Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980

CETIN ONDER, (Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Ankara, Türkiye)
Behlül ÜSDİKEN (Sabancı Üniversitesi, Yönetim Bilimleri Fakültesi, İstanbul, Türkiye)
ODTÜ Gelişme Dergisi
3 0
Yıl: 2016 Cilt: 43 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 573 - 605 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980

Öz:
Bu çalışmada, bir örgütsel alana egemen kurumsal mantık karşısında yeni bir kurumsal mantığın nasıl yer edinebileceği ele alınmaktadır. İncelemede, sosyo-politik çevredeki değişim bir örgütsel alanda yeni bir mantığı benimsenebilir hale getirdiğinde, mevcut mantık çerçevesinde kurulmuş örgütlerin istemeyerek de olsa yeni mantık altında örgüt kurulmalarına vesile olabilecekleri, bu yolla da, yeni mantığın tutunmasına katkıda bulunabilecekleri ileri sürülmektedir. İstanbul ve Ankara'da işçi sendikası kurulmalarına dair görgül analizlerimiz yeni mantık altındaki sendika kurulmalarının mevcut mantıklar çerçevesinde kurulmuş sendikaların daha çok olduğu yerel iş kollarında daha yüksek oranda olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışmada, örgüt altyapısı kavramının örgütsel alanlarda değişimin içsel belirleyicileri ile ilgili yazına katkıları tartışılmaktadır
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Kamu Yönetimi

Institutional logics, organizational infrastructure, and change in organizational fields: Historical development of Turkish labor unions, 1947-1980

Öz:
In this paper, we address endogenous sources of change within organizational fields. Our empirical context is Turkish unionism between 1947 and 1980. We examine how preexisting labor union cohorts constituted an organizational infrastructure that shaped development of new ones under emergent institutional logics. Findings reveal that founding rate of labor unions under a new logic was higher in local industries with a higher number of labor unions established under preexisting logics. For one cohort, founding rate was also lower in local industries where unions established under preexisting logics were older.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Kamu Yönetimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AHMAD, F. (2003), The Making of Modern Turkey, Londra: Routledge.
  • ALDRICH, H. VE RUEF, M. (2006), Organizations Evolving, 2. basım, Londra: Sage.
  • ALMEIDA, P. (2003), "Opportunity Organizations and Threat-Induced Contention: Protest Waves in Authoritarian Settings" American Journal of Sociology, 109, 345-400.
  • AUDIA, P. G. VE RIDER, C. I. (2006), "Entrepreneurs as Organizational Products Revisited", The Psychology of Entrepreneurship, Der. J. A. C. Baum, M. Frese ve R. A. Baron, Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., ss. 113-130.
  • BATTILANA, J., LECA, B. VE BOXENBAUM, E. (2009), "How Actors Change Institutions: Towards a Theory of Institutional Entrepreneurship", The Academy of Management Annals, 3, 65-107.
  • BAUM, J. A. C. VE OLIVER, C. (1992), "Institutional Embeddedness and the Dynamics of Organizational Populations", American Sociological Review, 57, 540-559.
  • BAYDAR, O. (Ed.) (1996), Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • BAYDAR, O. (Ed.) (1998a), Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt 2, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • BAYDAR, O. (Ed.) (1998b), Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt 3, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • CAMPBELL, J. L. (2010), "Institutional Reproduction and Change", Oxford Handbook of Comparative Institutional Analysis, Der. G. Morgan, J. L. Campbell, C. Crouch, O. K. Pedersen ve R. Whitley, New York: Oxford University Press, ss. 87-115.
  • CATTANI, G., PENNINGS, J. M. VE WEZEL, F. C. (2003), "Spatial and Temporal Heterogeneity in Founding Patterns", Organization Science, 14, 670-685.
  • CLEMENS, E. S. VE COOK, J. M. (1999), "Politics and Institutionalism: Explaining Durability and Change", Annual Review of Sociology, 25, 441-466.
  • ÇELİK, A. (2010), Vesayetten Siyasete Türkiye'de Sendikacılık (1946-1967). İstanbul: İletişim.
  • DAHL, M. S. VE SORENSON, O. (2009), "The Embedded Entrepreneur", European Management Review, 6, 172-181.
  • DAVIS, G. F. VE MARQUIS, C. (2005), "Prospects for Organization Theory in the Early Twenty-first Century: Institutional Fields and Mechanisms", Organization Science, 16, 332-343.
  • DELBRIDGE, R. VE EDWARDS, T. (2008), "Challenging Conventions: Roles and Processes During Non- isomorphic Institutional Change", Human Relations, 61, 299-325.
  • DERELI, T. (2006), Labor Law and Industrial Relations in Turkey, İstanbul: Mentes Kitabevi / Kluwer Law International.
  • DİE (1972), Toplu sözleşme, Grev ve Lokavt İstatistikleri, Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DIMAGGIO, P. J. (1991). "Constructing an Organizational Field as a Professional Project: US Art Museums, 1920-1940", The new institutionalism in organizational analysis Der. W. W. Powell ve P. J. DiMaggio, Chicago, IL: The University of Chicago Press. ss. 267-292.
  • DIMAGGIO, P. J. VE POWELL, W. W. (1983), "The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields", American Sociological Review, 48, 147-160.
  • DOBREV, S. D. VE BARNETT, W.P. (2005), "Organizational Roles and Transitions to Entrepreneurship", Academy of Management Journal, 48, 433-449.
  • DONALDSON, L. (1996), For Positivist Organization Theory. Proving the Hard Core, Londra: Sage.
  • DUNN, M. B. VE JONES, C. (2010), "Institutional Logics and Institutional Pluralism: The Contestation of Care and Science Logics in Medical Education, 1967-2005", Administrative Science Quarterly, 55, 114-149.
  • FREEMAN, J. (1986), "Entrepreneurs as Organizational Products: Semiconductor Firms and Venture Capital Firms", Advances in the Study of Entrepreneurship, Innovation, and Economic Growth, Cilt 1, Der. G. Libecap, Greenwich, CT: JAI Press, ss. 33-58.
  • FRIEDLAND, R. VE ALFORD, R. (1991), "Bringing Society Back in: Symbols, Practices and Institutional Contradictions", The New Institutionalism in Organizational Analysis, Der. W. W. Powell ve P. J. DiMaggio, Chicago, IL: University of Chicago Press, ss. 232-263.
  • GOMPERS, P., LERNER, J. VE SCHARFSTEIN, D. (2005), "Entrepreneurial Spawning: Public Corporations and the Genesis of New Ventures, 1986 to 1999", The Journal of Finance, 60, 577- 614.
  • GREENWOOD, R. VE HININGS, C. R. (1996), "Understanding Radical Organizational Change: Bringing together the Old and the New Institutionalism", Academy of Management Review, 21, 1022-1054.
  • GREENWOOD, R., RAYNARD, M., KODEIH, F., MICELOTTA, E. R. VE LOUNSBURY, M. (2011), "Institutional Complexity and Organizational Responses", The Academy of Management Annals, 5, 317-371.
  • GREENWOOD, R. VE SUDDABY, R. (2006), "Institutional Entrepreneurship in Mature Fields: The Big Five Accounting Firms", Academy of Management Journal, 49, 27-48.
  • GREVE, H. R. VE RAO, H. (2012), "Echoes of the Past: Organizational Foundings as Sources of an Institutional Legacy of Mutualism", American Journal of Sociology, 118, 635-675.
  • GÜNGÖR, F. (1996), "İşçi Hareketleri", Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt 2, Der. O. Baydar, Istanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, ss. 102-105.
  • HANNAN, M. T. VE CARROLL, G. R. (1995), "Theory Building and Cheap Talk about Legitimation: Reply to Baum and Powell", American Sociological Review, 60, 539-544.
  • HANNAN, M. T. VE FREEMAN, J. (1977), "The Population Ecology of Organizations", American Journal of Sociology, 82, 929-964.
  • HANNAN, M. T. VE FREEMAN, J. H. (1984), "Structural Inertia and Organizational Change", American Sociological Review, 49, 149-164.
  • HANNAN, M. T. VE FREEMAN, J. H. (1987), "The Ecology of Organizational Founding: American Labor Unions, 1836-1985", American Journal of Sociology, 92, 910-943.
  • HANNAN, M. T. VE FREEMAN, J. H. (1989), Organizational Ecology, Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • HAUSMAN, J., HALL, B. H. VE GRILICHES, Z. (1984), "Econometric models for count data with an application to the patents-R&D relationship", Econometrica, 52, 909-938.
  • HAVEMAN, H. A. VE RAO, H. (1997), "Structuring a Theory of Moral Sentiments: Institutional and Organizational Coevolution in the Early Thrift Industry", American Journal of Sociology, 102, 1606-1651.
