Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 69 - 86 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri

Öz:
Türkler, İslamiyetin kabulüyle Arap alfabesini kullanmayabaşlamışlardır. Değişik hat çeşitlerine sahip ve görselliği ön plandaolan bu alfabe sadece yazıda değil ebru, çini süslem eciliği gibi sanatalanlarına da yansımıştır. Bu özelliğiyle edebî eserlerde de bazen ifadeettiği sesten çok şekil özelliğiyle kullanılmış ve şekline vurguyapılmıştır. Alfabenin harfleri sevgilinin kaşı, ağzı vd. güzellikunsurlarının benzetileni olarak tasavvur edilmiş, özellikle Hurufişairlere ilham kaynağı olmuştur. Klasik Türk Edebiyatı şairleri, devamlıdiğerlerinden farklı olanı yakalama gayesi gütmüşlerdir. Harflererakam değeri verilerek yazılan ve ebced hesabı denilen sistemlekaleme alınan tarih şiirleri başta olmak üzere muamma, lügaz,müşeccer gibi değişik tasarruflarla karşılaşılmaktadır. Alfabeyealışılanın dışında bir yaklaşımla farklı olanı yakalamayı başaranşairlerden biri de Hafız Ahmet Paşadır. Henüz çocuk yaşta hafız olanve sadraz amlık makamına iki defa layık görülen Hafız Ahmet Paşa, onaltıncı yüzyıl divan şairlerimizdendir. Tek eseri olan divanında bulunanelli altı gazelden üç tanesinde sıra dışı bir imla görülmektedir. Bumakalede Hafız Ahmet Paşanın hayatına kısaca değiniler ek sözkonusu üç gazelinin yazım özellikleri çözümlenecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Unusual Poems of Hafız Ahmet Pasha

Öz:
Turks have begun to use the Arabic alphabet by the acceptance of Islam.Having different types of lines and visuality being at the forefront, whilethis alphabet has become widespread in the fields of art such asmarbling, tiling decoration sometimes it has also been used by its formalproperties rather than the sound it expresses in literature. The letters ofthe alphabet have been planned as the referred of the elements ofbeauty such as the lover s eyebrow, mouth etc. And have been the sourceof inspire to especially Hurufi poems. Classical Turkish Literature poet,have always been in search of unusual. Written by numbering the lettersand penned by the system called ebced account history poems being inthe first place, we come across various savings muamma, lügaz andmüşeccer. One of the poets, succeeding in capturing what is different bychanging his approach to alphabet is Hafız Ahmet Paşa.Being hafız whileyet in childhood and being granted as grand vizier twice Hafız AhmetPaşa is Divan poets of the sixteenth century. An unusual spelling is seenin the three of the fifty-six odes in his divan which is his single work. Inthis article three odes in question will be resolved in terms of theirspelling features by a brief reference to the life of Hafiz Pasha.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Çelebioğlu, Â. (1998). “Kültür Edebiyatımızda Şifre Alfabeleri”. Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları (505-518). İstanbul.
  • Hâfız Ahmed Paşa. Divan. Millet Kütüphanesi Ali Emîrî Efendi Manzum Eserler No: 799.
  • Karabey, T. (2007). “Dîvân Şiirinde ‘Sapma’lar”, Ankara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. Erzurum. 32: 15-38.
  • Köksal, M. F. (2004). “Divan Şiirinin ‘Garip’leri IV Bir Görsel Şiir veya Şiir İçre Şiir”, Berceste. Kayseri. 27: 15.
  • Köprülü, O. F. (1997). “Hâfız Ahmed Paşa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul. 15: 84-85.
  • Mustafa Nâimâ. (1969). Nâimâ Tarihi. Çev., Zuhûrî Danışman. İstanbul. 3: 1498.
  • Şenödeyici, Ö. (2009). “Osmanlı’nın Görsel Şiirleri I: Resim Yazmak Sanatı ve Sadıkî’ye Ait Bir Müşeccerin Tetkiki”. Türklük Bilimi Araştırmaları. Niğde. 26: 217-227.
  • Tosun, S. (2011). Hâfız Ahmed Paşa Divanı ve İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Uysal, Â. (2010). Hâfız Ahmed Paşa Divanı (Metin-İnceleme). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
APA aydın a, UYSAL A (2013). Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. , 69 - 86.
Chicago aydın abdullah,UYSAL Adem Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. (2013): 69 - 86.
MLA aydın abdullah,UYSAL Adem Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. , 2013, ss.69 - 86.
AMA aydın a,UYSAL A Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. . 2013; 69 - 86.
Vancouver aydın a,UYSAL A Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. . 2013; 69 - 86.
IEEE aydın a,UYSAL A "Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri." , ss.69 - 86, 2013.
ISNAD aydın, abdullah - UYSAL, Adem. "Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri". (2013), 69-86.
APA aydın a, UYSAL A (2013). Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0(15), 69 - 86.
Chicago aydın abdullah,UYSAL Adem Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 0, no.15 (2013): 69 - 86.
MLA aydın abdullah,UYSAL Adem Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, vol.0, no.15, 2013, ss.69 - 86.
AMA aydın a,UYSAL A Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2013; 0(15): 69 - 86.
Vancouver aydın a,UYSAL A Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2013; 0(15): 69 - 86.
IEEE aydın a,UYSAL A "Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri." Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0, ss.69 - 86, 2013.
ISNAD aydın, abdullah - UYSAL, Adem. "Hafız Ahmet Paşa'nın sıra dışı şiirleri". Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 15 (2013), 69-86.