TY - JOUR TI - Radyasyonun akciğerlerde oluşturduğu oksidatif hasar üzerine melatoninin etkisi AB - Amaç: Radyasyon etkisi ile dokularda serbest radikaller oluşmakta ve bu toksik ürünlere bağlı olarak akciğerlerde oksidatif hasarlar meydana gelebilmektedir. Bu çalışma, iyonize radyasyonunun akciğerlerde oluşturduğu oksidatif hasarın azaltılması üzerine melatoninin etkisini araştırmak amacıyla yapıldı. Yöntem; Çalışmada 30 adet sıçan kullanıldı. Bu hayvanlar 3 gruba ayrıldı. Birinci gruptaki (n=10) hayvanlara sadece radyoterapi dozlarında radyasyon uygulandı. Radyasyon uygulaması için içerisinde 6 bölme olan 50x50 cm ebatlarındaki bir alan oluşturuldu. Radyoterapi Co-60 teleterapi cihazı ile 32 cGy/dk'lık doz 15 dk süreyle ve 14 saat arayla iki fraksiyon halinde toplam 960 cGy olacak şekilde yapıldı, ikinci gruptaki hayvanlara (n=10) radyasyon ve 25 mg/kg melatonin intraperitoneal yolla uygulandı. Üçüncü grup ise (n=10) kontrol grubunu oluşturdu. Bulgular: Lipid peroksidasyonunun bir göstergesi olan malondialdehit düzeyleri radyasyon alan grupta radyasyon + melatonin alan gruba ve kontrol grubuna göre daha yüksekti, (nmol/ml olarak; akciğer dokusu için sırasıyla, 88.40±6.8, 65.22±5.8, 59.55±4.3; kan için sırasıyla 69.18±7.10, 51.77±730, 46.43±5.70) (p<0.01). Antioksidan enzim düzeylerinin karşılaştırılmasında, süperoksit dismutaz düzeylerinde gruplar arasında istatistiksel düzeyde anlamlı fark yoktu (p>0.005). Glutatyon peroksidaz düzeyleri ise hem akciğer dokusunda hem de kanda radyasyon alan grupta diğer gruplara göre anlamlı düzeyde daha düşüktü (IÜ/mi olarak; akciğer dokusu için sırasıyla 1453±177, 1738±156, 1588±188; kan için sırasıyla 1388±143,1787±133, 1498±177) (p<0.05). Yorum: Bulgularımız radyasyon etkisiyle oluşan oksidatif hasar üzerine melatoninin koruyucu etkisinin olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, radyasyon uygulamalarında oluşan yan etkilerin önlenmesinde melatonin kullanımının gündeme gelebileceği söylenebilir. AU - KÖYLÜ, Halis AU - AKÇALI, Ayhan AU - ŞAHİN, Ünal AU - KOYU, Ahmet AU - ÖZGÜNER, Fehmi AU - ÇALIŞKAN, SADETTİN PY - 2000 JO - Türkiye Tıp Dergisi Dahili Tıp Bilimleri VL - 7 IS - 2 SN - 1300-9338 SP - 85 EP - 89 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/12953 ER -