Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli

Burak ÖZDEMİR, (Kastamonu Üniversitesi)
Esra ATAN (Uludağ Üniversitesi)
İş Ahlakı Dergisi
13 5
Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 275 - 298 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-01-2020

Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli

Öz:
Araştırmanın amacı karanlık kişilik özelliklerinin örgütsel muhalefet üzerindeki etkisini araştırmaktır. Buamaç çerçevesinde 322 beyaz yakalı özel sektör çalışanına kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak ölçeklerve kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Çalışmada karanlık üçlüyü ölçmek için karanlık üçlü (KÜ-Ö) ölçeğikullanılmıştır. Ölçek, makyavelizm, narsizm ve psikopati boyutlarını içermektedir. Örgütsel muhalefetinölçümünde ise örgütsel muhalefet ölçeğinden (ÖM-Ö) faydalanılmıştır. Ölçek alt boyutları yapıcı açıkmuhalefet, sorgulayıcı açık muhalefet, gizli muhalefet ve dışsal muhalefet olarak belirlenmiştir. Ölçekleriçin geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Bu doğrultuda keşfedici faktör analizi, doğrulayıcı faktöranalizi, Cronbach Alfa değerleri, açıklanan ortalama varyans (AVE) değerleri ve birleşik güvenirlik (CR)değerlerinden yararlanılmıştır. Çalışma verilerinden elde edilen bulgular ile araştırmada ortaya konan modelsınanmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi analizine göre sınanan modelin uyum indekslerinin kabul edilebilirolduğu bulgulanmıştır. Araştırma sonuçları narsizmin dışsal örgütsel muhalefeti negatif yönde etkilediğiniortaya koymuştur. Ayrıca psikopatinin örgütsel muhalefetin yapıcı açık muhalefet, dışsal muhalefet ve gizlimuhalefet boyutlarını anlamlı ve pozitif yönde etkilediği görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

The Effect of the Dark Triad on Organizational Dissent: A Structural Equation Model

