ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU

Pattabanoğlu, Fatma zehra

ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU

Fatma Zehra PATTABANOĞLU (Kastamonu Üniversitesi Felsefe Bölümü)

EKEV AKADEMİ DERGİSİ

8 0

Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 66 Sayfa Aralığı: 269 - 288 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU

Öz:

XVI. yüzyıl Osmanlı düşünürlerinden Abdülmecîd b. Şeyh Nasûh Tosyevî tefsir, kelâm, fıkıh, tasavvuf, ahlâk, eğitim ve belâgate dair pek çok eser kaleme almıştır. Kastamonu Yazma Eserler Kütüphanesi'nde bulunan Fezâilü'l-ilm ve'l-âlim adlı risâle de bunlardan birisidir. Mezkûr risâlede âlimin faziletlerinden bahsedilmekte ancak ameli olmayan zâhirî âlim eleştirilmektedir. Tosyevî burada âbid ile âlim arasında kıyas yaparak, bilgisiyle amel etmedikçe âlimin gerçek bir âlim olamayacağını anlatmaktadır. Bu değerlendirmesiyle bilgi-eylem ilişkisinin önemine yer veren düşünür, doğru bilginin doğru eylem gerektireceğine vurgu yapmaktadır. Zâhirî ulemayı dünyaya bağımlı olmakla ve maddi menfaatler peşinde koşmakla itham eden Tosyevî, nefsî arınmanın önemine dikkat çekmektedir. Makalede ilmin ve âlimin mahiyeti bağlamında müellifin düşüncelerinin ortaya konulup, değerlendirilmesi amaç edinilmiştir. Ayrıca çalışmanın sonunda risâlenin transkripsiyonuna yer verilmiştir

Anahtar Kelime:

Abdülmecid b. Seyh Nasuh Tosyevi’s Manuscript ‘Fezailu’l-ilm Ve’l-Alım’ and its Transcription

Öz:

Abdulmecid b. Şeyh Nasûh Tosyevî, who is one of the Ottoman philosophers in 16th Century, has many works about hermeneutics, kalam, Islamic law, Sufism, moral, education and rhetoric. The epistle named Fezâilü’l-ilm ve’l-âlim in Kastamonu Manuscript Library is one of these works. In this manuscript virtues of the scholar is discussed, but the apparent scholar is criticized. Here Tosyevi compares abid and scholar, and explains that a scholar can be a true scholar only if one do his / her actions with his /her knowledge. The philosopher, who gives places to the relation of knowledge and action, underlines that the true knowledge requires a true action. Tosyevi accuses the apparent ulema to be dependent on the world and to chase material benefits, and he draws attention to the importance of purgation from human desires. This article aims to introduce and evaluate author’s thoughts about the nature of knowledge and scholar. A transcription of the manuscript is also shared at the end of this work

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Kur’an-ı Kerim ve Açıklamalı Meali, Haz. Ali Özek, Hayrettin Karaman, Ali Turgut vd., İstanbul, 1992.
Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, C.I-II, Beyrut: Dâru Ahyai’t-Turâsi’l-Arabî, 1351/1932.
Açıkgenç, Alparslan, Bilgi Felsefesi, İstanbul: İnsan, 1992.
Erbaş, Muammer, “Bir Osmanlı Müfessiri Abdülmecid b. eş-Şeyh Nâsuh b. İsrâil (1565) ve Eserleri”, DEÜ İlahiyat Fak. Dergisi, İzmir, 2006, S. 24, s. 161-186.
Gazzâlî, İhyâu ‘Ulûmid’-Dîn, Tahric: Zeynüddin Ebi Fadl Abdurrahim b. Hüseyin elIrakî, C.I, Beyrut: Dâru’l-Marife, trs.
Hayta, Ufuk ve Abdülhamit Birışık, “Hayatı ve Eserleriyle Abdülmecîd B. Şeyh Nasûh Tosyevî ve Cevâhiru’l-Kur’ân ve Zevâhiru’l-Furkân Adlı Tefsir Risalesinin İlmî Değeri”, UÜ İlahiyat Fak. Dergisi, 2007, C. XVI, S. 2, s. 343-367.
Kalın, İbrahim, Akıl ve Erdem, İstanbul: Küre, 2013.
Kâtip Çelebi, Keşfü’z-Zünûn an Esâmi’l-Kütübi ve’l-Fünûn, Çev.: Şükrü Baltacı, C.I, II, IV, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt, 2014.
Mevlânâ, Mesnevî, Çev. Veled İzbudak, C.III, İstanbul: MEB, 1988.
Pattabanoğlu, Fatma Zehra, “16. Yüzyıl Osmanlı Düşüncesinde Felsefe ve Kelâm Bilginleri”, SDÜİF Dergisi, S. 34, Isparta, 2015, s.109-137.
Polat, Emanullah, “Tosyevî’nin “el-Havf ve’l-Hüzün” Adlı Risâlesinin Tahkîki ve Değerlendirilmesi”, BÜ İlahiyat Fak. Dergisi, 2014, C. II, S. 3, s. 183-204.
Öngören, Reşat, Tarihte Bir Aydın Tarikatı Zeynîler, İstanbul: İnsan, 2003.
Özlem, Doğan, Etik-Ahlâk Felsefesi, İstanbul: Say, 2010.
Seneca, Epistulate Morales, (Ahlâki Mektuplar), Çev.: Türkan Uzel, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1999.

APA	Pattabanoğlu F (2016). ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. , 269 - 288.
Chicago	Pattabanoğlu Fatma zehra ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. (2016): 269 - 288.
MLA	Pattabanoğlu Fatma zehra ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. , 2016, ss.269 - 288.
AMA	Pattabanoğlu F ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. . 2016; 269 - 288.
Vancouver	Pattabanoğlu F ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. . 2016; 269 - 288.
IEEE	Pattabanoğlu F "ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU." , ss.269 - 288, 2016.
ISNAD	Pattabanoğlu, Fatma zehra. "ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU". (2016), 269-288.

APA	Pattabanoğlu F (2016). ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0(66), 269 - 288.
Chicago	Pattabanoğlu Fatma zehra ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. EKEV AKADEMİ DERGİSİ 0, no.66 (2016): 269 - 288.
MLA	Pattabanoğlu Fatma zehra ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. EKEV AKADEMİ DERGİSİ, vol.0, no.66, 2016, ss.269 - 288.
AMA	Pattabanoğlu F ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 269 - 288.
Vancouver	Pattabanoğlu F ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU. EKEV AKADEMİ DERGİSİ. 2016; 0(66): 269 - 288.
IEEE	Pattabanoğlu F "ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU." EKEV AKADEMİ DERGİSİ, 0, ss.269 - 288, 2016.
ISNAD	Pattabanoğlu, Fatma zehra. "ABDÜLMECÎD B. ŞEYH NASÛH TOSYEVÎ’NİN “FEZÂİLÜ’L-İLM VE’L-ÂLİM” ADLI RİSÂLESİ VE TRANSKRİPSİYONU". EKEV AKADEMİ DERGİSİ 66 (2016), 269-288.