Yıl: 2018 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 819 - 854 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.23891/efdyyu.2018.88 İndeks Tarihi: 26-08-2019

Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi

Öz:
Millî Eğitim Şûraları, Türk Millî Eğitimi ile alakalı her türlü konunun yetkililer ile görüşüldüğü,tartışıldığı ve karara bağlandığı geniş çaplı toplantılardır. Birincisi 1939 yılında gerçekleştirilen MillîEğitim Şûraları günümüzde de eğitim sistemi ve sorunlarının tartışıldığı, her kesimden insana açık olupmevcut problemlere bilimsel öneriler üretmektedir. Bu yönüyle Millî Eğitim Şuraları, eğitimpolitikalarına yön verici bir yapı olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu çalışmanın amacı Millî EğitimŞûraları’nda vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimiyle ilgili alınan kararları ele alıpdeğerlendirmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme kullanılmıştır. Bubağlamda 1939’dan günümüze Millî Eğitim Şûraları Kararları’nı içeren dijital ve basılı kitaplarincelenmiştir. Sonuç olarak 1981 yılında düzenlenen X. ve 1993 yılında düzenlenen XIV. şûralardışında, 2014’e kadar olan tüm Millî Eğitim Şûralarında vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimikapsamında değerlendirilen konulara yer verilmiştir. Bununla birlikte vatandaşlık, demokrasi ve insanhakları eğitimine ilişkin şûralarda konuşulan konuların sonuç raporlarına yansıma durumunabakıldığında göze çarpan birtakım farklılıklar irdelenmiştir. Ayrıca kararlarda doğrudan veya dolaylıolarak vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimine yer verildiği anlaşılmaktadır. Doğrudankararların II., IV., IX., XII., XVII. ve XVIII. şûralarda alındığı görülürken, dolaylı kararların ise III., V.,VI., VII., XI., XIII., XV., XVI. şûralarda alındığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

An Evaluation of the Decisions Taken About Citizenship, Democracy and Human Rights Education in the National Education Councils

