Yıl: 2023 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 239 - 256 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18657/yonveek.1055359 İndeks Tarihi: 20-09-2023

Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme

Öz:
Stratejik işbirlikleri gelişen ve değişen dinamik havacılık sektöründe havayolu işletmelerinin ortak faaliyetlerde bulunma çabalarında karşılarına çıkmaktadır. Havayolu işletmelerinin yer aldığı işbirliği anlaşmaları sürdürülebilir rekabet avantajı kazanma yolunda atılan önemli adımlar olarak nitelendirilebileceği gibi üyelerine yol gösterici bir rol de üstlenmektedir. Bu çalışmanın amacı, küresel havayolu işbirliklerinin (Star Alliance, Sky Team, One World) girişimcilik özelliklerinin üyelerinin misyon ve vizyon ifadelerinin içerik analizi çerçevesinde incelenmesidir. Araştırmanın verileri üç büyük küresel havayolu işbirliği üyesi olan 59 havayolu işletmesinden toplanmıştır. Bu havayolu işletmelerinin büyük çoğunluğunun misyon ve vizyon ifadeleri web sitelerinden bazıları ise e-posta aracılığıyla elde edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; üç büyük küresel havayolu işbirliğinin misyon ifadelerinde en çok geçen girişimcilik özelliğinin özgüven (kendine güven) en az geçen girişimcilik özelliğinin ise risk alma olduğu tespit edilmiştir. Aynı şekilde vizyon ifadelerinde en çok geçen girişimcilik özelliğinin liderlik, en az geçen girişimcilik özelliğinin ise risk alma, yaratıcılık ve başarı olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Küresel Havayolu İşbirlikleri Havayolu İşletmeleri Misyon Vizyon Girişimcilik

Entrepreneurial Characteristics of Global Airline Alliances: An Examination in terms of Member Airline Companies’ Mission and Vision Statements

Öz:
Strategic alliances emerge in the efforts of airline companies to engage in mutual activities in the dynamic aviation sector that is developing and changing. Cooperation agreements involving airline companies can be described as important steps towards gaining sustainable competitive advantage, and they are undertaking a guiding role for their members. The aim of this study is to examine the entrepreneurial characteristics of global airline alliances (Star Alliance, Sky Team, One World) within the framework of content analysis of their members’ mission and vision statements. The data of the study were collected from 59 airline companies that are members of the three major global airline alliances. The mission and vision statements of the majority of these airline companies were obtained from their websites and some of them via e-mail. According to the results of the analysis, it can be revealed that the entrepreneurial characteristic mentioned the most in the mission statements of the three major global airline alliances is self-confidence (self-confidence), and the entrepreneurial characteristic that is the least mentioned is risk-taking. In the same way, it can be revealed that the entrepreneurial characteristic mentioned the most in the vision statements is leadership, and the entrepreneurial characteristic that is the least mentioned is risk-taking, creativity, and success.
Anahtar Kelime: Global Airline Alliances Airline Companies Mission Vision Entrepreneurship

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alam, S. S. (2011). Entrepreneur’s traits and firm ınnovation capability: An empirical study in Malaysia. Asian Journal of Technology Innovation, 19(1), 53–66.
  • Allen, L. S., Smith, E. J., & Da Silva, N. (2013). Leadership style in relation to organizational change and organizational creativity perceptions from nonprofit organizational members. Nonprofit Management & Leadership, 24(1), 23-42.
  • Altuntaş, G. (2014). Girişimcilik ve stratejik yönetim ilişkisi: Bir stratejik girişimcilik modeli ve Borsa İstanbul BİST - 100 endeksinde işlem gören işletmeler örneği. 13. Ulusal İşletmecilik Kongresi, (s. 1-17), Antalya.
  • Ay, Ü., & Koca, A. İ. (2012). İSO 500 listesindeki işletmelerin misyon, vizyon ve değerlerinin içerik analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 201-210.
  • Aysal, İ. (2019). İşletmeler arası stratejik işbirliği ve büyüme havayolları işletmelerinin analizi. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Başar, M. (2013). Girişimcilik ve girişimcilik süreçleri. Y. Ürper içinde, Girişimcilik (s. 2-19). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Bernstein, N. (2013). Intrapreneurship - can big business pull it off? Workforce Solutions Review, October/November, 12-16.
