Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri

Kutlu, Ruhusen; SAYIN, SEHER; DEMİRBAŞ, Oğuz; Uçar, Mehmet; ASLAN, Raziye

Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri

Ruhuşen KUTLU, (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Seher SAYIN, (Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)

Mehmet UÇAR, (Konya Selçuklu 48 Nolu Özalan Aile Sağlığı Merkezi, Konya, Türkiye)

Raziye ASLAN, (Konya Karatay 52 Nolu Karbel Aile Sağlığı Merkezi, Konya, Türkiye)

Oğuz DEMİRBAŞ (Konya Selçuklu Tepeköy Aile Sağlığı Merkezi, Konya, Türkiye)

Türkiye Aile Hekimliği Dergisi

18 5

Yıl: 2014 Cilt: 18 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 134 - 141 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri

Öz:

Amaç: Bu araştırmanın amacı 18-49 yaş grubu evli kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanmadurumları ve bu yöntemleri tercih nedenlerini belirlemektir.Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma 2 Ekim - 2Kasım 2012 tarihleri arasında Konya il merkezinden rasgele seçilen3 Aile Sağlığı Merkezinde yapılmıştır. Çalışma bu zaman dilimindeAile Sağlığı Merkezlerine herhangi bir nedenle başvuran 416 evlikadında yapılmıştır. Standart bir ankette katılımcıların sosyodemografk özellikleri ve kontraseptif yöntem ile ilgili deneyimlerisorgulandı.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 30,7±6,9, ortalama çocuksayısı 2,2±1,4, ortalama evlilik süresi 10 ,1±7 ,2 ve evlenme yaşı20 ,6±2 ,5 yıl idi. Katılımcıların %11 ,1i okuryazar değil, %22 ,4üokuryazar, %34 ,6sı ilkokul, % 8 ,2si ortaokul, % 13 ,7si lise ve%10 ,1i üniversite mezunu idi. Yüzde 66sı (s=252) şehir merkezindeyaşıyor, %80 ,8i ev hanımı ve tamamı evli idi. Katılımcıların %71 ,4ü(s=297) modern bir yöntem, %13 ,5i (s=56) geleneksel yöntemkullanıyor, %15 ,1i (n=63) ise herhangi bir yöntem kullanmıyordu.En sık kullanılan yöntemler kondom (%42 ,3), rahim içi araç (RİA)(%17 ,1) ve hap (%8 ,9) idi. İlkokul ve üzeri eğitim sahibi olmak,şehirde yaşamak ve eşin eğitimi ile modern yöntem kullanımı anlamlıolarak artarken (p<0,001); yaş, gravida, ekonomik statü, aile tipi veeşinin mesleği ile bir ilişkisi yoktu (p>0,05).Sonuç: Kadınlar arasında aile planlaması yöntemleri kullanma oranıoldukça yüksekti. Çalışmamızda hem kadınların hem de eşlerinineğitim seviyeleri yükseldikçe modern aile planlaması yöntemlerininkullanımının arttığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Temel Sağlık Hizmetleri Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri

Contraceptive method usage according to women s socio demographic characteristics and the reasons for choice of methods

Öz:

