Yıl: 2013 Cilt: 10 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 119 - 133 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar

Öz:
Bu araştırmanın temel amacı, gelişmiş ülkelerde tarih ders kitaplarının yazımında meydana gelen değişim ve gelişmeleri, ilgili literatür ışığında incelemek ve ülkemizde yazılacak tarih ders kitapları için öneriler sunmaktır. Çalışma 2011 yılında gerçekleştirilmiş olup, tarih ders kitabı yazımıyla ilgili yurt içi ve yurt dışı literatür taranmıştır. Elde edilen verilere dayalı olarak, günümüzde gelişmiş ülkelerdeki tarih ders kitabı yazımında bazı faktörlerin ön plana çıktığı görülmektedir. Bu faktörler; tarihsel olguların sunumunda meydana gelen değişim, tarihsel düşünme becerileri ve yapılandırmacı öğretim anlayışının tarih öğretimine yansıması, cinsiyet, tartışmalı konular, demokrasi ve insan hakları alanındaki ilerlemeler olarak sıralanabilir. Ülkemizdeki tarih ders kitaplarını yukarıdaki faktörler açısından incelediğimiz zaman, mevcut ders kitaplarının önemli eksiklerinin olduğu görülmektedir. Ülkemizde yazılacak olan tarih ders kitaplarını daha nitelikli hale getirmek için, ders kitabı yazım sürecinde yukarıdaki unsurlar da dikkate alınmalıdır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

