TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME
Yıl: 2014 Cilt: 13 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 109 - 131 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME
Öz: Matbaayı Avrupadan yaklaşık 300 yıl sonra kullanmaya başlayan Osmanlıda ekonomi basınının gelişimi de Avrupaya göre geç tarihlerde gerçekleşmiştir. İlk ekonomi gazeteleri Avrupada 1700lerin ortalarında yayımlanmaya başlarken, Türkiyede ilk ekonomi gazetesi kabul edilen Ceride-i Ticaret 1857de yayımlanmaya başlamıştır. Her ne kadar Türk basın tarihinde ilk gazetelerde bile ekonomi haberlerinden söz etmek mümkünse de, ekonomi haberciliği dalı çok dar bir zeminde, genellikle hükümetlerin tavsiyelerini ya da isteklerini halka iletmek bağlamında ilerlemiş ve kurumsallaşma çok geç tarihlerde 1990ların sonlarında gerçekleşmiştir. Türk ekonomi basınının bugünkü durumu ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada, yapılan analizler sonucunda, ekonomi basının kurumsallaşmasını büyük ölçüde tamamlamış olmasına karşın okuyucu ve izleyici sayısı açısından henüz istenilen seviyeye erişilemediği, halkın ekonomiye ilişkin haberleri ana medyadan takip etmeyi tercih ettiği, dolayısıyla da ekonomi basınının hedef kitlesinin daha çok ekonomistler, iş adamları, küçük yatırım sahipleri ve bu alana özel ilgi duyan kişilerden oluştuğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime: A STUDY ON GENESIS, EVELUATION AND PRESENT STUATION OF ECONOMY PRESS IN TURKEY
Öz: Appearance of financial in Turkey, where printing had arrived approximately 300 hundred years after Europe, also lagged behind Europe. While the first newspapers on economy were published around the middle of 1700 s in Europe, Ceride-i Ticaret (Trade Paper), accepted to be the first financial paper in Turkey, had its start in 1857. Although it is possible to see news on economy in the earliest papers of Turkish Press, economy news as a separate branch has lingered on a narrow ground, conveying especially the prescriptions or demands of the governments to the public, thus institutionalizing occurred much later in the late 1990s. In this study which aims to reveal the present situation of Turkish financial media, as the result of the analysis it is emerged that although financial press in Turkey has mainly completed its institutionalization, it have not yet reached the desired level in terms of the number of readers and viewers, the public still prefer to follow the financial news from the main stream media therefore the main target audiences of the financial press are mostly consist of economists, businessmen, and small investment owners and people who have a special interest in finance.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
- Akgün, M. (1995). Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye ve Mecmua-i Fünun, Felsefe Dünyası,15, 52-72. Ateş, N. (2008). Türkiyede Ekonomi Gazeteciliği -Dünya Gazetesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Budak, A. (2012). The French Revolution's Gift to the Ottomans: The Newspaper, The Emergence Of Turkish Media. International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 2 No. 19, 157-169. Bıyık, A. (2007). Halkla İlişkiler Uygulamaları Kapsamında Medya ile ilişkilerde Ekonomi Medyasından Yararlanma Biçimleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çakır, C. (2003). Türkiyede İktisat Tarihi Çalışmalarının Tarihi Üzerine Bir Deneme, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2003, 7-63. Çapa, M. (1996). Batı Cephesinin İkmâlinde Trabzonun Rolü ve Tekâlîf-i Milliye Komisyonunun Çalışmaları, Toplumsal Tarih, 35, 13-20. Çelik, T. (2009). Ceridei Havadisde Ziraat, Ticaret Ve Sanayi Tartışmaları, İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 56, 469-518. Çetin, U. (2008). Defter Dergisi ve Türkiye Düşünce Yaşamındaki Yeri: Modernizm- Postmodernizm Tartışması Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Deligöz, O. (2008). Osmanlı Ziraat ve Ticaret Gazetesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doğan, İ. (1999). Sosyolojik Düşüncenin Osmanlıdaki Kaynakları: Ulum-ı İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası Örneği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32 (1), 49-82. Dölen, E. (2009). Türkiye Üniversite Tarihi: Osmanlı Döneminde Darülfünun 1863-1922. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Erinç, O. (2008). Sunuş. N. Erkul (Ed.), Ekonomi Basın Tarihi, içinde, İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları. Erdoğan, İ. (2007). Türkiye'de Gazetecilik ve Bilim İletişimi: Yapısal Özellikler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Y. Erdoğan, İ. (2006). Teori ve Pratikte Halkla İlişkiler, Ankara: Erk Yayınları Erkul, N. (Ed.) (2008). Ekonomi Basın Tarihi, İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları. Eroğlu, N. (2008). İttihatçıların Ünlü Maliye Nazırı Cavid Bey, İstanbul: Ötüken Neşriyat. Görgülü, A. (2004). Türkiyede Ekonomi Basını, Ekonomi-Basın-İktidar İlişkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İnuğur, N. (1992). Türk Basın Tarihi. İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları. Karaçavuş, A. (2006). Tanzimat Dönemi Osmanlı Bilim Cemiyetleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karaman, D. (2004). Ulûm-ı İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (1), 65-87. Kejanlıoğlu, B. (2004). Türkiyede Medyanın Dönüşümü, Ankara: İmge Kitabevi Koloğlu, O. (1989). İlk Gazete İlk Polemik: Vekayi-i Mısriye Takvimi Vekayi Tartışması. Ankara: Çağdaş Gazeteciler Derneği Y. Koloğlu, O. (2008). The Ottoman Press During the First Phase of Transition to Capitalism (1821-1875), içinde M. Strohmeier (Ed.), (2008), Neue Beihefte zur Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. Berlin: LIT Verlag Münster, 107-125 Löle, A. (2007). Ekonomi Basınında Sendikasızlaşmanın Etkileri ve Bunun Muhabir Profili Üzerindeki Yansıması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Oral, F. S. (1973). Cumhuriyet Basın Tarihi 19231973, Ankara: Sanayi Nefise Matbaası. Öner, S.(2011). Türk Basınının İlk Resmi Gazetesi Takvim-i Vekayide Padişah Portresine İlişkin Haberler, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 29, 149-168 Örmeci, O. (2011). The Kadro Movement: an Intellectual Movement in The Early Republican Period (1932-1934), International Review of Turkish Studies, 1(1), Spring 2011, 20-37. Örs, F. (2003). Ekonomi İletişimi, Ekonomik Yaklaşım, Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü Dergisi, 48, 97-105. Özden, M. (2005). Atatürk Döneminde Kemalist Metinler; Arâfta Bir Kemalizm: Tekin Alp ve Kemalizm (1936). Bilig: Journal of Social Sciences of the Turkish World, (34), 45-81. Özdemir, H. (1986). Kalkınmada Bir Strateji Arayışı Yön Hareketi, Ankara: Bilgi Yayınevi. Roper, G. (2013). Historical Aspects of Printing and Publishing in Languages of the Middle East, Leiden: Brill Pub. Roush, C. (2006). Profits and Losses: Business Journalism and Its Role in Society. Marion Street Press. Sayılgan, Ş. (1994). Ekonomi Basını ve Kamuoyunu Aydınlatmadaki Önemi, Marmara İletişim Dergisi, 8, 67-72. Sayılgan, Ş., C. Toprak ve Ç. Ünalan (2011). Ekonomi Gazetecisi El Kitabı, İstanbul: Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği Yayınları. Smith, R. B. (1954). The Genesis of the Business Press in the United States, The Journal of Marketing, 146-151. Sterling, C. H. (2009). Encyclopedia of Journalism: A-C (Vol. 1). New York: Sage. Turner, B. ve Orange, R. (Ed.). (2013). Specialist Journalism. New York: Routledge. Türkeş, M. (1998). The Ideology of the Kadro Movement: a Patriotic Leftist Movement in Turkey, Middle Eastern Studies, 34(4), 92-119. Tekdemir, A. (2011). Osmanlı Devletinde İlk Ticari Gazete: Ceride-iTicaret, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (1), 209-221. Tılıç, L. D. (2003). Türkiyede Gazetecilik, Ankara: ÇGD Yayınları Toprak, Z. (1982). Türkiyede Milli İktisat (1908-1918), İstanbul: Yurt Yayınları. Toprak, Z. (2013). Psikoloji'den Sosyoloji'ye Türkiye'de Durkheim Sosyolojisinin Doğuşu, Toplumsal Tarih Dergisi, Sayı 23, 22-33. Toprak, Z. (1984).Fikir Dergiciliğinin Yüzyılı, Türkiye'de Dergiler Ansiklopediler (1849-1984), İstanbul: Gelişim Yayınları, 13-54 Toprak, Z. (1999). Meşrutiyet'te Toplumsal Proje: Tesanüt, Meslek ve Milli İktisat, içinde Osmanlı 3, (Ed.) Güler Eren, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 571 586. Topuz, H. (2003), II. Mahmuttan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi Türkeş, M. (1999). Kadro Hareketi, Ulusçu Sol Bir Akım. Ankara: İmge Kitabevi. Ünal, U. (2013). Osmanlı Belgelerinde İzmir De İktisadi Hayat (1720-1920), Ankara: Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yanardağ, M. (2008). Kadro Hareketi: Ulusçu Sol Bir Akım, İstanbul: Destek Yayınları Yazıcı, N. (1999). Tanzimat Döneminde Ekonomi Basını: Takvim-i Ticaret, A. Ü İlahiyat Fakültesi Dergisi, 39, 55-68. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yücel, Ş. (1994). Ekonomist Nasıl Başardı. Ekonomist Dergisi, 4 (32), 3-5 Yüksel, E.(2001). Ekonomi Haberciliğinin Kamusal Görevleri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, sayı:10, 115-122 Yüksel, E. (1999). Türkiyede Ekonomi Basını Gündemi ve Siyasal Gündem İlişkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
| APA | IŞIK M, Eşitti Ş (2014). TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 109 - 131. |
| Chicago | IŞIK Mehmet,Eşitti Şakir TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. (2014): 109 - 131. |
| MLA | IŞIK Mehmet,Eşitti Şakir TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 2014, ss.109 - 131. |
| AMA | IŞIK M,Eşitti Ş TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2014; 109 - 131. |
| Vancouver | IŞIK M,Eşitti Ş TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2014; 109 - 131. |
| IEEE | IŞIK M,Eşitti Ş "TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME." , ss.109 - 131, 2014. |
| ISNAD | IŞIK, Mehmet - Eşitti, Şakir. "TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME". (2014), 109-131. |
| APA | IŞIK M, Eşitti Ş (2014). TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(25), 109 - 131. |
| Chicago | IŞIK Mehmet,Eşitti Şakir TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13, no.25 (2014): 109 - 131. |
| MLA | IŞIK Mehmet,Eşitti Şakir TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.13, no.25, 2014, ss.109 - 131. |
| AMA | IŞIK M,Eşitti Ş TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2014; 13(25): 109 - 131. |
| Vancouver | IŞIK M,Eşitti Ş TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2014; 13(25): 109 - 131. |
| IEEE | IŞIK M,Eşitti Ş "TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME." Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, ss.109 - 131, 2014. |
| ISNAD | IŞIK, Mehmet - Eşitti, Şakir. "TÜRKİYE'DE EKONOMİ BASINININ ORTAYA ÇIKIŞI, GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU ÜZERİNE BİR İNCELEME". Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 13/25 (2014), 109-131. |