Objective: The aim of this study was to evaluate the affecting factorsfor contraceptive method usage among reproductive aged women.Methods: This descriptive, cross-sectional study was carried outbetween 2 October2 November 2012 at three primary health careunits selected randomly, in Konya. This study consisted of 416 mar-ried 18-49 aged women who applied to these primary health careunits with any complaints during this study period. In a standardizedquestionnaire, their socio-demographic characteristics and experi-ences with contraceptives were asked.Results: The participants had a mean age of 30.7 years (SD±6.9),2.2 children (S D±1.4), 10.1 years of marriage duration (SD±7.2), and marriage age 20.6 (SD±2.5). Of the respondents, 11.1% wereilliterate, 22.4% literate and 34.6% had primary school education,8.2% secondary school, 13.7% high school, 10.1% university deg-ree. 60.6% (n=252) were living in the city, 80.8% were housewivesand never employed and all of them were offcially married. Of allthe participants and 71.4% (n=297) were using a modern contracep-tive method where as 13.5% (n=56) natural family planning, while15.1% (n=63) were not using any contraceptive method. The mostfrequently used methods are condoms (42.3%), intra uterin devices(IUD) (17.1%), and pills (8.9%). Whilst having primary education or above, living in a city, husband s education signifcantlyincreased the use of effective methods (p<0.001), age, gravida, economic status, occupation, type of family, husband s occupation hadno effect (p>0.05).Conclusion: The rate of using family planning methods amongthe women was rather high. While both women and their partners education levels were increasing, using rates of the modern familyplanning methods were getting higher.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Temel Sağlık Hizmetleri Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yücesoy İ, Çalışkan E. Kontrasepsiyon ve Aile Planlaması. In: Çiçek MN, Akyürek C, Çelik Ç, Haberal A, Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi. 2. basım. Güneş Kitabevi, Ankara; 2006. p.789805.
2. Durmuşoğlu F. Kontrasepsiyon. In: Çolgar U, Reprodüktif Endokrinoloji ve İnfertilite. İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul; 2006. p. 303318.
3. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye www.hips.hacettepe.edu. tr/TNSA2008-AnaRapor.pdf Erişim tarihi: 12.08.2014.
4. Tanrıverdi G, Özkan A, Şenveli S. Çanakkaledeki Kadınların Aile Planlaması Yöntemlerini Tercih Nedenleri. Fırat Tıp Dergisi 2008;13(4):251-4.
5. Şentürk-Erenel A, Kavlak T, Bingöl B. Kadınların Doğum Sonrası Altı Ay Sonunda Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumu. Van Tıp Dergisi 2011;18(2):68-76.
6. Marakoğlu K, Çivi S, Demiröz S, Kutlu R. Bir Doğum Evinde, Doğum Yapan Kadınların Doğurganlık Öyküleri ve Aile Planlaması Davranışları. Kocatepe Tıp Dergisi 2008;9:49-56.
7. Mayda A, Arslan T, Bozkurt B, Dedeli İ, Özkan M. Düzce İli Kalıcı Konutlar Bölgesinde 15-49 Yaş Arası Kadınlarda Yöntem Kullanma Oranları ve Tercih Nedenleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2005;4(5):265-79.
8. Kaya H, Tatlı H, Açık Y, Deveci S. Bingöl İli Uydukent Sağlık Ocağı Bölgesindeki 1549 Yaş Aile Planlaması Yöntemi Kullanım Düzeyinin Belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2008;22(4):185-91.
9. Öçal P, Cansever İ, Salihoğlu F, Çepni İ, Işıloğlu H. Cerrahpaşa Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği nde Kontraseptif Kullanımı. Klinik Gelişim 2004;17(3):37-41.
10. Johnson S, Pion C, Jennings V. Current methods and attitudes of women towards contraception in Europe and America. Reproductive Health 2 013;10(7):1-9.
11. İlhan M, Yıldırım A, Maral I. Ankarada Yarı Kentsel ve Kentsel Bölgede Yaşayan 15-49 Yaş Grubundaki Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri ve Yöntem Kullanmama Nedenleri. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetri Dergisi 2002;12(1):66-72.
12. Tokuç B, Eskiocak M, Ekuklu G, Saltık A. Edirne Merkezinde 15- 49 Yaş Evli Kadınların Aile Planlaması Yöntemleri Konusundaki Bilgi Düzeyleri ve Yöntem Kullanım Oranları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005;14(1):8-14.
13. Giray H, Keskinoğlu P. Işıkkent Sağlık Ocağına Başvuran 15-49 Yaş Evli Kadınların Etkili Aile Planlaması Yöntemi Kullanımı ve Etkileyen Etmenler. STED 2006;15.
14. Oltuluoğlu H, Başer M. Malatya İl Merkezinde Yaşayan Evli Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri ve Seçme Nedenlerinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012;19(3):167-74.
15. Ersin F, Gözükara F, Şimşek Z, ve ark. Bir Sağlık Ocağı Bölge- sinde Evli Kadınların Aile Planlaması Yöntemi Kullanma Durumları ve Yöntemi Bırakma Nedenleri. Hemşirelik Araştırma Geliştirme (HEMAR-G) 2003;5(1):30-7.
16. Tekinsoy P, Albayrak E, Özkan T, ve ark. Kayseri İli Mithat Paşa AP Merkezine Başvuran Kadınların Kullandıkları AP Yöntemleri ve Bunu Etkileyen Durumlar. 4. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, Ankara 2005;191.
17. Karaoğlu L, Çetin F, Ilgar M, ve ark. Turgut Özal Tıp Merkezinde Çalışan Evli Kadınların Doğurganlık Özellikleri ve Gebeliği Önleyici Yöntem Kullanımları. İnönü Tıp Fakültesi Dergisi 2005;12(2):937.

APA	Kutlu R, SAYIN S, Uçar M, ASLAN R, DEMİRBAŞ O (2014). Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. , 134 - 141.
Chicago	Kutlu Ruhusen,SAYIN SEHER,Uçar Mehmet,ASLAN Raziye,DEMİRBAŞ Oğuz Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. (2014): 134 - 141.
MLA	Kutlu Ruhusen,SAYIN SEHER,Uçar Mehmet,ASLAN Raziye,DEMİRBAŞ Oğuz Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. , 2014, ss.134 - 141.
AMA	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. . 2014; 134 - 141.
Vancouver	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. . 2014; 134 - 141.
IEEE	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O "Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri." , ss.134 - 141, 2014.
ISNAD	Kutlu, Ruhusen vd. "Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri". (2014), 134-141.

APA	Kutlu R, SAYIN S, Uçar M, ASLAN R, DEMİRBAŞ O (2014). Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 18(3), 134 - 141.
Chicago	Kutlu Ruhusen,SAYIN SEHER,Uçar Mehmet,ASLAN Raziye,DEMİRBAŞ Oğuz Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 18, no.3 (2014): 134 - 141.
MLA	Kutlu Ruhusen,SAYIN SEHER,Uçar Mehmet,ASLAN Raziye,DEMİRBAŞ Oğuz Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, vol.18, no.3, 2014, ss.134 - 141.
AMA	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2014; 18(3): 134 - 141.
Vancouver	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2014; 18(3): 134 - 141.
IEEE	Kutlu R,SAYIN S,Uçar M,ASLAN R,DEMİRBAŞ O "Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 18, ss.134 - 141, 2014.
ISNAD	Kutlu, Ruhusen vd. "Kadınların sosyodemografk özelliklerine göre kontraseptif yöntem kullanma durumları ve bu yöntemleri tercih nedenleri". Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 18/3 (2014), 134-141.