  • Bilge, H., & Bal, V. (2012). Girişimcilik eğilimi: Celal Bayar Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 131-148.
  • Bozkurt, Y. (2019). https://uteddergi.com/havacılıkta-stratejik-yönetim-6/.Uçak Teknisyenleri Derneği. Erişim Tarihi: 25.05.2021.
  • Bükçüoğlu, B. (2019). Havayolu taşımacılığında stratejik planlama. Hava yolu taşımacılığı (s. 161- 180). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Calder, W. B. (2011). Institutional VVM statements on websites. The Community College Enterprise, 17(2), 19-27.
  • Caniels, C. J. M., & Rietzschel, F. E. (2015). Organizing creativity: Creativity and innovation under constraints. Creativity and Innovation Management, 24(2), 184-196.
  • Chen, Y., & Chang, C. (2013). The determinants of green product development performance: Green dynamic capabilities, green transformational leadership, and green creativity. Journal of Business Ethics, 116(1), 107-119.
  • Çiçek, V., & Töremen, F. (2018). Girişimci ve yenilikçi üniversite olmanın sırrı: Üniversitelerin misyon, vizyon ve değerleri girişimcilik özelliklerini ne kadar tetiklemektedir. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(9), 16-27.
  • Doğrusöz, L. A., Uluçay, A. P., & Yazıcı, S. (2023). Kültürün girişimcilik niyeti üzerindeki etkisinde algılanan isteğin moderatör rolü: İstanbul örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 147- 161.
  • Döm, S. (2008). Girişimcilik ve küçük işletme yöneticiliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Esmer, Y., & Yüksel, M. (2023). Türk kamu bankalarının misyon ve vizyonlarına yönelik nitel bir araştırma. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 5(2), 233-245.
  • Erol, Y., & Kanbur, E. (2014). Misyon ve vizyon ifadelerine göre Türkiye’nin ilk 100 büyük şirketinin girişimcilik özellikleri. Business and Economics Research Journal, 5(3), 149-165.
  • Erol, Y., Yayar, R., & İnce, A. R. (2018). Türkiye’deki iş kümelerinin vizyon ve misyon ifadelerinin içerik analizi. 2. International EMI Entrepreneurship and Social Sciences Congress (s. 643). Nevşehir - Kapadokya: Dilkur Akademi.
  • Ersarı, G. (2018). Stratejik girişimcilik: Girişimci düşünme biçimi ve girişimci liderliğin işletme performansına etkisinde rekabet stratejilerinin rolü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
  • Eyal, O., & Kark, R. (2004). How do transformational leaders transform organizations? A study of the relationship between leadership and entrepreneurship? Leadership and Policy in Schools, 3(3), 211-235.
  • Gharleghi, E., Nikbakht, F., & Bahar, G. (2011). A survey of relationship between the characteristic of mission statement and organizational performans. Research Journal of Business Management, 5(3), 117-124.
  • Goh, K., & Uncles, M. (2003). The benefits of airline global alliances: An empirical assessment of the perceptions of business travellers. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 37(6), 479-497.
  • Hisrich, D. R., Peters, P. M., & Shepherd, A. D. (2006). Entrepreneurship. Seventh Edition. Mc Graw Hill: New York.
  • Ireland, R. D., Hitt, M. A., Camp, M., & Sexton, D. L. (2001). Integrating entrepreneurship and strategic management actions to create firm wealth. The Academy of Management Executive, 15(1), 49-63.
  • Ireland, D. R., & Webb, J. W. (2007). Strategic entrepreneurship: Creating competitive advantage through streams of innovation. Business Horizons, 50, 49-59.
  • İnce, A. R. (2015). Türkiye'nin ikinci 500 büyük şirketinin misyon ve vizyon ifadelerine göre girişimcilik özellikleri. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 143-155.
  • Engin Kanbur & Volkan Mazıoğlu & Aysun Kanbur / Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme 254
  • İrmiş , A., Durak, İ., & Özdemir, L. (2008). Gaziantepli girişimcilerin genel özellikleri. 2. Uluslararası Girişimcilik Kongresi (s. 56-65). Bişkek: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları.