Öz:
The aim of the research is to investigate the effects of dark personality traits on organizational dissent. In the framework of this aim, 322 white-collar private-sector employees have been applied scales and a personal information form. The Dark Triad Scale (DT-S) is used in the study for measuring the dark triad. The scale contains the dimensions of Machiavellianism, narcissism, and psychopathy. The Organizational Dissent Scale (OD-S by Kassing; Turkish adaptation by Ötken and Cenkci) has been utilized in measuring organizational dissent. The sub-dimensions of the scale have been determined as constructive articulated dissent, questioning articulated dissent, latent dissent, and displaced dissent. Validity and reliability analyses have been performed for the scale. Exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, Cronbach’s alpha values, values for the average variance explained (AVE), and values for the compound reliability (CR) have been utilized in this context. The findings obtained from the study data and model that emerged in the research have been tested. The goodness-of-fit indexes for the model, tested in accordance with the structural equation modeling analysis, have been detected to be acceptable. The research results reveal narcissism to negatively impact displaced organizational dissent. In addition, psychopathy has been shown to positively and significantly affect the following sub-dimensions of organizational dissent: constructive articulated dissent, latent dissent, and displaced dissent.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Appelbaum, S. H., & Shapiro, B. T. (2006). Diagnosis and remedies for deviant workplace behaviors. Journal of American Academy of Business, 9(2), 14–20.
  • Ataç, L. O. & Köse, S. (2017). Örgütsel demokrasi ve örgütsel muhalefet ilişkisi: Beyaz yakalılar üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(1), 117–132.
  • Aydoğan, E. & Serbest, S. (2016). İş yerinde karanlık üçlü: Bir kamu kuruluşunun iç denetim biriminde araştırma. Sayıştay Dergisi, 101, 97–121.
  • Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (2012). Specification, evaluation, and interpretation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(1), 8–34.
  • Barney, J. B. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1), 99–120.
  • Barney, J. B. & Clark, D. N. (2007). Resource-based theory: Creating and sustaining competitive advantage. New York, NY: Oxford University Press.
  • Bryman, A., & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows. New York, NY: Routledge.
  • Buckner, M. M., Ledbetter, A. M., & Payne, H. J. (2018). Family communication patterns as predictors of organizational dissent: A replication study. Communication Studies, 69(3), 326–335.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Cenkci, A. T., & Ötken, A. B. (2014). Organization-based self-esteem as a moderator of the relationship between employee dissent and turnover intention. 10th International Strategic Management Conference on June 19-21, 2014 in Rome, Italy. Procedia Social and Behavioral Sciences, 150(2014), 404–412.
  • Coff, R., & Raffiee, J. (2015). Toward a theory of perceived firm-specific human capital. Academy of Management Perspectives, 29(3), 326–341.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences Hillsdale. New Jersey, NJ: Erlbaum.
  • De Dreu, C. K. W., & De Vries, D. K. (2000). Minority dissent in organizations: Factors influencing willingness to dissent. Journal of Applied Social Psychology, 30(12), 2451–2466.
  • Ertekin, Y. & Yurtsever, G. (2001). Yönetimde narsizm üzerine bir deneme. Amme İdaresi Dergisi, 34(3), 37-46.
  • Farrell, D. (1983). Exit, voice, loyalty, and neglect as responses to job dissatisfaction: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 26, 596–607.
  • Furnham, A., Richards, S. C., & Paulhus, D. L. (2013). The Dark Triad of personality: A 10 year review. Social and Personality Psychology Compass, 7, 199–216.
  • Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50.
  • George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by step: A simple guide and reference 17.0 update. Boston, MA: Pearson.
  • Gorsuch, R. L. (1983). Factor analysis. New Jersey, NJ: Erlbaum Jonason, P. K., & Webster, G. D. (2010). The dirty dozen: A concise measure of the Dark Triad. Psychological Assessment, 22, 420–432.
  • Gorden, W. I., & Infante, D. A. (1987). Employee rights: Content, argumentativeness, verbal aggressiveness and career satisfaction. In C. A. B. Osigweh (Ed.), Communicating employee responsibilities and rights: A modern management mandate (pp. 149–163). Westport, CT: Greenwood.
  • Graham, J. W. (1986). Principled organizational dissent: A theoretical essay. In B. M. Staw & L. L. Cummings (Eds.), Research in organizational behavior (pp. 1–52). Greenwich, Conn.: JAI.
  • Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Hegstrom, T. G. (1990). Mimetic and dissent conditions in organizational rhetoric. Journal of Applied Communication Research, 18, 141–152.
  • Hirschman, A.O. (1970). Exit, voice, and loyalty. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research, 6(1), 53–60.
  • In’nami, Y., & Koizumi, R. (2013). Structural equation modeling in educational research: A primer. In M. S. Khine (Ed.), Applications of structural equation modeling in educational research and practice (pp. 23–1). Rotterdam: Sense Publishers.
  • Jonason, P. K., Li, N. P., Webster, G. W., & Schmitt, D. P. (2009). The Dark Triad: Facilitating shortterm mating strategy in men. European Journal of Personality, 23, 5–18.
  • Jakobwitz, S., & Egan, V. (2006). The Dark Triad and normal personality traits. Personality and Individual Differences, 40(2), 331–339.
  • Kanbur, A. & Kanbur, E. (2015). Lider-üye etkileşiminin örgütsel sinizme etkisi: Algılanan içsellik statüsünün aracılık rolü. Journal of World of Turks, 7(2), 193–216.
  • Kanbur, E. (2018). Effects of narcissism on organizational dissent. Journal of Organizational Behaviour Research, 3(1), 169–181.
  • Kassing, J. W. (1997). Articulating, antagonizing, and displacing: A model of employee dissent. Communication Studies, 48, 311–332.
  • Kassing, J. W. (1998). Development and validation of the organizational dissent scale. Management Communication Quarterly, 12, 183–229.
  • Kassing, J. W. (2000a). Exploring the relationship between workplace freedom of speech, organizational identification, and employee dissent. Communication Research Reports, 17, 387–396.
  • Kassing, J. W. (2000b). Investigating the relationship between superior-subordinate relationship quality and employee dissent. Communication Research Reports, 17, 58–70.
  • Kassing, J. W. (2002). Speaking up: Identifying employees’ upward dissent strategies. Management Communication Quarterly, 16, 187–209.
  • Kassing, J. W., & Armstrong, T. A. (2001). Examining the association of job tenure, employment history, and organizational status with employee dissent. Communication Research Reports, 18, 264–273.
