Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme
Yıl: 2019 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 431 - 449 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18039/ajesi.577249 İndeks Tarihi: 25-12-2019
Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme
Öz: Çevre eğitimi, pek çok derste olduğu gibi Sosyal Bilgiler dersinde de son derece önemlikonular arasında yer almaktadır. Öyle ki, çevre eğitiminin gerekliliği Sosyal Bilgiler ÖğretimProgramında da sürekli vurgulanmaktadır. Bu bakımdan, gerek öğretmenlere gerekse bu alandaçalışan araştırmacılara Sosyal Bilgilerde çevre eğitiminin önemini anlatmaya yönelik büyükgörevler düşmektedir. Çünkü, bir alanda yapılan akademik çalışmalar o alanın gelişmesine katkısağlar. Bu araştırmada, Türkiye’de Sosyal Bilgilerde çevre eğitimine yönelik hazırlanan yükseklisans ve doktora tezleri incelenerek, yapılan bu lisansüstü çalışmaların yönelimleri belirlenmeyeçalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Eldeedilen veriler satır satır kodlama yapılarak tümdengelimsel (betimsel) analiz yöntemiyle analizedilmiş; önce temalara sonra bu temalardan da bulgulara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda; SosyalBilgiler alanında çevre eğitimi ile ilgili tezlerin sınırlı olduğu; Sosyal Bilgilerde çevre eğitimikonusunun daha çok yüksek lisans düzeyinde çalışıldığı belirlenmiştir. Ayrıca, araştırmalarıngenel olarak öğretmenlerden ve öğretmen adaylarından mesleki yeterliliklerine ve çevreye karşıtutumlarına ilişkin görüş alma şeklinde yapıldığı görülmüştür. Araştırmalar genellikle nicelaraştırma yöntemi ile yürütüldüğünden nitel araştırma yöntemine dayalı çalışmaların çok sınırlıolduğu; daha çok ölçek ve anket uygulamaya dayalı araştırmaların yapıldığı tespit edilmiştir.Araştırma sonuçlarına dayanarak, çevre eğitimini konu edinen uygulamalı doktora tezçalışmalarına öncelik verilmesi gerektiği söylenebilir. Ayrıca araştırmalarda daha derinlemesineveri toplayabilmek amacıyla nitel araştırma yöntemlerine ağırlık verilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Environmental Education in Social Studies: A Study on Graduate Studies
Öz: Environmental education, as in many other subjects, is also one of the most important topics in the Social Studies course. The necessity of environmental education is emphasized in the Social Studies Curriculum. In this respect, there is a great deal of responsibility for explaining the importance of environmental education in Social Studies to both teachers and researchers in this field. Because, the development of a field is related to research in that field. It is also one of the most important topics in the Social Studies course.This research aims to determine the orientation of graduate and doctoral theses conducted in the field of Environmental Education in Social Studies in Turkey. In this research was used.document analysis, one of the qualitative research methods, The data were analyzed by line-line coding; firstly the themes were then reached from these themes. It was determined as a result of the research that there are limited theses on environmental education in the field of Social Studies; environmental education in the Social Studies, is mostly studied at the graduate level. In general, it has been studied that teachers and pre-service teachers generally have their opinions about their professional competence and their attitudes towards the environment. In addition, It was determined as a result of the research that the studies were conducted with quantitative research method and the studies based on qualitative research method were very limited; more scale and survey based on application-based research. Based on the results of the research, it can be said that priority should be given to applied doctoral thesis studies on environmental education. In addition, in order to collect more in-depth data, it is necessary to focus on qualitative research methods.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Bailey, K. (1994). Methods of social research. New York: The Free Press.
- Brause, J. A. ve Wood, D. (1993). Environmental education in the schools creating a program that works. USA: Desktop Publishing.
- Creswell, J. W. (2013). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. basu.nahad.ir/uploads/creswell.
- Dilek, A., Baysan, S., & Öztürk, A. A. (2018). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi üzerine yapılan yüksek lisans tezleri: Bir içerik analizi çalışması. Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 22(2).
- Ertürk, H. (1994). Kentsel çevre sorunlarının çözümü açısından ekolojik ilkeler. Ekolojik Yaklaşım (17. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu: Kent ve Çevre: Planlamaya Ekolojik Yaklaşım), 4-5-6 Kasım 1993, Bildiriler Kitabı, p. 49-58, Bursa.
- Flowers, A. L. (2007). An experiential environmental education: An exploration of grade eight students environmental attitudes, behaviors and emotions (Yayımlanmamış doktora tezi). Dalhousie University.
- Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 177-199.
- İzbırak, R. (1992). Coğrafi terimler sözlüğü. MEB Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi, İstanbul.
- Kahyaoğlu, M. (2016). Türkiye’de doğa eğitimi üzerine yapılan çalışmalarının analizi: Bir meta sentez çalışması. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1).
- Keleş, Ö. (2007). Sürdürülebilir yaşama yönelik çevre eğitimi aracı olarak ekolojik ayak izinin uygulanması ve değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Lynch, K. A. (2001). Environmental education and conservation in Southern Ecuador: Constructing an engaged political ecology approach (Unpublished doctoral thesis). University of Florida. Yang,
- MEB. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (4. 5. 6. ve 7. Sınıflar). Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. S. Turan (Çev.). Ankara: Nobel.
- Oruç, Ş., Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgiler öğretimi alanında yapılan tez çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 121 -132.
- Özdemir, O. (2010). Yeni bir çevre eğitimi perspektifi: “Sürdürülebilir gelişme amaçlı eğitim”. Eğitim ve Bilim, 32(145), 23-38.
- Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının “Coğrafya” kavramına yönelik metafor durumları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 55-69.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev. Ed.). Ankara: Pegem A
- Plevyak, L. and Mayfield A. (2010). Environmental education within early childhood. A. M. Bodzin, B. S. Klein and S. Weaver (Eds.), The inclusion of environmental education in science teacher education (pp. 51-65). Newyork: Springer
- Pooley, J.A, O‟Connor, M., (Sep.2000). Environmental education and attitudes. Environment & Behavior, 32(5), 711-724.
- Smith, S. R. (2009). A critical review of the bioavailability and impacts of heavy metals in municipal solid waste composts compared to sewage sludge. Environment International, 35(1), 142-156.
- Türkiye Çevre Vakfı (2001). Ansiklopedik çevre sözlüğü. Ankara: TÇV Yayını.
- Uzunoğlu, S. (1996). Çevre eğitiminin amaçları, uğraşı alanları ve sorunları. Ekoloji Dergisi, 21, 7-12.
- Yang, J. S. (1993). Perceptions of preservice secondary school teachers in Taiwan, the Republic of China, concerning environmental education (Yayımlanmamış doktora tezi), Texas A&M University.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yılmaz, O. (2016). Sosyal bilgiler ve fen bilgisi eğitimi lisans programlarının çevre eğitimi açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
- Yücel, A. S. ve Morgil, F. İ. (1998). Yükseköğretimde çevre olgusunun araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 84-91.
- Yücel, A. S., & Morgil, F. İ. (2016). Çevre eğitiminin geliştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 76-89.
APA | IBRET B, yılmaz o (2019). Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. , 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
Chicago | IBRET BILGIN ÜNAL,yılmaz onur Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. (2019): 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
MLA | IBRET BILGIN ÜNAL,yılmaz onur Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. , 2019, ss.431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
AMA | IBRET B,yılmaz o Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. . 2019; 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
Vancouver | IBRET B,yılmaz o Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. . 2019; 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
IEEE | IBRET B,yılmaz o "Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme." , ss.431 - 449, 2019. 10.18039/ajesi.577249 |
ISNAD | IBRET, BILGIN ÜNAL - yılmaz, onur. "Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme". (2019), 431-449. https://doi.org/10.18039/ajesi.577249 |
APA | IBRET B, yılmaz o (2019). Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal of Educational Sciences International , 9(2), 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
Chicago | IBRET BILGIN ÜNAL,yılmaz onur Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal of Educational Sciences International 9, no.2 (2019): 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
MLA | IBRET BILGIN ÜNAL,yılmaz onur Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal of Educational Sciences International , vol.9, no.2, 2019, ss.431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
AMA | IBRET B,yılmaz o Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2019; 9(2): 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
Vancouver | IBRET B,yılmaz o Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2019; 9(2): 431 - 449. 10.18039/ajesi.577249 |
IEEE | IBRET B,yılmaz o "Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme." Anadolu Journal of Educational Sciences International , 9, ss.431 - 449, 2019. 10.18039/ajesi.577249 |
ISNAD | IBRET, BILGIN ÜNAL - yılmaz, onur. "Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme". Anadolu Journal of Educational Sciences International 9/2 (2019), 431-449. https://doi.org/10.18039/ajesi.577249 |