Öz:
The National Education Councils are wide-ranging meetings in which all kinds of issues related to Turkish National Education are discussed, negotiated and determined by the authorities. The National Education Councils, first organized in 1939, are open to people from all walks of life and discusses the Turkish education system problems and produces scientific recommendations to current issues. From this aspect, The National Education Council exists as an advisory body which directs the education policies. The current research aims to investigate the decisions taken about citizenship, democracy, and human rights by the National Education Councils. Document analysis method -one of the qualitative research methods- was used in the study. Within this context, digital and printed books including the National Education Council decisions since 1939 have been reviewed. As a result, apart from 14 th council organized in 1981 and 10 th council organized in 1993, all the National Education Councils included subjects related to citizenship, democracy and human rights education. However, when examining the reflection of citizenship, democracy and human rights education issues negotiated in the councils to the final reports, some differences are striking. Besides, it is also understood that, directly or indirectly, the decisions include citizenship, democracy and human rights education. While the direct decisions seem to be taken in 2nd, 4 th , 9 th , 12 th , 17 th and 18 th councils, it was found that indirect decisions were taken in 3 rd , 5 th , 6 th , 7 th , 11 th , 13 th , 15 th and 16 th councils.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz, Y. (1997). Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları.
  • Alemdar, M. (2007). Millî Eğitim Sura Kararlarında Türkçe Öğretimi Sorunu (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Ambarlı, A. (2010). Türkiye’de Cumhuriyetten Günümüze Sosyal Bilgiler Programları (Değişikler, Düzenlemeler, Güncellemeler). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Aslaner, N. (2008). Millî Eğitim Şûraları ve Eğitim (1939-1946). (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Ata, B. (2008). 1943’teki İkinci Millî Eğitim Şûrasının Tarih Eğitimi Kararlarından Birinin ygulanması:
  • Bir Histomap’in Yapım Öyküsü. Educational Sciences: Theory & Practice 8 (2), 338-345.
  • Ayaz, T. (2009). Millî Eğitim Şûralarında Tarih Öğretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Atatürk, M. K. (1993). Söylev. İstanbul: Çağdaş Yayınları.
  • Aydemir, Ş. S. (2000). İkinci Adam. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Başgöz, İ. (1995). Türkiye’nin Eğitim Çıkmazı ve Atatürk. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Binbaşıoğlu, C. (1995). Türkiye’de Eğitim Bilimleri Tarihi. İstanbul: MEB Yayınevi.
  • Bogdan, R.C. & Biklen, S.K. (1992). Qualitative Research for Education to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon A Division of Simon & Schuster Inc.
  • Çeçen, M. A ve Çiftçi, Ö. (2008). Millî Eğitim Şûralarında Türkçenin eğitimi ve öğretimiyle ilgili görüş ve kararlar, Millî Eğitim Dergisi, 179, 25-37.
  • Deniz, M. (2001). Millî Eğitim Şûralarının Tarihçesi ve Eğitim Politikalarına Etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Efendioğlu, N. (2013). Millî Eğitim Şûralarında Din ve Ahlak Eğitimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
  • Er, S. (2006). 1961-1987 Yılları Arasında Gerçekleştirilen Millî Eğitim Şûraları ve Alınan Kararların Uygulamaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Ergün, M. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri: Nitel araştırma. http://www.egitim.aku.edu.tr/nitelarastirma, 15.06.2014 tarihinde alınmıştır.
  • Ergün, M. (1997). Atatürk Devri Türk Eğitimi. Ankara: Ocak Yayınları.
  • Ersoy, A. (2007). İkinci Maarif Şûraların’da Alınan Kararlar ve Dönem Aydınlarının Görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Gökalp, Z. (2005). Türkçülüğün Esasları. Ankara: MEB Yayınevi.
  • Göktürk, D. (2006). Analysis of the National Education Councils During the Single-Party Era in
  • Turkey. (Unpublished Master’s Thesis). Boğaziçi University, Institute of Social Sciences, İstanbul.
  • Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kılınç, S. C. (2007). The National Education Board Conferences and Political Transition: 1939- 1960.
  • (Unpublished Master’s Thesis). Boğaziçi University, Atatürk Institute for Modern Turkish History, İstanbul.
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (1991a). Birinci Maarif Şûrası (17-29 Temmuz 1939). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991b). İkinci Maarif Şûrası (15-21 Şubat 1943). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991c). Üçüncü Millî Eğitim Şûrası (2-10 Aralık 1946). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991d). Dördüncü Millî Eğitim Şûrası (22-31 Ağustos 1949). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991e). Beşinci Millî Eğitim Şûrası (5-14 Şubat 1953). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991f). Altıncı Millî Eğitim Şûrası (18-23 Mart 1957). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991g). Yedinci Millî Eğitim Şûrası (5-15 Şubat 1962). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991h). Sekizinci Millî Eğitim Şûrası (28 Eylül – 3 Ekim 1970). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991I). Dokuzuncu Millî Eğitim Şûrası (24 Haziran- 4 Temmuz 1974). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991i). On Birinci Millî Eğitim Şûrası (8-11 Haziran 1982). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991j). On İkinci Millî Eğitim Şûrası (Temmuz 1988). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1991k). On Üçüncü Millî Eğitim Şûrası (15-19 Ocak 1990). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1993). On Dördüncü Millî Eğitim Şûrası (27-29 Eylül 1993). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (1999). On Altıncı Millî Eğitim Şûrası (22-26 Şubat 1999). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). On Yedinci Millî Eğitim Şûrası (2006). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2010). On Sekizinci Millî Eğitim Şûrası (1 Kasım 2010). İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Merriam, S. B. (2011). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (Çev. Turan, S.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Öztürk, K. (1968).Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri ve Programları. İstanbul: Ak Yayınları.
  • Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Üçler, C. (2006). 1998 -2005 Yılları Arasında Gerçekleştirilen Millî Eğitim Şûraları ve Alınan Kararların Uygulamaları .(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Tangülü, Z. (2008). Demokrat Parti Döneminin İlköğretim Politikaları (1950-1960). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Yazıcı, K. (2008). 1939–1970 Yılları Arasında Gerçekleştirilen Millî Eğitim Şûralarında Sosyal Bilgiler Eğitimi İle ilgili Alınan Kararlar ve Uygulamaları. (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • http://ttkb.meb.gov.tr/www/suralar/dosya/12, 15.06.2014 tarihinde alınmıştır.
APA MEREY Z, Kaymakcı S (2018). Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. , 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
Chicago MEREY Zihni,Kaymakcı Selahattin Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. (2018): 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
MLA MEREY Zihni,Kaymakcı Selahattin Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. , 2018, ss.819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
AMA MEREY Z,Kaymakcı S Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. . 2018; 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
Vancouver MEREY Z,Kaymakcı S Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. . 2018; 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
IEEE MEREY Z,Kaymakcı S "Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi." , ss.819 - 854, 2018. 10.23891/efdyyu.2018.88
ISNAD MEREY, Zihni - Kaymakcı, Selahattin. "Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi". (2018), 819-854. https://doi.org/10.23891/efdyyu.2018.88
APA MEREY Z, Kaymakcı S (2018). Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
Chicago MEREY Zihni,Kaymakcı Selahattin Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15, no.1 (2018): 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
MLA MEREY Zihni,Kaymakcı Selahattin Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.15, no.1, 2018, ss.819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
AMA MEREY Z,Kaymakcı S Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 15(1): 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
Vancouver MEREY Z,Kaymakcı S Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 15(1): 819 - 854. 10.23891/efdyyu.2018.88
IEEE MEREY Z,Kaymakcı S "Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi." Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, ss.819 - 854, 2018. 10.23891/efdyyu.2018.88
ISNAD MEREY, Zihni - Kaymakcı, Selahattin. "Millî Eğitim Şûraları’nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi". Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15/1 (2018), 819-854. https://doi.org/10.23891/efdyyu.2018.88