series, San Francisco: Jossey- Bass Publishers, 241-248.
SENDJAY S. (2003) Development and Validation of Servant Leadership Behavior Scale Servant Leadership Research Roundtable. https://www.regent.edu/acad/global/publications/sl_proceedings/2003/sendjaya_developm ent_validation.pdf
SPEARS, Larry C. (1995). Reflections on Leadership: How Robert K. Greenleaf’s Theory of Servant Leadership Influenced Today’s Top Management Thinkers. New York: John Wiley.
SPEARS, Larry.C. (2004). Practing Servant-Leadership, Leader to Leader, 34, Fall, 7-11. http://www.viterbo.edu/uploadedFiles/academics/msl/Practicing ServantLeadershipbyLarrySpears.pdf
SÜMER, Nebi (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 74-79.
TAYLOR, Tim. A. (2002) Examination of Leadership Practices of Principals Identified as Servant Leaders. Unpublished Doctoral Dissertation, The Faculty of the Graduate School Univarsity of Missouri-Columbia.
TURHAN, Muhammed (2007) Genel ve Mesleki Lise Yöneticilerinin Etiksel Liderlik Davranışlarının Okullardaki Sosyal Adalet Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi S.B.E. Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Elazığ.
WADDELL, Jane T. (2006) Servant Leadership. http://www.regent.edu/acad/sls/publications/conference_proceedings/ servant_leadership_roundtable/2006/pdf/waddell.pdf., Erişim: 03.10.2008.

APA	ASLAN Ş, ÖZATA M (2011). Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. , 139 - 154.
Chicago	ASLAN ŞEBNEM,ÖZATA Musa Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. (2011): 139 - 154.
MLA	ASLAN ŞEBNEM,ÖZATA Musa Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. , 2011, ss.139 - 154.
AMA	ASLAN Ş,ÖZATA M Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. . 2011; 139 - 154.
Vancouver	ASLAN Ş,ÖZATA M Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. . 2011; 139 - 154.
IEEE	ASLAN Ş,ÖZATA M "Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması." , ss.139 - 154, 2011.
ISNAD	ASLAN, ŞEBNEM - ÖZATA, Musa. "Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması". (2011), 139-154.

APA	ASLAN Ş, ÖZATA M (2011). Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 139 - 154.
Chicago	ASLAN ŞEBNEM,ÖZATA Musa Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18, no.1 (2011): 139 - 154.
MLA	ASLAN ŞEBNEM,ÖZATA Musa Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.18, no.1, 2011, ss.139 - 154.
AMA	ASLAN Ş,ÖZATA M Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2011; 18(1): 139 - 154.
Vancouver	ASLAN Ş,ÖZATA M Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2011; 18(1): 139 - 154.
IEEE	ASLAN Ş,ÖZATA M "Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması." Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, ss.139 - 154, 2011.
ISNAD	ASLAN, ŞEBNEM - ÖZATA, Musa. "Sağlık çalışanlarında hizmetkâr liderlik: dennis- winston ve dennis-bocernea hizmetkâr liderlik ölçeklerinin geçerlik ve güvenirlik araştırması". Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18/1 (2011), 139-154.