Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri
Yıl: 2003 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 29 - 54 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri
Öz: Kırşehir, tektonik bir depresyonda yer alır. Bu morfolojik özellik klimatik koşulları da etkilemekte ve kış aylarında, özellikle de Ocak ayında yörede sıklıkla inversiyon olayının yaşanmasında etken olur. 2002 yılının Ocak ayında sahada yükseltiye bağlı olarak yapmış olduğumuz sıcaklık ölçümleri, tüm ay boyunca inversyon olayının yaşandığını göstermiştir. Yine aynı periyottaki gözlemlerimiz Kırşehir şehir merkezinde sabah saatlerinde yoğun bir kirliliğin mevcut olduğunu göstermiştir. Bu noktadan hareketle kirlilik ve inversiyon arasındaki ilişki araştırıldığında ortaya çarpıcı sonuçlar çıkmış ve inversiyonun kirliliğin bu derece yüksek konsantrasyonlara erişmesinde etkin rol oynadığı tespit edilmiştir. Özellikle 22 Ocak 2002 ile 2 Şubat 2002 tarihleri arasındaki devrede inversiyona bağlı olarak $SO_2$ ve duman miktarlarında anormal ölçülerde artış görülmüştür. $SO_2$ ve duman miktarları 29 Ocak 2002 tarihinde maksimum düzeye çıkmıştır. Bunda aynı gün ve saatlerde yaşanan inversiyonun rolü büyük olmuştur. Bunun yanı sıra dikkati çeken bir başka husus Çevre Sağlığı il Müdürlüğü 'nün tespit etmiş olduğu 24 saatlik kirlilik değerlerinin uluslar arası standartlara göre tespit edilmiş üst kirlilik eşik değerini aşmamasıdır. Oysa ki gözlemlerimiz Ocak ayında bu eşik değerlerinin aşıldığı yönündedir. Bu durum ölçüm periyodundan kaynaklanmaktadır. Günde bir kez ölçüm yapıldığında inversiyon olayının etkisi gündüz saatlerinde güneşle birlikte ortadan kalktığı için değerler düşük çıkmaktadır. Oysa ki yine uluslar arası standartlara göre 3 'er saatlik ölçümler yapılmış olsaydı özellikle sabaha karşı ve sabah saatlerinde kirlilik değerlerinin, eşik değerlerin çok üzerinde olduğu görülecektir. Kırşehir'de kış aylarında hava kirliliği sorunu vardır ve özellikle Ocak ayında yaşanan inversiyon olaylarına bağlı olarak bu kirlilik konsantrasyonlarında büyük artışlar kaydedilmektedir. İdari erk 'in inversiyon olayının yaşandığı bu devrelerde şehir halkını ve çevre sakinlerini uyararak önlem alması ve kısa süre içerisinde 3'er saatlik ölçümlere geçilerek daha sağlıklı bir veri tabanı oluşturulması öneri ve halisane temennimizdir.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effects of Inversion on Air Pollution in Winter Months in Kırşehir
Öz: Kırşehir is placed in a tectonic depression. This morphological characteristic not only affects climatic situation but also causes inversion especially in winter months. in January, 2002 the measurements of temperature during the month showed that there was inversion. The observation at the same period of time showed that there was a heavy air pollution in the morning, in the centre of Kırşehir. From this point of view, investigating the relationship behween the air pollution and the inversion, an astonishing result appears that inversion has a great role of reaching to a high degree of concentration of air pollution. Especially in the period, from 22nd January to 2nd February 2002, the guantity of $SO_2$ and smoke increased to abnormal levels because of the inversion. The existence of $SO_2$ and smoke concentration reached to maximum level on 29th January 2002. For that extreme increase, the inversion which appears at the same time has a great role. On the other hand, the attractive point is that the values of pollution which the Head Office of The Environmental Health Service had once a day weren't over the highest level introduced by international standards. But our observations showed that the values were over the highest level. The difference could be because of the different measurements in different periods. If you do an assessment once a day, the effect of the inversion decreases because of the sun light in daytime. But According to international standards if the measurements had been done every 3 hours a day, especially in the mornings, the pollution would have been highly over the limited value.In winter months there is an air pollution problem in Kırşehir and particularly in January, depending on the inversion, the concentration of the pollution increases accordingly. The governmental offıcials, warning the people in the townn should take some precautions and as soon as possible should use the 3 hours measurements to have more reliable data.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Dönmez, Y., 1984, Umumî Klimatoloji ve İklim Çalışmaları, Î.Ü. Yay.No:2506, Coğr. Enst. Yay. No: 102, 1984, İstanbul.
- Erinç, S., 1984, Ortam Ekolojisi ve Degradasyonal Ekosistem Değişiklikleri, İ.Ü. Deniz Bil. ve Coğrafya Enst. Yay. No:l, İ.Ü. Yay.No;3213, İstanbul.
- Gündüz, T., 1994, Çevre Sorunları, Bilge Yayıncılık, Ankara.
- Koçman, A., 1993, Türkiye İklimi, Ege Üniv., Ed. Fak,Yay, No:72, İzmir.
- Peavy, H. Vd., 1985, Environmental Engineering, McGraw-Hill Company, ABD, ISBN 0-07-100231-6
- Sayhan, S., 1999, Kırşehir Dolini'nin Genetik ve Morfometrik Özellikleri ile Yöre Morfolojisi Açısından Önemi, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı 34, İstanbul.
- Sayhan, H„ 2002, Kırşehir'de 2002 Yılı Ocak Ayında Yükseltiye Bağlı Olarak Tespit Edilen Sıcaklık Değişmeleri ve înversiyon Olayı, Gazi Üniv., Kırşehir Eğit. Fak. Dergisi, Cilt:3, Sayırl, 35-59, Kırşehir.
- Sungur, K. A., 1980, Isı Terselmesi (Imersion)nin Hava Kirliliği Üzerindeki rolü ve Negatif Etkisinin Azaltılması îçin Alınacak Önlemler, İst.Üniv. Coğr. Enst. Derg. No:23, İstanbul.
- Şahin, C., 1989, Hava Kirliliği ve Hava Kirliliğini Etkileyen Doğal Çevre Faktörleri, Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Ankara.
| APA | SAYHAN H (2003). Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. , 29 - 54. |
| Chicago | SAYHAN HAYRİYE Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. (2003): 29 - 54. |
| MLA | SAYHAN HAYRİYE Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. , 2003, ss.29 - 54. |
| AMA | SAYHAN H Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. . 2003; 29 - 54. |
| Vancouver | SAYHAN H Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. . 2003; 29 - 54. |
| IEEE | SAYHAN H "Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri." , ss.29 - 54, 2003. |
| ISNAD | SAYHAN, HAYRİYE. "Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri". (2003), 29-54. |
| APA | SAYHAN H (2003). Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), 4(1), 29 - 54. |
| Chicago | SAYHAN HAYRİYE Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.) 4, no.1 (2003): 29 - 54. |
| MLA | SAYHAN HAYRİYE Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), vol.4, no.1, 2003, ss.29 - 54. |
| AMA | SAYHAN H Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.). 2003; 4(1): 29 - 54. |
| Vancouver | SAYHAN H Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.). 2003; 4(1): 29 - 54. |
| IEEE | SAYHAN H "Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri." Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.), 4, ss.29 - 54, 2003. |
| ISNAD | SAYHAN, HAYRİYE. "Kırşehir'de Kış Aylarında Görülen İnversiyon Olayının Hava Kirliliği Üzerine Etkileri". Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (. Ahi Evran Üniv. Kırşehir Eğt. Fak. Derg.) 4/1 (2003), 29-54. |