-

Öz:
The purpose of this research is to examine and evaluate new approaches on writing history textbooks in the light of the recent developments that took place in the developed world and to make recommendations for Turkish history textbooks. The research was conducted in 2011, which included examination of national and international literature concerning history textbooks writing processes. In the light of the given data, the following factors were revealed as having effect on writing history textbooks: Changes in presentation of historical factual knowledge, historical thinking skills, constructivist approach in the teaching of history, gender, controversial issues, democracy and developments in human rights. Examining the Turkish history textbooks in the light of the above factors, it can be said that there are im-portant drawbacks in the Turkish history textbooks. To increase quality of the Turkish history textbooks in Turkey, the above factors should be taken into consideration in writing history textbooks.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • American Historical Association (2011). ‘‘Guidelines for the preparation, evaluation and the selection of history textbooks.’’. [Online] Retrieved on 20-April-2011 at URL:
  • http://www.historians.org/teaching/policy/TextbookEvalGuide.htm
  • ASLAN E. (1992), Ortaöğretimde Kullanılan Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitapları. Ş. Ozil ve N. Tapan (Ed.) Türkiye'nin Ders Kitapları, (ss. 175-203), İstanbul: Cem Yayınevi.
  • ----- (1992), İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Derslerinde Kullanılan Kitapların Değerlendirilmesi, Ortaöğretim Kurumlarında İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Öğretimi ve Sorunları: Türk Eğitim Derneği X. Öğretim Toplantısı, (ss.177-199), Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
  • ----- (2010), Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Ders Kitapları, Eğitim ve Bilim, 35 (158), 215-231.
  • BAŞ G. (2009), Küreselleşme ve Bilgi Toplumu. Eğitim Dergisi, 24, [Online]: http://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/58-24/407-kuresellesme-ve-bt.html 22 Mart 2011 tarihinde indirilmiştir.
  • CEYLAN G. (2006), ‘‘Ortaöğretim 10. Sınıf Tarih Ders Kitabının Niteliği Hakkında Öğretmen Görüşleri’’, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • CHICK K. A. (2006), Gender Balance in K – 12 American History Textbooks. Social Studies Research and Practice, 1 (3), 284-290.
  • COLTHAM, J. B.- FINES, J. (1971), Educational Objectives for the Study of History (1st Ed.), London: The Historical Association.
  • COMMEYRAS, M. -ALVERMANN, D. E. (1996), Reading about Women in World History Textbooks from one Feminist Perspective. Gender and Education, 8 (1), 31-38.
  • ÇAĞLAYAN K. T. (Ed.) (2009), Ortaöğretim Tarih 9. Sınıf, (2. Baskı). İstanbul: Dergah Ofset.
  • DEMİRCİOĞLU E. (2011), ‘’Tarih Öğretmenlerinin Dokuzuncu Sınıf Tarih Ders Kitabındaki Görseller Hakkındaki Görüşleri’’ Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • ----- (2008), Using Historical Stories to Teach Tolerance: The Experiences of Turkish Eight Grades Students. The Social Studies, 99 (3), 105-110.
  • ----- (2009), Tarih Öğretmenlerinin Tarihsel Düşünme Becerilerine Yönelik Görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 184, 228-239.
  • ----- (2010), Tarih Öğretinde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar, 3. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • FARMER A.-KNIGHT P. (1995), Active History in Key Stages 3 and 4 (1st Ed), London: David Fulton Publishing.
  • GOLIA P.-KASSIDOU S. (2008), The Concept of the History of Greece: Investigation of Pupils’ Perceptions about the Content of History Textbooks in the Primary School. The International Journal of Learning, 15 (1), 2-8.
  • HUGHES R. L. (2007). A Hint of Whiteness: History Textbooks and Social Construction of Race in the Wake of the Sixties. The Social Studies, 98, 201-207.
  • JANMAAT J. G. (2006), History and National Identity Construction: The Great Famine in Irish and Ukrainian History Textbooks. History of Education, 35 (3), 345-368.
  • ----- (2007), The ethnic ‘other’ in Ukrainian History Textbooks: The Case of Russia and the Russians, Compare, 37 (3), 307-324.
  • KABAPINAR Yücel (1991), ‘‘Müfredat Programı ve Ders Kitapları Açısından Ortaöğretim’de (Lise) Tarih Öğretimi’’, Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • ----- (1992), Bir İdeolojik Mücadele Alanı Olarak Lise Tarih Ders Kitapları II. Tarih ve Toplum, 107, 28–31.
  • ----- (1998), ‘‘A Comparision between Turkish and English History Textbooks: Design, Constrution and Usability Issies, Unpublished Doctorate Thesis, University of Leeds, England.
  • KANG S. W. (2007), Democracy, Human Rights and The role of Teachers. Pedagogy, Culture and Society, 15 (1), 119-128.
  • KARABAĞ G. (2003), Avrupa Birliği ve Tarih Ders Kitapları. N. Hayta (Ed.) Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Tarih 9-12 (ss. 155-186). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • LEE J. F. K., and COLLİNS, P. (2009), Australian Eglish-Language Textbooks: The Gender Issue. Gender and Education, 21 (4), 353-370.
  • MAGENDZO A. (1994), Tensions and Dilemmas about Education in Human Rights in Democracy. Journal of Moral Education, 23 (3), 251-259.
  • MARSTEN W. E. (2000), Poisoned history’: A Comparative Study of Nationalism, Propaganda and the Treatment of War and Peace in the Late Nineteenth- and Early Twentieth-Century School Curriculum. History of Education, 29 (1), 29-47.
  • MIHR A. (2009), Global Human Rights Awaraness, Education and Democratization. Journal of Human Rights, 8, 177- 189.
  • NASSER R.-NASSER I. (2008), Textbooks as a Vehicle for Segregation and Domination: State Efforts to Shape Palestinian Israelis’ Identities as Citizens. Curriculum Studies, 40 (5), 627-650.
  • NICHOL K. (1984), Teaching History (1st Ed.), London: McMillan.
  • ÖZBARAN S. (1992), Tarih ve Öğretimi, 1. Baskı, İstanbul: Cem Yayınevi.
  • ----- (1997), Tarih, Tarihçi ve Toplum, 1. Baskı, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • ----- (2003), Güdümlü Tarih, 1. Baskı, İstanbul: Cem Yayınevi.
  • SAFRAN M. (1994), Tarih Öğretiminin Eğitimsel Amaçları. Belleten, 220, 827-842.
  • SAFRAN M.-ATA B. (1996), Barışçı Tarih Öğretimi Üzerine Çalışmalar. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 11-26.
  • The National Center for History (2011), ‘’ Historical Thinking Standarts’’. [Online] Retrieved on 19-April-2011 at URL: http://www.nchs.ucla.edu/Standards/historical-thinking-standards-1
  • TORSTI P. (2007), How to Deal with A Difficult Past? History Textbooks Supporting Enemy Images in Post-War Bosnia and Herzegovina. Journal of Curriculum Studies, 39 (1), 77-96.
  • TURAN O. (1952), Milliyet ve İnsanlık Mefkûrelerinin Tarih Tedrisatında Ahenkleştirilmesi, Ankara Üniversitesi Dil, Tarih, Coğrafya Fakültesi Dergisi, 3 (4), 209-239.
APA DEMİRCİOĞLU H (2013). Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. , 119 - 133.
Chicago DEMİRCİOĞLU Hakkı İ. Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. (2013): 119 - 133.
MLA DEMİRCİOĞLU Hakkı İ. Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. , 2013, ss.119 - 133.
AMA DEMİRCİOĞLU H Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. . 2013; 119 - 133.
Vancouver DEMİRCİOĞLU H Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. . 2013; 119 - 133.
IEEE DEMİRCİOĞLU H "Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar." , ss.119 - 133, 2013.
ISNAD DEMİRCİOĞLU, Hakkı İ.. "Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar". (2013), 119-133.
APA DEMİRCİOĞLU H (2013). Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. Karadeniz Araştırmaları, 10(38), 119 - 133.
Chicago DEMİRCİOĞLU Hakkı İ. Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. Karadeniz Araştırmaları 10, no.38 (2013): 119 - 133.
MLA DEMİRCİOĞLU Hakkı İ. Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. Karadeniz Araştırmaları, vol.10, no.38, 2013, ss.119 - 133.
AMA DEMİRCİOĞLU H Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. Karadeniz Araştırmaları. 2013; 10(38): 119 - 133.
Vancouver DEMİRCİOĞLU H Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar. Karadeniz Araştırmaları. 2013; 10(38): 119 - 133.
IEEE DEMİRCİOĞLU H "Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar." Karadeniz Araştırmaları, 10, ss.119 - 133, 2013.
ISNAD DEMİRCİOĞLU, Hakkı İ.. "Tarih ders kitabı yazımında yeni yaklaşımlar". Karadeniz Araştırmaları 10/38 (2013), 119-133.