  • IŞIKLI, A. (1990), Sendikacılık ve Siyaset, Ankara: İmge Kitabevi.
  • KEYDER, Ç. (1987), State and Class in Turkey, Londra: Verso.
  • KOÇ, Y. (1997), "Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu: MİSK", Kebikeç, 5, 207-219.
  • KOÇ, Y. (2000), Türkiye'de İşçiler ve Sendikalar. Tarihten Sayfalar, Ankara: Türkiye Yol-İş Sendikası Yayınları.
  • KOÇ, Y. (2003), Türkiye İşçi Sınıfı ve Sendikacılık Hareketi Tarihi, 2.baskı. Istanbul: Kaynak.
  • KOÇ, Y. (2010), Türkiye İşçi Sınıfı Tarihi. Osmanlı'dan 2010'a, Ankara: Epos.
  • LOUNSBURY, M. VE CRUMLEY, E. T. (2007), "New Practice Creation: An Institutional Perspective on Innovation", Organization Studies, 28, 993-1012.
  • MAKAL, A. (1999), Türkiye'de Tek Partili Dönemde Çalısma İlişkileri: 1920-1946, Ankara: Imge Kitabevi.
  • MAKAL, A. (2002), Türkiye'de Çok Partili Dönemde Çalısma İlişkileri: 1946-1963, Ankara: İmge Kitabevi.
  • MARQUIS, C. VE LOUNSBURY, M. (2007), "Viva la Resistance: Competing Logics and the Consolidation of US Community Banking", Academy of Management Journal, 50, 799-820.
  • MARQUIS, C., VE TILCSIK, A. (2013), "Imprinting: Toward a Multilevel Theory", Academy of Management Annals, 7, 195-245.
  • MARRETT, C. B. (1980), "Influences on the Rise of New Organizations: The Formation of Women's Medical Societies", Administrative Science Quarterly, 25, 185-199.
  • MCADAM, D. (1982), Political Process and the Development of Black Insurgency 1930-1970, Chicago: The University of Chicago Press.
  • MCADAM, D., TARROW, S. VE TILLY, C. (2008), "Methods for Measuring Mechanisms of Contention", Qualitative Sociology, 31, 307-331.
  • MCCARTHY, J. D. ve ZALD, M. (1977), "Resource Mobilization and Social Movements: A Partial Theory", American Journal of Sociology, 82, 1212-1241.
  • MEYERSON, D. E. VE SCULLY, M. A. (1995), "Tempered Radicalism and the Politics of Ambivalence and Change", Organization Science, 6, 585-600.
  • MİLLİYET (1978), "Tunç: Sağ da Sol da Hedeflerine Ulaşmak için Anarşiyi Destekliyor", Milliyet, 19 Mart, 8.
  • MORILL, C., ZALD, M. N. VE RAO, H. (2003), "Covert Political Conflict within Organizations: Challenges from Below", Annual Review Sociology, 29, 391-415.
  • PACHE, A-C. VE SANTOS, F. (2010), "When Worlds Collide: The Internal Dynamics of Organizational Responses to Conflicting Institutional Demands", Academy of Management Review, 35, 455-476.
  • PETERSEN, T. (1993), "Recent Advances in Longitudinal Methodology", Annual Review of Sociology, 19, 425-454.
  • POWELL, W. W. VE COLYVAS, J. (2008), "Microfoundations of Institutional Theory", Handbook of Organizational Institutionalism, Der. R. Greenwood, C. Oliver, R. Suddaby ve K. Sahlin, Thousand Oaks, CA: Sage, ss. 276-298.
  • PURDY, J. M. VE GRAY, B. (2009), "Conflicting Logics, Mechanisms of Diffusion, and Multilevel Dynamics in Emerging Institutional Fields", Academy of Management Journal, 52, 355-380.
  • ROMANELLI, E. VE SCHOONHOVEN, C. B. (2001), "The Local Origins of New Firms", The Entrepreneurship Dynamic: Origins of Entrepreneurship and the Evolution of Industries, Der. C. B. Schoonhoven ve E. Romanelli, Stanford, California: Stanford University Press, ss. 40-67.
  • ROSSMAN, G. (2014), "The Diffusion of the Legitimate and the Diffusion of Legitimacy", Sociological Science, 1, 49-69.
