Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme
Yıl: 2023 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 194 - 204 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21666/muefd.1353697 İndeks Tarihi: 02-11-2023
Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme
Öz: Öğretmenlik kariyer basamakları sistemi 2022 yılında “Öğretmenlik Meslek Kanunu” ile yürürlüğe girmiştir. Bu uygulama ile belirli kriterleri sağlayan öğretmenler “uzman öğretmen” ve “başöğretmen” biçiminde kariyerlerinde ilerleme sağlamaktadır. Hazırlanan çalışmada ise öğretmenlik mesleğine yönelik yetiştirmenin lisanstan itibaren profesyonel biçimde gerçekleştirilmesi göz önünde bulundurulmuş ve öğretmen adaylarının kariyer gelişimlerine yönelik görüşlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda araştırmada öğretmenlik kariyer basamaklarına yönelik güncel gelişmelerin incelenmesi ve genel eğilimlerin araştırılması öncelenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemine uygun biçimde hazırlanmıştır. Aynı zamanda durumsal çalışma şeklinde desenlenmiş, verilerin analizi içerik analizi yoluyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları öğretmen adayları olarak belirlenmiş ve veriler 67 öğretmen adayından elde edilmiştir. Çalışmada 6 farklı soruyu içeren yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde “frekans” tekniği ile “doğrudan alıntılama” yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlik kariyer basamakları “olumsuz” ve “olumlu” şeklinde değerlendirilmiştir. Öğretmen adayları tarafından mesleğe atanmada “psikometrik testler” ve “eğitim fakültesi mezunu olmak” kriterleri daha fazla ön plana çıkmıştır. Öğretmenlerin kariyer basamakları içinse niteliksel gelişmelerinin artırılması gerektiği ifade edilmiş, “yazılı sınav” ve “mülakat” kriterleri daha yüksek düzeyde beyan edilmiştir.
Anahtar Kelime: A Study on Teacher Candidates' Views on the Teaching Career Ladder
Öz: The teaching career ladder system went into effect in 2022 with the "Teaching Profession Law". With this application, teachers who meet certain criteria progress in their careers in the form of "expert teacher" and "head teacher". The study was designed with the idea that the training for the teaching profession should be carried out professionally beginning in the undergraduate level. It was aimed to determine the opinions of the teacher candidates for their career development. In this context, the study prioritizes the examination of current developments in the teaching career ladder and the investigation of general trends. The qualitative research method was used to prepare the study. At the same time, it was designed in the form of situational study, and the analysis of the data was carried out through content analysis. The participants of the study were determined as teacher candidates, and the data were obtained from 67 teacher candidates. In the study, a semi-structured interview form including 6 different questions was used. In the analysis of the data, "frequency" technique and "direct quotation" method were applied. According to the results of the research, teaching career ladders were evaluated as "negative" and "positive". In the appointment of teacher candidates to the profession, the criteria of "psychometric tests" and "being a graduate of the faculty of education" have become more prominent. It was stated that the qualitative development of teachers should be increased for career ladders, and the "written exam" and "interview" criteria were declared at a higher level.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akyüz, Y. (2011). Türk eğitim tarihi. Pegem.
- Arslan, M. M. (2019). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede güncel gelişmeler. T. Çalık & M. M. Arslan (Ed.). Eğitime giriş içinde. Pegem Akademi.
- Baber, B. (1996). Meslekler sosyolojisinde bazı sorunlar. Z. Cirhinlioğlu (Çev. Ed.). Gündoğan.
- Backfisch, I., Lachner, A., Hische, C., Loose, F., & Scheiter, K. (2021). Professional knowledge or motivation? Investigating the role of teachers’ expertise on the quality of technology-enhanced lesson plans. Learning and İnstruction, 66, 101300.
- Bakioğlu, A., & Banoğlu, K. (2013). Öğretmenlikte kariyer basamakları uygulamasına ilişkin öğretmen görüşlerinin metaforlar ve sosyal ağ analizi yöntemiyle incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37(37), 28-55. https://dergipark.org.tr/en/pub/maruaebd/issue/386/2554
- Bakioğlu, A., & Can, E. (2009). Kariyer basamaklarında yükselme sınavının değerlendirilmesi. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özeti.
- Balcı, A. (2021). Karşılaştırmalı eğitim sistemleri. Pegem Akademi.
- Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2) , 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
- Başaran, Y. K. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme kuramı. The Journal of Academic Social Science, 47, 480-495. https://doi.org/10.16992/ASOS.12368
- Berg, J. H., Carver, C. L., & Mangin, M. M. (2014). Teacher leader model standarts: Implications for preparation, policy and practise. Journal of Research on Leadership Education, 9(2), 195-217. https://doi.org/10.1177/1942775113507714
- Bulut, İ. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi örneği) . Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24. https://dergipark.org.tr/en/pub/zgefd/issue/47952/606705
- Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2012). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. U., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
- Cosenza, M. N. (2015). Defining teacher leadership affirming the teacher leader model standarts. Issues in Teacher Education, 24(2), 79-99. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1090327.pdf
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. Sage Publications.
- Creswell, J. W. (2017). Nitel araştırmacılar için 30 temel beceri. H. Özcan (Çev.). Anı.
- Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174). https://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3412
- Çelikten, M. (2008). Öğretmenlik mesleğinde yeni model arayışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 189-195. https://dergipark.org.tr/en/pub/susbed/issue/61795/924209
- Darling-Hammond, L. (2012). The right start: Creating a strong foundation for the teaching career. Phi Delta Kappan, 94(3), 8-13.
- Demir, S. B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 3, 53-80.
- Deniz, B. (2009). Kariyer basamakları uygulamasının öğretmen motivasyonuna etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
- Erbaş, M. K. (2014). The relationship between alienation levels of physical education teacher candidates and their attitudes towards the teaching profession. Australian Journal of Teacher Education (Online),39(8),37-52. https://search.informit.org/doi/10.3316/ielapa.479287103309286
- Erten, P. (2019). Z kuşağının dijital teknolojiye yönelik tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 190-202. https://dergipark.org.tr/en/pub/gumus/issue/44146/48781
- European Commission. (2012). Supporting the teaching professions for better learning outcomes. EC Publication.
- Finger, J., & Bamford, B. (2010). Sınıf yönetimi stratejileri. T. Karaköse (Çev. Ed.). Nobel.
- Gökyer, N. (2021). Öğretmenlik mesleği. N. Cemaloğlu & F. Şahin. (Ed.). Eğitime giriş içinde. Pegem Akademi.
- Gürbüz, H., & Kışoğlu, M. (2007). Tezsiz yüksek lisans programına devam eden Fen Edebiyat ve Eğitim Fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Atatürk Üniversitesi örneği). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 71-83. https://dergipark.org.tr/en/pub/erziefd/issue/6007/80090
- Hancock, R.D., & Algozzine, B. (2006). Doing case study research. Teachers College Press.
- Harrison, C., & Killion, J. (2007, September 1). Ten roles for teacher leaders. https://www.ascd.org/el/articles/Ten-Roles-for-Teacher-Leaders
- Ingersoll, R. M., & Perda, D. (2008). The status of teaching as a profession. Schools and Society: A Sociological Approach to Education, 3, 106-118.
- Kaplan, İ., & Gülcan, G. M. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: Karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi , 6(3), 380-406. https://dergipark.org.tr/en/pub/gebd/issue/58009/720428
- Karatekin, K. , Merey, Z., & Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 72-96 . https://dergipark.org.tr/en/pub/yyuefd/issue/25854/272573
- Kıncal, R. Y. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel.
- Kurt, M. (2007). Öğretmen ve yöneticilerin öğretmenlik kariyer basamakları uygulamasına yükledikleri anlamlar [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Üniversitesi.
- Lynn, S. K. (2002). The winding path: Understanding the career cycle of teachers. The Clearing House, 75(4), 179-182.
- MacBeath, J. (2012). Future of teaching profession (pp. 1-112). Education International.
- Mete, Y. A. (2013). Güney Kore, Japonya, Yeni Zelanda ve Finlandiya'da öğretmen yetiştirme ve atama politikaları. Electronic Turkish Studies, 8(12), 859-878.
