Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 76 Sayfa Aralığı: 47 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-02-2020

Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem

Öz:
Roman ve öykü kitaplarının yanı sıra kamusallık, sanat ve siyasetetrafında araştırma ve denemeleriyle bilinen bir yazar olarak CihanAktaş, “kadın” konusuna özel bir ilgi gösterir. Kamuoyunda İslamîkimliği ile tanınan yazarın eserlerinde, geleneksel veya kolektif rollerinden ziyade birey olarak kadının varoluşunu anlamlandırma vekonumunu sorgulama deneyimlerini merkeze alan bir yaklaşım dikkat çekicidir. Nitekim Seni Dinleyen Biri adlı romanında Aktaş, sözkonusu türden bir sorgulama sürecini deneyimleyen Meral karakteri ekseninde, 1980’li yıllarda İslamî kimlik arayışı sürecindeki birgrup üniversiteli genç kızın yaşadığı bireysel değişim ve dönüşümlereodaklanır.Romanın teknik bakımdan önemli yönü ise, başkişi Meral’in bireyseldeneyimindeki sorgulayıcı tutumunu yansıtmak ve gerçekliğin farklıcephelerine ışık tutmak üzere metnin çiftsesli olarak yapılandırılmışolmasıdır. Bu bağlamda çalışmada Mihail Bahtin’in kuramsal terminolojisinden hareketle eserdeki söz konusu çiftsesliliği sağlayan unsurların incelenmesi hedeflenmektedir. Daha ziyade gizli polemik, gizlidiyalog ve polemik vurgu taşıyan itiraf ifadeleriyle gerçekleşen çiftsesliliğin, romanın içeriğini şekillendirdiği ve aynı zamanda Meral’inçiftdeğerli bakış açısına sahip bir karakter olarak kurgulandığı görülmektedir. Ayrıca romanda birbirine karşıt söylemlere yer verilmesininyanında bu türden söylemlerin birbirlerine ilişkin eleştirilerine imkân tanınmış olması da dikkat çekicidir. Böylelikle Seni Dinleyen Biri, monolojik bir yapı ve söylemle sınırlandırılmaksızın farklı gerçeklikleriokuyucuya duyurabilecek tekniklerle inşa edilen kurgusuyla benzerromanlardan farklı bir nitelik taşır.Bu çalışmada romanın, Türkiye’deki İslamî kadın bireyin sorgulamasürecini temsil eden dikkat çekici kurgusundaki farklı yaklaşımlarınaçığa çıkarılması hedeflenmektedir. Bunun yanında geleneksel ya damodern kollektif kadın kimliklerinden bireyselleşmeye evrilen birdönüşüm sürecinde deneyimlenen çiftdeğerliliğe işaret eden çiftseslisöylemin de irdelenmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu hedefe yönelikolarak Mihail Bahtin’in yaklaşım ve terminolojisi esas alınacaktır.Çalışmanın sonucunda Meral’in sorgulama ve itirazları ile eş zamanlıolarak süregiden bir kimlik arayışının, bireyselleşme ve kendini gerçekleştirmeye dönüşmüş olduğuna ilişkin bir değerlendirme hedeflenmektedir.
Anahtar Kelime:

From Seeking For Identity To Individualization: Dialogic Discourse In Cihan Aktash’s Novel Seni Dinleyen Biri

Öz:
Cihan Aktaş shows a special interest in the subject of “woman” as a writer who is known not only for her novels and short stories but also researches and essays on institutionalism, art, and, politics. In the works of the writer, who is known for her Islamic identity, it is remarkable that she centralizes women’s experiences while they seek for the meaning of their existence and question their status. Hence, Aktaş focuses on individual changes and transformations experienced by a group of college girls during the process of seeking Islamic identity in the 1980s, on the axis of Meral, who experienced this kind of questioning process. The technique-wise significance of the novel is that it is dialogically structured so as to enlighten the different sides of reality and to reflect questioning attitude in the individual experience of the protagonist, Meral. In this context, the study aims to examine the elements which provide the aforementioned dialogic to the novel through theoretical framework of Mikhail Bakhtin. It is evident that not only Meral is created as a character with a dialogic perspective, but also the dialogic actualized through hidden polemic, hidden dialogue and confessing statements with polemical emphasis structures the content of the novel. It is also noteworthy that conflicting discourses and their critiques of each other are made available in the novel. Therefore, Seni Dinleyen Biri is of a distinctive quality considering that its plot is able to reflect different realities to the reader and does not limit itself with monological structure and discourse. The target of this study is to reveal various approaches of the remarkable fiction that represents the interrogation of Islamic women in Turkey. Additionally, it is aimed to examine the dualism which points to the duality experienced in the transformation process which evolved from traditional or modern collective women identities to individualization. The approach and terminology of Mihail Bahtin will be taken as the ground. As a result of the study, it is intended to evaluate whether an ongoing search for identity with Meral’s inquiries and objections turned into individualization and self-realization.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktaş, Cihan (2016). Seni Dinleyen Biri, İz Yayıncılık, İstanbul.
  • Bahtin, M. Mihail (2004). Dostoyevski Poetikasının Sorunları, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Bahtin, Mihail (2005). Sanat ve Sorumluluk-İlk Felsefî Denemeler-, Çev: Cem Soydemir, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Bakhtin (2001). Karnavaldan Romana-Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar-, İngilizceden çev: Cem Soydemir, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Çayır, Kenan (2015). Türkiye’de İslamcılık ve İslamî Edebiyat-Toplu Hidayet Söyleminden Yeni Bireysel Müslümanlıklara-, İstanbul Bilgi Ün. Yayınları, İstanbul.
  • İlyasoğlu, Aynur (2015). Örtülü Kimlik-İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Ögeleri-, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Köse, Elifhan (2014). Sessizliği Söylemek-Dindar Kadın Edebiyatı, Cinsiyet ve Beden-, İletişim Yayınları, İstanbul.
APA BAŞ M (2019). Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. , 47 - 64.
Chicago BAŞ MÜNİRE KEVSER Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. (2019): 47 - 64.
MLA BAŞ MÜNİRE KEVSER Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. , 2019, ss.47 - 64.
AMA BAŞ M Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. . 2019; 47 - 64.
Vancouver BAŞ M Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. . 2019; 47 - 64.
IEEE BAŞ M "Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem." , ss.47 - 64, 2019.
ISNAD BAŞ, MÜNİRE KEVSER. "Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem". (2019), 47-64.
APA BAŞ M (2019). Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. Erdem, 0(76), 47 - 64.
Chicago BAŞ MÜNİRE KEVSER Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. Erdem 0, no.76 (2019): 47 - 64.
MLA BAŞ MÜNİRE KEVSER Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. Erdem, vol.0, no.76, 2019, ss.47 - 64.
AMA BAŞ M Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. Erdem. 2019; 0(76): 47 - 64.
Vancouver BAŞ M Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem. Erdem. 2019; 0(76): 47 - 64.
IEEE BAŞ M "Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem." Erdem, 0, ss.47 - 64, 2019.
ISNAD BAŞ, MÜNİRE KEVSER. "Kimlik Arayışından Bireyselleşmeye: Cihan Aktaş’ın Seni Dinleyen Biri Romanında Çiftsesli Söylem". Erdem 76 (2019), 47-64.