  • SCHNEIBERG, M., KING, M. VE SMITH, T. (2008), "Social Movements and Organizational Form: Cooperative Alternatives to Corporations in the American Insurance, Dairy, and Grain Industries", American Sociological Review, 73, 635-667.
  • SCHNEIBERG, M. VE LOUNSBURY, M. (2008), "Social Movements and Institutional Analysis", Handbook of Organizational Institutionalism, Der. R. Greenwood, C. Oliver, S. K. Andersen ve R. Suddaby, Londra: SAGE, ss. 650-672.
  • SEO, M-G. VE CREED, W. E. D. (2002), "Institutional Contradictions, Praxis, and Institutional Change: A Dialectical Perspective", Academy of Management Review, 27, 222-247.
  • SORENSON, O. VE AUDIA, P.G. (2000), "The Social Structure of Entrepreneurial Activity: Geographic Concentration of Footwear Production in the United States, 1940-1989", American Journal of Sociology, 106, 424-462.
  • SØRENSEN, J. B. (2007), "Bureaucracy and Entrepreneurship: Workplace Effects on Entrepreneurial Entry", Administrative Science Quarterly, 52, 387-412.
  • STINCHCOMBE, A.L. (1965). Social Structure and Organizations. Handbook of Organizations, Der. J. G. March, Chicago: Rand McNally, ss. 142-193.
  • STUART, T.E. VE SORENSON, O. (2003), "The Geography of Opportunity: Spatial Heterogeneity in Founding Rates and the Performance of Biotechnology Firms", Research Policy, 32, 229-53.
  • SUDDABY, R. VE VIALE, T. (2011), "Professionals and Field-level Change: Institutional Work and the Professional Project", Current Sociology, 59, 423-442.
  • THORNTON, P. H. VE OCASIO, W. (1999), "Institutional Logics and the Historical Contingency of Power in Organizations: Executive Succession in Higher Education Publishing Industry, 1958- 1990", American Journal of Sociology, 105, 801-843.
  • THORNTON, P.H. VE OCASIO, W. (2008), "Institutional Logics", Handbook of Organizational Institutionalism, Der. R. Greenwood, C. Oliver, S. K. Andersen ve R. Suddaby, Londra: SAGE, ss. 99-129.
  • UÇKAN, B. (2001), "Sendika Güvenliğinin Teorik Çerçevesi ve Endüstri İlişkileri Sistemine Etkisi", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 56, 157-176.
  • ZÜRCHER, E. J. (2004). Turkey: A Modern History. 3. baskı. Londra: I.B.Tauris.
APA ONDER C, ÜSDİKEN B (2016). Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. , 573 - 605.
Chicago ONDER CETIN,ÜSDİKEN BEHLÜL Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. (2016): 573 - 605.
MLA ONDER CETIN,ÜSDİKEN BEHLÜL Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. , 2016, ss.573 - 605.
AMA ONDER C,ÜSDİKEN B Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. . 2016; 573 - 605.
Vancouver ONDER C,ÜSDİKEN B Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. . 2016; 573 - 605.
IEEE ONDER C,ÜSDİKEN B "Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980." , ss.573 - 605, 2016.
ISNAD ONDER, CETIN - ÜSDİKEN, BEHLÜL. "Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980". (2016), 573-605.
APA ONDER C, ÜSDİKEN B (2016). Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. ODTÜ Gelişme Dergisi, 43(2), 573 - 605.
Chicago ONDER CETIN,ÜSDİKEN BEHLÜL Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. ODTÜ Gelişme Dergisi 43, no.2 (2016): 573 - 605.
MLA ONDER CETIN,ÜSDİKEN BEHLÜL Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. ODTÜ Gelişme Dergisi, vol.43, no.2, 2016, ss.573 - 605.
AMA ONDER C,ÜSDİKEN B Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2016; 43(2): 573 - 605.
Vancouver ONDER C,ÜSDİKEN B Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980. ODTÜ Gelişme Dergisi. 2016; 43(2): 573 - 605.
IEEE ONDER C,ÜSDİKEN B "Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980." ODTÜ Gelişme Dergisi, 43, ss.573 - 605, 2016.
ISNAD ONDER, CETIN - ÜSDİKEN, BEHLÜL. "Kurumsal mantıklar, örgüt altyapısı ve örgütsel alanlarda değişim: Türkiye'de işçi sendikalarının tarihsel gelişimi, 1947-1980". ODTÜ Gelişme Dergisi 43/2 (2016), 573-605.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 23:37

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları