Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu

Ahmet KAZANKAYA, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Van)
Adnan DOĞAN, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Van, Türkiye)
Kenan ÇELİK (GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi, Diyarbakır, Türkiye)
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi
4 0
Yıl: 2017 Cilt: 27 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 580 - 588 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29133/yyutbd.335903 İndeks Tarihi: 23-11-2018

Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu

Öz:
Bu çalışma Midyat ve Savur (Mardin) Yörelerinde tohumdan yetişmiş doğal badem populasyonu içerisinde geç çiçeklenen ve üstün nitelikli genotiplerin belirlenmesi amacıyla 2012-2014 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışma kapsamında 97 genotip incelenmiştir. Araştırma sonucunda, tartılı derecelendirme yöntemine göre 13 genotip ümitvar seçilmiştir. Ümitvar olarak seçilen genotiplerin, tam çiçeklenme dönemleri 2013 yılında 22-25 Mart tarihleri arasında gerçekleşirken, 2014 yılında 13-16 Mart tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ümitvar genotiplerin ortalama kabuklu meyve ağırlıkları 3.52 g (47-MRD-28) ile 6.70 g (47-MRD-13) arasında değişmiştir. Ümitvar olarak seçilen 13 genotipin iç badem ağırlıkları 0.80 g (47-MRD-28)-1.26 g (47-MRD-43), iç randımanları %17.51 (47-MRD-54) - %22.63 (47-MRD-28) arasında, kabuk kalınlıkları 2.97 mm(47-MRD-28)-3.79 mm (47-MRD-13), çift iç oranı % 0.00-23.00, ikiz iç oranı %0.00 ve sağlam iç oranları %60.00-100.00 arasında değişmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri

The Selection of Indigenous Almonds to (P. amygladus L.) Midyat and Savur Dis

Öz:
This study was carried out between 2012-2014 with the aim of determining late flowering and high quality genotypes among natural almond population grown in Midyat and Savur (Mardin Province). And Ninety-seven genotypes were examined in this study. In conclusion, 13 genotype were determined promising according to weighted rating method. 2013 and 2014 flowering dates of these promising genotypes are March 22-25 and march 13-16, respectively. Shell weight of promising genotypes ranged between 3.52 g (47-MRD-28) and 6.70 g (47-MRD-13) was determined. Kernel weight of selected 13 promising almonds ranged between 0.80 (47-MRD-28)-1.26 g (47-MRD-43), kernel rate between %17.51 (47-MRD-54) - %22.63 (47-MRD-28), skin thickness 2.97 (47-MRD-28)-3.79 mm (47-MRD-13), double kernel rate between %0.00-23.00, twin kernel rate was %0.00 and safe kernel rate between %60.00-100.00.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar S (2012). Eğil ve Ergani (Diyarbakır) ilçelerinde doğal olarak yetiştirilen bademlerin (P. amygladus L.) seleksiyonu (yüksek lisans tezi), Van Y.Y.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
  • Ağlar E (2005). Pertek (Tunceli) yöresi bademlerinin (Prunus amygdalus L.) seleksiyonu (Yüksek lisans tezi), Van Y.Y.Ü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
  • Alkan G, Seferoğlu HG (2014). Bazı badem çeşitlerinin Aydın ekolojisindeki fenolojik ve morfolojik özellikleri. Meyve Bilimi. 1 (2): 38-44.
  • Asensio MC, Sodas I, Company R (1996). Double kernel in almond: An open question. Nucis. 5: 8-9.
  • Aslantaş R (1993). Erzincan ili Kemaliye ilçesinde doğal olarak yetişen bademlerin (Amygdalus communis L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma (yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 122 s.
  • Aslantaş R, Güleryüz M (1999). Almond selection in microclimate areas of northeast Anatolia. XI. Grempa Meeting on Pistacios and Almonds, Univ. 1966 of Harran, Faculty of Agric.-Pistacio Research and Application Center 1-4 September 1999, Ş.Urfa (Turkey), 91.
  • Balta MF (2002). Elazığ Merkez ve Ağın ilçesi bademlerinin (Prunus amygdalus L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar (doktora tezi). Van Y.Y.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, 262 s.
  • Balta MF, Aşkın MA, Yarılgaç T, Kazankaya A (2003). Maden ilçesinde doğal olarak yetiştirilen bademlerin meyve özellikleri. Türkiye IV Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya, s: 252-256.
  • Bostan SZ, Cangi R, Oğuz Hİ (1995). Akdamar adası bademlerinin (P. amygdalus L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerine araştırmalar. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt I, s: 370-374, Adana.
  • Cordeiro V, Oliveira M, Ventura J, Monteiro A (1999). Study of some physical characters and nutritive composition of the Portuguese’s (local) almond varieties. XL Grempa Meeting on Pistacios and Almonds, Univ. of Harran, Faculty of Agric.- Pistacio Research and Application Center 1-4 September 1999, Ş.Urfa (Turkey), p: 333-337.
  • Çelik M, Çelik H, Yanmaz R (1995). Bahçe bitkilerinin ekolojik istekleri (Genel Bahçe Bitkileri, Bölüm 4). Ankara Ün. Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yay. No:4, Ankara, s: 65-106. FAO, 2013. http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E (Erişim Tarihi: 06.09.2016).
  • Dicenta F, Gusano MG, Ortega E, Gomez PM (2005). The possibilities of early selection of late-flowering almonds as a function of seed germination or leafing time of seedlings. Plant Breeding, 124: 305-309.
  • Dokuzoğuz M, Gülcan R (1973). Ege Bölgesi Bademlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı ve Seçilmiş Tiplerin Adaptasyonu Üzerine Araştırmalar. Tübitak, Toag Yayınları, No: 22, Ankara, 28.
  • Faostat (2014). FaoStat: Statistics Database, http://faostat.fao.or2. Food and Agriculture Organization of the United Nation. Rome, Italy. Erişim Tarihi: 23.04.2014.
  • Gerçekçioğlu R, Güneş M (1999). A research on improvement of almond (P. amygdalus L.) by selection of wild plants grown in Tokat central district. XI. Grempa Meeting on Pistacios and Almonds, Univ. of Harran, Faculty of Agric.-Pistacio Research and Application Center 1-4 September 1999, Ş.Urfa (Turkey), 43.
  • Gülcan R (1976). Badem çiçek organlarında morfolojik bir araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi. 13 (3): 361-377.
  • Gülsoy E, Ertürk EY, Şimşek M (2016). Türkiye lokal badem (Prunus amygdalus L.) seleksiyon çalışmaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 26 (1): 126-134.
  • Gülsoy E, Balta F (2014). Aydın ili Yenipazar, Bozdoğan ve Karacasu ilçeleri badem (Prunus amygdalus Batch) seleksiyonu: Pomolojik özellikler. Akademik Ziraat Dergisi. 3 (2):61-68.
  • Karadeniz T, Erman P (1996). Siirt’te yetiştirilen bademlerin (Amygdalus communis L.) seleksiyonu. I. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu, 10-11 Ocak, O M U. Ziraat Fakültesi, Samsun, s: 324-331.
  • Kaşka N, Küden AB, Küden A (1993). Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden seçilmiş badem tiplerinin Adana ekolojik koşullarına adaptasyonu üzerinde çalışmalar. Doğa Bilimleri Dergisi. 17 (1): 97-109.
  • Kaşka N, Küden AB, Küden A (1998). Performances of some local and foreign almond cultivars in South East Anatolia. Advanced Course. Production and Economics of Nut Corps. 18-29 May 1998, Adana, p: 1-5.
  • Kester DE, Asay RN, Micke WC (1984). Solano, sonora and padre almonds. HortScience. 19 (1): 138-139.
  • Kester DE, Gradziel TM (1996). Almonds. fruit breeding. In J. Janick and J.N.Moore (Eds). John Wiley&Sons, Inc. ISBN 0-471-12669-1, Volume III, p: 1- 240.
  • Küden AB, Küden A (2000). Badem yetiştiriciliği. TÜBİTAK- Tarp Yayınları. 18s.
  • Özbek S (1978). Özel meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Adana.
  • Polat AA, Durgac C, Kamiloğlu O (1999). Determination of pomological characteristics of some local and foreign almond cultivars in Yayladağı (Hatay) ecologiacal conditions. XI Grempa Meeting on Pistachios and Almonds, Univ. Harran, Faculty of Agric. & Pistachio Research and Application Center, 1-4 September 1999, Ş.Urfa (Turkey), 104.
  • Socias I Company R, Felipe AJ, Aparisi JG (1999). Genetics of late blooming in almond. Acta Horticulturae 484: 261-265.
  • Socias I Company R, Felipe AJ (2000). Three new self-compatible almond cultivars from Zaragoza. Nucis 9: 15-17.
  • Şimşek M, Çömlekçioğlu S, Osmanoğlu A (2010). Çüngüş ilçesinde doğal olarak yetişen bademlerin seleksiyonu üzerinde bir araştırma. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 14 (1): 37-44.
  • TUIK (2015). http://www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari.do? ust_id =111&vt_id=36
  • Yeşilkaynak B (2000). Değişik kökenli badem çeşitlerinin kahramanmaraş ekolojik koşullarında büyüme, gelişme ve meyve verme durumlarının saptanması üzerine bir araştırma (yüksek lisans tezi), K.S.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Yıldırım AN (2007). Isparta yöresi bademlerinin (P. amygdalus L.) seleksiyonu. (doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Aydın.
APA kazankaya a, DOĞAN A, ÇELIK K (2017). Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. , 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
Chicago kazankaya ahmet,DOĞAN Adnan,ÇELIK KENAN Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. (2017): 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
MLA kazankaya ahmet,DOĞAN Adnan,ÇELIK KENAN Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. , 2017, ss.580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
AMA kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. . 2017; 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
Vancouver kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. . 2017; 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
IEEE kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K "Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu." , ss.580 - 588, 2017. 10.29133/yyutbd.335903
ISNAD kazankaya, ahmet vd. "Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu". (2017), 580-588. https://doi.org/10.29133/yyutbd.335903
APA kazankaya a, DOĞAN A, ÇELIK K (2017). Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27(4), 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
Chicago kazankaya ahmet,DOĞAN Adnan,ÇELIK KENAN Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27, no.4 (2017): 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
MLA kazankaya ahmet,DOĞAN Adnan,ÇELIK KENAN Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, vol.27, no.4, 2017, ss.580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
AMA kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 27(4): 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
Vancouver kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 27(4): 580 - 588. 10.29133/yyutbd.335903
IEEE kazankaya a,DOĞAN A,ÇELIK K "Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27, ss.580 - 588, 2017. 10.29133/yyutbd.335903
ISNAD kazankaya, ahmet vd. "Midyat ve Savur (Mardin) İlçelerinde Doğal Olarak Yetiştirilen Bademlerin Seleksiyonu". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27/4 (2017), 580-588. https://doi.org/10.29133/yyutbd.335903
Sayfa Oluşturulma Tarihi
30-04-2024 8:55

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları