KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ
Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 193 - 212 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-05-2019
KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ
Öz: Din felsefesi literatüründe ağırlıklı bir yeri olan Tanrı tasavvurları bahsi, pek çokçalışmaya konu olmuştur. Bu tasavvurlar, özünde insanın Tanrı ile olan ilişkisiniihtiva etmektedir. Büyük filozoflar, teologlar, bu sahada etkileri uzun yıllar sü-recek eserler kaleme almışlardır. Alman filozof Immanuel Kant’ın da bu felsefidüşünceye devrim niteliğinde katkıları olmuştur. Düşünürün, özellikle Aydın-lanma düşüncesi içerisinde dine yönelik felsefi mülahazaları görmezden geli-nemez. Bu dönemin neredeyse en belirgin özelliği deistik Tanrı tasavvurununyaygın bir kabul görmesidir. Bu noktada ünlü Kant uzmanı Allen Wood’un ilerisürmüş olduğu argümanlar, Kant’ın deistik bir Tanrı tasavvuru taşıdığına dairdir.İşbu çalışmada bu argümanların eleştirisi yapılacak ve Kant’ın Tanrı tasavvuru-nun teizme daha yakın olduğu ileri sürülecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
KANT’S DEISM: A CRITIC TO WOOD’S ARGUMENTS
Öz: The matter of concepts of God, having a wide coverage in literature of religious philosophy, became a subject to many works. These concepts essentially contain the relationship between humanity and The God. Great philosophers and theolo- gians created many works that have been affective in this field for so many years. Immanuel Kant, the German philosopher, also made a revolutionary contribu- tion to this philosophical thought. His religious-oriented philosophical consider- ations especially in Enlightenment thought cannot be ignored. The nearly most significant characteristic of this era is the deistic concept of God having found wide acceptance. At this point, the arguments brought forward by the famous Kant specialist Allen Wood pertain to Kant, him having a deistic concept of God. In this paper, these arguments are going to be criticized and it’s going to be brought forward that Kant’s concept of God being closer to theism.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Bibliyografik
- Arıcan, Musa Kazım; “Ulûhiyet Anlayışları”, Din Felsefesi, R. Kılıç, M. S. Reçber (ed.), Gra- fiker Yayınları, Ankara, 2014.
- Aydın, Mehmet; Din Felsefesi, 10. bs., İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İzmir, 2002.
- Aydın, Mehmet; Immanuel Kant’ın ‘Salt Aklın Sınırları İçinde Din’inde Din Tasavvuru, Sakarya Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, 2017.
- Aydın, Mehmet; “G.E. Lessing ve I. Kant’da Vahiy Kavramı ve Vahyin Pedagojik Değeri”, Şarkiyat, c: 8/1, Sayı. 15, 2016.
- Bund, Hugo; Kant als Philosoph des Katholizismus, Berlin: Druck und Verlag von Carl Hause, 1913.
- Dalferth, Ingolf U.; Die Wirklichkeit des Möglichen-Hermeneutische Religionsphilosophie, Tübingen: Mohr Siebeck, 2003.
- Davies, Brian; Din Felsefesine Giriş, çev. Fatih Taştan, Paradigma Yayıncılık, İstanbul, 2011.
- Despland, Michael; “Yalnız Aklın Sınırları İçerisinde Din: Parerga, Vahiy ve İnayet”, çev. M. Kazım Arıcan, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 3. Cilt: 5, 2005.
- Duralı, Ş. Teoman; Aklın Anatomisi, 2. bs., Dergâh Yayınları, İstanbul, 2013.
- Erdem, Engin; “Kant’ın Vahiy Anlayışı Üzerine”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Der- gisi, Sayı: 48/2, 2007.
- Erdem, Engin; “Kant: Kötülük, Ahlaki Toplum, Tanrı’nın Varlığı Meselesi”, Kutadgubilig, Cilt:14. 2008.
- Günenç, Mehmet; Kant’ın Tanrı Anlayışı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, 2009.
- Hare, John; “On Rocognizing our Duties as God’s Commands”, Moralische Motivation-Kant und die Alternativen, yay. haz. H. Klemme, M. Kühn, D. Schönecker, Felix Meiner Verlag, Hamburg, 2006.
- Kant, Immanuel; Die Religion innerhalb der Grenzen der blossen Vernunft, yayınlayan ve bir giriş ile birlikte şahıs-konu dizini ekleyerek son halini veren Karl Vorländer, 5. bs., Felix Meiner Verlag, Leipzig, 1922.
- Kant, Immanuel; Ethica-Etik Üzerine Dersler, çev. Oğuz Özügül, 2. bs., Pencere Yayınları, İstanbul, 2007.
- Kant, Immanuel; Arı Usun Eleştirisi, çev., Aziz Yardımlı, 3. bs., İdea Yayınevi, İstanbul, 2010.
- Kant, Immanuel; Handschriftlicher Nachlass – Metaphysik, Akademieausgabe içerisinde Cilt 18, Berlin.