  • Kanbur, E. (2016). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iç girişimcilik performansları üzerindeki etkisinin incelenmesi. KAÜİİBFD, 7(14), 443-460.
  • Kanbur, E., & Karakavuz, H. (2017). Stratejik yönetim kapsamında küresel havayolu işbirliklerinin SWOT analiz. Journal of Aviation, 1(2), 74-86.
  • Karabulut, T. A. (2007). A study on two fundamental tools of strategic management: Mission and vision statements. The Proceedings Book of 3rd International Strategic Management Conference, Tübitak
  • Kılıç, M. (2010). Stratejik yönetim sürecinde değerler, vizyon ve misyon kavramları arasındaki ilişki. Sosyoekonomi, 13(13), 81-97.
  • King, D. L., Case, C. J., & Premo, K. M. (2012). An ınternational mission statement comparsion: United States, France, Germany, Japan, and China. Academy of Strategic Management Journal, 11(2), 93-119.
  • Köse, B. Ç., & Ayhün, S. E. (2018). Kurumsal eşbiçimlilik kapsamında havayolu ittifaklarının misyon ifadelerinin incelenmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 533-550.
  • Kuduz, N., & Atasever, M. (2022). Finans işletmelerinin stratejik yönetim bağlamında misyon ve vizyon ifadesi bileşenlerine göre girişimcilik özellikleri. İzmir İktisat Dergisi, 37(1), 53-76.
  • Law, K., & Breznik, K. (2018). What do airline mission statements reveal about value and strategy? Journal of Air Transport Management, (70), 36-44.
  • Lee, S. Y., Florida, R., & Acs, Z. (2004). Creativity and entrepreneurship: A regional analysis of new firm formation. Regional Studies, 38(8), 879-891.
  • Markman, G. D., & Baron, R. A. (2003). Person–entrepreneurship fit: Why some people are more successful as entrepreneurs than others. Human Resource Management Review, 13(2), 281- 301.
  • Mason, C., & Harvey, C. (2013). Entrepreneurship: Contexts, opportunities and processes. Business History, 55(1), 1-8.
  • Meyer, G. D., Neck, H. M., & Meeks, M. D. (2002). The entrepreneurship-strategic management interface. İçinde, M. A. Hitt, R. D. Ireland, S. M. Camp ve D. L. Sexton (Ed.). Strategic entrepreneurship: Creating a new mindset (pp. 19-44), Blackwell Publishing, Oxford, UK.
  • Ming, T. L. (2013). The likelihood of corporate entrepreneurship in large corporations. British Journal of Economic, Management and Trade, 3(4), 442-452.
  • Moin, M. F., Ali, A., & Khan, A. N. (2012). An analysis of mission statement of Pakistani Commercial (Scheduled) Banks using a nine points scale approach of Fred R. David. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(2), 102-120.
  • Muslu, Ş. (2014). Örgütlerde Misyon ve vizyon kavramlarının önemi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(5), 150-171.
  • Nehete, R. S., Narkhede, B. E., & Mahajan, S. K. (2011). Investigation of entrepreneurial skills for better performance of manufacturing SMEs. International Journal of Engineering Science and Technology, 3(7), 5515-5525.
  • OneWorld (2022). www.oneworld.com, Erişim Tarihi: 09.09.2022.
  • Orhan, G. (2016). Kaynak tamamlayıcılığı ve bütünleşme derecesi kapsamında küresel havayolu işbirliklerinde elde edilen sinerjiler. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eskişehir.
  • Öcal, K. (2023). Rekreasyon mezun nitelikleri perspektifinden üniversite, fakülte ve bölümlerin misyon ve vizyon bildirimlerinin tematik incelenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences-IJSETS, 9(1), 10-25.
  • Özenen, C. G. (2003). Havaalanı yatırımlarında özelleştirme dünyadaki uygulamalar ve Türkiye için öneriler. (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi) İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Altyapı ve Hizmetler Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • Öztürk, G. (2018). Küresel havayolu işbirliklerinin yolcu satın alma kararları üzerindeki etkisinde algılanan marka imajının rolü: Havayolu yolcuları üzerinde araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Peetz, T., & Reams, L. (2011). A content analysis of sport marketing quarterly: 1992-2011. Sport Marketing Quarterly, 20(4), 209-218.
  • Ramazanoğlu, F., & Bahçeci, B. (2006). Örgütlerde vizyon ve misyon kavramı. Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 5(1), 52-56.
  • Rauch, A., & Frese, M. (2007). Let's put the person back into entrepreneurship research: A meta- analysis on the relationship between business owners' personality traits, business creation and success. European Journal of Work and Organizational Psychology, 16(4), 353-385.
  • Rodermund, E. S. (2004). Pathways to successful entrepreneurship: Parenting, personality, early entrepreneurial competence, and ınterests. Journal of Vocational Behavior, 65, 498–518.
  • SkyTeam (2022). www.skyteam.com, Erişim Tarihi: 09.09.2022.
  • SkyTraxrating (2022). www.skytraxratings, Erişim Tarihi: 09.09.2022.
  • Slintak, K., & Dvorský, J. (2019). The purpose of firms and its influence on formulating their missions and visions. Montenegrin Journal of Economics, 15(2), 15-29.
  • Star Alliance (2022). www.staralliance.com, Erişim Tarihi: 09.09.2022.
  • Tangör, B. B., & Özgen, H. (2022). Öz-yeterlik ve bireysel girişimcilik yönelimi ilişkisinde mükemmeliyetçiliğin aracı rolü. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8(1), 164-178.
  • Tatlı, M., & Üstün, F. (2018). BİST 100 endeksindeki firmaların misyon, vizyon, örgütsel değer ve stratejik amaçlarının içerik analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 3(1), 18-31.
  • Teng, B., S. (2007). Corporate entrepreneurship activities through strategic alliances: A resource- based approach toward competitive advantage. Journal of Management Studies, 44(1), 119- 142.
  • Ünal, A., & Çatı, K. (2016). Türkiye’deki üniversitelerin girişimcilik serüveni: Bir gömülü teori araştırması. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(1), 84-121.
  • Ward, T. B. (2004). Cognition, creativity, and entrepreneurship. Journal of Business Venturing, 19(2), 173-188.
  • Yan, H. D. (2012). Entrepreneurship, competitive strategies, and transforming firms from OEM to OBM in Taiwan. Journal of Asia-Pacific Business, 13(1), 16-36.
  • Yıldırım, F. (2023). Hastanelerin misyon ve vizyon ifadelerinin incelenmesi: Samsun ili örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1), 677-706.
APA KANBUR E, MAZIOĞLU V, Kanbur A (2023). Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. , 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
Chicago KANBUR Engin,MAZIOĞLU Volkan,Kanbur Aysun Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. (2023): 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
MLA KANBUR Engin,MAZIOĞLU Volkan,Kanbur Aysun Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. , 2023, ss.239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
AMA KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. . 2023; 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
Vancouver KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. . 2023; 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
IEEE KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A "Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme." , ss.239 - 256, 2023. 10.18657/yonveek.1055359
ISNAD KANBUR, Engin vd. "Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme". (2023), 239-256. https://doi.org/10.18657/yonveek.1055359
APA KANBUR E, MAZIOĞLU V, Kanbur A (2023). Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
Chicago KANBUR Engin,MAZIOĞLU Volkan,Kanbur Aysun Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30, no.2 (2023): 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
MLA KANBUR Engin,MAZIOĞLU Volkan,Kanbur Aysun Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.30, no.2, 2023, ss.239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
AMA KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2023; 30(2): 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
Vancouver KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2023; 30(2): 239 - 256. 10.18657/yonveek.1055359
IEEE KANBUR E,MAZIOĞLU V,Kanbur A "Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme." Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, ss.239 - 256, 2023. 10.18657/yonveek.1055359
ISNAD KANBUR, Engin vd. "Küresel Havayolu İşbirliklerinin Girişimcilik Özellikleri: Üye Havayolu İşletmelerinin Misyon ve Vizyon İfadeleri Açısından Bir İnceleme". Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30/2 (2023), 239-256. https://doi.org/10.18657/yonveek.1055359