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Sage.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2005). Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği. Resmî Gazete (Sayı: 25905).
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2008). Öğretmen yeterlilikleri: Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. Resmî Gazete (Sayı: 29329).
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Aday Öğretmenlik ve Öğretmenlik Kariyer Basamakları Yönetmeliği. Resmî Gazete (Sayı: 31833).
- Monteiro, A. R. (2015). The teaching profession: Present and future (pp. 47-60). Springer International Publishing.
- Nussli, N., & Oh, K. (2014). The components of effective teacher training in the use of three-dimensional immersive virtual worlds for learning and instruction purposes: a literature review. Journal of Technology and Teacher Education, 22(2), 213-241.
- Öğretmenlik Meslek Kanunu. (2022, 3 Şubat). 7354 Sayılı Kanun. Resmî Gazete (Sayı: 31750).
- Saracaloğlu, A. S., & Ceylan, V. K. (2016). Farklı ülkelerde öğretmen yetiştirme: ABD, Güney Kore, İrlanda, Singapur ve Türkiye. In The 4th International Congress on Curriculum and Instruction.
- Symeonidis, V. (2015). The status of teachers and the teaching profession. Education International Research Institute.
- Şerbănescu, L., & Popescu, T. (2014). Motivation for the teaching career. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 127, 691-695.
- Teacher Leadarship Exploratory Consortium (2011). Teacher model standarts. https://www.ets.org/s/education_topics/teaching_quality/pdf/teacher_leader_model_standarts.pdf
- Turan, B., & Turan, S. (2009). Çalışma statüleri farklı öğretmenlerin kendi algılarına göre yeterlik düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 799–820. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/49068/626082
- Türer, A. (2009). Türkiye’de öğretmen yetiştirme ve sorunlar-I. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
- Utkutuğ, Ç. P. (2007). Toplam başarı göstergesi yöntemi ve örnek uygulama [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Yang Keo, S. D. (2016). Changing how schools and the profession are organized: building a foundation for a national system of teacher career ladders at the national center on education and the economy [Unpublished Doctoral Thesis]. Harvard Graduate School of Education.
- York-Barr, J., & Duke, K. (2004). What do we know about teacher leadership? Findings from two decades of scholarship. Review of Educational Research, 74(3), 255-316. https://doi.org/10.3102/003/0034543074003255
- Yükseköğretim Kanunu. (1981, 6 Kasım). 2547 Sayılı Kanun. Resmî Gazete (Sayı: 17506 ).
- Yükseköğretim Kurulu. (2018). Öğretmen yetiştirme yeni lisans programları uygulama yönergesi. Yükseköğretim Kurulu.
- Yükseköğretim Kurumları Teşkilatları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (1982, 17 Haziran). Resmî Gazete (Sayı: 18228).
| APA | YÜCEL F (2023). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. , 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| Chicago | YÜCEL Fatma Hümeyra Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. (2023): 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| MLA | YÜCEL Fatma Hümeyra Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. , 2023, ss.194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| AMA | YÜCEL F Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. . 2023; 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| Vancouver | YÜCEL F Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. . 2023; 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| IEEE | YÜCEL F "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme." , ss.194 - 204, 2023. 10.21666/muefd.1353697 |
| ISNAD | YÜCEL, Fatma Hümeyra. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme". (2023), 194-204. https://doi.org/10.21666/muefd.1353697 |
| APA | YÜCEL F (2023). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| Chicago | YÜCEL Fatma Hümeyra Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2023): 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| MLA | YÜCEL Fatma Hümeyra Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2023, ss.194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| AMA | YÜCEL F Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2023; 10(2): 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| Vancouver | YÜCEL F Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2023; 10(2): 194 - 204. 10.21666/muefd.1353697 |
| IEEE | YÜCEL F "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme." Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, ss.194 - 204, 2023. 10.21666/muefd.1353697 |
| ISNAD | YÜCEL, Fatma Hümeyra. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Kariyer Basamaklarına İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme". Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/2 (2023), 194-204. https://doi.org/10.21666/muefd.1353697 |