- Kant, Immanuel; “Felsefi Teolojiye Giriş”, çev. Mehmet Sait Reçber, Felsefe Dünyası, Sayı. 40, 2004.
- Kühn, Manfred; Kant, çev. Bülent O. Doğan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2011.
- Löwisch, Dieter Jürgen; “Kants Gereinigter Theismus”, Kant-Studien içerisinde, Gottfried Martin (yay. haz.), Vol. 56, Is. 3-4, Bonn, 1965.
- Maly, Sebastian; Kant über die symbolische Erkenntnis Gottes, Kantstudien 165 (içerisinde). Berlin: Walter de Gruyter Verlag, 2012.
- O’Brien, Kelli S.; “Kant’ta ve Swinburne’de Vahiy”, çev. Engin Erdem, Dini Araştırmalar Dergisi, Cilt. 6, Sayı. 18, 2004.
- Özlem, Doğan; Kant Üstüne Yazılar, İstanbul: Notos Kitap, 2015.
- Paine, Thomas; Akıl Çağı, çev. Ali İhsan Dalgıç, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2013.
- Palmquist, Stephen; “Immanuel Kant: Hıristiyan Bir Filozof”, çev. Necmettin Tan, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı. 25, 2011.
- Palmquist, Stephen; “Kant’s Moral Panentheism”, Philosophia, Sayı. 36, 2008.
- Perovich, Anthony N.; “Kant Bir Hıristiyan mı? Palmquist’e Cevap”, çev. Necmettin Tan İnö- nü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, 2010.
- Peterson, Michael ve diğerleri; Akıl ve İnanç, çev. Rahim Acar, 3. bs., Küre Yayınları, İstanbul, 2012.
- Pölitz, yay. haz. Karl Heinrich Ludwig, Immanuel Kants Vorlesungen über die philosophische Religionslehre, 2. bs., Leipzig, 1830.
- Ruhstorfer, Karlheinz; “Kirchlichkeit und christlicher Offenbarungsglaube in der Religi- onsphilosophie Immanuel Kants”, Kant und der Katholizismus: Stationen einer wechsel- haften Geschichte, Norbert Fischer (yay. haz.), Freiburg: Herder, 2005.
- Sala SJ, Giovanni B.; “Das Reich Gottes auf Erden: Kants Lehre von der Kirche als ethischem gemeinem Wesen”, yay. haz. Norbert Fischer, Kants Metaphysik und Religionsphilosop- hie, Felix Meiner Verlag, Hamburg, 2004.
- Tan, Necmettin; İmana Yer Açmak – Immanuel Kant’ın Bilgi ve İman Felsefesi, İz Yayıncılık, İstanbul, 2014.
- Topaloğlu, Aydın; Teizm ya da Ateizm, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2001.
- Wolterstorff, Nicholas P.; “Kant’ın Akıl Dinindeki Muammalar”, çev. Necmettin Tan, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, Cilt: 13, 2011.
- Wood, Allen W.; “Kant’ın Deizmi”, çev. Necmettin Tan, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakül- tesi Dergisi, Sayı: 52:1, 2011.
- Wood, Allen W.; Kant, çev. Aliye Kovanlıkaya, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 2009.
- Wood, Allen W.; Kant’s Moral Religion, Cornell University Press, New York, 1970.
- Wood, Allen W.; “Kant’s Deism”, ed. P. Rossi & M. Wreen, Kant’s Philosophy of Religion Reconsidered, Indiana University Press, 1991.
| APA | AYDOĞAN H (2018). KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. , 193 - 212. |
| Chicago | AYDOĞAN Hüseyin KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. (2018): 193 - 212. |
| MLA | AYDOĞAN Hüseyin KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. , 2018, ss.193 - 212. |
| AMA | AYDOĞAN H KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. . 2018; 193 - 212. |
| Vancouver | AYDOĞAN H KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. . 2018; 193 - 212. |
| IEEE | AYDOĞAN H "KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ." , ss.193 - 212, 2018. |
| ISNAD | AYDOĞAN, Hüseyin. "KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ". (2018), 193-212. |
| APA | AYDOĞAN H (2018). KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0(37), 193 - 212. |
| Chicago | AYDOĞAN Hüseyin KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 0, no.37 (2018): 193 - 212. |
| MLA | AYDOĞAN Hüseyin KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, vol.0, no.37, 2018, ss.193 - 212. |
| AMA | AYDOĞAN H KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2018; 0(37): 193 - 212. |
| Vancouver | AYDOĞAN H KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2018; 0(37): 193 - 212. |
| IEEE | AYDOĞAN H "KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ." Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0, ss.193 - 212, 2018. |
| ISNAD | AYDOĞAN, Hüseyin. "KANT’IN DEİZMİ: WOOD’UN ARGÜMANLARININ BİR ELEŞTİRİSİ". Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 37 (2018), 193-212. |