  • Kassing, J. W., & Armstrong, T. A. (2002). Someone’s going to hear about this: Examining the association between dissent-triggering events and employees’ dissent expression. Management Communication Quarterly, 16, 39–65.
  • Kassing, J. W., & Avtgis, T. A. (1999). Examining the relationship between organizational dissent and aggressive communication. Management Communication Quarterly, 13, 76–91.
  • Kassing, J. W., & Avtgis, T. A. (2001). Dissension in the organization as a function of control expectancies. Communication Research Reports, 18, 118–127.
  • Kassing, J. W. (2008). Consider this: A comparison of factors contributing to expressions of employee dissent. Communication Quarterly, 56, 342–355.
  • Kassing, J. W., & DiCioccio, R. L. (2004). Testing a workplace experience explanation of displaced dissent. Communication Reports, 17, 111–120.
  • Kassing, J. W., & McDowell, Z. (2008). Talk about fairness: Exploring the relationship between procedural justice and employee dissent. Communication Research Reports, 25, 1–10.
  • Kaya, Ç. (2016). Kontrol odağı ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(46), 81–96.
  • Kavak, B. (2013). Pazarlama ve pazar araştırmaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York, NY: The Guilford Press.
  • Marsh, H. W. (2012). Application of confirmatory factor analysis and structural equation modeling in sport and exercise psychology. In G. Tenenbaum & R. C. Eklund (Eds.), Handbook of sport psychology (pp. 737–799). New Jersey, NJ: John Wiley & Sons.
  • McDonald, M. M., Donnellan, M. B., & Navarrete, C. D. (2012). A life history approach to understanding the Dark Triad. Personality and Individual Differences, 52, 601–605.
  • O’Boyle, E. H. Jr, Forsyth, D. R., Banks, G. C., & McDaniel, M. A. (2012). A meta-analysis of the Dark Triad and work behavior: A social exchange perspective. Journal of Applied Psychology, 97, 557–579.
  • Ötken, A. B., & Cenkci, T. (2013). A study on the relationship between the big five personality model and organizational dissent. Öneri, 19(10), 41–51.
  • Ötken, A. B., & Cenkci, T. (2015). Big five personality traits and organizational dissent: The moderating role of organizational climate. Business and Economics Research Journal, 6(2), 1–23.
  • Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Kahraman, G. & Avcı, K. (2016). Hemşirelerin karanlık kişilik özelliklerinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 205–218.
  • Özsoy, E., Rauthmann, J. F., Jonason, P. K., & Ardıç, K. (2017). Reliability and validity of the Turkish Versions of Dark Triad Dirty Dozen (DTDD-T), Short Dark Triad (SD3-T), and Single Item Narcissism Scale (SINS-T). Personality and Individual Differences, 117, 11–14.
  • Özsoy, E. & Ardıç, K. (2017). Karanlık üçlü’nün (narsisizm, makyavelizm ve psikopati) iş tatminine etkisinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi, 24(2), 391–406.
  • Paulhus. D. L., & Williams. K. M. (2002). The Dark Triad of Personality: Narcissism, Machiavellianism and Psychopathy. Journal of Research in Personality, 36, 556–563.
  • Peterson, D. K. (2002). Deviant workplace behavior and the organization’s ethical climate. Journal of Business and Psychology, 17(1), 47–61.
  • Rauthmann, J. F., & Kolar, G. P. (2012). How ‘‘dark’’ are the Dark Triad traits? Examining the perceived darkness of narcissism, machiavellianism, and psychopathy. Personality and Individual Differences, 53, 884–889.
  • Robinson, S. L. & Bennett, R. Y. (1995). A typology of deviant work place behavior: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 38(2), 555–572.
  • Saa-Perez, P. D., & Garcia-Falcon, J. M. (2002). A resource-based view of human resource management and organizational capabilities development. International Journal of Human Resource Management, 13(1), 123–140.
  • Schermelleh-Engel K., Moosbrugger H., & Muller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. MPR-Online, 8, 23–74.
  • Schyns, B. (2015). Dark personality in the workplace: Introduction to the special ıssue. Applied Psychology: An International Review, 64, 1–14.
  • Simon D., Kriston L., Loh A., Spies C., Scheibler F., Wills C., & Harter M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy-Preference-Index (API). Health Expectations, 13, 234–243.
  • Skeem, J. L., Polaschek, D. L. L., Patrick, C. J., &Lilienfeld, S. O. (2011). Psychopathic personality: Bridging The Gap between scientific evidence and public policy. Psychological Science in the Public Interest, 12, 95–162.
  • Spain, S. M., Harms, P. D., & Lebreton, J. M. (2013). The dark side of personality at work. Journal of Organizational Behavior, 1–19.
  • Özdemir, B. & Tekin, E. (2018). Örgütsel sinizmin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(2), 129–150.
  • Taşçı, D. & Yalçınkaya, A. (2015). Türkiye’de örgütsel sinizm araştırmalarının genel görünümü. R. Ö. Kutanis (Ed.), Türkiye’de örgütsel davranış çalışmaları I içinde. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Tompkins, P. K., & Cheney, G. (1983). Account analysis of organizations: Decision making and identification. L. L. Putnam & M. E. Pacanowsky (Eds.), Communication and organizations: An interpretive approach (pp. 179–210). Beverly Hills, CA: Sage.
APA Özdemir B, ATAN E (2018). Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. , 275 - 298.
Chicago Özdemir Burak,ATAN Esra Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. (2018): 275 - 298.
MLA Özdemir Burak,ATAN Esra Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. , 2018, ss.275 - 298.
AMA Özdemir B,ATAN E Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. . 2018; 275 - 298.
Vancouver Özdemir B,ATAN E Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. . 2018; 275 - 298.
IEEE Özdemir B,ATAN E "Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli." , ss.275 - 298, 2018.
ISNAD Özdemir, Burak - ATAN, Esra. "Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli". (2018), 275-298.
APA Özdemir B, ATAN E (2018). Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi, 11(2), 275 - 298.
Chicago Özdemir Burak,ATAN Esra Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi 11, no.2 (2018): 275 - 298.
MLA Özdemir Burak,ATAN Esra Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi, vol.11, no.2, 2018, ss.275 - 298.
AMA Özdemir B,ATAN E Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi. 2018; 11(2): 275 - 298.
Vancouver Özdemir B,ATAN E Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi. 2018; 11(2): 275 - 298.
IEEE Özdemir B,ATAN E "Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli." İş Ahlakı Dergisi, 11, ss.275 - 298, 2018.
ISNAD Özdemir, Burak - ATAN, Esra. "Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli". İş Ahlakı Dergisi 11/2 (2018), 275-298.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 9:51

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları